Schriftelijke vraag nr. 7-116

van André Frédéric (PS) d.d. 4 november 2019

aan de vice-eersteminister en Minister van Justitie, belast met de Regie der gebouwen

Wet van 26 november 2011 tot aanvulling van het Strafwetboek teneinde het misbruik van de zwakke toestand van personen strafbaar te stellen - Klachten - Veroordelingen - Cijfers - Sectaire ontsporingen

officiële statistiek
religieuze sekte
misbruik van vertrouwen
machtsmisbruik
gerechtelijke vervolging
psychologische intimidatie
geestelijk gehandicapte
bejaarde

Chronologie

Vraag nr. 7-116 d.d. 4 november 2019 : (Vraag gesteld in het Frans)

Op 10 november 2011 keurde het parlement een wetsvoorstel goed om intimidatie en misbruik van kwetsbare personen strafbaar te stellen. Het werd de wet van 26 november 2011 tot wijziging en aanvulling van het Strafwetboek teneinde het misbruik van de zwakke toestand van personen strafbaar te stellen en de strafrechtelijke bescherming van kwetsbare personen tegen mishandeling uit te breiden, die een juridische lacune moest opvullen.

Dergelijk misbruik wordt hierdoor als verzwarende omstandigheid beschouwd bij een reeks misdrijven, maar ook als specifiek misdrijf vermeld in artikel 442quater van het Strafwetboek.

Deze bepaling voert een nieuwe categorie van personen in het Strafwetboek in om ze beter te beschermen, namelijk personen die fysiek of mentaal zwak zijn.

Sinds de goedkeuring van die wet zijn nog geen cijfers bekend over hoeveel klachten in dat verband bij het gerecht zijn ingediend.

Deze vraag valt onder de bevoegdheid van de Senaat omwille van haar transversaal karakter. Voor de uitvoering van het welzijns- en gezondheidsbeleid, met name de preventie (sensibilisering, informatie, enz.) en het nemen van maatregelen ten gunste van kwetsbare personen zijn de deelstaten bevoegd. De opvang van slachtoffers maakt deel uit van de opdracht die aan de justitiehuizen is toevertrouwd, een openbare dienst waarvoor de Franse Gemeenschap bevoegd is.

1) Beschikt u over precieze informatie met betrekking tot het aantal klachten ingediend bij het gerecht en het aantal veroordelingen op grond van voormelde wet?

2) Dit is een delicate materie. Wat is de stand van zaken op het gebied van misbruik van zwakheid, in het bijzonder in de context van sectaire ontsporingen?

Beschikt u over bijkomende informatie?

Antwoord ontvangen op 10 maart 2020 :

1) De bijgevoegde tabel bevat voor het hele land het aantal feiten inzake misbruik van de zwakke toestand van personen, zoals door de politiediensten geregistreerd in de ANG op basis van processen-verbaal, voor de periode 2015-2018 en voor het eerste trimester van 2019. De gegevens zijn afkomstig van de gegevensbank, afgesloten op 26 juli 2019. Het gaat hier om door de politie geregistreerde misdrijven in strijd met de wet van 26 november 2011 tot wijziging en aanvulling van het Strafwetboek teneinde het misbruik van de zwakke toestand van personen strafbaar te stellen (art. 422quater Sw). Het gaat om feiten waarbij de dader misbruik heeft gemaakt van iemands fysieke of psychische zwakheid teneinde hem ertoe te brengen een handeling te verrichten dan wel zich van een handeling te onthouden waarbij zulks diens fysieke of geestelijke integriteit dan wel diens vermogen ernstig aantast. De feitencode bestaat slechts sinds 2013 in de politiële nomenclatuur.

Wat de veroordelingsstatistieken betreft, bestaat er in de nomenclatuur thans geen code die de mogelijkheid biedt om dit specifieke misdrijf uit te lichten.

(Bron: Federale Politie)

2) Het begrip ‘sekten’ vormt op zich geen specifiek misdrijf. Het gaat om feiten van gemeen recht die worden gepleegd in een specifieke context. Bijvoorbeeld: oplichting, misbruik van vertrouwen, onwettige uitoefening van de geneeskunde, zedenmisdrijven, vrijheidsberoving, enz.

De politie en het parket beschikken niet over statistieken inzake sekten. De feitencodes in de nomenclatuur van de politie en het parket zijn immers onvoldoende gedetailleerd om die feiten te identificeren. Ook andere beschikbare velden bieden geen alternatieven. Het is derhalve niet mogelijk om de misdrijven gepleegd in de context van een sekte te extraheren.

Het Informatie- en Adviescentrum inzake schadelijke sektarische organisaties (IACSSO) beschikt niet over informatie betreffende de evolutie van het aantal specifieke gevallen van misbruik van zwakheid.