SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2018-2019 Zitting 2018-2019
________________
15 janvier 2019 15 januari 2019
________________
Question écrite n° 6-2172 Schriftelijke vraag nr. 6-2172

de Lionel Bajart (Open Vld)

van Lionel Bajart (Open Vld)

au ministre de la Sécurité et de l'Intérieur

aan de minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken
________________
Vol d'œuvres d'art - Base de données Objets culturels - e-Service - Initiatives en Belgique Kunstdiefstal - Databank culturele objecten - e-Service - Initiatieven in België 
________________
vol
base de données
bien culturel
oeuvre d'art
diefstal
gegevensbank
cultuurgoed
kunstvoorwerp
________ ________
15/1/2019Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
12/2/2019Antwoord
15/1/2019Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
12/2/2019Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 6-1620 Réintroduction de : question écrite 6-1620
________ ________
Question n° 6-2172 du 15 janvier 2019 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-2172 d.d. 15 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Un e-service a été créé en 2011 en Lettonie pour permettre aux citoyens et détenteurs d'objets culturels de les enregistrer en ligne et de manière confidentielle (cf. https://www.latvija.lv/en/PPK/dzives-situacija/apakssituacija/p1682/ProcesaApraksts).

Des photos et une description détaillée de l'objet concerné y sont téléchargées. Le but affiché est d'enregistrer préventivement tous les détails des objets culturels avec des photos précises afin qu'en cas de vol, on dispose immédiatement d'une description claire et détaillée des objets. Celle-ci pourra par la suite être communiquée à des bases de données internationales (entre autres Interpol).

Le e-service tire parti de l'expertise de la France, de l'Italie, de la Lituanie et de l'Estonie qui interviennent comme parternaires dans le projet. L'ensemble est cofinancé par l'Union européenne en particulier par le programme « Prévenir et combattre la criminalité ».

Cette question concerne une matière communautaire transversale. Les Communautés sont compétentes en matière d'arts, en particulier en ce qui concerne la protection de notre patrimoine culturel. Les fabriques d'églises peuvent ainsi demander des subsides pour protéger leur patrimoine contre le vol. La Flandre a participé à la création d'un site web (FARO) qui centralise les vols commis dans les églises (par le biais de « Religieus Erfgoed Vlaanderen ») en collaboration avec la cellule « Art et antiquités » de la police fédérale.

Je souhaiterais poser les questions suivantes à cet égard :

1) Que pensez-vous de l'initiative de plusieurs États membres visant à créer un guichet internet où les citoyens et détenteurs de patrimoine culturel (antiquités et oeuvres d'art) peuvent télécharger des photos et des descriptions détaillées de leurs objets dans un environnement sécurisé afin qu'en cas de vol, elles soient rapidement diffusées à tous les services compétents et aux banques de données nationales et internationales relatives aux oeuvres d'art volées ? Quelles mesures préventives sont-elles prises en vue de protéger notre patrimoins culturel ?

2) Êtes-vous disposé à ouvrir la banque de données actuelle, non accessible au public pour le moment ? Qu'en est-il du calendrier et du contenu ? Dans la négative, pourquoi, et que comptez-vous faire pour prévenir le vol d'oeuvres d'art ?

3) Comment mettrez-vous en oeuvre les recommandations de la treizième réunion du groupe d'experts Interpol sur les biens culturels volés, en particulier, la recommandation suivante : les experts recommandent qu’Interpol et ses organisations partenaires : « encouragent la création, lorsqu’il n’existe pas déjà, d’un service de police spécialisé gérant une base de données nationale interconnectée avec celle d’INTERPOL, ainsi que le maintien ou le renforcement des services spécialisés existants. » ? Quelles initiatives avez-vous prises ?

 

In Letland word in 2011 een e-service opgericht waar burgers en houders van culturele objecten deze online en vertrouwelijk kunnen registreren (cf. https://www.latvija.lv/en/PPK/dzives-situacija/apakssituacija/p1682/ProcesaApraksts).

Foto's en gedetailleerde omschrijving van het desbetreffende voorwerp worden opgeladen. Het expliciete doel is om preventief alle details van culturele voorwerpen op te slaan met duidelijke foto's, zodat men bij diefstal onmiddellijk over een duidelijke en gedetailleerde omschrijving beschikt. Deze kan vervolgens worden gedeeld met internationale databanken (Interpol onder meer).

De e-dienst bouwt voort op de expertise van Frankrijk, Italië, Litouwen en Estland die optreden als partner in het project. Het geheel wordt gecofinancierd door de Europese Unie, in het bijzonder vanwege het programma « Prevention of and Fight Against Crime » (ISEC).

Het betreft een transversale gemeenschapsaangelegenheid. De Gemeenschappen zijn bevoegd voor de kunsten, en in het bijzonder de bescherming van ons cultureel erfgoed. Zo kunnen de kerkfabrieken beroep doen op subsidies om hun patrimonium te beveiligen tegen diefstal. Vlaanderen werkte mee aan het opzetten van een website (faronet) waar kerkdiefstallen (via « Religieus Erfgoed Vlaanderen ») centraal worden geregistreerd en dit in samenwerking met de federale Kunstcel.

In dit kader had ik volgende vragen :

1) Wat vindt u van het initiatief van enkele lidstaten om een Internetloket op de richten waar burgers en houders van cultureel patrimonium (antiek en kunst) foto's en gedetailleerde omschrijvingen van hun voorwerpen kunnen opladen in een beveiligde omgeving met het oog op snelle verspreiding aan alle bevoegde diensten en aan de nationale en de internationale databanken rond gestolen kunst bij diefstal ? Kan u uitvoerig toelichten welke preventieve maatregelen worden genomen ter bescherming van ons cultureel patrimonium ?

2) Kan u meedelen of u bereid bent de bestaande en voorlopig niet voor het publiek toegankelijke databank hiertoe open te stellen ? Kan u uitvoerig toelichten wat het tijdschema en de inhoud is ? Zo neen, waarom niet en wat gaat u dan wel doen inzake preventie van kunstdiefstal ?

3) Kan u meedelen hoe u de aanbevelingen van de dertiende meeting van de Interpol Expert Group on Stolen Cultural Proprety implementeert en in het bijzonder volgende aanbeveling : « To encourage the creation, where it does not exist, of a specialised police unit with a national database interconnected with INTERPOL database, as well as the maintenance or reinforcement of existing specialised units. » ? Kan u uitvoerig toelichten welke zijn de door u genomen initiatieven ?

 
Réponse reçue le 12 février 2019 : Antwoord ontvangen op 12 februari 2019 :

1) C’est à chaque particulier de décider s’il enregistre ou non les biens en sa possession. Les particuliers qui le souhaitent peuvent utiliser le document « Object ID » comportant la description nécessaire ainsi que la photo du bien (voir le lien http://www.archives.icom.museum/objectid/checklist.html). Ce document reprend des normes internationales et a été élaboré par Interpol, l’UNESCO, l’ICOM et l’Institut Paul Getty.

Pour les biens appartenant au patrimoine national (musées, églises), les mesures préventives pour protéger le patrimoine culturel sont prises par les responsables respectifs des institutions.

2) ARTIST est une banque de données policière et il n’est pas prévu de donner un accès à tous. Si cela devait néanmoins se faire, cela nécessiterait un investissement financier important.

3) Le renforcement de la cellule ART fait actuellement l’objet d’une réflexion au sujet de l’implémentation des recommandations émises par la commission du Sénat de Belgique le 11 juin 2018 dans son rapport d'information concernant l'optimisation de la coopération entre l'autorité fédérale et les entités fédérées en matière de lutte contre le vol d'œuvres d'art (doc Sénat, n° 6-357/3, http://www.senate.be/www/?MIval=/index_senate&MENUID=25140&LANG=nl).

1) Elke particulier moet voor zichzelf beslissen of hij de goederen in zijn bezit al dan niet registreert. Hiertoe kan men gebruik maken van het « Object ID » document (zie de link http://www.archives.icom.museum/objectid/checklist.html). Dit document is een internationaal gestandaardiseerde leidraad om een degelijke beschrijving van een kunstvoorwerp op te stellen. Het werd ontwikkeld door Interpol, UNESCO, ICOM en het Instituut Paul Getty.

Voor goederen van nationaal cultureel erfgoed (musea, kerken, enz.) worden preventieve maatregelen ter bescherming van dit erfgoed door de respectievelijke verantwoordelijken van de instellingen zelf genomen.

2) ARTIST is een politionele databank die niet vrij toegankelijk is. Mocht hiertoe wel beslist worden dan zal daarvoor een aanzienlijke financiële investering nodig zijn.

3) De versterking van de cel ART wordt momenteel besproken in het kader van de toepassing van de aanbevelingen van de Belgische Senaatscommissie op 11 juni 2018 in zijn informatieverslag betreffende de optimalisering van de samenwerking tussen de federale overheid en de deelstaten inzake de bestrijding van kunstroof (stuk Senaat, nr. 6-357/3, http://www.senate.be/www/?MIval=/index_senate&MENUID=25140&LANG=nl).