Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-10810

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 10 januari 2014

aan de eerste minister

Federale Overheidsdiensten - Thuiswerk - Telewerk - Evolutie - Faciliteiten - Beveiliging

ministerie
thuiswerk
werk op afstand
mobiele telefoon
gegevensbescherming
spionage
computercriminaliteit
videocommunicatie
officiële statistiek
mobiele communicatie

Chronologie

10/1/2014Verzending vraag
5/2/2014Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10811
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10812
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10813
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10814
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10815
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10816
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10817
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10818
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10819
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10820
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10821
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10822
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10823
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10824
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10825
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10826
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10827
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-10828

Vraag nr. 5-10810 d.d. 10 januari 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In het verleden stelde ik reeds een aantal vragen over thuiswerk bij de Federale Overheidsdiensten (FOD). Om de evolutie hiervan op te volgen, herhaal ik de meeste vragen. Graag zou ik verder de aandacht willen vestigen op een aantal andere elementen. De staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit schreef (schriftelijke vraag 5-8153): "De werknemers van Shared Services in het algemeen, en van mijn Diensten op de Kanselarij in het bijzonder, beschikken voor hun thuiswerk over een Virtual Private Network (VPN)-verbinding. Dit betekent dat zij op een professioneel beveiligde manier toegang hebben tot hun elektronische gegevens net alsof ze op kantoor werken. VPN is een meer beveiligde manier van gegevensuitwisseling dan cloud computing, waarbij de overheid geen enkel idee heeft waar de gegevens in realiteit bewaard worden. Bovendien is de Patriot Act die onlangs in de Verenigde Staten van Amerika van kracht is geworden niet van aard om de bezorgdheid van de Belgische en Europese Overheden inzake beveiliging van elektronische gegevens te milderen." Voor de duidelijkheid: ik maak een onderscheid tussen occasioneel en structureel (dus bijvoorbeeld een dag per week) thuiswerk of telewerk.

Graag had ik de volgende vragen gesteld:

1) Hoeveel, en dit voor de laatste vijf jaar, werknemers van alle diensten en organisaties die onder uw beheer vallen:

a) werken occasioneel thuis;

b) werken structureel thuis?

Kan u deze cijfers, opgedeeld per jaar, in absolute en procentuele vorm meedelen, en dus ook meedelen hoeveel mensen er in totaal bij uw FOD/POD/… werken?

2) Wordt thuiswerk aangemoedigd ten aanzien van uw medewerkers? Waarom wel/niet?

3) Weet u of thuiswerken een kostenbesparing voor uw diensten betekent? Heeft u hier cijfers over? Heeft u hier al studies over laten uitvoeren? Zo ja, wat was het resultaat? Zo neen, acht u zo een studie nuttig en wilt u deze laten uitvoeren? Kan u toelichten?

4) Zijn er bij uw diensten al initiatieven genomen om thuiswerk te promoten? Zo ja, kan u dit toelichten? Zo neen, waarom niet?

5) Bent u van plan om in de toekomst hieromtrent initiatieven te nemen? Waarom wel/niet?

6) Welke diensten die de communicatie faciliteren zijn aanwezig? Kan men videoconferenties houden? Is cloud sharing mogelijk en op welke manier?

7) Deelt u de ongerustheid van de staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit, gelet op de vele berichten over cybercrime en spionage? Ziet u uw diensten als een mogelijk doelwit van dergelijke acties?

8) Heeft u na de vele berichten over cybercrime en spionage de beveiliging van de data van uw FOD verbeterd (bijvoorbeeld in verband met cloud sharing)? Op welke manier?

9) Heeft u ook extra maatregelen qua beveiliging genomen wat betreft telewerkers? Zo ja, hoe? Zo neen, acht u dit niet nodig? Kan u toelichten?

10) Gsm's of andere mobiele apparaten zijn handig bij telewerk. Kan u voor 2013 aanduiden in absolute cijfers:

a) hoeveel werknemers een gsm/smartphone hebben ontvangen;

b) hoeveel een laptop hebben ontvangen;

c) hoeveel een ander mobiel toestel hebben gekregen.

11) Hebben uw diensten bij het aanbieden en uitwerken van telewerken voordelen in vergelijking met andere FOD? Zo ja, wat zijn volgens u sterke punten van uw diensten hierin?

12) Waar ziet u nog mogelijkheden tot verbetering wat betreft telewerken?

13) Merkt u voor de rest nog trends of evoluties op inzake deze materie bij uw diensten, ook ten aanzien van andere overheidsdiensten?

Antwoord ontvangen op 5 februari 2014 :

1. In 2013 werkte 24,73% van het personeel van de Federale Overheidsdienst (FOD) Kanselarij van de eerste minister structureel thuis. Het telewerk werd op 1 september 2008 ingevoerd. In 2009 maakte 18% van het personeel gebruik van telewerk, in 2010 was dit 19,6%, in 2011 23% en in 2012 21,08%.

De Kanselarij telt (op 1 januari 2014) 178 personeelsleden waarvan 55 telewerken of 30,8% van het totale personeelsbestand (+ 5,3% in vergelijking met 2013). Het Directiecomité heeft in het arbeidsreglement de mogelijkheid om 1 dag per week te telewerken voorzien. Voor de vertalers worden 2 dagen per week toegestaan. Een aantal personeelsleden kunnen tenslotte meer dan 2 dagen per week van thuis werken wegens gezondheidsredenen.

In vergelijking met de andere federale overheidsorganisaties ligt het aantal telewerkers bij de Kanselarij boven het gemiddelde.

In principe wordt occasioneel thuiswerk niet georganiseerd op de FOD Kanselarij van de eerste minister.

2. Thuiswerk wordt binnen een goed omschreven kader aangemoedigd ten aanzien van de medewerkers. De Kanselarij besteedt veel aandacht aan het welzijn op het werk en telewerk is hierin een onmisbaar element. Het laat haar ook toe zich als aantrekkelijke werkgever aan te bieden en talent aan te trekken. Het telewerk wordt door de personeelsleden beschouwd als een daadwerkelijk voordeel. Het verhoogt hun motivatie en hun engagement ten aanzien van de Kanselarij. Voor alleenstaande ouders die bijvoorbeeld een co-ouderschap overeenkomst hebben is het aanbieden van telewerk, tijdens de week dat zij hun kind(eren) bij zich hebben, een mogelijkheid om hen volledig actief te houden en zo de gelijkheid tussen personen met een verschillende sociale realiteit te bewaken.

3. Er is nog geen studie gevoerd naar een eventuele kostenbesparing voor de organisatie. Een dergelijke studie kan nuttig zijn.

4 en 5. Er wordt geregeld gecommuniceerd over de voordelen van telewerk en de mogelijkheden voor het personeel. De Kanselarij neemt sinds 2 jaar deel aan de nationale telewerkdag om de personeelsleden aan te moedigen de voordelen van het telewerk te ontdekken.

6. a) Ik kan u verwijzen naar mijn antwoord op uw analoge vraag van 14 februari 2013. Toen heb ik geantwoord dat de werknemers van Shared Services in het algemeen en van de Kanselarij in het bijzonder beschikken voor het werk vanop afstand over een VPN-verbinding. Dit betekent dat zij met een laptop, die ze van mijn IT-diensten in bruikleen gekregen hebben, op een professioneel beveiligde manier toegang kunnen hebben tot hun elektronische gegevens net alsof ze op kantoor werken.

b) Mijn diensten beschikken vandaag nog niet over een videoconferentie-infrastructuur omdat er momenteel (nog) geen vraag naar is. Zij beschikken wel over een tele-conferencing faciliteit, maar ook deze infrastructuur wordt vandaag amper gebruikt.

c) Mijn diensten delen de visie die de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer in haar advies van 20 september 2013 heeft uitgebracht naar aanleiding van een adviesaanvraag van de Regering over de risico’s bij de ontwikkeling van een Cloud-beleid voor de gegevens van de federale overheidsdiensten. Cloud sharing wordt daarom alleen in enge zin toegepast, met andere woorden alleen in eigen beheer (een private cloud).

7. De ganse Regering deelt de ongerustheid van de Staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit over cybercrime en spionage. Omdat elke overheidsdienst een potentieel doelwit van een aanval kan zijn heeft de Ministerraad van 19 december 2013 het ontwerp van KB houdende de oprichting van het Centrum voor Cybersecurity België goedgekeurd. Het Centrum wordt, binnen de door de Regering op 21 december 2012 goedgekeurde cyber security strategie, belast met de volgende taken:

8 en 9. Om het hoofd te kunnen bieden aan de stijgende complexiteit van de aanvallen, ondernemen mijn Diensten continu acties in verschillende domeinen. Vooreerst wordt, binnen de budgettaire limieten, de IT-infrastructuur systematisch vernieuwd. Parallel hiermee worden, op basis van de evolutie in de typologie van de bedreigingen, tevens het veiligheidsbeleid en de controle op de anomalieën in de gegevensstromen zo nodig bijgestuurd en wordt de rapportering verfijnd. Dit alles gebeurt in overleg met interne en externe veiligheidsexperten.

10.

a) aantal werknemers die in 2013 gsm/smartphone hebben ontvangen: 1

b) aantal werknemers die in 2013 een laptop hebben ontvangen: 6

c) aantal werknemers die in 2013 een ander mobiel toestel hebben gekregen: 0

11. Neen.

12. Telewerken is een voordeel dat door heel wat medewerkers als een grote troef wordt ervaren. Door telewerken verder uit breiden zowel naar het aantal personen als naar het aantal dagen telewerk per week kan er actief worden gewerkt aan het verbeteren van het evenwicht tussen privéleven en professioneel leven.

13. Neen.