SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
28 février 2013 28 februari 2013
________________
Question écrite n° 5-8378 Schriftelijke vraag nr. 5-8378

de Yves Buysse (Vlaams Belang)

van Yves Buysse (Vlaams Belang)

au vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord

aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee
________________
Programme A350-XWB - « Gel » de fonds publics sur le compte bloqué d'une firme privée - Rapportage - Contrôles - Avis A350 XWB-programma - "Parkeren" van overheidsgeld op de geblokkeerde rekening van een privéfirma - Rapportage - Controles - Adviezen 
________________
Cour des comptes (Belgique)
aide de l'État
aide aux entreprises
aide à l'industrie
contrôle des aides d'État
industrie aéronautique
Rekenhof (België)
overheidssteun
steun aan ondernemingen
steun aan de industrie
toezicht op overheidssteun
luchtvaartindustrie
________ ________
28/2/2013Verzending vraag
15/4/2013Antwoord
28/2/2013Verzending vraag
15/4/2013Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8379 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8379
________ ________
Question n° 5-8378 du 28 février 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-8378 d.d. 28 februari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Dans le cadre du programme A350-XWB, les ministres responsables ont signé fin 2010 avec trois entreprises des contrats comportant une clause selon laquelle l’État n’effectuerait aucun paiement tant que la Commission européenne n’avait pas approuvé cette aide. Dans l’attente de la décision de la Commission, le conseil des ministres du 15 décembre 2010 a toutefois décidé, pour éviter que les crédits budgétaires encore disponibles restent non utilisés, de verser 19,2 millions d’euros sur un compte bloqué d’une entreprise privée. Comme l’examen de deux des trois dossiers était toujours en cours à la fin de 2011, et malgré un avis négatif de l’administration et de l'Inspection des finances, le conseil des ministres du 23 décembre 2011 a opté à nouveau pour le versement du crédit budgétaire restant sur le compte bloqué (38,8 millions d’euros). Aucune base juridique n’existe pour une telle disposition, qui constitue une dérogation au principe d’annualité du budget.

Comme il s’est avéré finalement que les montants versés sur le compte de l’entreprise privée étaient plus importants que les sommes qui seraient probablement dues pour les trois dossiers, l’administration a décidé en janvier 2012 que les paiements futurs en faveur d’autres entreprises pourraient également être effectués par le biais de ce compte. Tant le SPF Économie que le SPP Politique scientifique ont donné des instructions à l’entreprise privée, réglant les modalités d’utilisation des fonds disponibles sur le compte bloqué. Les pouvoirs publics peuvent également demander à tout moment la restitution de la totalité ou d’une partie du solde.

Les administrations concernées n’ont pas été en mesure jusqu’à présent de soumettre à la Cour des comptes des rapports ou des extraits de compte attestant de manière détaillée de l’utilisation des fonds publics versés sur le compte bloqué et de la destination des intérêts. À ce jour, les administrations n’ont pas encore recouru à la possibilité d’effectuer des contrôles comptables auprès de l’entreprise privée.

1) Le ministre partage-t-il l'opinion de la Cour des comptes selon laquelle aucune base légale ne permet d'immobiliser des fonds publics sur le compte bloqué d'une firme privée ?

2) Ce qui apparaissait au départ comme un détail technique - une dérogation au principe de l'annualité - devient carrément suspect si l'on constate l'absence de rapports et d'extraits de compte pour les sommes versées et l'affectation des intérêts. Quel est le solde actuel du compte ? Quels intérêts a-t-il produits ? Qui a bénéficié de ceux-ci ?

3) Pourquoi n'a-t-on pas suivi l'avis négatif de l'administration et de l'Inspection des Finances ?

4) On s'attendrait à ce qu'une construction si particulière soit soigneusement contrôlée afin de prévenir tout abus de fonds publics. Il appert que ce n'a pas été le cas. Pourquoi n'a-t-on jamais procédé à des vérifications comptables ?

 

In het kader van het A350 XWB-programma sloten de verantwoordelijke ministers eind 2010 met een drietal ondernemingen overeenkomsten, waarbij de Staat geen betaling zou uitvoeren vóór de Europese Commissie haar gebruikelijke goedkeuring had verleend aan de overheidstussenkomst. In afwachting van die goedkeuring besliste de ministerraad van 15 december 2010 echter 19,2 miljoen euro te storten op een geblokkeerde rekening bij een privéonderneming. Daarmee wilde de regering voorkomen dat de nog beschikbare begrotingskredieten niet zouden worden benut. Omdat twee van de drie dossiers eind 2011 nog steeds het voorwerp van onderzoek uitmaakten, besliste de ministerraad van 23 december 2011, ondanks een negatief advies van de administratie en de Inspectie van Financiën, opnieuw het resterende begrotingskrediet op de geblokkeerde rekening te storten (38,8 miljoen euro). Voor deze regeling, die een afwijking inhoudt van het annaliteitsprincipe van de begroting, ontbreekt elke wettelijke basis.

Aangezien uiteindelijk meer middelen op de rekening van de privéonderneming werden gestort dan wellicht verschuldigd voor de drie dossiers, besliste de administratie in januari 2012 dat ook toekomstige betalingen aan andere ondernemingen zouden kunnen worden verricht via die rekening. Zowel de Federale Overheidsdienst Economie als de Programmatorische Overheidsdienst Wetenschapsbeleid hebben elk afzonderlijk aan de privéonderneming instructies gegeven waarin de modaliteiten voor de aanwending van de beschikbare gelden op de geblokkeerde rekening worden geregeld. De overheid kan ook op elk ogenblik de volledige of de gedeeltelijke teruggave van het saldo vragen.

De betrokken administraties konden tot dusver echter geen verslagen of rekeninguittreksels aan het Rekenhof voorleggen waaruit op gedetailleerde wijze het gebruik van de op de geblokkeerde rekening gestorte overheidsgelden en de bestemming van de intresten blijkt. De betrokken administraties hebben ook nog geen gebruik gemaakt van de hun geboden mogelijkheid om boekhoudkundige controles bij de privéonderneming uit te voeren.

1) Deelt de geachte minister de visie van het Rekenhof dat er geen wettelijke basis was voor het parkeren van overheidsgeld op de geblokkeerde rekening van een privéfirma?

2) Wat oorspronkelijk een techniciteit leek - het afwijken van het annaliteitsprincipe - wordt ronduit verdacht als men vaststelt dat er geen verslagen of rekeninguittreksels bestaan van het gebruik van de gestorte overheidsgelden en de bestemming van de intresten. Hoeveel geld staat er momenteel nog op die rekening? Hoeveel intrest heeft dat in totaal opgebracht? Aan wie zijn de intresten ten goede gekomen?

3) Waarom werd het eensluidende negatieve advies van de administratie en de Inspectie van Financiën genegeerd?

4) Men zou verwachten dat men zo een uitzonderlijke constructie ook bijzonder zorgvuldig gecontroleerd zou hebben om misbruik van overheidsgeld te voorkomen. Dat blijkt echter niet gebeurd te zijn. Waarom werden in dat verband nooit boekhoudkundige controles uitgevoerd?

 
Réponse reçue le 15 avril 2013 : Antwoord ontvangen op 15 april 2013 :

1) Non, vu l’article 1134 CV, une convention tient lieu de loi aux parties à celle-ci. En conséquence, la convention conclue entre l'État belge et Belairbus constitue la base de cette liquidation.

2) Il ressort de la réponse 1 que le principe d’annalité n’a pas été méconnu.

Pour le demeurant, il convient de renvoyer à l’art. 121 et suivants de la loi du 22 mai 2003 portant organisation du budget et de la comptabilité de l'État fédéral.

Contrairement à ce que suppose l’honorable membre, la loi n’impose aucune périodicité pour le contrôle.

3) Le Conseil des ministres a pris une décision conformément aux articles 32 et 33 de la loi du 22 mai et à l’arrêté royal du 16 novembre 1994 relatif au contrôle administratif et budgétaire.

Creuser plus avant cette question serait méconnaître le secret de la délibération des ministres réunis en Conseil.

4) Il peut être renvoyé à la réponse apportée à la deuxième question.

1) Nee, gelet op art 1134 BW strekt een overeenkomst de partijen tot wet. Bijgevolg is de overeenkomst gesloten tussen de Belgische staat en Belairbus de basis voor deze vereffening.

2) Uit antwoord 1 blijkt dat er geen miskenning is van het annaliteitsprincipe.

Voor het overige moet verwezen worden naar art 121 en volgende van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting en van de comptabiliteit van de federale Staat.

In tegenstelling tot wat het geachte lid veronderstelt is er geen periodiciteit van de controle opgelegd door de wet.

3) De ministerraad heeft conform art 32 en 33 van de wet van 22 mei en het koninklijk besluit van 16 november 1994 betreffende de administratieve en begrotingscontrole een beslissing genomen.

Verder ingaan op de vraag is een miskenning van het geheim van de beraadslaging van de in Raad vergaderde ministers.

4) Er kan worden verwezen naar het antwoord op de tweede vraag.