SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
12 juillet 2013 12 juli 2013
________________
Question écrite n° 5-9546 Schriftelijke vraag nr. 5-9546

de Karl Vanlouwe (N-VA)

van Karl Vanlouwe (N-VA)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères, du Commerce extérieur et des Affaires européennes

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________________
Situation des Ouïgours au Xinjiang de situatie van de Oeigoeren in Xinjiang 
________________
Chine
groupe ethnique
groupe religieux
discrimination ethnique
droits de l'homme
violence d'État
Belges à l'étranger
question du Tibet
China
etnische groep
godsdienstige groep
etnische discriminatie
rechten van de mens
staatsgeweld
Belgen in het buitenland
Tibet-kwestie
________ ________
12/7/2013Verzending vraag
10/10/2013Antwoord
12/7/2013Verzending vraag
10/10/2013Antwoord
________ ________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-3578 Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-3578
________ ________
Question n° 5-9546 du 12 juillet 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-9546 d.d. 12 juli 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le 24 avril, il y a eu 21 morts dans un accrochage à Siriqbuya déclenché par une agression de six terroristes ouïgours contre des policiers, selon les autorités chinoises. Les « terroristes » auraient été tués dans un échange de coups de feu avec les renforts de policiers et leur rébellion aurait entraîné la mort de quinze autres victimes, dont dix Ouïgours. L'ambassadeur des États-Unis, qui était précisément en visite dans le Xinjiang à ce moment-là, a demandé que l'on ouvre une enquête transparente. Ce fut la plus grande violence ethnique depuis la révolte de juillet 2009 à Urumqi, qui fit 200 victimes.

Dans le sillage de cette nouvelle flambée de violence, il y a des indications que les autorités chinoises ont commencé à répertorier les croyants. Elles interrogeraient les Ouïgours sur leur connaissance de la religion et leur demanderaient s'ils exercent ou non une fonction publique. Les militants des droits de l'homme craignent que la violence récente ne soit qu'un nouveau prétexte pour surveiller davantage la minorité ouïgoure et pour l'espionner.

En outre, dans son rapport annuel sur la situation des droits de l'homme, le département des Affaires étrangères des États-Unis accuse la Chine d'exercer une répression accrue contre les minorités ouïgoures et tibétaines. Il s'agit plus particulièrement d'interventions plus dures contre les militants des droits de l'homme, d'une censure poussée de l'internet et de limitations plus strictes imposées à la société civile. De plus la Chine continue à limiter dans une large mesure la liberté d'expression, de religion et de réunion. En effet les mouvements et les communications quotidiennes des minorités ethniques dans les régions rebelles du Xinjiang et du Tibet sont étroitement surveillées.

Le rapport parle de détention arbitraire de nombreux Ouïgours soupçonnés de terrorisme, de séparatisme et d'extrémisme religieux. En outre, à cause de l'afflux de Chinois Han, les Ouïgours sont de plus en plus discriminés et sont de plus en plus nombreux à être sans travail et à tomber dans la pauvreté.

Voici mes question au ministre :

1. Pouvez-vous confirmer les violences récentes dans la Région autonome du Xinjiang ?

2. Pouvez-vous également confirmer que les autorités chinoises ont commencé à répertorier les Ouïgours religieux ? Quelles est votre position à ce sujet ?

3. Avez-vous eu connaissance du rapport sur les droits de l'homme du département des Affaires étrangères des États-Unis ? Quelle est votre évaluation de la situation au Tibet et au Xinjiang en particulier ?

4. Combien de nos compatriotes se trouvent-ils actuellement au Xinjiang et au Tibet ? Travaillent-ils dans des ONG locales ou s'y trouvent-ils en touristes ?

 

Op 24 april vielen 21 doden na een schermutseling in Siriqbuya die volgens de Chinese overheid uitgelokt werd na een aanval van zes Oeigoerse terroristen op politieagenten. De "terroristen" zouden in een vuurgevecht met politieversterking zijn omgebracht en in hun verzet nog 15 slachtoffers gemaakt hebben, waaronder tien Oeigoeren. De Amerikaanse ambassadeur, die in Xinjiang op dat moment op bezoek was, riep op tot een transparant onderzoek. Het was het ergste etnisch geweld sinds de opstand van juli 2009 in Urumqi waarbij 200 slachtoffers vielen.

In de nasleep van dit nieuwe geweld bestaan er aanwijzingen dat de Chinese autoriteiten begonnen zijn met het registreren van gelovigen. Daarnaast zou er ook gevraagd worden naar hun kennis van religie en of ze al dan niet een publiek ambt bekleden. Mensenrechtenactivisten vrezen dat het recente geweld een nieuw voorwendsel is om de Oeigoerse minderheid nog sterker te gaan volgen en te bespioneren.

Daarnaast beschuldigde het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken in het jaarlijks rapport over de mensenrechtensituatie China ervan een hardere repressie te voeren tegen Tibetaanse en Oeigoerse minderheden. Meer specifiek gaat het over het harde optreden tegen mensenrechtenactivisten, een grote internetcensuur en grotere beperkingen waarmee het maatschappelijk middenveld te kampen heeft. Daarnaast blijft China de vrijheden van meningsuiting, godsdiensten en bijeenkomst in verregaande mate beperken. Daarbij worden de dagdagelijkse bewegingen en communicatie van de etnische minderheden in de weerspannige regio's van Xinjiang en Tibet sterk in het oog gehouden.

Het rapport spreekt van arbitraire detentie waarbij vele Oeigoeren gevangen worden gezet op verdenking van terrorisme, separatisme en religieus extremisme. Daarnaast worden dankzij de grote influx van Han-Chinezen de Oeigoeren steeds meer gediscrimineerd en komen ze steeds meer in werkloosheid en armoede terecht.

Mijn vragen aan de minister zijn:

1. Kan u het recent geweld in de Xinjiang Autonome Regio bevestigen?

2. Kan u eveneens bevestigen dat de Chinese autoriteiten begonnen zijn met het registreren van religieuze Oeigoeren? Wat is uw positie daaromtrent?

3. Heeft u kennis genomen van het mensenrechtenrapport van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken? Hoe evalueert u de situatie in Xinjiang en Tibet in het bijzonder?

4. Hoeveel landgenoten bevinden zich momenteel in Xinjiang en Tibet? Zijn er landgenoten bij die bij lokale ngo's werken of als toerist in de betrokken regio's vertoeven?

 
Réponse reçue le 10 octobre 2013 : Antwoord ontvangen op 10 oktober 2013 :

J’ai été mis au courant par notre Ambassade à Pékin des évènements, même si les circonstances exactes des faits diffèrent selon la source.  

Les faits auxquels vous faites référence ont bien donné lieu à de nouvelles mesures telles que la tenue d’un registre. Dans ce registre, il y aura des prises de note comme : « porte un voile », « étudie le coran » et d’autres éléments semblables. Pour l’obtention d’un carte SIM pour un téléphone mobile, il est également nécessaire de procéder à l’enregistrement de l’identité de l’acheteur ou du demandeur. Ces mesures vont loin et je pense qu’elles finiront, à terme, par susciter de l’opposition contre le régime chinois. Elles sont donc contreproductives. Cela a d’ailleurs été récemment prouvé. Le jeudi 27 juin, de nouveaux lourds affrontements ont eu lieu à 250 km ou sud-ouest de la capitale provinciale Urumqi. Selon des sources chinoises (Xinhua, vendredi 28 juin 2013), 35 personnes sont décédées dont 11 fauteurs de troubles et deux agents de police. Des 35 morts, 16 victimes sont issues de la minorité Ouigour. Les victimes Han chinoises seraient surtout des employés d’un chantier. Selon la station de radio « Free Asia », située aux États-Unis, le bilan est encore plus lourd et il y aurait 46 morts. La récente vague de violence doit être observée à la lumière de l’anniversaire des échauffourées qui ont coûté la vie à plus de 200 personnes en 2009. Le 30 juin dernier, le ministre de la Sécurité publique (GUE Shengkun) et le numéro 4 du Polit bureau chinois (YU Zhengshen) se sont rendus dans la région, preuve que Pékin prend l’histoire au sérieux.  

J’ai bien pris connaissance du rapport des droits de l’Homme du Département d’État américain. La situation des droits de l’Homme reste préoccupante. Je répète que nous devons continuer à aborder cette problématique au niveau européen.  

En ce qui concerne la présence de nos compatriotes dans ces territoires, je peux vous transmettre les informations suivantes :  

Tibet : 4 personnes (3 adultes, un enfant). Tous les adultes travaillent au sein d’une Organisation non-gouvernementale (ONG).  

Xinjiang : 4 personnes (2 adultes, 2 enfants). Les deux adultes sont gérant d’une même entreprise.  

Le nombre de touristes est difficile à estimer. Nous n’avons des nouvelles que lorsque les choses se passent mal.

1. Ik ben door onze ambassade in Peking op de hoogte gesteld van deze gebeurtenissen al blijft de juiste toedracht van de feiten verschillen naar gelang de bron.  

2. De feiten waarnaar u verwijst hebben inderdaad aanleiding gegeven tot het nemen van nieuwe maatregelen zoals het bijhouden van een register. In dat register zouden notities gemaakt worden zoals: “draagt een hoofddoek”, “studeert de koran” en soortgelijke meer. Ook het verkrijgen van een SIM-kaart voor mobiel telefoonverkeer vereist dat de identiteit van de koper of aanvrager geregistreerd wordt. Deze maatregelen gaan zeer ver en ik denk dat ze op termijn de weerstand tegen het Chinese regime nog zullen aanwakkeren. Ze zijn dus contraproductief. Dat werd trouwens recent bewezen. Op donderdag 27 juni waren er opnieuw zware rellen op zo een 250 km ten zuidwesten van de provinciehoofdstad Urumqi. Volgens Chinese bronnen (Xinhua, vrijdag 28 juni 2013) vielen daarbij 35 doden waarvan 11 relschoppers en twee politieagenten. Van de 35 doden zijn er 16 slachtoffers van de Oeigoerse minderheid. De Chinese Han slachtoffers zouden veelal werknemers op een bouwwerf geweest zijn. Volgens de in de Verenigde Staten (VS) gevestigde radiozender “Free Asia” is de balans zelfs nog zwaarder en zou die op 46 doden liggen. De vlaag van recent geweld moet wellicht ook gezien worden in het licht van de verjaardag van de rellen die in 2009 aan meer dan 200 mensen het leven kostte.

Op 30 juni zijn trouwens de minister van Openbare veiligheid (GUO Shengkun) en de nummer vier van het Chinese Politbureau (YU Zhengsheng) naar de regio gereisd, wat bewijst dat Peking de zaak ernstig neemt. 

3. Ik heb wel degelijk kennis genomen van het mensenrechtenrapport van het Amerikaanse State Department. De situatie van de mensenrechten blijft zorgwekkend. Ik herhaal dat we op Europees niveau deze problematiek moeten blijven aankaarten.  

4. Wat de aanwezigheid van onze landgenoten in deze gebieden betreft, kan ik u nog de volgende informatie meedelen : 

Tibet : 4 personen (3 volwassenen, één kind). Alle volwassenen zijn medewerkers van een Niet-gouvernementele organisatie (NGO).

Xinjiang : 4 personen (2 volwassenen, twee kinderen), beide volwassenen zijn manager in éénzelfde bedrijf. 

Het aantal toeristen is natuurlijk moeilijk in te schatten. We horen enkel van hen als er iets misloopt.