SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
18 décembre 2010 18 december 2010
________________
Question écrite n° 5-628 Schriftelijke vraag nr. 5-628

de Elke Sleurs (N-VA)

van Elke Sleurs (N-VA)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de l'Intégration sociale

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie
________________
Fraude à l'identité dans les hôpitaux - Abus de la carte SIS - Contrôle - Sanctions Identiteitsfraude in ziekenhuizen - Misbruik van de SIS-kaart - Controle - Sancties 
________________
sécurité sociale
document d'identité
fraude
établissement hospitalier
poursuite judiciaire
sociale zekerheid
identiteitsbewijs
fraude
ziekenhuis
gerechtelijke vervolging
________ ________
18/12/2010Verzending vraag
18/5/2011Antwoord
18/12/2010Verzending vraag
18/5/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-628 du 18 décembre 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-628 d.d. 18 december 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Selon les résultats du Moniteur hospitalier 2010, issus d'une enquête auprès de 112 hôpitaux (généraux et psychiatriques), seuls 8 % des hôpitaux interrogés tiennent à jour un relevé des cartes SIS et des documents d'assurance maladie.

Notre système d'assurance maladie se fonde sur la solidarité et vise à protéger les membres les plus fragiles de notre société. Les individus ou les organisations qui abusent du système doivent être repérés et sanctionnés. Les responsables doivent donner le signal que les abus ne sont tolérés sous aucun prétexte. Tous les acteurs concernés (institutions de soins, organismes assureurs, services d'inspection, ...) doivent être responsabilisés dans la lutte contre cette forme particulièrement asociale de fraude.

Je souhaiterais, pour les années 2007, 2008 et 2009 ainsi que pour les trois premiers trimestres de 2010, une réponse aux questions suivantes :

1) Quelles mesures de prévention et de sensibilisation a-t-on prises en matière d'abus de la carte SIS et de fraude à l'identité dans les hôpitaux ?

2) Combien d'infractions liées à l'abus de la carte SIS et à la fraude à l'identité dans les hôpitaux les différents services d'inspection ont-ils constatées ?

3) Combien de sanctions administratives a-t-on infligées suite à ces constatations ?

4) Combien de dossiers ont-ils été transmis au parquet en vue de poursuites pénales ?

 

Uit de resultaten van de Ziekenhuismonitor 2010, gebaseerd op een enquête van honderdentwaalf ziekenhuizen (algemene en psychiatrische ziekenhuizen) blijkt dat slechts 8 % van de ondervraagde ziekenhuizen een registratie bijhoudt van de SIS-kaart en ziekteverzekeringspapieren.

Onze verplichte ziekteverzekering is een systeem dat gestoeld is op solidariteit en dat als doel heeft de zwaksten in onze maatschappij te beschermen. Individuen of organisaties die van dit systeem misbruik maken, moeten opgespoord en bestraft worden. Beleidsmakers moeten het signaal geven dat misbruiken onder geen beding getolereerd worden. Alle betrokken actoren (zorginstellingen, verzekeringsinstellingen, inspectiediensten, …) moeten geresponsabiliseerd worden in de strijd tegen deze bijzonder asociale vorm van fraude.

Graag kreeg ik een overzicht voor de jaren 2007, 2008, 2009 en de eerste drie kwartalen van 2010 met betrekking tot de volgende vragen:

1) Welke maatregelen zijn genomen met het oog op de preventie en sensibilisering van de betrokken actoren omtrent het misbruik van de SIS-kaart en indentiteitsfraude in ziekenhuizen?

2) Hoeveel inbreuken in verband met het misbruik van de SIS-kaart en identiteitsfraude in ziekenhuizen stelden de onderscheiden inspectiediensten vast?

3) Hoeveel administratieve sancties werden ten gevolge van deze vaststellingen opgelegd?

4) Hoeveel dossiers werden doorgezonden naar het parket voor strafrechtelijke vervolging?

 
Réponse reçue le 18 mai 2011 : Antwoord ontvangen op 18 mei 2011 :

1. Dès l’instauration de la carte SIS, les instructions élaborées de manière concertée entre la Banque Carrefour de la Sécurité Sociale, l’Institut national d'assurance maladie-invalidité (INAMI), les organismes assureurs et le secteur hospitalier prévoyaient que les hôpitaux sont tenus de vérifier dûment l’identité de l’assuré social et de refuser toute carte SIS qui ne correspond pas à l’identité du patient.

Par ailleurs, l’arrêté royal du 18 décembre 1996 portant des mesures en vue d’instaurer une carte d’identité sociale à l’usage de tous les assurés sociaux prévoit en son article huit des dispositions pénales à l’encontre de celui qui fait usage d’une carte d’identité sociale dans un autre but que celui prévu par cet arrêté.

Bien que les services d’inspection de l’INAMI ne constatent pas d’usage abusif systématique de la carte SIS au sein des hôpitaux, il convient d’exclure ce risque autant que possible. C’est pourquoi le projet de remplacement de la carte SIS par la carte d’identité électronique, décidé par le Conseil des ministres du 23 juin 2006 (carte qui servira de clé d’accès à la consultation en ligne des données d’assurabilité actuelles et requises pour la facturation des soins de santé), permettra également d’optimaliser le contrôle d’identité (entre autres grâce à la photo d’identité figurant sur la carte) et d’exclure toute fraude en matière d’identité. Ce projet d’envergure, qui rendra possible un octroi de droits davantage automatique, transparent et correct à l’assuré social, est actuellement mis en œuvre en plusieurs phases, dans le cadre d’une concertation étroite et régulière entre la Banque Carrefour de la Sécurité Sociale, l’INAMI, les organismes assureurs et les organisations professionnelles des dispensateurs de soins concernées. Pour autant que les conditions connexes requises soient remplies, la suppression de la carte SIS est prévue après 2013.

2. Les services d’inspection n’ont jusqu’à présent pas constaté d’usage abusif systématique de la carte SIS dans les hôpitaux. Ils ne disposent dès lors pas de données chiffrées à ce propos.

Depuis 2004, sur un nombre total de 10 898 279 cartes SIS valables et actuellement en circulation, nous constatons en moyenne un nombre stable de déclarations de perte de cartes à la mutualité (58 000) et un nombre stable de déclarations de vols (240 000).

Les références de ces cartes déclarées perdues ou volées sont liées au numéro d’identification de leur détenteur à la sécurité sociale et répertoriées dans le fichier central des cartes SIS géré à la Banque Carrefour de la Sécurité Sociale où les cartes peuvent être désactivées. Sur la base des données figurant dans ce fichier central, les mutualités pourront, le cas échéant, récupérer les remboursements « tiers payant » liés à l’utilisation frauduleuse d’une carte SIS perdue ou volée.

3 et 4. Au total, trois sanctions administratives ont été infligées et un dossier a été transmis à l’auditorat du travail (voir tableau).



Nombre de sanctions administratives infligées


Nombre de dossiers transmis à l’auditorat du travail

2007

0

0

2008

2

0

2009

1

0

2010

0

1


1. Van bij de invoering van de SIS-kaart, voorzagen de instructies die in overleg tussen de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliteits-verzekering (RIZIV), de verzekeringsinstellingen en de ziekenhuissector tot stand kwamen, dat de ziekenhuizen ertoe gehouden zijn de identiteit van de sociaal verzekerde terdege te verifiëren en de SIS-kaart te weigeren indien deze niet overeenstemt met de identiteit van de patiënt.

Bovendien is het zo dat het koninklijk besluit van 18 december 1996 houdende maatregelen met het oog op de invoering van een sociale identiteitskaart ten behoeve van alle sociaal verzekerden, in artikel acht strafbepalingen voorziet voor diegene die een sociale identiteitskaart gebruikt voor een ander doel dan beoogd door dat besluit.

Alhoewel de inspectiediensten van het RIZIV geen systematisch misbruik vaststellen van de SIS-kaart in de ziekenhuizen, wordt gestreefd naar zo volledig mogelijke uitsluiting van dit risico. Het project van vervanging van het gebruik van de SIS-kaart door de elektronische identiteitskaart (die als sleutel zal dienen tot online raadpleging van de actuele en de voor de facturatie van de zorgverlening vereiste verzekerbaarheidsgegevens) waartoe de ministerraad van 23 juni 2006 heeft besloten, zal daarom ook een optimalisatie van de identiteitscontrole toelaten (onder meer door de foto die voorkomt op die kaart) en identiteitsfraude verder uitsluiten. Dit omvangrijke project, dat een meer automatische, transparante en correcte toekenning van rechten aan de sociaal verzekerde zal toelaten, wordt momenteel in fases uitgewerkt in nauw en frequent overleg met de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, het RIZIV, de verzekeringsinstellingen en de betrokken beroepsorganisaties van zorgverleners. Mits vervulling van de daartoe vereiste randvoorwaarden, wordt de stopzetting van de aflevering van de SIS-kaart na het jaar 2013 in het vooruitzicht gesteld.

2. De inspectiediensten stelden tot hiertoe geen systematisch misbruik van de SIS-kaart in de ziekenhuizen vast. Ze beschikken derhalve hieromtrent niet over cijfergegevens.

Op een totaal van 10 898 279 geldige SIS-kaarten die nu in omloop zijn, stelt men sedert 2004 een stabiel gemiddelde vast van kaarten, die bij het ziekenfonds als verloren werden aangegeven (58 000) en van kaarten die als gestolen werden aangegeven (240 000).

De referenties van deze als verloren of gestolen aangegeven kaarten zijn gekoppeld aan het identificatienummer bij de sociale zekerheid van hun houder en worden geregistreerd in het centraal bestand van de SIS-kaarten dat bij de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid wordt bijgehouden, en waarbij deze kaarten gedesactiveerd kunnen worden. Op basis van de gegevens in dit centraal bestand, zullen de ziekenfondsen desgevallend “derdebetalers”-tegemoetkomingen die gelinkt zijn aan het frauduleuze gebruik van een verloren of gestolen SIS-kaart, kunnen terugvorderen.

3 en 4. In het totaal werden drie administratieve sancties opgelegd en één dossier overgemaakt aan het arbeidsauditoraat (zie tabel).



Aantal opgelegde administratieve sancties


Dossiers die werden doorgezonden aan het arbeidsauditoraat

2007

0

0

2008

2

0

2009

1

0

2010

0

1