Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-3129

van Christine Defraigne (MR) d.d. 23 september 2011

aan de minister van Justitie

Elektronische enkelbanden - Werking - Problemen - Overwogen oplossingen

gedetineerde
vervangende straf
gevangenispersoneel
tekort aan arbeidskrachten

Chronologie

23/9/2011Verzending vraag
2/12/2011Antwoord

Vraag nr. 5-3129 d.d. 23 september 2011 : (Vraag gesteld in het Frans)

Luidens verschillende artikelen in de pers van dinsdag 6 september 2011 werd door de personeelsleden van het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht (NCET) begin september 2011 vastgesteld dat veertig gevangenen die onder elektronisch toezicht stonden, van de radarschermen verdwenen zijn.

De personeelsleden van het NCET hebben op 5 september 20011 het werk neergelegd om hun arbeidsomstandigheden aan te klagen.

Enerzijds klagen ze over tijdsgebrek, met als gevolg dat de gevangenen zelf hun bewakingsbox moeten installeren, waar ze ook wensen, zelfs in een café, en dit zonder enige controle.

Anderzijds klagen de personeelsleden over een tekort aan Nederlandstalig personeel, met communicatieproblemen als gevolg.

Het probleem is dat de dienst te klein is om de politieke verwachtingen in te lossen. Er was vooropgesteld dat 1 500 personen onder elektronisch toezicht zouden worden geplaatst, maar enige maanden geleden waren er nog maar 600. Het team personeelsleden van het NCET telt echter maar zestien personen, en dat aantal is niet gewijzigd.

Er wordt ook vastgesteld dat een aantal zieken of personen die de dienst hebben verlaten, niet zouden vervangen zijn.

De situatie is zo onhoudbaar dat de directie van het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht de Justitiehuizen gevraagd heeft de toepassing van de elektronische enkelband tijdelijk te schorsen voor personen die een veroordeling van minder dan drie jaar hebben opgelopen.

Naast de mislukking van een systeem dat een oplossing moet bieden voor de overbevolking in de gevangenissen, is de huidige situatie ook zorgwekkend voor de werknemers van het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht.

Volgens de jongste officiële cijfers zouden ongeveer 1 260 gevangenen onder elektronisch toezicht staan. Dat is een stijging met 125% sedert 2007, maar dat is nog lang niet het vooropgestelde aantal.

1) Bent u op de hoogte van de situatie?

2) Zijn de geopperde cijfers correct?

3) Is het spoor van de veertig verdwenen gevangenen teruggevonden?

4) Vindt u het normaal dat de gevangenen zelf de box installeren waarmee hun elektronische enkelband is verbonden?

5) Hoe kan men zich ervan vergewissen dat de box correct werd geplaatst op het adres van de gedetineerde?

6) Zou kunnen worden overwogen meer personeel in dienst te nemen om tegemoet te komen aan het personeelstekort, in het bijzonder van Nederlandstaligen?

7) Is het waar dat de box waarmee de elektronische enkelband verbonden is, werkt met voorafbetaalde telefoonkaarten? Door wie worden die kaarten betaald?

8) Is dit een tijdelijke situatie die op korte termijn kan worden verholpen?

9) En zo ja, wanneer en hoe zal een werkbare oplossing worden voorgesteld?

Antwoord ontvangen op 2 december 2011 :

1) et 2)

We zijn er ons wel degelijk van bewust dat het beheer van de huidige dagelijkse capaciteit van veroordeelden onder elektronisch toezicht(ET) lager ligt dan 1 500 personen. De aangehaalde cijfers volgens dewelke enkele maanden geleden slechts 600 personen onder ET geplaatst waren, zijn echter niet correct.

In uitvoering van het actieplan dat begin 2009 door het DGMJH werd opgesteld, is de capaciteit van het dagelijks beheer van personen onder ET gestegen van ongeveer 600 personen in januari 2009 tot meer dan 100 personen in mei 2009. Sinds die datum, registreren we een dagelijks gemiddelde van ongeveer 1 000 personen geplaatst onder ET. De huidige daling is een gevolg van een samenloop van omstandigheden, vooral gerelateerd aan de personeelskwestie (ziekte, het vertrek van personen binnen de mobiele eenheid), aan de laatste syndicale actie van de agenten van de monitoring en aan de zomervakantie die gepaard gaat met een seizoensgebonden daling van het aantal personen onder ET. Tijdens de onderhandelingen met de vakbonden werd overeengekomen dat het personeelskader moet worden uitgebreid zodat het voorziene doel van een dagelijks beheer van 1 500 personen onder ET kan bereikt worden.

3) De geruchten dat bepaalde veroordeelden onder ET van de technische problemen geprofiteerd zouden hebben om zich te onttrekken aan hun vrijheidsstraf, zijn fout en ongegrond. Deze justitiabelen zijn niet verdwenen. Het gebeurt soms dat men vaststelt dat er geen communicatie tussen de box en de centrale server is die zichtbaar en controleerbaar is voor de agenten van de monitoring. Als dat wordt vastgesteld, contacteert een agent van de monitoring de justitiabele en moet de mobiele eenheid in de woonplaats van de justitiabele een technische interventie uitvoeren om het probleem op te lossen.

De vastgestelde communicatieproblemen tussen de bewakingsbox en de monitoring zijn te wijten aan het tijdelijk wegvallen van het telefonisch GPRS-netwerk (GSM), net zoals dat soms gebeurt bij mobiele telefoons. Het nieuwe systeem is zo opgevat dat zelfs als de bewakingsbox niet meer communiceert met de monitoring, de box op dat moment nog steeds het komen en gaan van de justitiabele onder ET blijft registreren. De agenten van de monitoring kunnen deze gegevens zien en controleren.

4) et 5) In België heeft geen enkele justitiabele zelf zijn bewakingsbox moeten installeren. Dat is technisch onmogelijk.

De plaatsingen van het materiaal van het elektronisch toezicht gebeuren immers volgens een aantal vastgestelde administratieve en technische werkprocedures. Om de elektronische enkelband te activeren, moet de mobiele eenheid in alle gevallen een bepaalde procedure volgen. Volgens deze procedure moeten ze zich eerst naar de woonplaats van de justitiabele begeven om het materiaal te installeren en in contact te treden met de monitoring. Dit laat toe om zeker te zijn van de effectieve activatie van het elektronisch toezicht. Bovendien moeten de agenten van de mobiele eenheid een opleiding volgen alvorens hun taken te kunnen uitoefenen.

6) Het personeelskader van het NCET werd vastgesteld zowel voor de mobiele eenheid als voor de agenten van de monitoring. Voor de monitoring zijn er momenteel aanwervingsprocedures lopende om een totaal van 49 agenten te bereiken. De mobiele eenheid, die de plaatsingen in de woonplaats van de justitiabele en de technische interventies uitvoert, bestaat momenteel uit 16 personen. Vier agenten moeten vervangen worden; de vervangingsprocedure werd opgestart. Op niveau van de mobiele eenheid hebben twee Nederlandstalige en twee Franstalige agenten hebben de deinst verlaten. De aanvraag om hen te vervangen, is ingediend. Met de vakbonden werd ook overeengekomen dat een Franstalige agent vervangen zal worden door een Nederlandstalige agent.

7) De informatie dat de box waarmee de elektronische enkelband is verbonden, zou werken met voorafbetaalde telefoonkaarten, is fout.

Het nieuwe materiaal van elektronisch toezicht werkt op basis van een abonnement via het systeem van radiofrequentie (communicatie tussen de box en de enkelband). Dit nieuw materiaal heeft als bijzonder kenmerk dat het voor 99% werkt via de GPRS verbinding (Global Packet Radio Service), dat wil zeggen via het mobiele telefoonnetwerk.

Maar vanuit praktisch oogpunt werkt dit systeem zeker niet met voorafbetaalde kaarten. Bovendien zijn de kosten eigen aan de communicatie tussen de box en de monitoring ten laste van het NCET (werkingsbudget van het NCET) en niet ten laste van de justitiabele. Dit is ingegeven vanuit de vrees dat wanneer de justitiabele de facturen niet zou betalen, de telefonieoperator de verbinding en de communicatie tussen de box en de monitoring zou verbreken.

8) Gezien het antwoord op vraag 6), is deze vraag zonder voorwerp.

9) Verwijzend naar de antwoorden op vraag 7) en 8), is deze vraag zonder voorwerp.