SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2020-2021 Zitting 2020-2021
________________
9 novembre 2020 9 november 2020
________________
Question écrite n° 7-758 Schriftelijke vraag nr. 7-758

de Guy D'haeseleer (Vlaams Belang)

van Guy D'haeseleer (Vlaams Belang)

au vice-premier ministre et ministre de la Justice, chargé de la Mer du Nord

aan de vice-eersteminister en minister van Justitie, belast met Noordzee
________________
Prisons - Surpopulation - Chiffres - Mesures Gevangenissen - Overbevolking - Cijfers - Maatregelen 
________________
établissement pénitentiaire
statistique officielle
surpopulation
strafgevangenis
officiële statistiek
overbevolking
________ ________
9/11/2020Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 10/12/2020)
8/12/2020Antwoord
9/11/2020Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 10/12/2020)
8/12/2020Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 7-182 Réintroduction de : question écrite 7-182
________ ________
Question n° 7-758 du 9 novembre 2020 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 7-758 d.d. 9 november 2020 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Différents aspects de la Justice ont été transférés aux entités fédérées ; par conséquent, cette question concerne une matière transversale.

La surpopulation carcérale est une réalité dans notre pays, avec tous les inconvénients et dangers qui s'ensuivent. Dans le passé, des décisions, judicieuses ou non, ont été prises pour lutter contre cette surpopulation.

J'aimerais obtenir, pour chaque établissement pénitentiaire, une réponse aux questions suivantes :

1) Quelle est la capacité normale ?

2) Combien de détenus y ont-ils séjourné en moyenne en 2018 ?

3) Quelles mesures ont-elles été prises pour lutter contre la surpopulation ?

4) Quel a été l'effet de chacune de ces mesures ?

 

Verschillende aspecten van Justitie werden overgedragen naar de deelstaten en bijgevolg betreft deze vraag om een transversale aangelegenheid.

De overbevolking van de gevangenissen is een realiteit in ons land, met alle ongenoegen en gevaren van dien. In het verleden heeft men een aantal, al dan niet verstandige, beslissingen genomen om de overbevolking in onze gevangenissen tegen te gaan.

Kan u een overzicht geven, per gevangenis :

1) Wat is de normale capaciteit ?

2) Hoeveel gedetineerden verbleven er in 2018 gemiddeld ?

3) Welke maatregelen zijn er genomen om de overbevolking tegen te gaan ?

4) Wat was het effect van elk van deze maatregelen ?

 
Réponse reçue le 8 décembre 2020 : Antwoord ontvangen op 8 december 2020 :

1) & 2) Les chiffres demandés sont repris dans le tableau joint en annexe.

3) & 4) La surpopulation dans les prisons est un mal ancien et reste malheureusement d’actualité. Le taux de surpopulation a néanmoins baissé de 24,1 % en 2013 à 11,1 % en 2018. Une première raison à cette baisse réside dans la création d’une capacité supplémentaire via la construction de trois nouveaux établissements (Beveren, Leuze-en-Hainaut et Marche-en-Famenne), mais cette capacité s’est à nouveau vue réduite par la fermeture de certaines ailes dans des établissements anciens (Forest). Une autre mesure qui a contribué à cette baisse significative est la création de nouvelle capacité d’accueil spécifiques pour les internés. Les internés n’ont en effet pas leur place en prison. Ils doivent être accueillis et soignés dans des centre de psychiatrie légale et des institutions de soins. Deux centres de psychiatrie légale ont ainsi été ouverts, l’un à Gand en 2016 et l’autre à Anvers en 2017, mais des capacités d’accueil adaptées ont également été ouvertes dans des institutions de soins (Bierbeek, Zelzate). La population des internées est passée ainsi de 1 139 en 2013 à 530 en 2018.

Ces deux voies seront poursuivies avec la mise en œuvre du Masterplan III, tout en continuant l’exécution des Masterplans I et II, qui prévoient

(1) la construction de nouvelles prisons (Haren, Termonde, Anvers, Leopoldsburg, Vresse-sur-Semois, Verviers);

(2) l’extension de la capacité de prisons existantes (Ypres, Ruiselede, Jamioulx); et

(3) la construction de trois nouveaux centres de psychiatrie légale (Alost, Wavre et Paifve).

L’ambition est de passer d’environ 9 200 places aujourd’hui à 10 500 places dans les prochaines années.

Etablissement pénitentiaire

Population moyenne

2018

Capacité moyenne

2018

Taux moyen de surpopulation

2018

Andenne

406,1

396

2,6%

Antwerpen

587,8

439

33,9%

Arlon

121,7

111

9,6%

Beveren

292,2

312

-6,3%

Brugge

690,6

602

14,7%

Bruxelles site Berkendael

83,3

64

30,2%

Bruxelles site Forest

170,6

180

-5,2%

Bruxelles site Saint-Gilles

855,4

587

45,7%

Dendermonde

233,0

168

38,7%

Dinant

54,8

32

71,30%

Gent

375,4

299

25,6%

Hasselt

536,0

450

19,1%

Hoogstraten

166,3

185

-10,1%

Huy

83,5

64

30,4%

Ieper

110,5

67

64,9%

Ittre

416,1

414

0,5%

Jamioulx

372,7

400

-6,8%

Lantin

894,1

694

28,8%

Leuven Centraal

288,9

354

-18,4%

Leuven Hulp

168,1

149

12,8%

Leuze-en-Hainaut

325,5

312

4,3%

Marche-en-Famenne

303,7

312

-2,7%

Marneffe

112,5

131

-14,1%

Mechelen

110,9

84

32,0%

Merksplas

397,6

418

-4,9%

Mons

376,6

307

22,7%

Namur

163,2

121

34,9%

Nivelles

223,6

192

16,4%

Oudenaarde

154,2

132

16,8%

Paifve

194,9

205

-4,9%

Ruiselede

52,9

60

-11,8%

Saint-Hubert

194,0

216

-10,2%

Tongeren

21,5

25

-13,8%

Tournai

171,4

183

-6,3%

Turnhout

261,5

269

-2,8%

Wortel

289,6

301

-3,8%

Total

10 260,6

9 235

11,1%



1) & 2) De gevraagde cijfers zijn opgenomen in de tabel die als bijlage gaat.

3) & 4) De overbevolking van de gevangenissen is een oud zeer en het probleem is jammer genoeg nog steeds actueel. De overbevolkingsgraad is evenwel gedaald van 21,4 % in 2013 naar 11,1 % in 2018. Een eerste reden voor die daling is de bijkomende capaciteit die werd gecreëerd door de bouw van drie nieuwe inrichtingen (Beveren, Leuze-en-Hainaut en Marche-en-Famenne). De capaciteit is intussen echter terug gekrompen door de sluiting van een aantal vleugels in oude inrichtingen (Vorst). Een andere maatregel die heeft bijgedragen tot de significante daling is de creatie van nieuwe specifieke opvangcapaciteit voor geïnterneerden. Geïnterneerden horen immers niet thuis in de gevangenis. Zij moeten worden opgevangen en verzorgd in forensische psychiatrische centra en verzorgingsinstellingen. Zo werden twee forensische psychiatrische centra geopend, het ene in Gent in 2016 en het andere in Antwerpen in 2017, en werd er ook aangepaste opvangcapaciteit geopend in verzorgingsinstellingen (Bierbeek, Zelzate). Het aantal geïnterneerden in de gevangenissen is daardoor gedaald van 1 139 in 2013 naar 530 in 2018.

Die beide sporen zullen verder worden gevolgd bij de tenuitvoerlegging van Masterplan III en ook de Masterplannen I en II zullen verder ten uitvoer worden gelegd. Laatstgenoemde Masterplannen voorzien in:

(1) de bouw van nieuwe gevangenissen (Haren, Dendermonde, Antwerpen, Leopoldsburg, Vresse-sur-Semois, Verviers);

(2) de verhoging van de capaciteit van bestaande gevangenissen (Ieper, Ruiselede, Jamioulx); en

(3) de bouw van drie nieuwe forensische psychiatrische centra (Aalst, Waver en Paifve).

De ambitie is om in de komende jaren de ongeveer 9 200 plaatsen die er vandaag zijn, uit te breiden tot 10 500 plaatsen.

Penitentiaire inrichting

Gemiddelde bevolking

2018

Gemiddelde capaciteit

2018

Gemiddelde overbevolkingsgraad

2018

Andenne

406,1

396

2,6%

Antwerpen

587,8

439

33,9%

Arlon

121,7

111

9,6%

Beveren

292,2

312

-6,3%

Brugge

690,6

602

14,7%

Brussel site Berkendael

83,3

64

30,2%

Brussel site Vorst

170,6

180

-5,2%

Brussel site Sint-Gillis

855,4

587

45,7%

Dendermonde

233,0

168

38,7%

Dinant

54,8

32

71,30%

Gent

375,4

299

25,6%

Hasselt

536,0

450

19,1%

Hoogstraten

166,3

185

-10,1%

Huy

83,5

64

30,4%

Ieper

110,5

67

64,9%

Ittre

416,1

414

0,5%

Jamioulx

372,7

400

-6,8%

Lantin

894,1

694

28,8%

Leuven Centraal

288,9

354

-18,4%

Leuven Hulp

168,1

149

12,8%

Leuze-en-Hainaut

325,5

312

4,3%

Marche-en-Famenne

303,7

312

-2,7%

Marneffe

112,5

131

-14,1%

Mechelen

110,9

84

32,0%

Merksplas

397,6

418

-4,9%

Mons

376,6

307

22,7%

Namur

163,2

121

34,9%

Nivelles

223,6

192

16,4%

Oudenaarde

154,2

132

16,8%

Paifve

194,9

205

-4,9%

Ruiselede

52,9

60

-11,8%

Saint-Hubert

194,0

216

-10,2%

Tongeren

21,5

25

-13,8%

Tournai

171,4

183

-6,3%

Turnhout

261,5

269

-2,8%

Wortel

289,6

301

-3,8%

Total

10260,6

9235

11,1%