SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
19 juillet 2013 19 juli 2013
________________
Question écrite n° 5-9683 Schriftelijke vraag nr. 5-9683

de Elke Sleurs (N-VA)

van Elke Sleurs (N-VA)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de Beliris et des Institutions culturelles fédérales

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen
________________
les livraisons d'éphédrine à la mafia de la drogue mexicaine de leveringen van efedrine aan de Mexicaanse drugsmaffia 
________________
médicament
stupéfiant
criminalité organisée
industrie pharmaceutique
exportation
Agence fédérale des médicaments et des produits de santé
licence d'exportation
trafic de stupéfiants
geneesmiddel
verdovend middel
georganiseerde misdaad
farmaceutische industrie
uitvoer
Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten
uitvoervergunning
handel in verdovende middelen
________ ________
19/7/2013Verzending vraag
2/9/2013Antwoord
19/7/2013Verzending vraag
2/9/2013Antwoord
________ ________
Requalification de : demande d'explications 5-3760 Requalification de : demande d'explications 5-3760
________ ________
Question n° 5-9683 du 19 juillet 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-9683 d.d. 19 juli 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Quelques firmes pharmaceutiques belges sont soupçonnées d'avoir livré de grandes quantités d'éphédrine à la mafia de la drogue mexicaine. L'une des firmes citées aurait déjà livré précédemment des pilules d'éphédrine – selon les estimations, septante millions – à des clients plutôt douteux.

L'éphédrine est en fait un ingrédient des sirops contre la toux et des gouttes nasales mais est aussi un produit de base entrant dans la fabrication de méthamphétamine, parfois appelée « chrystal meth ». Il s'agit de l'une des drogues dures les plus dangereuses qui crée la dépendance la plus forte et qui porte le nom de cocaïne du pauvre. Aux États-Unis, l'éphédrine était précédemment en vente libre mais depuis la véritable épidémie de chrystal meth, la vente libre en est interdite depuis quelques années déjà. Tous les autres composants nécessaires à la fabrication de drogue dure sont en vente libre. Depuis l'interdiction de l'éphédrine, la production de chrystal meth est essentiellement aux mains de la mafia de la drogue mexicaine.

Une des deux firmes belges aurait à elle seule fourni 4,5 tonnes d'éphédrine à un baron de la drogue mexicain. Les firmes prétendent ne pas savoir à quelles fins l'éphédrine serait utilisée mais les enquêteurs belges en doutent vraiment. Les quantités étaient tellement élevées qu'il était quasi impossible qu'elles ne soient pas au courant. De plus, elles auraient également vendu cette substance à un prix supérieur au marché. Les firmes s'obstinent toutefois à affirmer qu'elles ont respecté les règles qui régissent les exportations d'éphédrine que contrôle l'AFMPS.

Je souhaiterais poser à la ministre les questions suivantes.

1) Comment les exportations d'éphédrine sont-elles contrôlées par l'AFMPS ou d'autres organismes de contrôle ?

2) Comment se fait-il que ces quantités énormes aient pu être produites et exportées ?

3) Que pensez-vous de l'interdiction de la vente libre d'éphédrine en Belgique ?

4) Prévoyez-vous – éventuellement en concertation avec d'autres membres du gouvernement – de prendre des mesures pour éviter que cette situation se répète à l'avenir ?

 

Enkele Belgische farmaceutische bedrijven worden ervan verdacht grote hoeveelheden efedrine geleverd te hebben aan de Mexicaanse drugsmaffia. Eén van de genoemde bedrijven zou eerder al - naar schatting een zeventig miljoen - efedrinepillen geleverd hebben aan eerder dubieuze afnemers.

Efedrine is eigenlijk een ingrediënt voor hoestdranken en neusdruppels maar is daarnaast ook een basisproduct voor het aanmaken van metamfetamines, ook wel chrystal meth genoemd. Dit is één van de gevaarlijkste en meest verslavende harddrugs die de bijnaam draagt de cocaïne van de armen te zijn. In de Verenigde Staten was efedrine vroeger vrij te verkrijgen, maar sinds een heuse chrystal meth-epidemie is de vrije verkoop al een aantal jaren verboden. Alle andere bestanddelen die nodig zijn om de hard drug aan te maken zijn vrij in de handel te koop. Sinds het verbod op efedrine is de productie van chrystal meth hoofdzakelijk in handen van de Mexicaanse drugsmaffia.

Eén van beide Belgische bedrijven alleen al zou een 4,5 ton efedrine geleverd hebben aan een Mexicaanse drugsbaron. De firma's beweren niet op de hoogte te zijn van de doeleinden waarvoor deze efedrine gebruikt zou worden, maar de Belgische speurders betwijfelen dit ten zeerste. De hoeveelheden lagen zodanig hoog dat het quasi onmogelijk was dat ze niet op de hoogte waren. Daarnaast zouden zij de stof ook verkocht hebben aan een prijs die boven de marktprijs lag. Toch blijven de firma's volhouden dat ze zich hebben gehouden aan de regels voor export van efedrine, waarop wordt toegezien door het FAGG.

Geachte Minister, ik had voor u de volgende vragen:

1) Hoe gebeurt de controle op export van efedrine door het FAGG of andere controle-instellingen?

2) Hoe komt het dat deze enorme hoeveelheden geproduceerd en geëxporteerd konden worden?

3) Hoe staat u tegenover een verbod op de vrije verkoop van efedrine in België?

4) Voorziet u – eventueel in samenspraak met andere regeringsleden – maatregelen om een herhaling in de toekomst te voorkomen?

 
Réponse reçue le 2 septembre 2013 : Antwoord ontvangen op 2 september 2013 :

L’exportation de l’éphédrine comme matière première en dehors de l’Union européenne est, avec la réglementation 111/2005, soumise à une notification pré-export, c’est-à-dire une notification préalable à adresser aux instances de contrôle dans le pays d’importation, à l’occasion desquelles les quantités doivent être mentionnées. On peut éventuellement procéder à la délivrance d’un permis d’exportation. Les titulaires de permis doivent aussi tenir un registre distinct, où toutes les transactions doivent être documentées.

Il n’est cependant pas encore prévu que les contrôles de l’exportation de médicaments puissent être limités aussi à la base quantitative et au pays de destination. En d’autres mots, contrairement à l’export de la matière première éphédrine, l’export des médicaments qui comprennent de l’éphédrine, ne sont pas soumis à une notification quantitative pré-export.

Au niveau européen, il existe une proposition d’adaptation du règlement 111/2005. Cette adaptation, qui se fera probablement dans quelques mois, prévoit que les médicaments à base d’éphédrine soient aussi soumis au même contrôle renforcé. Un code de douane spécifique a aussi été créé pour les médicaments qui comprennent de l’éphédrine. Cela permet une meilleure identification et le suivi des transactions.

La Belgique est un pays avec une industrie pharmaceutique importante qui fait beaucoup d’exportations. Il est donc habituel que de grandes quantités de médicaments soient exportées. Il n’y a pas de base légale qui impose des limites aux quantités de médicaments produits et exportés.

La vente de médicaments à usage oral à base d’éphédrine est interdite. Il reste encore des préparations à usage nasal et pour administration parentérale. Ces médicaments ont toujours joué un rôle respectivement pour la congestion nasale et la chute de tension soudaine comme les chocs.

De uitvoer van efedrine als grondstof buiten de Europese Unie is door Verordening 111/2005 onderworpen aan een pre-export notificatie te weten een voorafgaandelijke kennisgeving aan de toezichthoudende instanties in het land van invoer, waarbij hoeveelheden dienen vermeld te worden. Pas hierna kan eventueel worden overgegaan tot aflevering van een uitvoervergunning. De vergunninghouders dienen tevens een apart register bij te houden, waarin alle transacties dienen te worden gedocumenteerd.

Er is echter momenteel niet voorzien dat controles op uitvoer van geneesmiddelen ook op kwantitatieve basis en op land van bestemming gelimiteerd kan worden. Met andere woorden, in tegenstelling tot de export van de grondstof efedrine is de export van geneesmiddelen die efedrine bevatten, niet aan een kwantitatieve pre-export notificatie onderworpen.

Op Europees niveau is wel een voorstel tot aanpassing van de verordening 111/2005 gaande. Deze aanpassing, die wellicht binnen enkele maanden zal gebeuren, voorziet dat ook geneesmiddelen op basis van efedrine zal onderworpen worden aan dezelfde verscherpte controle. Daarnaast is recentelijk een specifieke douanecode gecreëerd voor geneesmiddelen die efedrine bevatten. Dit laat een betere identificatie en opvolging van transacties toe.

België is een land met een belangrijke farmaceutische industrie die veel aan export doet. Het is dus gebruikelijk dat grote hoeveelheden geneesmiddelen geëxporteerd worden. Er is geen wettelijke basis die limieten oplegt aan de hoeveelheden geproduceerde en geëxporteerde geneesmiddelen.

De verkoop van geneesmiddelen voor oraal gebruik op basis van efedrine is verboden. Er blijven nog preparaten voor nasaal gebruik en voor parenterale toediening over. Deze geneesmiddelen hebben nog steeds een rol respectievelijk tegen neusverstopping en plotse bloeddrukval zoals shock.