|
|
Strijd tegen terrorisme - Verdachte zeeschepen - Illegale praktijken - Aard van de vracht - Uitzetten van het « automatic identification system » - Extra controlemogelijkheden - Internationale initiatieven
terrorisme
boot
veiligheid op zee
maritiem toezicht
vervoer over zee
| 18/5/2017 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 22/6/2017) |
| 21/6/2017 | Antwoord |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1459
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1460
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1461
Ik verwijs naar mijn eerdere schriftelijke vragen hieromtrent (cf. vragen nrs. 6-1441 tot 1444).
Uit een data-analyse die het maritieme informatiebedrijf Winward heeft gemaakt, blijkt dat meer dan 480 verdachte schepen de Nederlandse wateren binnenkwamen. De schepen hadden in de periode daarvoor om onverklaarbare reden langer dan een dag hun GPS-signaal uitgezet in gebieden die bekend staan om de aanwezigheid van terroristen of drugssmokkel. Dat zou een indicatie kunnen zijn van illegale activiteit, stelt de directeur van het databedrijf. Ook de Nederlandse kustwacht sluit « malafide motieven » niet uit. De afgelopen twee maanden deden maar liefst vijfenzeventig schepen met ondeugdelijke registratie Nederlandse havens aan.
Gelet op het belang van onze zeehavens is het meer dan waarschijnlijk dat ook onze havens werden aangedaan door schepen die bewust hun GPS langer dan een dag hebben uitgezet of onderweg hun identificatienummer (IMO) veranderen. Ook de Britse krant The Guardian kaartte dit eerder aan.
Vooral de schepen die hun GPS uitschakelen terwijl ze in de buurt liggen van terrorisme-« hotspots » zoals Libië en Syrië dienen te worden gecontroleerd bij aankomst in onze zeehavens. Zo blijken tussen januari en februari 2017 veertig schepen hun GPS te hebben uitgezet terwijl ze nabij de Libische territoriale wateren waren. De enige reden hiervoor is smokkel. Hierbij kan gedacht worden aan olie maar evengoed aan wapens, drugs of mensenhandel. Het uitzetten van het « automatic identification system » (AIS) is niet alleen gevaarlijk voor aanvaringen maar bovenal verboden.
Robert Latiff, voormalig generaal bij de Amerikaanse luchtmacht en tegenwoordig professor technologie aan de Universiteit van Notre-Dame in de Verenigde Staten (VS), noemt het uitschakelen van de GPS « een mogelijke bedreiging, een teken van illegale activiteit ». « Er zijn manieren om die schepen te vinden als ze hun GPS hebben uitgezet, maar dat zal veel geld en middelen kosten. »
In Nederland zal alvast VVD-kamerlid Ockje Tellegen de Nederlandse regering hieromtrent eveneens bevragen.
Ook de Britse veiligheidsdiensten screenen momenteel nauwkeurig de data van schepen die hun GPS-signalisatie uitzetten of hun identificatienummer uitzetten en drijven de controles op.
Wat het transversaal karakter van deze vraag betreft : in het Vlaams regeerakkoord wordt er aandacht besteed aan het voorkomen van radicalisering en is er sprake van het oprichten van een cel met experten uit de diverse beleidsdomeinen om radicalisering te voorkomen, te detecteren en eraan te remediëren, met één centraal aanspreekpunt en in samenwerking met andere overheden. De coördinatie van deze cel ligt bij het Agentschap Binnenlands Bestuur. Vooral voor wat betreft de proactieve aanpak en de handhaving vervult de federale overheid een sleutelrol. In de toekomst zal ook een federale ambtenaar van de federale overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken deel uitmaken van deze cel. Het betreft aldus een transversale aangelegenheid met de Gewesten. Ik verwijs tevens naar het recente actieplan van de Vlaamse regering ter preventie van radicaliseringsprocessen die kunnen leiden tot extremisme en terrorisme.
Ik had dan ook graag een antwoord gekregen op de volgende aanvullende vragen :
1) Wat gebeurt er met schepen met een ondeugdelijke registratie ? Worden de schepen die hun GPS-signaal uitzetten zonder geldige reden onderworpen aan extra controles ? Kan u dit uitvoerig toelichten ?
2) Ziet u de ondeugdelijke registratie als een probleem ? Zo neen, kan u dit toelichten ? Zo ja, is er behoefte aan bijkomende maatregelen ?
3) Kan u meedelen wat de gevolgen zijn voor de handhaving van bijvoorbeeld Europese sancties en exportcontrolewetgeving voor wapens en strategische goederen ? Kan u dit toelichten ?
4) Kan u meedelen welke oplossingen er bestaan op Europees en desgevallend het internationaal vlak om deze praktijken tegen te gaan ? Wat wordt er op Europees niveau daadwerkelijk gedaan om de controlemogelijkheden van zeeschepen op illegale praktijken te verbeteren en / of te intensiveren ? Kan u een laatste stand van zaken geven ? Gaat u hieromtrent bepaalde initiatieven nemen op Europees of internationaal niveau ?
5) Kan u meedelen welke (illegale) goederen er door de verdachte schepen die onze havens aandeden werden vervoerd ? Zo neen, waarom is er geen duidelijk beeld van de illegale vracht die deze schepen vervoeren en gaat u dit verhelpen ?
In antwoord op uw vraag 1 en 2 verwijs ik graag naar mijn antwoord op uw schriftelijke vraag 6-1444.
Vraag 3. Deze vraag behoort tot de bevoegdheid van minister van Binnenlandse Zaken en de minister van Financiën.
Vraag 4. Belgie is reeds geruime tijd lid van de SUA Act : Convention for the Suppression of Unlawful Acts against the Safety of Maritime Navigation (1988). Deze conventie stelt een aantal gedragingen strafbaar zoals het overnemen van een schip met geweld, geweld tegen personen op een schip die de veiligheid van het schip in het gedrang brengen, vernietiging of beschadiging van het schip of de lading of het verspreiden van valse informatie zodat het schip niet meer veilig kan varen,
Verdragsluitende partijen moeten personen die deze daden plegen vervolgen of uitleveren aan een land dat hierom vraagt om deze daden te bestraffen.
In 2005 werd het SUA protocol gesloten : Protocol of 2005 to the Convention for the Suppression of Unlawful Acts against the Safety of Maritime Navigation . Dit protocol werd gesloten om terrorisme tegen schepen te voorkomen en te onderdrukken en om de veiligheid aan boord en aan land te verhogen en de risico’s voor passagiers, bemanning , havenpersoneel en schepen te beperken.
Het protocol stelt bijkomende daden strafbaar waaronder het gebruik van schepen om biologische, chemische of nucleaire wapens te vervoeren of het lozen van olie, radioactieve materialen, gas of andere schadelijke stoffen in dergelijke hoeveelheden dat zij de dood, of ernstige verwondingen of schade tot gevolg hebben. Ook het gebruik van deze wapens of schadelijke stoffen tegen zeeschepen wordt door dit protocolverboden.
Bovendien worden extra mogelijkheden geboden om vb. personen uit te leveren of de lading van schepen op zee reeds te gaan controleren.
U zal begrijpen dat de draagwijdte van dit protocol volledig aansluit bij de oprichting van de nieuwe cel maritieme beveiliging, waaraan de super ministerraad ‘veiligheid en justitie’ op 14 mei 2017 haar goedkeuring verleende en waartoe ik reeds de nodige middelen vrijmaakte. Ik heb mijn bevoegde diensten dan ook de opdracht gegeven de ratificatieprocedure van dit protocol op te starten.
Vraag 5. Deze vraag behoort tot de bevoegdheid van de minister van Binnenlandse Zaken en de minister van Financiën.