Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-269

van Peter Van Rompuy (CD&V) d.d. 25 oktober 2010

aan de minister van Binnenlandse Zaken

Metaaldiefstallen - Aantallen - Identificatieplicht voor de metaalwederverkopers - Herinvoering

diefstal
metaal
koper
metaalafval
edel metaal
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
officiële statistiek
gerechtelijke vervolging

Chronologie

25/10/2010Verzending vraag
7/12/2010Antwoord

Vraag nr. 5-269 d.d. 25 oktober 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Door de hoge grondstofprijzen is het aantal diefstallen van metalen de laatste jaren flink gestegen. Metaaldiefstal kost de bouwsector, de spoorwegen en particulieren jaarlijks miljoenen euro's. Bij bedrijven worden grote partijen metaal gestolen of bij particulieren worden dakgoten gestolen.

Op 1 maart 2009 trad het ministerieel besluit van 3 februari 2009 tot invoering van een identificatieverplichting van metaalwederverkopers in werking. Dit besluit voorzag in een identificatieplicht voor de schroothandel en werd uitgevaardigd met de doelstelling de verkoop van gestolen metaal te ontraden en de politiediensten in staat te stellen de dieven en de helers te identificeren. In het besluit werd voorzien in een identificatiemogelijkheid, enerzijds door betaling via overschrijving of cheque of anderzijds door een kopie van de identiteitskaart.

Met het ministerieel besluit van 11 juni 2010 tot opheffing van het ministerieel besluit van 3 februari 2009 tot invoering van een identificatieverplichting van metaalwederverkopers werd deze recent ingevoerde identificatieplicht ondanks het succes na amper een jaar al terug afgeschaft. Er werd geargumenteerd dat de maatregel genomen door het besluit van 3 februari 2009 evenredig moet zijn met de vastgestelde crisistoestand en daarom slechts een tijdelijk karakter mag hebben, vermits aan een uitzonderlijke economische toestand tegemoet moet worden gekomen. Eveneens werd geargumenteerd dat met de afschaffing van de identificatieplicht ook aan de sector van de metaalwederverkopers buitengewone administratieve kosten worden bespaard die niet meer gerechtvaardigd zijn.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Kan de minister een overzicht geven van het aantal metaaldiefstallen voor het jaar 2009 alsook de voorlopige cijfers voor het jaar 2010, uitgesplitst per soort metaal en per gerechtelijk arrondissement?

2) Welke totale economische waarde vertegenwoordigt deze vorm van criminaliteit?

3) Kan zij een overzicht geven van het relatieve aandeel van deze vorm van criminaliteit bij het spoor, in de bouwsector en bij particulieren?

4) Merkt zij een positieve invloed van de in 2009 ingevoerde identificatieplicht voor de metaalwederverkopers?

5) Wat is de invloed van de grondstofprijzen op deze vorm van criminaliteit voor de jaren 2009 en 2010?

6) Betreft deze problematiek een internationaal georganiseerde vorm van criminaliteit?

7) Wat is het daderprofiel voor deze vorm van criminaliteit?

8) Hoe staat de minister ten aanzien van de herinvoering van een dergelijke identificatieplicht?

9) Hoeveel percent van de aangegeven diefstallen heeft aanleiding gegeven tot een arrestatie?

10) Hoeveel percent van de aangegeven diefstallen heeft aanleiding gegeven tot een veroordeling?

Antwoord ontvangen op 7 december 2010 :

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen.

1. Onderstaande tabel bevat het aantal geregistreerde feiten inzake metaaldiefstal op nationaal niveau, dit voor het volledige pleegjaar 2009 en het eerste semester van 2010:

Semester

Maand/Jaar

2009

2010

Sem 1















Sem 1

Januari

93

154

Februari

111

177

Maart

117

277

April

129

300

Mei

128

334

Juni

142

377

Som :

720

1 619

Sem 2

Juli

118



Augustus

139


September

169


Oktober

176


November

167


December

120


Sem 2

Som :

889



Som :

1 609

1 619

Onderstaande tabel bevat het aantal geregistreerde feiten inzake metaaldiefstal per gerechtelijk arrondissement, dit voor de twee semesters van 2009 en het eerste semester van 2010:


2009

2009

2010

Arrondissement(pleeg-plaats)

Sem 1

Sem 2

Sem 1

Antwerpen

65

64

124

Arlon

7

15

51

Brugge

14

14

42

Brussel-19

76

72

120

Charleroi

76

103

210

Dendermonde

28

40

71

Dinant

31

24

34

Eupen

5

7

10

Gent

31

44

68

Halle-Vilvoorde

34

40

63

Hasselt

12

29

45

Huy

10

13

23

Ieper

7

5

15

Kortrijk

14

28

47

Leuven

19

25

46

Liège

64

112

128

Marche-en-Famenne

13

6

10

Mechelen

22

13

39

Mons

44

44

109

Namur

15

36

76

Neufchâteau

2

12

25

Nivelles

14

17

43

Oudenaarde

7

7

15

Tongeren

40

47

70

Tournai

24

22

40

Turnhout

19

28

50

Verviers

23

15

29

Veurne

4

7

16

Som:

720

889

1 819

Onderstaande tabel bevat het aantal feiten van metaaldiefstal waarbij een bepaald soort metaal werd gestolen, dit op nationaal niveau, voor de twee semesters van 2009 en het eerste semester van 2010:


2009

2009

2010

Soort gestolen metaal

Sem 1

Sem 2

Sem 1

Koper

253

375

723

Ijzer/gietijzer

60

53

93

Aluminium

36

58

64

Andere

30

32

46

Zink

34

26

47

Niet bepaald

28

26

48

Staal

22

27

43

Lood

17

24

44

Roestvrij staal

21

16

36

Brons

8

15

7

Tin

3

5

8

Goud

2

1

1

Zilver

1

1


Nikkel

1



In bovenstaande tabel wordt geen totaal gepresenteerd omdat enerzijds bij eenzelfde diefstal meerdere soorten metalen kunnen gestolen zijn en anderzijds omdat in de databank niet voor elk feit van metaaldiefstal kan achterhaald worden om welk soort metaal het exact ging.

2. De totale economische waarde inschatten van deze vorm van criminaliteit is zeer moeilijk. In sommige gevallen gaat het om kleine diefstallen waarbij voor enkele tientallen euro wordt gestolen tot zeer grote diefstallen waarbij de waarde kan oplopen tot enkele honderdduizenden euro. Naast het verlies van de gestolen waar moet ook rekening worden gehouden met exploitatieverliezen van bedrijven, zoals productie die moet stilgelegd worden omdat de grondstoffen niet meer aanwezig zijn of de vertragingen die treinen van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) oplopen door het stelen van kabels langs de spoorlijnen.

3. Onderstaande tabel bevat het aantal geregistreerde feiten inzake metaaldiefstal, gepleegd bij de spoorwegen, op werven en in of rond woningen. Dit op nationaal niveau, voor de twee semesters van 2009 en het eerste semester van 2010:


2009

2009

2010

Functie van de pleegplaats

Sem 1

Sem 2

Sem 1

Spoorwegen

127

177

320

Werven

88

147

278

Woningen

153

156

251

4. In 2009 was er een duidelijke daling van het aantal metaaldiefstallen. De politiediensten gaan ervan uit dat dit voor een groot gedeelte te wijten is aan de daling van de prijzen, maar dat de invoering van de identificatieplicht ook een niet te onderschatten positieve invloed zal gehad hebben.

5. Er is een sterke correlatie tussen de prijs van de metalen, in het bijzonder de prijs van het koper dat het meest gestolen metaal is, en het aantal metaaldiefstallen. Stijgen de prijzen van metaal, dan stijgt het aantal metaaldiefstallen, dalen de prijzen van metaal, dan daalt het aantal metaaldiefstallen.

6. Een deel van de metaaldiefstallen wordt gepleegd door georganiseerde dadergroepen die internationaal actief zijn , maar ook lokale daders nemen een belangrijk deel van de feiten voor hun rekening. Een recente rondvraag in het kader van het Europese voorzitterschap van België betreffende de activiteiten van de rondtrekkende dadergroepen in de Europese Unie toont aan dat ook andere lidstaten geconfronteerd worden met deze problematiek. De dadergroepen maken dankbaar gebruik van landsgrenzen om zich te onttrekken aan opsporing bijvoorbeeld door de metalen te stelen in één land, de goederen te verkopen in een tweede land en te verblijven in een derde land.

7. Er is een grote verscheidenheid aan metaaldieven. Het merendeel van de geïdentificeerde daders zijn Belgen. Er is echter ook een grote betrokkenheid van rondtrekkende dadergroepen die van over de grens komen om feiten in ons land te plegen. De daders kunnen onderverdeeld worden in volgende categorieën:

- Er zijn de gestructureerde dadergroepen die gaan voor de grote hoeveelheden metaal. Ze gebruiken vaak voertuigen die uitgerust zijn om hele bobijnen koperkabel op te laden (bijvoorbeeld vrachtwagens die voorzien zijn van een kraan). In bepaalde gevallen worden volledige geladen vrachtwagens met koper(afval) gestolen.

- Daarnaast zijn er de lokale daders, die zich eerder tevreden stellen met beperkte hoeveelheden.

- Tenslotte is het in een aantal gevallen het duidelijk dat de diefstallen worden gepleegd door personen met kennis van zaken. Hier kan het gaan om (ex-)werknemers of onderaannemers.

8. De Algemene Directie Veiligheid en Preventie van de Federale Overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken is momenteel bezig met de voorbereiding van wetgevende initiatieven die dergelijke identificatieplicht terug zou invoeren.

9. Dergelijke gegevens zijn niet beschikbaar.

10. Het antwoord op deze vraag behoort tot de bevoegdheid van de minister van Justitie.