Schriftelijke vraag nr. 5-2920

van Guido De Padt (Open Vld) d.d. 1 augustus 2011

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid

Horeca - Hygiëne - Controles

horecabedrijf
hotelindustrie
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
gezondheidsinspectie
officiële statistiek

Chronologie

Vraag nr. 5-2920 d.d. 1 augustus 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

A. De Belgische horecazaken moeten voldoen aan strenge hygiënische normen. Het blijkt dat de meeste horecazaken gemiddeld om de drie jaar worden gecontroleerd door het Federaal Voedselagentschap (FAVV). Amper 53% van de gecontroleerde zaken zou in 2009 een gunstig resultaat hebben behaald.

1) Hoeveel horecazaken werden in de periode 2008-2010 jaarlijks gecontroleerd? Graag de cijfers per provincie en voor Brussel.

2) Hoeveel van de gecontroleerde horecazaken in de periode 2008-2010 waren jaarlijks in orde met de wetgeving? Graag de cijfers per provincie en voor Brussel.

3) In hoeveel van de gecontroleerde horecazaken, die niet in orde waren met de wetgeving, betrof het:

a) een lichte overtreding?

b) één of meerdere zeer ernstige overtredingen?

4) Is er een duidelijk verschil qua aantal overtredingen en de ernst van de overtreding naargelang het soort horecazaak (café, frituur, taverne, sterrenrestaurant…)?

5) Is de minister van oordeel dat het aantal controles van de Belgische horecazaken volstaat?

6) Hoe verhoudt het aantal controles van de Belgische horecazaken zich ten aanzien van het aantal controles van horecazaken in onze directe buurlanden?

B. In tegenstelling tot in Denemarken heeft België besloten om de inspectieresultaten van het FAVV niet openbaar te maken. Het publiceren van de slechte leerlingen zou een onrechtmatig voordeel bezorgen aan zaken die niet gecontroleerd worden. Naar verluidt zou het relatief lage aantal controles te wijten zijn aan personeelstekort bij het FAVV.

1) Hoeveel mensen werden er in de periode 2008-2010 jaarlijks aangeworven? Cijfers graag gesplitst per taalrol.

2) Hoeveel mensen vloeiden in de periode 2008-2010 af?

3) Hoeveel bedraagt de huidige getalsterkte van het aantal inspecteurs en hoeveel vacatures zijn er momenteel voor Nederlandstalige, resp. Franstalige inspecteurs?

C. Test-Aankoop pleit voor het publiceren van een lijst met horecazaken die een ongunstig resultaat behaalden bij een controle.

1) Hoe staat de minister tegenover de vraag om de inspectieverslagen van het FAVV te publiceren?

2) Is de minister voorstander om de inspectieverslagen te publiceren indien er sprake is van herhaaldelijke en/of zware inbreuken die door controles van het FAVV niet opgelost geraken?

3) Hoe verhouden de wet inzake openbaarheid van bestuur en de privacywetgeving zich tegenover elkaar in deze vraag rond het openbaar maken van inspectieverslagen?

Antwoord ontvangen op 7 september 2011 :

A.1. In onderstaande tabellen zijn het aantal inspecties in horecazaken voor het jaar 2008, 2009 en 2010 voor de verschillende items (infrastructuur, inrichting en hygiëne, autocontrole, traceerbaarheid, meldingsplicht en rookverbod) en per provincie weergegeven.

In 2008 werden tijdens 7 331 controlemissies bij 7 068 horecazaken en grootkeukens uitgevoerd. Tijdens een missie worden één of meerdere items gecontroleerd aan de hand van checklists.

In 2009 werden 13 406 missies uigevoerd bij 12 810 horecazaken.

In 2010 werden 14 189 missies uitgevoerd bij 13 743 horecazaken.

A.2. en A.3. Het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) gebruikt voor de evaluatie van haar inspecties een onderverdeling in gunstig, gunstig met opmerkingen en ongunstig. Het principe is gebaseerd op een systematische en objectieve evaluatie, die op haar beurt gebaseerd is op specifieke criteria. Afhankelijk van het belang van elk item op de checklist die wordt gebruikt tijdens een inspectie, wordt een weging toegekend aan elke non-conformiteit:

• conform (weging 0);

• ongunstig minor (waarde van 1 of 3);

• ongunstig major (waarde 10 of 10 plus).

De som van de verschillende wegingen geeft een globale score. Op basis van deze score wordt de inspectie als gunstig, gunstig met opmerkingen of ongunstig gekwalificeerd. Dit is weergegeven in onderstaande tabel.

De onderverdeling van het FAVV komt in grote lijnen overeen met de onderverdeling die het geachte lid maakt, maar er zijn toch nuanceverschillen. Vandaar dat de resultaten weergegeven zijn volgens de indeling die door het FAVV wordt gebruikt.

Het aantal gunstige inspecties is percentueel weergegeven per provincie en per jaar in onderstaande tabellen.

Het aantal inspecties met als resultaat gunstig met opmerkingen is percentueel weergegeven per provincie en per jaar in onderstaande tabellen.

Het aantal inspecties met als resultaat ongunstig is percentueel weergegeven per provincie en per jaar in onderstaande tabellen.

A.4. In 2010 werd bij de niet-ambulante horecazaken, voor de checklist infrastructuur, inrichting en hygiëne, voor het eerst een onderscheid gemaakt tussen de verschillende type bedrijven. In onderstaande tabel vindt u een overzicht van de non-conformiteiten met weging tien per type horecazaak. Dit wil zeggen dat indien één van deze items niet in orde is, de horecazaken op zijn minst een waarschuwing krijgen.

Uit de tabel blijkt dat één van de meest voorkomende tekortkomingen, de netheid van de ruimtes en de oppervlakken zijn. Vooral bij de pittazaken, de restaurants (al of niet gelinkt aan een hotel) en de traiteurs en feestzalen is er nog duidelijk ruimte voor verbetering. Bij de kamers met ontbijt komen deze tekortkomingen in mindere mate voor. Het respecteren van de koude keten, de naleving van de wettelijke temperatuursvereiten en producten op een correcte manier ontdooien, zijn problemen die voornamelijk voorkomen bij de pittazaken. Bedorven voedsel of voedsel met een overschreden consumptiedatum wordt het vaakst aangetroffen in hotels en restaurants. Bij de frituren, de pittazaken en de pizzeria's zisijn er vaak problemen met het santitair (niet proper, geen handwasbak, of het toilet komst rechtstreeks uit in een ruimte waar levensmiddelen worden gehanteerd).

A.5. De 13 743 controles in 2010 bij de horecazaken geven een representief beeld van alle horecazaken in België. Op basis van een risico-evaluatie werd de inspectiefrequentie in de horecazaken vastgelegd. Afhankelijk van het type horecazaak wordt er één keer om de drie jaar gecontroleerd, zoals bij de restaurants of één keer om de zes jaar zoals bij de cafés. Daarnaast worden de te controleren bedrijven uitgekozen op basis van een individuele risicoevaluatie (bijvoorbeeld al dan niet in het bezit zijn van een gevalideerd autocontrolesysteem). Verder worden er ook horecazaken gecontroleerd tijdens specifieke acties in bepaalde steden. Tot slot wordt elke consumentenklacht ter plaatse gecontroleerd.

A.6. In het kader van verordening (EG) nr. 882/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 inzake officiële controles op de naleving van de wetgeving inzake diervoeders en levensmiddelen en de voorschriften inzake diergezondheid en dierenwelzijn, moeten de controle-autoriteiten voldoende transparantie aan de dag leggen. Jaarlijks moet een voortgangsrapport over het geïntegreerd meerjarig nationaal controleplan (MANCP) overgemaakt worden aan de Commissie. Momenteel zijn de Lidstaten niet verplicht dit document publiek te maken. Het activiteitenverslag van het FAVV dat de basis van het Belgische voortgangsrapport vormt is echter beschikbaar via de website van het FAVV.

De controles uitgevoerd in het kader van de controleplannen moeten gebaseerd zijn op een risicoanalyse maar de Lidstaten zijn vrij de methodologie te bepalen. Hierdoor is het moelijk om de resultaten en de frequenties van de verschillende lidstaten te vergelijken. In Nederland worden de horecazaken ongeveer om de twee jaar gecontroleerd terwijl dit in België afhankelijk van het soort horecazaak om de drie of om de zes jaar is (zie ook vraag A-5). In Denemarken worden de restaurants tweemaal per jaar gecontroleerd en de cafés enkel indien het noodzakelijk is.

B.1.

Het aantal door het FAVV aangeworven personeelsleden bedroeg:

- in 2008 : 43 nederlandstaligen en 33 franstaligen
- in 2009 : 68 nederlandstaligen en 35 franstaligen
- in 2010 : 48 nederlandstaligen en 24 franstaligen.

B.2.

Het aantal personeelsleden die het FAVV verlieten bedroeg:
- in 2008 : 43 nederlandstaligen en 28 franstaligen
- in 2009 : 52 nederlandstaligen en 23 franstaligen
- in 2010 : 41 nederlandstaligen en 29 franstaligen.

B.3.

Het aantal personen belast met een controle-opdracht (uitgedrukt in voltijdsequivalenten) bedroeg gedurende de periode 2008 -2010:

De controles in de Horeca behoren tot de sector van de distributie van levensmiddelen (kleinhandel, groothandel, Horeca). Het aantal controleurs die deze sector hebben vervoegd of verlaten bedroeg :

Momenteel zijn zes franstalige en negen nederlandstalige betrekkingen vacant verklaard.

C.1. Zoals in vraag A.6. vermeld geeft de Europese reglementering aan de Lidstaten de mogelijkheid om de individuele inspectieresultaten van de controlediensten in de voedselketen te publiceren. Zo publiceren Nederland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk deze informatie reeds. Zelfs buiten de Europese Unie (EU) heeft bijvoorbeeld New York als gevolg van steeds terugkerende problemen inzake hygiëne in restaurants, beslist zijn inspecties af te sluiten met een evaluatie die de restaurants verplicht moeten afficheren.

Ik ben van mening dat dit een te overwegen laatste middel is als de actuele maatregelen zoals de toekenning van de FAVV-smiley in het kader van de autocontrole, de sedert einde 2008 aangeboden omkadering door een voorlichtingscel van het FAVV, dat recente initiatief “Opleidingalternatief voor een administratieve boete” en de klassieke repressieve maatregelen en sacties niet de verkoopte vruchten afwerpen.

Momenteel kunnen horecazaken wel reeks hun eigen inspectieresultaten bekijken via een beveiligde module “FoodWeb” op de website van het FAVV.

C.2. Ik wens eerst de resultaten van ondermeer het project “Opleiding als alternatief voor een administratieve boete” af te wachten vooraleer over te gaan tot de mogelijke publicatie van de individuele inspectieresultaten.

C.3.: De wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur bepaalt dat in principe iedere burger bestuursdocumenten (dit wil zeggen alle informatie, in welke vorm dan ook, waarover een administratieve overheid beschikt) kan inkijken of daarvan een afschrift kan bekomen of bijkomende uitleg kan verkrijgen.

Op deze algemene regel bestaan echter heel wat uitzonderingen in welk geval de overheid inzage of afschrift van een bestuursdocument kan weigeren. Voornamelijk van belang bij het openbaar maken van inspectieverslagen van het FAVV is artikel 6, § 1, 5° van de genoemde wet dat bepaalt dat de federale administratieve overheid de vraag om inzage, uitleg of mededeling in afschrift van een bestuursdocument afwijst wanneer zij heeft vastgesteld dat het belang van de openbaarheid niet opweegt tegen de bescherming van de opsporing of vervolging van strafbare feiten.

De ambtenaren van het FAVV zien toe op de naleving van de reglementering uitgevaardigd krachtens 15 bijzondere strafwetten, weergegeven in artikel 5 van de wet van 4 februari 2000 houdende oprichting van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. Hun opdracht bestaat er in strafbare feiten op te sporen in het kader van genoemde 15 wetten.

Verder voorziet de wet op de openbaarheid van bestuur dat een overheid de vraag om inzage, uitleg of mededeling in afschrift van een bestuursdocument afwijst indien de openbaarmaking afbreuk doet aan de persoonlijke levenssfeer, tenzij de betrokken persoon instemt met de openbaarmaking.

De privacywetgeving (wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens) definieert als “persoonsgegeven”: “iedere informatie betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon, als identificeerbaar wordt beschouwd een persoon die direct of indirect kan worden geïdentificeerd, met name aan de hand van een identificatienummer of van één of meer specifieke elementen die kenmerkend zijn voor zijn of haar fysieke, fysiologische, psychische, economische, culturele of sociale identiteit. Een inspectieverslag bevat wel degelijk een aantal gegevens aan de hand waarvan een natuurlijk persoon kan geïdentificeerd worden.