SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2022-2023 Zitting 2022-2023
________________
7 juin 2023 7 juni 2023
________________
Question écrite n° 7-2014 Schriftelijke vraag nr. 7-2014

de Els Ampe (Open Vld)

van Els Ampe (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

aan de vice-eersteminister en Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
________________
Protection animale - Trophée de chasse - Chiffres et tendances - Lutte - Sanctions - Mesures - Législation - Adaptation Dierenbescherming - Jachttrofee - Cijfers en tendensen - Strijd - Sancties - Maatregelen - Wetgeving - Aanpassing 
________________
bien-être des animaux
espèce protégée
chasse
trafic illicite
mammifère sauvage
protection des animaux
welzijn van dieren
beschermde soort
jacht
zwarte handel
wild zoogdier
dierenbescherming
________ ________
7/6/2023Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 6/7/2023)
7/6/2023Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 6/7/2023)
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2015
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2016
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2017
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2018
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2015
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2016
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2017
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2018
________ ________
Question n° 7-2014 du 7 juin 2023 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 7-2014 d.d. 7 juni 2023 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les statistiques montrent que la protection animale fait face à une crise persistante. À l'échelle mondiale, près de 125 000 trophées de chasse d'espèces animales protégées par la CITES, la Convention sur le commerce international des espèces de faune et de flore sauvages menacées d'extinction, ont été importés entre 2014 et 2018. On trouve principalement des clients des États-Unis et de l'Union européenne (UE) en tête des importations de fétiches (objets de culte utilisés par des tribus d'Afrique de l'Ouest et fabriqués à partir de matières animales).

C'est pourquoi 137 organisations du monde entier actives dans la protection de la nature et des animaux, dont 45 organisations non gouvernementales (ONG) du continent africain, ont pris position contre la chasse aux trophées dans un manifeste commun et y ont appelé instamment les législateurs à interdire l'importation de tels trophées.

La chasse aux trophées, qui passe de moins en moins pour un divertissement respectueux et éthique, a un impact négatif sur la survie de certaines espèces et sape les efforts de conservation. Les chasseurs de trophées ciblent souvent des espèces rares et menacées ou des animaux aux caractéristiques physiques impressionnantes et tuent des spécimens essentiels à la reproduction et au bien-être de certains groupes d'animaux.

En s'attaquant à des animaux aussi précieux, les chasseurs de trophées contribuent directement et indirectement à la diminution de la population des animaux concernés, perturbent leur structure sociale et affaiblissent leur résistance. L'industrie de la chasse aux trophées stimule la demande de parties et de produits d'espèces menacées et encourage leur abattage par des conventions sur les prix et d'autres promotions, en particulier pour les espèces rares et précieuses, ce qui constitue une forme de criminalité écologique.

Dans le monde entier, des citoyens s'opposent haut et fort à la chasse aux trophées et à l'importation de parties d'animaux tués. Des enquêtes réalisées au sein de l'UE, en Suisse et aux États-Unis confirment qu'entre 75 % et 96 % des personnes interrogées sont opposées à la chasse aux trophées et aux activités qui en découlent. La majorité absolue des Européens est favorable à une interdiction d'importation de trophées (cf. https://www.eureporter.co/environment/animal welfare/2022/07/17/trophy hunting import ban).

La Grande-Bretagne, entre autres, est déjà passée à la vitesse supérieure. Une législation interdisant l'importation de trophées de chasse est sur le point d'être adoptée.

Le gouvernement britannique avait déjà soutenu une législation interdisant aux chasseurs de rapporter chez eux des parties du corps de milliers d'espèces tuées à l'étranger, notamment des lions, des rhinocéros, des éléphants et des ours polaires (cf. https://www.bbc.com/news/uk politics 64988108).

En ce qui concerne le caractère transversal de la question : la compétence de la Région flamande en matière de conservation de la nature (au sens large) repose sur l'article 6, § 1er, III, de la loi spéciale de réformes institutionnelles du 8 août 1980. En Région flamande, cette compétence a été transposée par le biais d'une loi et de plusieurs décrets relatifs à la nature, aux forêts, à la chasse et à la pêche. Comme son nom l'indique, l'AFSCA (Agence fédérale pour la sécurité de la chaîne alimentaire) est une institution fédérale chargée de veiller à la sécurité de la chaîne alimentaire. Il s'agit donc d'une matière transversale qui relève également des Régions.

Je souhaiterais dès lors poser les questions suivantes au ministre:

1) Combien de trophées d'espèces animales protégées ont été importés en Belgique depuis 2014? Quelles sont les espèces les plus touchées? Quelle est la voie d'acheminement la plus fréquemment utilisée pour ces importations (aéroports, ports maritimes, etc.)?

2) Pouvez-vous établir un classement des trois principaux pays d'origine des trophées de chasse qui arrivent en Belgique? Quels sont les accords conclus avec ces pays en ce qui concerne les trophées de chasse?

3) Quel est le montant des recettes générées par l'importation de trophées de chasse ces cinq dernières années? À qui revient généralement cet argent?

4) Quelles mesures la Belgique prend-elle pour empêcher les résidents et les touristes des autres États membres de l'UE et des États-Unis d'importer des trophées de chasse en Belgique? Quelles sont les mesures déjà prises et celles qui sont prévues?

5) Quelles répercussions l'importation de trophées de chasse a-t-elle en Belgique sur:

a) l'environnement;

b) l'économie;

c) d'autres domaines concernés?

6) Quelle est la position du gouvernement fédéral sur la chasse aux trophées et l'importation de trophées de chasse? Cette position sera-t-elle revue ou adaptée prochainement? Si oui, de quelle manière? Quelles mesures les pouvoirs publics prévoient-ils de prendre ou ont-ils déjà prises pour répondre à l'appel des 137 organisations internationales de protection de la nature et de défense du bien-être animal à interdire l'importation de trophées de chasse?

7) Combien de voyageurs belges ont participé, ces cinq dernières années, à des activités de chasse aux trophées à l'étranger? Écopent-ils de sanctions à cet égard? Dans l'affirmative, quelles sont les sanctions infligées? Comment les citoyens sont-ils informés des conséquences de la chasse aux trophées et de l'importation de trophées de chasse? Cela vous semble-t-il suffisant?

 

Statistieken wijzen op een aanhoudende crisis op het vlak van dierenbescherming. Wereldwijd werden tussen 2014 en 2018 bijna 125 000 jachttrofeeën ingevoerd van diersoorten die beschermd zijn onder CITES, de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten. Vooral klanten uit de Verenigde Staten (VS) en de Europese Unie (EU) lopen voorop bij de invoer van fetisjen (voorwerpen van aanbidding bij West-Afrikaanse stammen, vervaardigd uit dierlijk materiaal).

Daarom hebben 137 natuurbeschermings- en dierenbeschermingsorganisaties uit de hele wereld, waaronder 45 niet gouvernementele organisaties (NGO) van het Afrikaanse continent, in een gezamenlijk manifest stelling genomen tegen de trofeejacht en er bij de wetgevers op aangedrongen de invoer te verbieden.

De trofeejacht, die steeds meer in twijfel wordt getrokken als een respectvolle en ethische manier van vermaak, heeft een negatief effect op het voortbestaan van soorten en ondermijnt de instandhoudingsinspanningen. Trofeejagers hebben het vaak gemunt op zeldzame en bedreigde soorten of dieren met indrukwekkende fysieke kenmerken en doden exemplaren die essentieel zijn voor de voortplanting en het welzijn van diergroepen.

Door op dergelijke waardevolle dieren te jagen, dragen trofeejagers direct en indirect bij tot de afname van hun populatie, verstoren zij de sociale structuur van de dieren en verminderen zij hun weerstandsvermogen. De trofeejacht-industrie stimuleert de vraag naar delen en producten van bedreigde soorten en stimuleert het doden ervan door middel van prijsregelingen en andere promoties, met name voor zeldzame en waardevolle soorten, wat een vorm van ecologische misdaad is.

Wereldwijd verzetten burgers zich luid en duidelijk tegen de trofeejacht en de invoer van lichaamsdelen van gedode dieren. Enquêtes in de EU, Zwitserland en de VS bevestigen dat tussen 75 % en 96 % van de respondenten zich verzet tegen de trofeejacht en de daarvan afgeleide activiteiten. De absolute meerderheid van de Europeanen is voorstander van een invoerverbod voor trofeeën (cf. https://www.eureporter.co/environment/animal-welfare/2022/07/17/trophy-hunting-import-ban).

In onder andere Groot-Brittannië staat men verder. Plannen om de invoer van jachttrofeeën te verbieden worden daar binnenkort wet.

De Britse regering heeft reeds de wetgeving gesteund die jagers verbiedt lichaamsdelen van duizenden in het buitenland gedode diersoorten, waaronder leeuwen, neushoorns, olifanten en ijsberen, naar huis mee te nemen (cf. https://www.bbc.com/news/uk-politics-64988108).

Wat betreft het transversaal karakter van de schriftelijke vraag: de bevoegdheid van het Vlaamse Gewest inzake natuurbehoud (in ruime zin) is gebaseerd op artikel 6, § 1, III, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen. Die bevoegdheid is voor het Vlaamse Gewest omgezet via een wet en enkele decreten omtrent natuur, bos, jacht en visserij. Het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) is een federale instelling die waakt over de voedselveiligheid. Het betreft dus een transversale aangelegenheid met de Gewesten.

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd aan de geachte minister:

1) Hoeveel trofeeën van beschermde diersoorten zijn er sinds 2014 in België ingevoerd? Wat zijn de meest ingevoerde diersoorten? Via welke weg gebeurt dit het meest (luchthavens, zeehavens, enz.)?

2) Kan u een top-3 opstellen van het land van origine van de jachttrofeeën die België binnenkomen? Welke regelingen bestaan met die landen op het vlak van jachttrofeeën?

3) Hoeveel inkomsten heeft het importeren van jachttrofeeën in de afgelopen vijf jaar opgeleverd? Bij wie komt dit geld over het algemeen terecht?

4) Welke acties onderneemt België om te voorkomen dat inwoners en toeristen uit andere EU-lidstaten en de VS jachttrofeeën in België importeren? Welke zijn reeds ondernomen en welke zijn gepland?

5) Welke impact heeft de invoer van jachttrofeeën in België op:

a) het milieu;

b) de economie;

c) andere getroffen domeinen?

6) Wat is het standpunt van de federale regering over trofeejacht en de import van jachttrofeeën? Wordt dit in de komende tijd nog herzien of aangepast? Zo ja, hoe? Welke acties gaat overheid ondernemen of heeft de overheid reeds ondernomen om te voldoen aan de oproep van de 137 internationale natuurbeschermings- en dierenwelzijnsorganisaties om de import van jachttrofeeën te verbieden?

7) Hoeveel Belgische reizigers hebben in de afgelopen vijf jaar deelgenomen aan trofeejacht-activiteiten in het buitenland? Krijgen ze hiervoor sancties? Zo ja, welke? Hoe worden burgers geïnformeerd over de gevolgen van trofeejacht en de import van jachttrofeeën? Is dit volgens u voldoende?