|
|
Kirgizië - Gevluchte bewindvoerders - Uitlevering - Letland - Verenigd Koninkrijk
Kirgizië
uitlevering
staatshoofd
| 12/3/2012 | Verzending vraag |
| 9/5/2012 | Antwoord |
Toen in april 2010 het volksprotest in de Centraal Aziatische republiek Kirgizië losbarstte, vluchtten de voormalige bewindhebbers naar het buitenland. President Kurmanbek Bakiyev vluchtte naar Wit-Rusland, zijn zoon Maxim Bakiyev, vluchtte per privéjet naar het Verenigd Koninkrijk. Het voormalige hoofd van de ontwikkelingssamenwerking Aleksei Yeliseyev werd door Letland de status van politiek vluchteling toegekend.
De toenmalige voorzitter van de OVSE en buurland Kazachstan, speelde een belangrijke rol in de evacuatie van president Bakiyev. In overleg met de Amerikaanse president Obama en de Russische president Medvedev werd met de Kirgizische oppositie overeengekomen Bakiyev met drie familieleden het land te laten ontvluchten. Sindsdien verblijft Kurmanbek Bakiyev met enkele familieleden in Wit-Rusland, waar hem de Wit-Russische nationaliteit zou zijn gegeven.
Kurmanbek Bakiyev wordt ervan verdacht zichzelf en zijn familie rijkelijk bediend te hebben met hoge overheidsposten en er een wijdverspreid corruptienetwerk op na te houden. Meer dan 10 miljard US dollar zou zijn verdwenen na grootschalige speculatie door de zoon van Bakiyev, Maxim, en een Italiaanse bankier, met geld verkregen van Rusland als ontwikkelingshulp en geld van de schatkist.
Maxim Bakiyev was op het ogenblik van het uitbreken van de protesten op handelsmissie in de Verenigde Staten. Vele dagen werd er niets van hem gehoord totdat hij opdook in een privéjet op de luchthaven van Farnborough, nabij Londen. Hij zou sinds juni 2010 in het Verenigd Koninkrijk verblijven in afwachting van de behandeling van zijn asielaanvraag. Hij was de directeur van het Centrale Agentschap voor Ontwikkeling, en zou voor tientallen miljoenen aan ontwikkelingshulp hebben verduisterd. Er zijn ook opnames opgedoken waarin hij met zijn oom Janysh, die aan het hoofd van het veiligheidsapparaat stond, besprak hoe gewapend geweld in het zuiden van het land zou kunnen losbarsten.
Aleksei Yeliseyev was eveneens een hoge functionaris bij het ontwikkelings- en investeringsbureau. Hij vluchtte naar Letland en vroeg politiek asiel aan. Letland weigerde in maart 2011 Yeliseyev uit te leveren aan Kirgizië en verleende hem politiek asiel.
De weigering tot uitlevering van Letland is contraproductief voor het democratiseringsproces in Kirgizië. Dat de Europese Unie onderdak verleende aan gevluchte corrupte machthebbers geeft een verkeerd signaal. Het land blijft instabiel na de etnische rellen van de zomer van 2010 tussen Oezbeken en Kirgiezen in de zuidelijke stad Osh. Het Kirgiezische volk moet opheldering krijgen over wat er is gebeurd met het geld dat uit de schatkist is verdwenen.
Mijn vragen aan de minister zijn:
1) Waarom heeft Letland als EU-lidstaat Yeliseyev politiek asiel verleend? Is er een mogelijkheid dat hij alsnog wordt uitgeleverd aan Kirgizië om terecht te staan voor zijn misdaden?
2) Wat is de reden van verblijf van Maxim Bakiyev in het Verenigd Koninkrijk? Heeft hij politiek asiel aangevraagd en wat is de status van zijn aanvraag? Bestaat hier ook de mogelijkheid dat hij alsnog wordt uitgeleverd aan Kirgizië om terecht te staan voor zijn misdaden?
3) Werd op Europees niveau reeds besproken waarom Maxim Bakiyev en Aleksei Yeliseyev in landen van de Europese Unie onderdak genieten? Zijn alle EU-lidstaten hiervan op de hoogte?
4) Hebben uw diensten deze problematiek reeds aangekaart met uw EU-collega's in Letland en het Verenigd Koninkrijk?
5) Heeft U nog weet van andere gevluchte ex-bewindhebbers uit Kirgizië die onderdak genieten in lidstaten van de Europese Unie?
6) Wit-Rusland blijft ondertussen onderworpen aan een resem van Europese sancties. Staat Kurmanbek Bakiyev ook op de lijst van personen die geen toegang krijgen tot de Europese Unie?
1. Ik bevestig dat de Letse autoriteiten op 4 februari 2011 het statuut van politiek vluchteling hebben toegekend aan Aleksei Yelisejev en dat zij derhalve niet kunnen ingaan op een verzoek tot uitlevering vanwege Kirgizië. De Letse autoriteiten voegen eraan toe dat de wet hen niet toelaat verdere informatie te verstrekken over de motivatie over individuele dossiers van politieke vluchtelingen.
2. Inzake Maxim Bakiyev beschik ik over zeer beperkte informatie aangezien het Home Office in London niet mag communiceren over individuele gevallen. Ik kan u dus geen bijkomende informatie verschaffen over dit geval.
3. Deze kwestie werd niet besproken in de relevante Europese instellingen.
4. Ik heb deze problematiek niet besproken met mijn Britse en Letse collega’s.
5. Ik heb vernomen dat Saparbek Balkibekov, oud-minister van Energie en directeur van Electric Stations, zich in Ierland zou bevinden in de hoedanigheid van politiek vluchteling. Het merendeel van de personen die betrokken waren bij de gebeurtenissen van 7 april 2010 bevinden zich op het grondgebied van de GOS, voornamelijk in Wit-Rusland en Kazachstan.
6. Oud-president Bakiyev is niet onderworpen aan restrictieve maatregelen in het kader van het sanctiebeleid van de Europese Unie ten aanzien van Wit-Rusland.