Schriftelijke vraag nr. 7-1186

van Peter Van Rompuy (CD&V) d.d. 31 maart 2021

aan de minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing

Fietsdiefstallen - Cijfers - Strijd - Maatregelen

eigendomsdelict
diefstal
tweewielig voertuig
officiële statistiek

Chronologie

Vraag nr. 7-1186 d.d. 31 maart 2021 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag: de vraag kadert in het beleid rond fietsdiefstallen. Deze bevoegdheid valt onder de verantwoordelijkheid van de politie en bijgevolg onder de bevoegdheid van de minister van Binnenlandse Zaken.

In het Vlaamse regeerakkoord spreekt men van een ambitieuze «model shift» waarbij de groei van het gemotoriseerd verkeer verder wordt afgevlakt en er fors geïnvesteerd wordt in het openbaarvervoersnetwerk en andere duurzame vervoersmodi. De bedoeling is het gebruik van duurzame modi, waar de fiets een belangrijk deel van uitmaakt, in het kader van woon-werk en woon-schoolverkeer te laten toenemen tot 40 %. In Antwerpen, Gent en de Vlaamse rand streeft men zelfs naar een 50 %-50 % verhouding.

Om deze ambitieuze doelstelling mogelijk te maken zijn duurzame investeringen in infrastructuur noodzakelijk. Maar om het gebruik van de fiets te stimuleren zijn naast deze investeringen ook flankerende maatregelen cruciaal. Het aantal fietsdiefstallen sterk trachten in te perken is hiervan een voorbeeld. Hierover enkele vragen.

1) Graag ontvang ik enkele cijfers:

a) Een overzicht van het aantal jaarlijks aangegeven fietsdiefstallen tussen 2015 en 2020 met een onderscheid per provincie en Brussel.

b) Een overzicht van het aantal maandelijks aangegeven fietsdiefstallen in 2019 en 2020 in de provincie Vlaams-Brabant met een onderscheid per arrondissement.

c) Wat is het algemene percentage van fietsdiefstallen die niet worden aangegeven in Vlaanderen en Brussel (zogenaamde «dark number»)? Zien we hierin grote verschillen per provincie of Gewest? Zo ja, graag concrete cijfers.

2) Hoe analyseert de geachte minister deze cijfers? Neemt het aantal fietsdiefstallen overal af? Wat zijn de uitzonderingen?

3) Welke maatregelen worden op federaal vlak genomen om het aantal fietsdiefstallen te verminderen?

4) Welke soort fietsen worden het meest gestolen? Met andere woorden, wat is de verhouding in diefstallen van koersfietsen, stadsfietsen, elektrische fietsen, e.d.? Zien we hierin grote verschillen per provincie of Gewest? Zo ja, graag concrete cijfers.

5) Wat zijn de hot spots voor diefstallen in Vlaams-Brabant?

Antwoord ontvangen op 29 april 2021 :

De algemene nationale gegevensbank (ANG) is een politiedatabank waarin feiten geregistreerd worden op basis van processen-verbaal die voortvloeien uit de missies van de gerechtelijke en bestuurlijke politie. Er kunnen tellingen mee uitgevoerd worden op verschillende statistische variabelen, zoals het aantal geregistreerde feiten, de modus operandi, de voorwerpen gehanteerd bij het misdrijf, de gebruikte vervoermiddelen, de plaatsbestemming, enz.

De gegevens zijn afkomstig van de databankafsluiting van 24 oktober 2020.

1) a) De eerste tabel toont het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake fietsdiefstal, zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor de jaren 2015-2019 en het eerste semester van 2020, per provincie en Brussel.

1) b) De tweede tabel bevat het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake fietsdiefstal, zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor het jaar 2019 en het eerste semester van 2020 met een opdeling per maand voor de gerechtelijke arrondissementen Halle-Vilvoorde en Leuven.

1) c) Wat het dark number voor fietsendiefstal betreft, kunnen wij de volgende informatie verstrekken. In de vragenlijst van de Veiligheidsmonitor 2018-2019 gaf bijna 10 % van de respondenten aan ten minste eenmaal slachtoffer te zijn geweest van fietsdiefstal in de afgelopen 12 maanden. Voor meer dan 3/4 van hen (77 %) vond deze diefstal plaats op het grondgebied van de eigen politiezone. Wat de aangiften/klachten in verband met deze diefstallen betreft, meldde slechts 48 % van de respondenten de diefstal bij de politie te hebben aangegeven. (Indien een respondent in de afgelopen 12 maanden meerdere fietsdiefstallen heeft gehad, heeft het antwoord voor de aangifte alleen betrekking op de laatste diefstal.)

2) De fietsdiefstallen kennen op nationaal niveau sinds 2015 een dalende trend.
Deze daling doet zich voor in bijna alle provincies. De grote uitzondering is het Brussels hoofdstedelijk gewest, waar het aantal geregistreerde fietsdiefstallen jaarlijks toeneemt.

Tijdens het eerste semester van 2020 (10 726 feiten) daalt het aantal geregistreerde fietsdiefstallen aanzienlijk op nationaal niveau in vergelijking met het eerste semester van 2019 (13 999 feiten). Deze daling kan mogelijks toegeschreven worden aan de coronacrisis en de maatregelen in het kader van COVID-19.

3) De thematiek van fietsdiefstal is een maatschappelijk probleem dat ruimer is dan enkel het werkterrein van de Federale Politie.

De FOD Binnenlandse Zaken geeft aan de gemeenten een financiële tegemoetkoming om de strategische veiligheids- en preventieplannen uit te voeren.

Deze strategische veiligheids- en preventieplannen (SVPP) zijn instrumenten ter ondersteuning van de gemeenten bij de uitbouw van hun preventiebeleid. Het SVPP vloeit voort uit een lokale veiligheidsdiagnostiek, die het mogelijk maakt om aan de hand van een nauwkeurige methodologie de sterke en zwakke punten van het lokale veiligheids- en preventiebeleid te analyseren.  

Op basis van haar lokale veiligheidsdiagnostiek kan de gemeente:

– een uitgebreide lijst opstellen van de op haar grondgebied aanwezige fenomenen;

– de prioriteiten kiezen die zij wenst te ontwikkelen in het kader van haar plan;

– haar keuze motiveren.

In het kader van deze SVPP werd het fenomeen van de fietsdiefstallen in 2020 door 36 gemeenten opgevolgd. Deze gemeenten hebben zich ertoe verbonden om in het kader van het fenomeen van de fietsdiefstallen strategische en operationele doelstellingen op te stellen en op te volgen.

Hieronder enkele voorbeelden van gemeentelijke acties:

– Verzameling en analyse van de gemeentelijke fietsdiefstalstatistieken teneinde desbetreffende adequate maatregelen te kunnen treffen;

– Fietsgraveringsacties;

– Sensibilisering van de burgers voor de preventie van fietsdiefstallen (opstelling van een folder, informatie op de website en op de sociale netwerken van de gemeente, artikel in het gemeentelijk infoblad, organisatie van een informatiestand, enz.);

– Plaatsing van fietsboxen;

– Enz.

4) Op basis van de informatie in de ANG is het niet mogelijk om een onderverdeling te geven naar het type fiets: heren- of damesfiets, koersfiets, mountainbike, enz. Enkel het onderscheid tussen een fiets of een elektrische fiets is in de ANG beschikbaar. De derde tabel toont het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake fietsdiefstal, waaraan in de ANG een fiets of elektrische fiets als zijnde gestolen is gekoppeld, voor de jaren 2015-2019 en het eerste semester van 2020 op provinciaal niveau.

5) De vierde tabel bevat het aantal door de politiediensten geregistreerde feiten inzake fietsdiefstal, zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor de periode 2015-2019 en het eerste semester van 2020 op het niveau van de gemeenten van de provincie Vlaams-Brabant.