(Vervolg-Suite)

WETSVOORSTEL TOT WIJZIGING VAN ARTIKEL 867 VAN HET GERECHTELIJK WETBOEK

Algemene bespreking

Artikelsgewijze bespreking

PROPOSITION DE LOI MODIFIANT L'ARTICLE 867

DU CODE JUDICIAIRE

Discussion générale

Discussion des articles

De voorzitter. ­ We vatten de bespreking aan van het wetsvoorstel.

Nous abordons l'examen de la proposition de loi.

Volgens het Reglement geldt de door de commissie aangenomen tekst als basis voor de bespreking. (Zie document nr. 1-572/4 van de commissie voor de Justitie van de Senaat. Zitting 1997-1998.)

Conformément à notre Règlement, le texte adopté par la commission servira de base à notre discussion. (Voir document nº 1-572/4 de la commission de la Justice du Sénat. Session 1997-1998.)

De algemene bespreking is geopend.

La discussion générale est ouverte.

Het woord is aan de rapporteur.

De heer Coveliers (VLD), rapporteur. ­ Mijnheer de voorzitter, het wetsvoorstel van collega Erdman werd geïnspireerd door een noot van professor Jean Laenens van de Universiteit Antwerpen bij een arrest van het Hof van Cassatie van 5 januari 1996. De wetgever heeft daarop dus alert gereageerd.

Het gaat om een technische verbetering die eigenlijk voortvloeit uit een interpretatie van het Hof van Cassatie van artikel 867 van het Gerechtelijk Wetboek. De wetgever is het met die interpretatie niet eens, maar had integendeel met de wet van 3 augustus 1992 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek uitdrukkelijk de intentie de nietigheden van proceshandelingen aanzienlijk te beperken. In zijn brief aan de heer Erdman heeft professor Laenens het zelfs over : « ... de tekstuele obsessie van het Hof van Cassatie... » Deze brief is als bijlage bij het verslag gevoegd.

Wat is de inzet van dit voorstel ? In 1992 vond de wetgever het aangewezen om de nietigheden zoveel mogelijk te beperken. Hij wilde daarmee het recht, en dan vooral het procesrecht, minder formalistisch maken. Tot vandaag blijft het Hof van Cassatie de artikelen 861, 862 en 867 van het Gerechtelijk Wetboek over de nietigheden echter vrij strikt interpreteren, terwijl de wetgever de rechter precies in staat wilde stellen de nietigheid af te wijzen wanneer uit de gedingstukken blijkt dat de handeling, ondanks het verzuim of de onregelmatigheid, het doel bereikt dat de wet ermee beoogt. Het Hof van Cassatie wil deze interpretatie niet volgen en blijft volhouden dat artikel 867 enkel betrekking heeft op het verzuim of de onregelmatigheden van de vermelding van de vorm, maar niet van de vorm van de handeling zelf.

Het voorstel van de heer Erdman werd voor advies aan professor Laenens voorgelegd. Dit advies is, zoals ik reeds zegde, als bijlage bij het verslag opgenomen, net als het arrest van het Hof van Cassatie en de noot terzake van professor Laenens. Er is ook een advies gevraagd aan professor de Leval, die een meer algemeen antwoord heeft gegeven en niet op het concrete voorstel zelf heeft gereageerd. Tenslotte is er ook een advies van professor Jacques van Compernolle, dat meer de kern van de problematiek betreft.

Op basis van deze adviezen heeft de indiener van het voorstel zelf een amendement ingediend dat door de commissie voor de Justitie eenparig werd goedgekeurd. Het amendement heeft de bedoeling tegemoet te komen aan wat professor Laenens « de tekstuele obsessie van het Hof van Cassatie » noemt. In artikel 867 wordt daardoor opgenomen dat ook de niet-naleving van de op straffe van nietigheid voorgeschreven termijnen door de rechter kan worden geapprecieerd.

In het verslag staat een voorbeeld van een dagvaarding van een Duitse firma, waarbij de termijn tussen het ontvangen van de dagvaarding in Duitsland en het verschijnen voor de rechtbanken in België maar vijf dagen bedraagt. Wanneer de firma of haar advocaat op de inleidende zitting verschijnt, kan ze later niet meer de nietigheid inroepen, aangezien werd aangetoond dat het doel van de handeling werd bereikt. Men kan in dergelijke gevallen natuurlijk niet bij verstek vonnissen, omdat precies uit het niet-verschijnen van de gedaagde blijkt dat het doel van de handeling niet is bereikt. Dit is echter een zaak die het voorwerp moet uitmaken van de appreciatie van de rechter.

Het door de commissie geamendeerde voorstel werd bij eenparigheid van de acht aanwezige leden goedgekeurd. Tot mijn groot genoegen werd voor het verslag vertrouwen geschonken aan de rapporteur. (Applaus.)

De voorzitter . ­ Daar niemand meer het woord vraagt, is de algemene bespreking gesloten en vatten we de artikelsgewijze bespreking aan.

Plus personne ne demandant la parole, la discussion générale est close et nous passons à l'examen des articles.

Artikel één luidt :

Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.

Article premier. La présente loi règle une matière visée à l'article 78 de la Constitution.

­ Aangenomen.

Adopté.

Art. 2. In artikel 867 van het Gerechtelijk Wetboek worden tussen de woorden « de vorm van een proceshandeling » en de woorden « of van de vermelding van een vorm » de woorden « met inbegrip van de niet-naleving van de op straffe van nietigheid voorgeschreven termijnen » ingevoegd.

Art. 2. À l'article 867 du Code judiciaire, les mots « en ce compris le non-respect des délais prescrits à peine de nullité, » sont insérés entre les mots « la forme d'un acte » et les mots « ou de la mention d'une formalité ».

­ Aangenomen.

Adopté.

De voorzitter. ­ We stemmen later over het geheel van het wetsvoorstel.

Il sera procédé ultérieurement au vote sur l'ensemble de la propositon de loi.