Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-2053

van Rik Daems (Open Vld) d.d. 10 januari 2019

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met Bestrijding van de fiscale fraude, en Minister van Ontwikkelingssamenwerking

Illegale sigaretten - Herkomst en bestemming - Binnenlandse productie - Cijfers

tabaksindustrie
zwarte handel
beslag op bezittingen
officiële statistiek

Chronologie

10/1/2019Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
12/2/2019Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1355

Vraag nr. 6-2053 d.d. 10 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De illegale tabakshandel is niet alleen een economisch probleem. Bij illegale sigaretten is er sprake van belastingontduiking en van schending van het merkenrecht. Bovendien zijn illegale sigaretten vaak nog ongezonder dan echte sigaretten.

Het Nederlandse ministerie van Financiën publiceert jaarlijks een overzicht van de in beslag genomen illegale sigaretten. Daarin vindt men ook de (waarschijnlijke) herkomst en bestemming van de sigaretten.

Voor wat het transversaal karakter van de vraag betreft: de Gemeenschappen staan in voor tabakspreventie en programma's die inzetten op het stoppen met roken in het kader van volksgezondheid. Ik verwijs wat vlaanderen betreft naar de website www.Vlaanderenstopmetroken.be. Federaal worden er ook diverse initiatieven genomen zoals de accijnsverhoging, doch deze schiet tekort indien dit resulteert in een toename van de nepsigaretten en illegale sigarettenhandel. Het betreft dan ook een transversale Gemeenschapsaangelegenheid.

Ik had dan ook volgende vragen:

1. Kan de minister een overzicht geven en dit betreffende de laatste drie jaar van de in het totaal in beslag genomen hoeveelheden illegale sigaretten naar het Nederlandse voorbeeld en dit opgedeeld naar het aantal sigaretten per jaar en de hoeveelheid losse tabak?

2. Kan de minister een overzicht geven en dit betreffende de laatste drie jaar van het aantal "grotere" inbeslagnames (zie Nederlands voorbeeld) en is er op jaarbasis sprake van een toename?

3. Kan de minister gedetailleerde cijfers geven en dit wat betreft de laatste drie jaar waarvoor hij cijfers heeft wat betreft de bestemmingslanden?

4. Kan de minister voor het laatste drie jaar waarvoor hij cijfers heeft aangeven welke de herkomst is van de illegale sigaretten en is deze vergelijkbaar met Nederland waar de top vijf wat betreft herkomstlanden waren: de Verenigde Arabische Emiraten, Azië en Italië, Wit Rusland en de eigen productie (binnenlandse) ?

5. Kan de minister een opdeling geven wat betreft de modaliteiten van locatie waar de inbeslagname plaatsvond (luchthavens, zeehavens, binnenland)?

6. Beschikt u over specifieke informatie of werd er onderzoek gevoerd naar de bijkomende schadelijkheid van deze illegale sigaretten naar samenstelling toe? Kan u dit desgevallend toelichten?

7. Moeten de accijnzen in het licht van deze cijfers eventueel worden aangepast? Kan u dit toelichten?

Antwoord ontvangen op 12 februari 2019 :

1)

Type tabaksfabricaat

2016

2017

2018

Sigaretten (aantal stuks)

79 769 934

114 151 387

110 781 029

Roltabak (kg)

11 456

28 764,374

76 193,746

Waterpijptabak (kg)

6 067

6 077,250

4 153,940

2)

De definitie van een « significante » inbeslagname is opgenomen in de Customs Union Performance (CUP) Measurement van TAXUD (DG Taxation and Customs Union). Volgens deze meting spreekt men over een significante inbeslagname indien deze groter is dan 50 000 stuks (sigaretten) of 50 000 gram (tabak).

Hierbij het aantal significante inbeslagnames voor de laatste drie jaar :

2016

2017

2018

19

19

37

3)

Voor 2018 :

Bestemmingsland

Aantal sigaretten

België

13 333 407

Spanje

75 405

Onbekend

20 133 057

Verenigd Koninkrijk

979 160

Luxemburg

76 260 000

Eindtotaal

110 781 029

Voor 2017 :

Bestemmingsland

Aantal sigaretten

België

15 725 800

Frankrijk

47

Ierland

7 248 800

Verenigd Koninkrijk

1 477 980

Nederland

89 698 760

Eindtotaal

114 151 387

Voor 2016 :

Bestemmingsland

Aantal sigaretten

België

61 874 980

Denemarken

3 990 000

Overig

13 904 954

Totaal

79 769 934

4)

Voor 2018 :

Regio

Herkomstland

Aantal sigaretten

Verre Oosten

Vietnam

10 600 000

Europa

België

20 135 557

Luxemburg

102 442

Rusland

2 514 310

Finland

403 160

Frankrijk

576 000

Spanje

1 000

Turkije

76 260 000

Afrika

Angola

84 760

Senegal

103 800

Totaal

110 781 029

Voor 2017 :

Regio

Herkomstland

Aantal sigaretten

Europa

Duitsland

8 559 200

Polen

167 580

Italië

1 800 000

Griekenland

4 335 800

Afrika

Kameroen

47

Midden-Oosten

Verenigde Arabische Emiraten

9 590 000

Egypte

89 698 760

Totaal

114 151 387

Voor 2016 :

Regio

Herkomstland

Aantal sigaretten

Verre Oosten

Maleisië

52 497 600

Vietnam

13 260 000

Midden-Oosten

Egypte

35 600

Europa

Bulgarije

7 180

Luxemburg

73 455

Onbekend

Onbekend

13 896 099

Totaal

79 769 934

5)

De inbeslagnames van sigaretten (stuks) :

Locatie

2016

2017

2018

Luchthaven

35 600

4 335 847

340 370

Zeehaven

20 721 160

108 337 560

90 202 660

Binnenland

59 013 174

1 477 980

20 237 999

Totaal

79 769 934

114 151 387

110 781 029

De inbeslagnames van tabak (kg) :

Locatie

2016

2017

2018

Luchthaven

5 934

2 716,324

240

Zeehaven

74

28 033,510

7 162,516

Binnenland

11 515

4 091,790

72 945,170

Totaal

17 523

34 841,624

80 347,686

6) Deze vraag valt niet onder mijn bevoegdheden, maar behoort tot die van mijn collega, mevrouw Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid.

7) Over het algemeen kan men stellen dat indien de accijnstarieven verhoogd worden ook de fraude zal toenemen. De potentiële opbrengst voor de fraudeurs aan te ontduiken accijnzen neemt immers toe door hogere winstmarges en een grotere vraag.

De Belgische accijnstarieven liggen bovendien boven het gemiddelde van de ons omringende landen (bron : excise duty tables van de Europese Commissie). Hetgeen een toename van de fraude in de hand werkt.