SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
11 juin 2012 11 juni 2012
________________
Question écrite n° 5-6439 Schriftelijke vraag nr. 5-6439

de Dirk Claes (CD&V)

van Dirk Claes (CD&V)

au vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord

aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee
________________
Concerts et festivals - Ventes de billets - Internet - Falsification - Prix prohibitifs - Contrôle - Plaintes - Label de qualité Concerten en festivals - Verkoop tickets - Internet - Vervalsing - Woekerprijzen - Controle - Klachten - Kwaliteitslabel 
________________
arts du spectacle
protection du consommateur
commerce électronique
fraude
trafic illicite
dramatische kunst
bescherming van de consument
elektronische handel
fraude
zwarte handel
________ ________
11/6/2012Verzending vraag
16/7/2012Antwoord
11/6/2012Verzending vraag
16/7/2012Antwoord
________ ________
Question n° 5-6439 du 11 juin 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-6439 d.d. 11 juni 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Ces dernières années, la vente de billets pour les festivals et les concerts se fait de plus en souvent sur le circuit suspect d'internet. Des billets pour des concerts et festivals, souvent « sold out », sont offerts sur le web à un prix beaucoup plus élevé que le prix de vente officiel.

Ce marché alternatif de « seconde main » est souvent organisé par des spéculateurs qui achètent systématiquement des billets. Ils peuvent ainsi faire grimper les prix de manière artificielle. Les manifestations sportives et les événements populaires sont également confrontés à des problèmes semblables.

Outre la vente à des prix prohibitifs se pose aussi le problème de la falsification des billets qui touche tant l'organisateur que l'acheteur. Heureusement, la technologie permet de protéger de mieux en mieux les billets.

Différentes organisations recourent également à un « guichet d'échange » pour lutter contre la vente de billets d'entrée à des festivals sur le marché noir. Ce guichet d'échange permet de revendre des billets au prix officiel. Celui qui, pour une quelconque raison, dispose d'un billet excédentaire peut le mettre en vente.

Le site www.ilovemyticket.be est une bonne initiative. Ce site donne au consommateur les informations nécessaires sur la manière d'acheter et de vendre un billet en toute sécurité. Il met en garde contre les faux billets et explique ce qu'il convient de faire en cas de problème.

Je souhaiterais poser au ministre les questions suivantes.

1) Dans quelle mesure le Service public fédéral (SPF) Économie collabore-t-il avec les concepteurs du site web www.ilovemyticket.be ?

2) Combien de billets d'entrée à des concerts et festivals le site web www.ilovemyticket.be a-t-il bloqués parce qu'ils avaient été revendus en 2010, 2011 et durant les premiers mois de 2012 ?

3) Quels sont les moyens légaux dont dispose le SPF Économie pour lutter contre la vente à des prix exorbitants et protéger le consommateur ? Des initiatives spécifiques ont-elles été prises ? Si oui, lesquelles ? Si non, prendra-t-on des initiatives à l'avenir ?

4) Combien de plaintes la Direction générale du Contrôle et de la Médiation (DGCM) du SPF Économie a-t-elle reçues concernant de faux tickets ? Combien de plaintes portaient-elles sur des prix prohibitifs ? Je souhaiterais obtenir les chiffres pour 2010, 2011 et les premiers mois de 2012.

5) La « cellule de surveillance internet » de la DGCM du SPF Économie contrôle constamment la vente de billets de concerts en ligne. Combien de sites a-t-elle contrôlés ces dernières années (2010, 2011 et premiers mois de 2012) ? Combien de ces sites provenaient-ils de Belgique et combien de l'étranger ? Parmi les sites contrôlés, combien respectaient-ils les règles relatives à la protection des consommateurs ? Combien de sites étaient-ils en infraction ? Combien d'entre eux provenaient-ils de Belgique et combien de l'étranger ? Dans combien de cas le SPF Économie a-t-il entrepris d'autres actions contre ces sites ?

6) De plus en plus de voix s'élèvent pour réclamer une interdiction juridique de la revente de billets ou l'instauration d'un prix maximal en cas de revente sur le marché secondaire. Une proposition de loi en ce sens a déjà été déposée à la Chambre. Le ministre est-il disposé à prendre les initiatives nécessaires à ce sujet ? Si non, quelles sont, selon lui, les autres possibilités de décourager la revente de billets ?

7) Aux Pays-Bas, la « Stichting Kwaliteit Evenementen » (SKEN - Fondation pour la qualité des événements) a créé un label pour les vendeurs primaires de billets dans le secteur de la culture et du divertissement. Ce label de qualité est accordé aux vendeurs de billets qui opèrent directement à la demande des organisateurs, sous le contrôle d'une instance indépendante. Que pense le ministre de l'introduction éventuelle d'un tel « label » dans notre pays ? Le ministre juge-t-il d'autres actions possibles ?

8) Différentes organisations utilisent déjà le « guichet d'échange », une alternative légale pour la revente de billets d'entrée à des festivals. Le recours à un guichet d'échange est-il obligatoire ? Dans la négative, le ministre envisage-t-il d'imposer cette obligation à l'avenir (proche) ?

 

De Ticketverkoop voor festivals en concerten heeft de jongste jaren meer en meer te kampen met het grijze verkoopcircuit op het internet. Op het web worden kaarten van, vaak uitverkochte, concerten en festivals aangeboden tegen een veelvoud van de officiële verkoopprijs.

Die alternatieve tweedehandsmarkt wordt dikwijls gestuurd door speculanten die systematisch tickets aankopen. Op die manier worden de prijzen kunstmatig de hoogte ingejaagd. Ook sportmanifestaties en populaire evenementen kampen met gelijkaardige problemen.

Naast het verkopen aan woekerprijzen, is de vervalsing van tickets een groot probleem. Zowel de organisator als de koper worden hiermee getroffen. Gelukkig kunnen tickets dankzij de technologie steeds beter beveiligd worden.

Verschillende organisaties maken ook al gebruik van een "omruilkassa" om de verkoop van festivaltickets op de zwarte markt tegen te gaan. Via zo een omruilkassa kunnen tickets doorverkocht worden aan officiële ticketprijzen. Wie om welke reden dan ook een ticket over heeft, kan het voor verkoop aanbieden .

De site www.ilovemyticket.be is een goed initiatief. De site geeft de consument de nodige informatie over hoe men veilig een ticket kan kopen en verkopen. De site waarschuwt ook voor valse tickets en legt uit wat je moet doen als er iets fout gaat.

Graag had ik de minister hieromtrent de volgende vragen gesteld:

1) In hoeverre werkt de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie samen met de initiatiefnemers van de website www.ilovemyticket.be?

2) Hoeveel concert- en festivaltickets heeft de website www.ilovemyticket.be geblokkeerd wegens doorverkoop in 2010, 2011 en tot op heden in 2012?

3) Wat zijn de wettelijke middelen van de FOD Economie om woekerpraktijken te bestrijden en de consument te beschermen? Werden specifieke initiatieven opgestart? Zo ja, welke? Zo niet, komen er in de toekomst initiatieven ?

4) Hoeveel klachten kreeg de Algemene Directie Controle en Bemiddeling (ADCB) van de FOD Economie naar aanleiding van valse tickets? Hoeveel klachten hadden betrekking op woekerprijzen? Graag cijfers voor 2010, 2011 en tot op heden 2012.

5) De cel "Internetbewaking" van de ADCB van de FOD Economie controleert continu de online-verkoop van concerttickets. Hoeveel sites werden de afgelopen jaren (2010, 2011 tot op heden 2012) gecontroleerd? Hoeveel van deze sites waren afkomstig uit België? Hoeveel uit het buitenland? Hoeveel van de gecontroleerde websites respecteren de regels aangaande consumentenbescherming? Hoeveel websites waren in overtreding? Hoeveel van deze sites waren afkomstig uit België? Hoeveel uit het buitenland? In hoeveel gevallen heeft de FOD verdere stappen ondernomen tegen deze sites?

6) Er gaan steeds meer stemmen en vragen op om de doorverkoop van tickets juridisch te verbieden of om een beperking van prijs in te stellen in geval van doorverkoop via de secundaire markt. In de Kamer werd hieromtrent reeds een wetsvoorstel ingediend. Bent u bereid om hierrond de nodige initiatieven te nemen? Zo niet, welke alternatieven ziet u om de doorverkoop van tickets te ontmoedigen?

7) In Nederland werd door de "Stichting Kwaliteit Evenementen" (SKEN) een "keurmerk voor primaire ticketverkopers in de cultuur- en entertainmentbranche" gelanceerd. Dit kwaliteitslabel wordt toegekend aan ticketverkopers die rechtstreeks werken in opdracht van de organisatoren en door een onafhankelijke partij worden gecontroleerd. Hoe staat de minister tegenover een eventuele invoer van zo een "keurmerk" in ons land? Acht de minister eventueel andere acties mogelijk?

8) Verschillende organisaties maken reeds gebruik van de "omruilkassa", een legaal alternatief voor het herverkopen van festivaltickets. Is het gebruik van een omruilkassa verplicht? Zo niet, is de minister van plan om deze verplichting in de (nabije) toekomst op te leggen ?

 
Réponse reçue le 16 juillet 2012 : Antwoord ontvangen op 16 juli 2012 :

Voici ma réponse à la question de l’honorable membre:

1. Il faut tout d’abord remarquer que c’est la Cellule « Veille sur Internet de la Direction Générale Contrôle et Médiation (DGCM) du Service public fédéral (SPF) Économie qui contrôle la vente en ligne des tickets de concert. Elle le fait en continu. Le secret de l’instruction s’oppose à ce qu’elle collabore directement avec le site web www.ilovemyticket.com. Toutefois, il est fréquent que la DGCM se concerte d’initiative avec le secteur privé en général à propos des contrôles en la matière.

2. En 2010, suivant leurs dires les initiateurs du site web www.ilovemyticket.com ont bloqué 1.567 tickets. Ce nombre est monté à 2 845 en 2011. Pour ce qui est de 2012, on en est (au 27 juin) à 1 232 tickets bloqués.

3. La revente de tickets de concert n’est pas en soi interdite par la loi. Un vendeur secondaire peut en acheter pour ensuite les revendre s’il est un vendeur professionnel satisfaisant à toutes les conditions légales pour pouvoir exercer son commerce. Dans beaucoup de cas cependant, les conditions générales de vente du vendeur officiel de tickets n’autorisent pas la revente de ces derniers. Lorsque le vendeur officiel apprend qu’un ticket de concert a été revendu, il peut en décréter la nullité (“blacklisting” ou mise sur la liste noire) sur base de ses conditions générales de vente. Très souvent donc, la revente d’un tel ticket pourra être considérée comme une transgression desdites conditions, sans pour autant constituer une infraction pénale.

Il importe toutefois que le vendeur secondaire de tickets informe le consommateur clairement et sans ambiguïté

  • de sa qualité: il doit préciser qu’il n’est pas vendeur officiel;

  • de la nature du ticket offert: il doit être clair pour le consommateur qu’il achète un ticket revendu, et ce à un prix supérieur à celui figurant sur le ticket;

  • du risque pour le consommateur de voir son ticket annulé par le vendeur officiel et donc de ne pas avoir accès au concert;

  • des modalités de remboursement en cas de blacklisting et en cas de déplacement ou de décommande du concert.

Quand un vendeur secondaire de tickets n’informe pas suffisamment le consommateur sur les aspects précités, il est question de pratique commerciale malhonnête. Si le vendeur n’est pas inscrit à la Banque-Carrefour des Entreprises, il y a travail frauduleux. Dans les deux cas, les agents de la Direction Générale du Contrôle et de la Médiation du SPF Économie sont habilités à intervenir.

Les enquêtes ont révélé que tous les vendeurs secondaires de tickets en ligne connus sont établis à l’étranger. Lorsque la cellule ‘Veille sur internet’ constate une pratique commerciale déloyale impliquant un vendeur établi dans un État membre de l’Union européenne, en Norvège, en Islande ou au Liechtenstein, elle adresse une demande de collaboration internationale à l’instance étrangère compétente.

4. La Direction Générale Contrôle et Médiation du SPF Économie a reçu en 2010 un total de 242 signalements de revente de tickets. Ce chiffre est tombé à 105 en 2011. En 2012, on en est provisoirement à 60 signalements.

5. Il est impossible de chiffrer avec précision les sites web contrôlés. En ce qui concerne les sites internationaux, il y a eu à ce jour 35 ouvertures de dossiers, dont 34 ont mené à une demande de collaboration internationale. Suite à ces demandes, un grand nombre de sites en cause se sont adaptés; ils fournissent à présent l’information nécessaire de façon claire et non ambiguë. Dans les dossiers non encore clôturés, la DGCM reste en contact avec les autorités étrangères en vue d’une solution adéquate. En ce qui concerne la Belgique, il y a plusieurs affaires en cours, mais dans la plupart des cas l’enquête vise le site des vendeurs officiels de tickets. Il s’agit donc ici de la problématique non de la revente mais plutôt de la communication de l’information aux consommateurs, par exemple l’indication du prix total au moment de l’offre.

6. Tous les revendeurs connus de tickets de concert sont établis à l’étranger, presque toujours dans un autre État membre de l’Union européenne. Du fait du contexte européen (« principe du pays d’origine » suivant lequel un site web est soumis à la loi du pays où est établie l’entreprise, en l’espèce le revendeur) la législation belge n’a que peu de prise sur ces firmes. Depuis 2006, la DGCM maintient cette problématique des revendeurs à l’ordre du jour des discussions internationales. Il en est résulté, notamment,, , un « sweep day » conjoint en 2010 autour de ce thème. Néanmoins, la Belgique reste quasi seule en Europe et dans le monde à considérer la revente de tickets comme un problème. Pour la plupart des autres pays, la revente comme telle est un jeu du marché : si un prix exorbitant ne dissuade pas les consommateurs, c’est leur décision à eux ; c’est purement la loi de l’offre et de la demande qui joue.

Certains pays connaissent certes des initiatives législatives. Ainsi la Norvège, où il est interdit de vendre des tickets avec un supplément dépassant 10 %. Mais cette interdiction ne s’applique qu’aux événements ayant lieu en Norvège, ce qui pousse les sites web de revente norvégiens à s’intéresser maintenant surtout aux évènements des autres pays (et notamment belges).

Il faut donc se demander si une initiative du législateur belge aura l’effet escompté puisque les chiffres montrent que ce sont avant tout les sites de revente étrangers qui sont à l’origine du problème.

Il est de fait que le système du « blacklisting » (ou de la « liste noire ») tel que l’appliquent certains revendeurs belges officiels de tickets est souvent source de frustration parmi les consommateurs belges. En ce sens il importe en première instance de rencontrer les principaux offreurs belges de tickets aux fins de procéder à l’évaluation du « gentlemen’s agreement » conclu en 2006 et d’examiner les initiatives que l’on pourrait prendre (à titre d’alternative ou de complément possible à une éventuelle action législative).

Les premiers contacts à ce sujet ont déjà eu lieu et les discussions vont démarrer.

7. Un label de qualité n’est qu’une indication de la fiabilité réelle ou supposée d’un site web, il n’exclut pas les abus sur le plan du travail frauduleux ou de la revente à des prix excessifs. Il peut constituer une mesure préventive, mais la prévention est inséparable de la répression. C’est pourquoi la DGCM analyse sans relâche le secteur de la vente en ligne des tickets de concert. Si elle relève des lacunes dans la législation, elle prendra toute initiative pour créer un cadre légal adéquat capable de mettre fin aux pratiques commerciales trompeuses.

8. L’utilisation d’une caisse d’échange n’est pas obligatoire. On peut éventuelle envisager une telle piste. Elle sera d’ailleurs débattue avec les vendeurs officiels de tickets lors des réunions destinées à résoudre ensemble la problématique de la revente des tickets de concert à des prix abusifs.

Zie hier mijn antwoord op de vraag van het geachte lid:

1. Vooreerst dient opgemerkt te worden dat de controles op de online-verkoop van concerttickets worden uitgevoerd door de Cel Internetbewaking van de Algemene Directie Controle en Bemiddeling (ADCB) van de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie. Deze controles gebeuren op een continue basis. Er is geen rechtstreekse samenwerking met de website www.ilovemyticket.com omwille van het geheim van onderzoek. De ADCB neemt wel op frequente basis initiatieven om met de privé-sector in het algemeen overleg te plegen aangaande controle op de online-verkoop van concerttickets.

2. In 2010 hebben de initiatiefnemers van de website www.ilovemyticket.com naar eigen zeggen 1 567 tickets geblokkeerd. In 2011 liep dit cijfer op tot 2 845. Tenslotte zijn er tot op heden (27 juni 2012) in 2012 1 232 tickets geblokkeerd.

3. De doorverkoop van concerttickets op zich is niet wettelijk verboden. Een secundaire ticketverkoper mag concerttickets kopen, om ze nadien te verkopen, op voorwaarde dat het gaat om een professionele verkoper die voldoet aan alle wettelijke voorwaarden om handel te mogen drijven. In vele gevallen vermelden de algemene verkoopsvoorwaarden van de officiële ticketverkoper evenwel dat de tickets niet mogen doorverkocht worden. Wanneer de officiële ticketverkoper weet heeft van het feit dat een concertticket is doorverkocht, kan hij dat ticket, volgens zijn algemene verkoopsvoorwaarden, ongeldig verklaren (“blacklisting”). Het doorverkopen van zo een concertticket kan dus in vele gevallen beschouwd worden als het niet naleven van de algemene verkoopsvoorwaarden, maar dat is geen strafrechtelijke inbreuk.

Het is echter wel van belang dat de secundaire ticketverkoper de consument duidelijk en ondubbelzinnig informeert over:

  • zijn hoedanigheid: hij moet aangeven dat hij geen officiële ticketverkoper is;

  • de aard van het aangeboden ticket: het moet voor de consument duidelijk zijn dat hij een doorverkocht ticket koopt, en dat de prijs die ervoor moet betaald worden hoger is dan de prijs die op het ticket vermeld staat;

  • het risico dat de consument loopt dat het ticket door de officiële ticketverkoper ongeldig is verklaard en dus geen toegang geeft tot het concert;

  • de terugbetalingsmodaliteiten bij blacklisting, verplaatsing of afgelasting van het concert.

Wanneer een secundaire ticketverkoper de consument niet voldoende informeert over de hierboven vermelde aspecten, is er sprake van een oneerlijke handelspraktijk. Wanneer een verkoper niet is ingeschreven in de Kruispuntbank van Ondernemingen, is er sprake van sluikwerk. Zowel tegen oneerlijke handelspraktijken als tegen sluikwerk kunnen de controleambtenaren van de Algemene Directie Controle en Bemiddeling van de FOD Economie optreden.

Onderzoek heeft uitgewezen dat alle bekende secundaire online-ticketverkopers in het buitenland gevestigd zijn. Wanneer door de Cel Internetbewaking een oneerlijke handelspraktijk wordt vastgesteld, en de verkoper is gevestigd in een lidstaat van de Europese Unie, Noorwegen, IJsland of Liechtenstein, wordt er een verzoek om internationale samenwerking verzonden naar de bevoegde buitenlandse instantie.

4. De Algemene Directie Controle en Bemiddeling van de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie ontving in 2010 in het totaal 242 meldingen aangaande het doorverkopen van tickets. In 2011 betrof het 105 meldingen. In 2012 werden tot op heden 60 meldingen ontvangen.

5. Een precies cijfer van het aantal gecontroleerde websites kan niet meegegeven worden. Voor wat betreft de internationale websites werden tot op heden 35 dossiers geopend waarvan er 34 geleid hebben tot een verzoek om internationale samenwerking. Naar aanleiding van deze verzoeken werden een groot aantal van deze buitenlandse websites aangepast waarbij de noodzakelijke informatie op een duidelijk en ondubbelzinnige wijze werd opgenomen. Voor wat betreft de dossiers die nog niet werden afgesloten blijft de ADCB contact houden met de buitenlandse autoriteiten om tot een gepaste oplossing te komen. In België zijn er verschillende dossiers lopende aangaande concerttickets maar in het merendeel van de gevallen betreft het een onderzoek naar de websites van de officiële ticketverkopers. Hier gaat het dus niet om de problematiek van het doorverkopen maar eerder om de informatieverschaffing naar de consumenten toe, zoals onder meer het vermelden van de totale prijs bij het aanbod.

6. Alle bekende doorverkopers van concerttickets zijn gevestigd in het buitenland en bijna in alle gevallen in Europese lidstaten. Door de Europese context (“land-van-oorsprongsprincipe” dat bepaalt dat op websites de wet van het land waar het bedrijf, in casu de doorverkoper, gevestigd is, van toepassing is) heeft de Belgische wetgeving dan ook weinig vat op deze ondernemingen. De ADCB van de FOD Economie heeft de problematiek rond doorverkopers sinds 2006 continu op de internationale agenda gehouden. Dit resulteerde onder andere in een gezamenlijke “sweep day” rond dit thema in 2010. Niettemin blijft België binnen Europa en de wereld quasi alleen staan wat betreft het ‘probleem’ doorverkoop van tickets. Voor de meeste andere landen is de doorverkoop as such een spelen van de markt: als consumenten bereid zijn om exuberante prijzen te betalen, is dit hun beslissing en speelt zuiver de wet van vraag en aanbod.

In enkele landen zijn er wel wetgevende initiatieven. Zo bijvoorbeeld in Noorwegen waar het verboden is tickets te verkopen met een meerprijs boven de 10 %. Echter, deze wetgeving geldt enkel voor evenementen binnen Noorwegen, wat als gevolg heeft dat Noorse doorverkoopwebsites zich nu vooral richten op buitenlandse (onder ander Belgische) evenementen.

De vraag kan dus gesteld worden of een wetgevend initiatief binnen België het beoogde effect zal hebben als het toch vooral, zo blijkt uit de cijfers, buitenlandse doorverkoopsites zijn die problemen veroorzaken.

Feit is dat het systeem van “blacklisten” zoals het wordt toegepast door sommige Belgische officiële ticketverkopers, vaak oorzaak is van frustratie bij Belgische consumenten. In die zin is het belangrijk dat er in eerste instantie wordt samengezeten met de belangrijkste Belgische ticketaanbieders om het “gentlemens agreement” dat in 2006 werd afgesloten te evalueren en na te gaan welke mogelijke initiatieven kunnen worden genomen (als mogelijk alternatief of aanvulling op een eventueel wetgevend initiatief).

Hiervoor werden al de eerste contacten gelegd en zal er binnenkort een bespreking volgen.

7. Een keurmerk is slechts een indicatie of een website betrouwbaar is of niet, maar zal misbruik als sluikwerk of doorverkoop aan woekerprijzen niet uitsluiten. Een keurmerk kan een preventieve maatregel zijn, maar naast preventieve maatregelen dienen ook repressieve maatregelen genomen te worden. De ADCB analyseert dan ook op continue basis de sector van online-verkoop van concerttickets en indien zij hiaten vaststelt in de wetgeving zal zij initiatieven nemen om een afdoend wettelijk kader te creëren om misleidende handelspraktijken te beëindigen.

8. Het gebruik van een omruilkassa is niet verplicht. Het verplichten van een omruilkassa is een piste die eventueel kan overwogen worden en deze denkpiste zal ook meegenomen worden in bijeenkomsten met de officiële ticketverkopers, om een gezamenlijke oplossing te vinden voor het doorverkopen van concerttickets aan woekerprijzen.