Caritas International lanceerde de afgelopen week een oproep aan de overheid. De organisatie wil dat vluchtelingen beter sociaal begeleid worden. Nu worden mensen die het statuut van vluchteling krijgen zomaar uit het gesloten centrum gezet, zonder sociaal netwerk om op terug te vallen en vaak zonder dat ze de taal kennen, zegt de organisatie. Caritas pleit onder meer voor coaches en voor de oprichting van een dienst voor asielzoekers die in vrijheid worden gesteld.

Caritas begeleidde voor een proefproject twee jaar lang (2010-2011) intensief een tweehonderdtal vluchtelingen, hoofdzakelijk uit Irak, Palestina en Afghanistan. Het ging om zogenaamde "erkenningen aan de grens", asielzoekers die een statuut kregen aan de Belgische grens onmiddellijk na hun aankomst op de luchthaven. In de praktijk worden die personen bij het verlaten van het vliegtuig meestal voor de duur van hun asielprocedure opgesloten in een gesloten centrum. Krijgen ze een positief antwoord op hun asielaanvraag, dan moeten ze binnen de vier uur het centrum verlaten.

Omdat de vluchtelingen dan voor het eerst contact hebben met de Belgische maatschappij verloopt hun integratie vaak moeizaam. Meestal kennen ze de taal niet en hebben ze geen sociaal netwerk om op terug te vallen. Ze ondervinden moeite om een woning te zoeken en vinden hun weg naar de verschillende administratieve diensten niet.

De organisatie pleit daarom voor een betere begeleiding van de vluchtelingen, onder meer door de oprichting van een speciaal daarvoor bedoelde dienst, systematische toegang tot opvangcentra, begeleiding bij de zoektocht naar een woning en sensibilisering van huiseigenaars en OCMW's.

1) Wat is de reactie van de staatssecretaris op die oproep?

2) Worden vluchtelingen vanaf hun erkenning aan hun lot overgelaten, zoals Caritas meldt?

3) Groen pleit al veel langer voor een allesomvattend systeem van coaching van asielzoekers, vanaf het moment dat ze hier aankomen, tot aan hun erkenning, of eventuele terugkeer. Dat systeem zou onder andere een antwoord bieden op het probleem dat hier wordt aangekaart.

Asielzoekers worden begeleid tot hun erkenning. Indien deze persoon niet de toegang tot het grondgebied zou geweigerd zijn en hij dus onmiddellijk België had betreden, had deze persoon ook op eigen initiatief de nodige stappen moeten ondernemen.

Erkende vluchtelingen mogen niet vastgehouden worden in een gesloten centrum. Ook opvang in de opvangcentra voor deze doelgroep is niet voorzien.

Indien een asielzoeker wordt erkend, dan dient deze persoon de opvangstructuur te verlaten. Daarna kan het Openbaar Centrum voor maatschappelijk welzijn (OCMW) een rol spelen. Door middel van een sociaal onderzoek, is het voor het OCMW mogelijk om een beter inzicht te krijgen op de omvang van de behoefte van de persoon en zal zij de meest passende middelen voorstellen om in deze behoefte te voorzien. Deze steun kan bestaan uit financiële steun. Indien de overige wettelijke voorwaarden voor het toekennen van maatschappelijke integratie zijn voldaan, kan deze steun voor een erkende vluchteling bestaan uit een leefloon.

Toch verschaft het OCMW niet alleen een louter financiële hulp. Zij kan eveneens een preventieve hulp verzekeren, zoals het verstrekken van begeleiding, inlichtingen en raadgevingen, een tewerkstelling of een opleiding en nog zoveel meer. Het is aan het OCMW om aan de hand van de specifieke situatie van de persoon te bepalen tot welke steun er zal worden overgegaan.

Een begeleiding van asielzoekers van bij de aankomst bestaat reeds. Deze kan misschien nog verbeterd worden, maar uw voorstel biedt mijns inziens geen oplossing voor het specifieke probleem dat u aanhaalt. Daar gaat het immers om mensen die reeds erkend zijn. Hiervoor is een betere afstemming tussen de diensten vereist.