Schriftelijke vraag nr. 7-2029

van Ludwig Vandenhove (Vooruit) d.d. 13 juni 2023

aan de vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee

Ontoerekeningsvatbaren - Cijfers

geestelijk gehandicapte
psychiatrische inrichting
strafgevangenis
officiële statistiek
geografische spreiding
provincie Limburg
opname in psychiatrische kliniek

Chronologie

Vraag nr. 7-2029 d.d. 13 juni 2023 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De voorbije jaren werden zowel door de federale als de Vlaamse overheid heel wat initiatieven genomen om op termijn geïnterneerden uit de Belgische gevangenissen te halen en hen door de geestelijke gezondheidszorg en het Vlaams Agentschap voor personen met een handicap (VAPH) te laten behandelen, begeleiden of verzorgen.

Heel wat hefbomen dienaangaande liggen uiteraard federaal, maar ook Vlaanderen heeft op een hele hoop vlakken een verantwoordelijkheid.

Het gaat dus zeker over een transversale aangelegenheid. Bovendien zijn de Gemeenschappen in grote mate bevoegd voor geestelijke gezondheidszorg, daar waar de federale overheid dan weer bevoegd is voor onder meer psychiatrische ziekenhuizen. Bijgevolg zijn «ontoerekeningsvatbaren» en hun behandeling een transversale aangelegenheid.

Graag had ik de volgende cijfers bekomen van de geachte minister over het aantal zogeheten ontoerekeningsvatbaren.

Hoeveel ontoerekeningsvatbaren zitten er de jongste vijf jaar (2018, 2019, 2020, 2021, 2022 en 2023 tot einde mei) in instellingen? Graag kreeg ik een opsplitsing per geslacht.

Is het mogelijk deze cijfers op te splitsen per Gemeenschap en per provincie? Dezelfde vraag voor de instellingen waarin ze verblijven.

Hoeveel van deze personen zitten in een specifieke instelling voor geïnterneerden, hoeveel verblijven in het algemeen gevangenisstelsel en hoeveel zitten er in een psychiatrische instelling?

Voor de provincie Limburg had ik graag de woonplaats bekomen.

Is het mogelijk deze cijfers voor Limburg op te splitsen per leeftijd of leeftijdscategorie? Graag deze cijfers op het moment van opname en op dit ogenblik.

Is het mogelijk deze cijfers voor Limburg op te splitsen per delict?

Is het mogelijk deze cijfers voor Limburg op te splitsen volgens opleidingsniveau?

Antwoord ontvangen op 25 september 2023 :

De volgende data schetsen de huidige situatie (begin juni 2023) nationaal voor alle geïnterneerde personen ressorterend onder de kamers voor de bescherming van de maatschappij.

Totaal aantal geïnterneerde personen: 4 198 geïnterneerde personen.

Grafiek 1: Nationale cijfergegevens – momentopname begin juni 2023 (bron: KBM’s)

Verklaring legende:

– IOP: geïnterneerden binnen de modaliteit van een invrijheidstelling op proef;

– extrapenitentiair geplaatsen: deze geïnterneerden werden geplaatst in FPC Gent en Antwerpen, HPS Les Marronniers Doornik, HPS Chêne-aux-haies Bergen, High risk vrouwenafdeling PC St.-Jan Baptist Zelzate, Long stay mannenafdeling Zorggroep St.-Kamillus Bierbeek, enz.;

– de geïnterneerden die in de categorie «eerste zitting» opgenomen zijn, betreffen die geïnterneerden die in vrijheid zijn en in afwachting van de eerste zitting van de KBM én diegenen die reeds verschenen zijn, maar nog geen gerechtelijke beslissing hebben;

– ET: geïnterneerden in elektronisch toezicht.

Tabel 1: Opsplitsing per gender van bovenstaande grafiek.

Voor de personen die zich in de gevangenissen bevinden, is verder de volgende detailopsplitsing beschikbaar:

Tabel 2: details geïnterneerden aanwezig in gevangenissen (Annexen, ABM/EDS [1] en andere) – begin juni 2023.

[1] Afdeling voor de Bescherming van de Maatschappij

Onderstaande tabellen bevatten vervolgens enkele overzichtscijfers met betrekking tot de evolutie van de in gevangenissen aanwezige geïnterneerden op jaarbasis (bron voor tabel 3 en 4: SIDIS Suite):

Tabel 3: Daggemiddelde geïnterneerde populatie in penitentiaire inrichtingen.

* 2023 is een lopend jaar. Gemiddelde is berekend tot en met 31 mei 2023.

Tabel 4: Daggemiddelde geïnterneerde populatie in penitentiaire inrichtingen, per regio.

* 2023 is een lopend jaar. Gemiddelde is berekend tot en met 31 mei 2023.

** Kleine afwijkingen zijn mogelijk door afrondingen

Opmerking betreffende vragen over Limburg-specifieke data: wij constateren dat er zich op 31 mei 2023 slechts één geïnterneerde in een Limburgse gevangenis bevond. Om de anonimiteit van de betrokkene te bewaren kunnen we hier geen verdere informatie over verstrekken.

Voor meer detailinformatie inzake de geïnterneerde personen die thans in de provincie Limburg verblijven, meer concreet onder de modaliteit van een invrijheidstelling op proef of eventueel een elektronisch toezicht, kan u zich wenden tot het departement van de justitiehuizen.