|
|
Kirgizië - Parlementsbeslissingen - Nieuwswebsite Fergana.ru - Kimmo Kiljunen - Kyrgyzstan Inquiry Commission
conflict tussen etnische groeperingen
persvrijheid
censuur
Kirgizië
internetsite
OVSE
| 27/7/2011 | Verzending vraag |
| 11/10/2011 | Antwoord |
Op 18 juni heeft het parlement van Kirgizië een resolutie aangenomen die de procureur-generaal oproept om de populaire nieuwswebsite Fergana.ru te blokkeren. De website wordt verweten etnische haat uit te lokken tussen de Oezbeken en Kirgiezen. Eveneens wordt de oorzaak van de etnische rellen van juni 2010 bij de etnisch Oezbeekse leiders gelegd. Toen vielen meer dan 400 doden en duizenden gewonden, waarvan 75% Oezbeken.
De beslissing was gebaseerd op de aanbevelingen van een parlementaire onderzoekscommissie die de rellen in de zuidelijke steden Osh en Jalalabad van juni 2010 onderzocht.
Dezelfde onderzoekscommissie heeft het parlement er toe gebracht de Finse politicus Kimmo Kiljunen als persona non grata te verklaren. Kiljunen bracht als hoofd van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) onderzoekscommissie naar de rellen van 2010 (Kyrgyzstan Inquiry Commission, afgekort KIC) een bijzonder kritisch rapport uit dat de overheid deels verantwoordelijk stelde voor de escalatie van geweld destijds. Zo zouden volgens Kiljunen enkele hoge militairen en lokale politici zich schuldig gemaakt hebben aan uit ultranationalistische retoriek, het uitlokken van etnische haat en schuldig verzuim.
Kirgizische politici verklaarden dat het rapport partijdig is. Eerste Minister Atambayev houdt vol de rellen uitgelokt waren door supporters van de gevluchte oud-president Bakiyev in samenwerking met "lokale drugsbaronnen en criminele groeperingen".
Ferghana.ru is gevestigd in Moskou en is bijzonder populair bij Russen en Centraal-Aziaten die zich in het buitenland bevinden. De OVSE heeft zich al uitgesproken tegen de recente beslissingen van het Kirgizische parlement. Zij vinden dat het pluralisme van de media in gedrang komt in aanloop naar de presidentsverkiezingen van 30 oktober 2011.
Mensenrechtenorganisaties, zoals Human Rights Watch en Verslaggevers Zonder Grenzen, zetten zich af tegen het parlement dat zich wil inmengen in de rechterlijk macht door de onafhankelijke media aan te vallen. Tegelijk verwijten ze de parlementsleden geen oog te hebben voor de steeds agressievere nationalistische en etnische propaganda die dagelijks in de kranten verschijnt.
Onder de vorige president Bakiyev was Ferghana.ru al geblokkeerd omdat het te kritisch was over de president en zijn familie en hun banden met de georganiseerde misdaad. Ferghana.ru is reeds geblokkeerd in Turkmenistan en Oezbekistan, omdat het geregeld te kritisch is voor de presidenten en de mensenrechtensituaties onder de loep neemt.
Mijn vragen aan de geachte minister zijn:
1) Hoe ziet hij de beslissingen van het Kirgizische parlement tegenover de onafhankelijk onderzoekscommissie (KIC)?
2) Waarom wil het Kirgizische parlement zo ver gaan om zelf Kimmo Kiljunen als persona non grata te verklaren?
3) Werden de beslissingen van het Kirgizische parlement reeds besproken in het kader van EU of OVSE bijeenkomsten?
4) Gaat hij dit onderwerp aankaarten tijdens uw volgende ontmoeting met Kirgizische vertegenwoordigers, zowel van de regering, parlement als niet-gouvernementele organisaties (NGO's)?
1) Het is een spijtige zaak dat het Kirgizische parlement op 26 mei laatstleden de beslissing nam om de heer Kimmo Kiljunen, hoofd van de onderzoekscommissie van Kirgizië, de Kyrgyzstan Inquiry Commission (KIC), de toegang te weigeren tot Kirgizië, “omdat hij foutieve of valse informatie over de gebeurtenissen van juni 2010 aan de internationale gemeenschap heeft gegeven”. Deze beslissing komt het transitieproces niet ten goede.
Toch kondigde de regering de oprichting aan van een speciale commissie voor het toezicht op de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen van het verslag-Kiljunen en van andere verslagen over hetzelfde onderwerp.
2) De beslissing van het Kirgizische Parlement om Kimmo Kiljunen als persona non grata te beschouwen toont veeleer dat deze beslissing in een emotioneel klimaat werd genomen en dat ze vooral ten doel had elke buitenlandse inmenging in het nationale debat te weren.
3) Het specifieke geval van de resolutie van het Kirgizisch parlement van 18 juni 2011, die de procureur-generaal oproept om de website Fergana.ru te blokkeren, werd nog niet formeel besproken op de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) -bijeenkomsten, maar de kwestie van de vrijheid van de nieuwe media en de vrije toegang tot het Internet is een prioriteit voor de Vertegenwoordigster van de OVSE voor de Vrijheid van de Media, mevrouw Dunja Mijatovic, voor de 27 Europese Unie (EU)-lidstaten en voor het huidige Litouwse OVSE-voorzitterschap. Het Litouws voorzitterschap wenst op de komende ministeriële Raad van de OVSE in Vilnius, op 6 en 7 december 2011, de rol van de OVSE in dat domein te versterken.
De vrijheid van de media in Kirgizië wordt ook regelmatig behandeld in de OVSE, in het bijzonder door mevrouw Mijatovic. Zij bracht onder meer in mei 2011 een bezoek aan Kirgizië.
Men notere dat het bureau van de Representative on Freedom of the Media begin juli 2011 een studie publiceerde, getiteld “Freedom of Expression on the Internet: Study of legal provisions and practices related to freedom of expression, the free flow of information and media pluralism on the Internet in OSCE Participating States”. De studie is onder andere gebaseerd op een vragenlijst die door de Deelnemende Staten van de OVSE diende te worden ingevuld en bevat een overzicht van bestaande wetten en praktijken inzake de regulering van internet-inhoud, alsook een reeks conclusies en aanbevelingen. De algemene aanbevelingen van mevrouw Mijatovic in dit domein zijn gericht aan alle Deelnemende Staten van de OVSE.
De beslissing om Kimmo Kiljunen persona non grata te verklaren, werd door de Europese Unie aangekaart op verschillende fora in de OVSE, voornamelijk tijdens de Permanente Raad van 9 juni 2011, ter gelegenheid van het bezoek van Presidente Otunbaeva aan Wenen. De EU heeft bij die gelegenheid de beslissing van het Kirgizische parlement sterk betreurd, maar heeft ook haar waardering uitgesproken voor de wil van de Kirgizische regering om de aanbevelingen van de KIC ter harte te nemen. De EU heeft Kirgizië aangemoedigd om de weg naar democratisering, pacificatie en herstel van het vertrouwen verder te zetten.
4) Ik zal de situatie in Kirgizië blijven volgen en de nationale verzoening met Kirgizische gesprekspartners aankaarten.