| SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Session 2014-2015 | Zitting 2014-2015 | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| 3 novembre 2014 | 3 november 2014 | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Question écrite n° 6-66 | Schriftelijke vraag nr. 6-66 | ||||||||
de Christine Defraigne (MR) |
van Christine Defraigne (MR) |
||||||||
à la ministre de l'Énergie, de l'Environnement et du Développement durable |
aan de minister van Energie, Leefmilieu en Duurzame Ontwikkeling |
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Approvisionnement électrique - Risque de black-out - Passage à l'heure d'hiver - Augmentation des importations - Capacité d'importation simultanée | Elektriciteitsvoorziening - Risico's op een black-out - Overgang naar de wintertijd - Verhoging van de invoer - Simultane importcapaciteit | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| approvisionnement énergétique énergie électrique distribution d'énergie heure d'été |
energievoorziening elektrische energie energiedistributie zomertijd |
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
|
|
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Question n° 6-66 du 3 novembre 2014 : (Question posée en français) | Vraag nr. 6-66 d.d. 3 november 2014 : (Vraag gesteld in het Frans) | ||||||||
La Belgique éprouve de plus en plus de difficultés à garantir son approvisionnement électrique et le risque de black-out électrique cet hiver est réel. Plusieurs facteurs sont à l'origine de ce problème : un parc nucléaire vieillissant, un manque d'attractivité des centrales au gaz (une perte de la production " flexible " est encore à venir), un manque de planification dans le choix des alternatives en vue d'une sortie définitive du nucléaire, etc. D'un seul coup, la Belgique perd 25% de ses capacités de production à l'aube de l'hiver. Compte tenu de l'urgence et afin de garantir la sécurité d'approvisionnement en électricité de la Belgique, plusieurs pistes ont été évoquées dont celle d'augmenter les quantités d'électricité importées, en provenance notamment de la France. Bémol. Nos pays voisins connaissent eux-aussi une hausse de leur consommation électrique. Il suffirait alors de supprimer le passage à l'heure d'hiver pour que les pics de consommation de la Belgique tombent une heure plus tôt que dans les pays voisins. Cette solution n'est évidemment pas une solution à long terme mais permettrait d'éviter d'éventuelles coupures de courant cet hiver. Malgré les nombreux autres inconvénients que présenterait cette solution, une augmentation des importations belges en électricité est-elle possible ? Les capacités d'interconnexion du réseau seraient-elles suffisantes ? En effet, la capacité d'importation simultanée belge se limite à 3500 MW en hiver. Que faudrait-il faire pour augmenter cette capacité ? |
België ondervindt steeds meer moeilijkheden om zijn elektriciteitsvoorziening te garanderen en het risico op een stroomuitval deze winter is reëel. Verschillende factoren liggen aan de basis van dit probleem: ouder wordende kerncentrales, geen aantrekkelijkheid van gascentrales (we kunnen nog een verlies van “flexibele” productie verwachten), het ontbreken van een planning in de keuze van alternatieven met het oog op een definitieve kernuitstap, enz. Juist vóór de winter verliest België ineens 25% van zijn productiecapaciteit. Gelet op het dringende karakter en teneinde de zekerheid van de elektriciteitsvoorziening van België te garanderen, werd gedacht aan verschillende sporen, waaronder de verhoging van de hoeveelheden ingevoerde elektriciteit, hoofdzakelijk uit Frankrijk. Onze buurlanden worden echter ook geconfronteerd met een hoger elektriciteitsverbruik. Het zou dan volstaan niet over te gaan naar de wintertijd opdat de pieken in het verbruik in België een uur vroeger zouden vallen dan in onze buurlanden. Dat is echter geen oplossing op lange termijn, maar ze zou wel een eventuele stroomuitval deze winter kunnen voorkomen. Is ondanks de talrijke andere nadelen van deze oplossing een verhoging van de invoer van elektriciteit in België mogelijk? Zou de interconnectiecapaciteit van het net voldoende zijn? De Belgische simultane importcapaciteit is immer beperkt tot 3500 MW in de winter. Wat zouden we moeten doen om die capaciteit te verhogen? |
||||||||
| Réponse reçue le 5 décembre 2014 : | Antwoord ontvangen op 5 december 2014 : | ||||||||
La question de l’honorable membre a retenu toute mon attention. 1) Dans l’hypothèse de la suppression du passage à l’heure d’hiver, nos pics de consommation tomberaient plus tôt que dans les pays voisins, ce qui pourrait effectivement, accroitre le niveau d'importation de France et des Pays-Bas. Ce niveau d'importation supplémentaire reste difficilement chiffrable dans la mesure où il dépendra fortement du chauffage électrique en France. Le gain éventuel serait de toute façon très limité et l’effet ne durerait qu’environ une heure et serait à mettre en balance avec l’effet négatif du non changement d’heure. 2) L’augmentation des importations belges en électricité ainsi que l’optimisation des capacités de transport est un élément positif mais il faut bien entendu que le marché soit en mesure de trouver de l’énergie à importer au-delà de nos frontières. À cet égard, différents projets en cours devraient avoir un impact positif et augmenter les capacités d’échange avec les pays voisins via l’ajout d’interconnexions supplémentaires ou l’amélioration des interconnexions existantes. Je citerai notamment : – le projet Alegro, nouvelle interconnexion DC reliant la Belgique et l’Allemagne ; – le projet Brabo consistant en le renforcement du réseau à haute tension et de la sécurité d’approvisionnement dans le port d'Anvers. Ce projet va de pair avec le projet d’installation d’un deuxième déphaseur à Zandvliet. Ceci devrait permettre une augmentation de 900 MW des flux physiques entre la Belgique et les Pays-Bas ; – le projet Nemo d’interconnexion DC avec le Royaume-Uni, permettant à la Belgique d’accéder au parc éolien anglais en pleine expansion. Je tiens également à rappeler qu’Elia travaille depuis plusieurs années en partenariat avec l’ULg et la société Ampacimon sur une technologie qui permet d’augmenter le transport de l’électricité sur les lignes à haute tension. Pour faire face au risque de pénurie annoncé cet hiver, Elia a pris l’initiative de placer un appareil aux lignes frontalières, ce qui permettra selon l’intensité et la vitesse du vent et autres conditions spécifiques, d’augmenter les flux physiques de 10 à 15 % en cas de basses températures. |
De vraag van het geachte lid heeft mijn volle aandacht genoten. 1) In de hypothese dat wij het winteruur niet meer zouden invoeren, zou de verbruikspiek vroeger vallen dan in onze buurlanden waardoor de invoer uit Frankrijk en Nederland inderdaad zou kunnen toenemen. Die bijkomende invoercapaciteit is moeilijk te becijferen omdat zij sterk zal afhangen van de elektrische verwarming in Frankrijk. De eventuele winst zou hoe dan ook gering zijn en het effect ervan zou slechts ongeveer een uur duren en zou moeten worden afgewogen tegen het negatieve effect om geen uurverandering door te voeren. 2) De toename van de Belgische invoer van elektriciteit en de optimalisering van de transmissiecapaciteit is een positief element maar de markt moet wel in staat zijn de in te voeren energie buiten onze grenzen te vinden. In dat opzicht zouden verschillende lopende projecten een positieve impact hebben en de uitwisselingscapaciteiten met onze buurlanden vergroten via bijkomende koppelingen of via de verbetering van de bestaande koppelingen. Ik citeer met name : – het project Alegro, een nieuwe koppeling DC die België met Duitsland verbindt ; – het project Brabo dat bestaat uit een versterking van het hoogspanningsnet en van de bevoorradingszekerheid van de Antwerpse haven. Dat project gaat samen met het project voor de installatie van een tweede fasedraaiende transformator (phaseshifter) te Zandvliet. Dit zou moeten kunnen leiden tot een toename met ongeveer 900 MW van de fysieke netcapaciteit tussen België en Nederland ; – het project Nemo betreffende een koppeling DC met het Verenigd Koninkrijk waardoor België toegang krijgt tot het Engelse windmolenpark dat in volle expansie is. Verder wens ik eraan te herinneren dat Elia sinds vele jaren via een partnerschap met de ULg en de firma Ampacimon werkt aan een technologie om de transmissie van elektriciteit over de hoogspanningslijnen te doen toenemen. Om het hoofd te bieden aan het risico op schaarste dat voor deze winter is aangekondigd, heeft Elia het initiatief genomen om op de grenslijnen een toestel te installeren dat, naar gelang van de windintensiteit en -snelheid en andere specifieke omstandigheden, in geval van lage temperaturen, de fysieke stromen met 10 tot 15 % kan laten toenemen. |