SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
30 juillet 2012 30 juli 2012
________________
Question écrite n° 5-6827 Schriftelijke vraag nr. 5-6827

de Nele Lijnen (Open Vld)

van Nele Lijnen (Open Vld)

au ministre de la Défense

aan de minister van Landsverdediging
________________
Rwanda - Soutien aux rebelles au Congo - Suspension de l'aide au développement néerlandaise - Situation sur le terrain - Enfants soldats au M23 Rwanda - Steun aan rebellen in Congo - Schorsing Nederlandse ontwikkelingshulp - Houding België - Situatie op het terrein - Kindsoldaten bij M23 
________________
Rwanda
protection de l'enfance
sanction internationale
République démocratique du Congo
Rwanda
kinderbescherming
internationale sanctie
Democratische Republiek Congo
________ ________
30/7/2012Verzending vraag
31/8/2012Antwoord
30/7/2012Verzending vraag
31/8/2012Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-6826
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-6828
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-6826
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-6828
________ ________
Question n° 5-6827 du 30 juillet 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-6827 d.d. 30 juli 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Après les États-Unis, le gouvernement néerlandais prend aujourd'hui des mesures concrètes à la suite du soutien apporté par le Rwanda aux rebelles au Congo. L'aide financière des Pays-Bas en vue de l'amélioration du secteur judiciaire au Rwanda est provisoirement suspendue. Le gouvernement veut d'abord se concerter avec d'autres États membres de l'Union européenne sur la poursuite de l'aide. Cinq millions d'euros étaient destinés au secteur judiciaire.

Le ministère des Affaires étrangères de La Haye veut que le Rwanda mette fin à son soutien aux rebelles au Congo voisin.

Les États -Unis ont déjà suspendu leur aide militaire au pays en raison de son soutien aux rebelles dans l'est du Congo (RDC) voisin. On peut lire dans un communiqué de presse que vu les informations selon lesquelles le Rwanda soutient des groupes armés en RDC, les Affaires étrangères ont déjà décidé de ne pas accorder de financement militaire au Rwanda pour l'année budgétaire en cours. Le mouvement rebelle M23 lutte contre l'armée congolaise au Nord-Kivu où il dispose de bases dans la région frontalière entre le Rwanda et l'Ouganda. Ils ont conquis plusieurs localités de la province. Je me réfère aussi à ma question orale précédente 5-589 au ministre en date du 7 juin 2012.

Étant donné qu'aujourd'hui, tout le monde, à l'exception du Rwanda et du mouvement M23, est convaincu du soutien du Rwanda au mouvement M23; étant donné les annonces répétées de viols et d'enrôlements forcés des enfants au M23 et vu la menace qui plane sur Goma puisque les rebelles n'excluent pas d'attaquer la ville, il est grand temps de ne pas se limiter à des paroles mais de passer aux actes pour inciter le Rwanda à mettre fin à son aide aux rebelles. Outre notre pays, les États-Unis sont le principal allié du Rwanda et comme les États-Unis indiquent aujourd'hui que le Rwanda a un effet déstabilisateur dans la région, il s'agit d'une modification particulièrement importante de leur politique.

J'aimerais par conséquent obtenir des réponses aux questions très urgentes suivantes :

1) Comment réagissez-vous au signal fort donné par les Pays-Bas en suspendant partiellement leur aide au développement au Rwanda et pouvez-vous indiquer si vous avez été consulté à ce sujet ?

2) La Belgique songe-t-elle à prendre des mesures étant donné qu'après les États-Unis, les Pays-Bas ont désormais aussi réagi concrètement à l'égard du Rwanda ? Dans la négative, pourquoi adoptons-nous une autre attitude, pouvez-vous l'expliquer de façon très détaillée ? Dans l'affirmative de quels programmes militaires ou autres s'agit-il ?

3) Le gouvernement néerlandais souhaite, après une concertation au sein de l'Union européenne, une décision portant sur la totalité de l'aide au Rwanda. Quelle position notre pays va-t-il prendre face à la demande des Pays-Bas de suspendre partiellement ou totalement l'aide au développement octroyée au Rwanda jusqu'à ce qu'il y ait des nouvelles positives en ce qui concerne le soutien supposé de ce dernier aux rebelles dans l'est du Congo ?

4) Pouvez-vous fournir une vue détaillée de la situation sur le terrain et l'information récente selon laquelle des enfants soldats sont recrutés par le M23 est-elle exacte ?

 

Na de Verenigde Staten (VS) neemt heden ook de Nederlandse regering concrete maatregelen ten gevolge de steun van Rwanda aan de rebellen in Congo. De financiële steun vanwege Nederland voor de verbetering van de justitiële sector in Rwanda is voorlopig opgeschort. Het kabinet wil eerst met andere lidstaten van de Europese Unie overleggen hoe het verder moet met de hulp. Voor de justitiële sector was vijf miljoen euro bestemd.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag wil dat Rwanda stopt met het ondersteunen van rebellen in buurland Congo.

Eerder schorste ook de Verenigde Staten hun militaire steun aan het land omwille van hun steun aan de rebellen in het oosten van buurland Congo (DRC). Aan de hand van onze informatie dat Rwanda gewapende groepen steunt in de DRC, heeft Buitenlandse Zaken aldaar beslist geen militaire financiering aan Rwanda te verstrekken voor het lopende begrotingsjaar, staat te lezen in een persbericht. De rebellenbeweging M23 strijdt tegen het Congolese leger in Noord Kivu, waar ze hun bases hebben in het grensgebied tussen Rwanda en Oeganda. Ze hebben verschillende plaatsen in de provincie veroverd. Ik verwijs tevens naar mijn eerdere mondelinge vraag 5 589 ter attentie van de minister van Buitenlandse Zaken dd. 7 juni 2012.

Gezien heden bijna iedereen op de beweging M23 en Rwanda na overtuigd zijn van de steun vanwege Rwanda aan de M23, gezien de herhaalde berichtgeving van verkrachtingen en het verplicht doen aansluiten van kinderen aan deze rebellenbeweging, en gezien de dreiging die hangt boven Goma, gezien de rebellen niet uitsluiten dat ze de stad zouden aanvallen, is het heden tijd om Rwanda niet enkel met woorden maar ook met daden aan te zetten tot het stopzetten van de steun aan de rebellen. De Verenigde Staten zijn immers de belangrijkste bondgenoot van Rwanda naast ons land en gezien de VS heden aangeeft dat Rwanda destabiliserend werkt voor de regio is dit een bijzonder belangrijke wijziging in het beleid.

Ik had dan ook volgende hoogdringende vragen voor de geachte ministers:

1) Hoe reageert u op het krachtig signaal vanuit Nederland waarbij de ontwikkelingshulp aan Rwanda deels wordt geschorst en kan u aangeven of u werd geconsulteerd hieromtrent?

2) Is België zinnens gelijkaardige stappen te zetten gezien na de Verenigde Staten nu ook Nederland concrete maatregelen treffen jegens Rwanda? Zo neen, waarom nemen wij een andere houding aan en kan u dit zeer uitvoerig toelichten? Zo ja, welke militaire of andere programma's betreft het?

3) De Nederlandse regering wil na overleg binnen de Europese Unie een besluit nemen over de totale hulp aan Rwanda. Kan u aangeven welke positie ons land gaat nemen wat betreft de Nederlandse vraag om ontwikkelingshulp ten aanzien van Rwanda deels of volledig te schorsen tot er witte rook komt wat betreft de vermeende steun aan de rebellen in Oost Congo?

4) Kan u een gedetailleerd overzicht geven van de situatie op het terrein en klopt de recente informatie dat kindsoldaten worden ingelijfd door de M23?

 
Réponse reçue le 31 aôut 2012 : Antwoord ontvangen op 31 augustus 2012 :

L'honorable membre est priée de trouver ci-après la réponse à ses questions.

1-3. Pour les questions 1 et 3, je renvoie l’honorable membre à la réponse apportée par mon collègue ministre des Entreprises publiques, de la Politique scientifique et de la Coopération au développement, chargé des Grandes Villes, compétent en la matière. Pour la deuxième question, je renvoie l’honorable membre à ma réponse apportée à sa question N° 5-6798, plus particulièrement ma réponse à la question 2.

4. Des faits de recrutement forcé de mineurs par le mouvement rebelle M23 sont mentionnés dans différents rapports. Ainsi, la Mission des Nations Unies en République démocratique du Congo (MONUSCO) a mentionné le recrutement d’enfants et de jeunes gens par le groupe armé M23 lors de son communiqué de presse du 7 août 2012. Selon les informations fournies par l’UNICEF lors de la réunion du « Children and Armed Conflict - Group of Friends » à Kinshasa le 27 juillet, il y aurait environ 200 enfants-soldats dans les rangs du M23.

Het geachte lid wordt verzocht hierna het antwoord te willen vinden op de door haar gestelde vragen.

1-3. Voor de vragen 1 en 3 verwijs ik het geachte lid naar het antwoord van mijn collega minister van Overheidsbedrijven, Wetenschapsbeleid en Ontwikkelingssamenwerking, belast met Grote Steden, bevoegd in de materie. Voor de tweede vraag verwijs het geachte lid naar mijn antwoord op haar schriftelijke vraag Nr. 5-6798, meer bepaald mijn antwoord op vraag 2.

4. In de verschillende rapporteringen wordt regelmatig melding gemaakt over de gedwongen inlijving van minderjarigen door de rebellenbeweging M23. Zo meldt de Missie van de Verenigde Naties in Democratische republiek Congo (MONUSCO) in haar persmededeling van 7 augustus 2012, de rekrutering van kinderen en jongeren door de gewapende groepering M23. Volgens de gegevens meegedeeld door UNICEF tijdens de vergadering “Children and Armed Conflict - Group of Friends” in Kinshasa op 27 juli, blijkt dat M23 ongeveer 200 kindsoldaten in haar rangen zou hebben.