SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
15 mars 2012 15 maart 2012
________________
Question écrite n° 5-5875 Schriftelijke vraag nr. 5-5875

de Martine Taelman (Open Vld)

van Martine Taelman (Open Vld)

à la vice-première ministre et ministre de l'Intérieur et de l'Égalité des Chances

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen
________________
Cohabitation légale - Contrats de cohabitation - Déclarations - Évolution Wettelijk samenwonen - Samenlevingscontracten - Verklaringen - Evolutie 
________________
union libre
droit matrimonial
registre d'état civil
statistique officielle
ongehuwd samenleven
huwelijksrecht
bevolkingsregister
officiële statistiek
________ ________
15/3/2012Verzending vraag
17/7/2012Antwoord
15/3/2012Verzending vraag
17/7/2012Antwoord
________ ________
Aussi posée à : question écrite 5-5876 Aussi posée à : question écrite 5-5876
________ ________
Question n° 5-5875 du 15 mars 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5875 d.d. 15 maart 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Deux personnes qui cohabitent et qui font une déclaration de cohabitation légale auprès de leur administration communale, sont des cohabitants légaux. Cette déclaration donne une certaine protection juridique. Les cohabitants peuvent convenir des diverses modalités de la cohabitation légale au moyen d'un contrat de cohabitation. Avant l'introduction du mariage homosexuel en 2003, un contrat de cohabitation était souvent établi pour régler la cohabitation entre les partenaires homosexuels.

Dès lors, j'aimerais obtenir une réponse de la ministre aux questions suivantes :

1) Combien de déclarations de cohabitation légale sont-elles connues actuellement ? Combien de contrats de cohabitation sont-ils actuellement inscrits au registre de la population ?

2) Quel est le rapport entre le nombre de contrats de mariage et le nombre de contrats de cohabitation ? Une évolution claire se dessine-t-elle en la matière ?

3) Combien de déclarations de cohabitation légale concernent-elles des personnes qui ne sont pas partenaires ?

4) Combien de déclarations concernent-elles la cohabitation entre frères et sœurs ?

5) Combien de déclarations concernent-elles la cohabitation entre parents et enfants ?

 

Twee personen die samenwonen en bij hun gemeente een verklaring van wettelijk samenwonen afleggen, zijn wettelijk samenwonend. Deze aangifte geeft een zekere juridische bescherming. Via een samenlevingscontract kan een uitgebreide overeenkomst over het wettelijk samenleven worden uitgewerkt. Voor de invoering van het homohuwelijk in 2003 werd vaak een samenlevingscontract opgesteld om het samenleven tussen homoseksuele partners te regelen.

Graag kreeg ik dan ook van de minister een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel verklaringen van wettelijk samenwonen zijn op dit moment gekend? Hoeveel samenlevingscontracten zijn op dit moment ingeschreven in het bevolkingsregister?

2) Wat is de verhouding tussen het aantal huwelijkscontracten en het aantal samenlevingscontracten? Is hierin een duidelijke evolutie merkbaar?

3) Hoeveel verklaringen van wettelijk samenwonen hebben betrekking op een niet-partner?

4) Hoeveel verklaringen hebben betrekking op een samenleving tussen broers en zussen?

5) Hoeveel verklaringen hebben betrekking op een samenleving tussen ouders en kinderen?

 
Réponse reçue le 17 juillet 2012 : Antwoord ontvangen op 17 juli 2012 :

L’honorable membre trouvera ci-après la réponse à sa question.

1) Combien de déclarations de cohabitation légale sont-elles connues actuellement ? Combien de contrats de cohabitation sont-ils actuellement inscrits au registre de la population ?

Je souhaite avant tout attirer l'attention sur le fait qu'au Registre national, les contrats de cohabitation ne sont pas enregistrés comme tels mais bien le nombre de personnes concernées.

Les chiffres sont basés sur un recensement du nombre de dossiers individuels au Registre national des personnes physiques qui contiennent une information relative à la cohabitation légale, au type d'information 123 correspondant.

Les chiffres mentionnés sont basés sur les informations enregistrées au Registre national le 5 mai 2012.

Les statistiques ne tiennent compte que des personnes enregistrées dans une commune belge à ce moment.

Ces informations sont actualisées journellement par les communes.

Au Registre national des personnes physiques, sont mentionnés 344 997 enregistrements d'une déclaration de cohabitation légale.

Dans 9 140 de ces cas, les modalités de la déclaration de cohabitation légale sont par ailleurs réglées par un contrat qui a été conclu entre les parties sous la forme authentique et par devant un notaire.

2) Quel est le rapport entre le nombre de contrats de mariage et le nombre de contrats de cohabitation ? Une évolution claire se dessine-t-elle en la matière ?

Les instructions concernant la tenue des registres de la population prévoient la mention dans ces registres de la déclaration facultative de l'existence d'un contrat de mariage ou d'un contrat patrimonial.

Au Registre national des personnes physiques sont enregistrés 49 334 contrats de ce type.

La répartition est la suivante:

Contrats patrimoniaux – 2 948

Contrats de mariage – 46 386.

L'honorable membre trouvera ci-dessous un tableau récapitulatif du nombre de déclarations de cohabitation légale auxquelles il n'a pas encore été mis fin ainsi que du nombre de contrats de mariage ou patrimoniaux enregistrés et ce, sur les cinq dernières années.

Année

Nombre de déclarations de cohabitation légale

Nombre Total de contrats de mariage / patrimoniaux

Contrats de mariage

Contrats patrimoniaux

2007

30.402

4.170

3.975

195

2008

43.312

4.423

4.214

209

2009

51.028

5.036

4.711

325

2010

61.606

5.333

4.834

499

2011

74.929

5.651

5.039

612

3) Combien de déclarations de cohabitation légale concernent-elles des personnes qui ne sont pas partenaires ?

Sur la base de l'information « composition du ménage » qui figurait dans les dossiers concernés, on a essayé de donner une indication de la parenté possible entre les personnes qui ont déposé une déclaration de cohabitation légale.

Ces chiffres doivent être traités avec prudence étant donné que lors du dépôt de la déclaration légale aucun élément relatif à la parenté entre les intéressés ne doit être mentionné dans les registres de la population.

320 567 personnes sont concernées par une cohabitation légale entre non-apparentés.

4) Combien de déclarations concernent-elles la cohabitation entre frères et sœurs ?

1 611 personnes sont concernées par une cohabitation légale entre frères et sœurs.

5) Combien de déclarations concernent-elles la cohabitation entre parents et enfants ?

987 personnes sont concernées par une cohabitation légale entre parents et enfants.

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vraag.

1) Hoeveel verklaringen van wettelijk samenwonen zijn op dit moment gekend? Hoeveel samenlevingscontracten zijn op dit moment ingeschreven in het bevolkingsregister?

Ik wil er vooreerst op wijzen dat in het Rijksregister niet de samenlevingscontracten als dusdanig worden geregistreerd, maar wel het aantal personen dat daarbij is betrokken.

De cijfers zijn gebaseerd op een telling van het aantal individuele dossiers in het Rijksregister van de natuurlijke personen die een informatie met betrekking tot de wettelijke samenwoning in het overeenstemmende informatietype 123 bevatten.

De vermelde cijfers zijn gebaseerd op de gegevens opgeslagen in het Rijksregister van de natuurlijke personen op 5 mei 2012.

De statistieken houden enkel rekening met de personen die op dat ogenblik ingeschreven waren in een Belgische gemeente.

Deze gegevens worden door de gemeenten dagelijks bijgewerkt.

In het Rijksregister van de natuurlijke personen zijn 344 997 registraties van een verklaring van wettelijke samenwoning opgenomen.

In 9 140 van deze gevallen is de verklaring van wettelijke samenwoning bovendien geregeld door een overeenkomst tussen de partijen die in authentieke vorm wordt verleden voor de notaris.

2) Wat is de verhouding tussen het aantal huwelijkscontracten en het aantal samenlevingscontracten? Is hierin een duidelijke evolutie merkbaar?

De onderrichtingen voor het houden van de bevolkingsregisters voorzien in het opnemen in deze registers van de facultatieve verklaring van het bestaan van een huwelijkscontract of een vermogensrechtelijk contract.

In het Rijksregister van de natuurlijke personen zijn 49 334 dergelijke contracten geregistreerd.
De opsplitsing ziet er als volgt uit:

Vermogensrechtelijke contracten – 2 948

Huwelijkscontracten – 46 386.

Hierna volgt een overzicht over de laatste vijf jaar van het aantal afgelegde verklaringen van wettelijke samenwoning die nog niet beëindigd zijn, alsmede van het aantal geregistreerde huwelijks- of vermogensrechtelijke contracten.

Jaar

Aantal verklaringen wettelijke samenwoning

Totaal aantal huwelijks-/ vermogensrechtelijke contracten

Huwelijks-contracten

Vermogens-rechtelijke

2007

30.402

4.170

3.975

195

2008

43.312

4.423

4.214

209

2009

51.028

5.036

4.711

325

2010

61.606

5.333

4.834

499

2011

74.929

5.651

5.039

612

3) Hoeveel verklaringen van wettelijk samenwonen hebben betrekking op een niet-partner?

Op basis van het informatiegegeven “samenstelling van het gezin” dat aanwezig was in de betrokken dossiers werd geprobeerd om een aanduiding te geven van de mogelijke verwantschap tussen de personen die een verklaring van wettelijke samenwoning hebben afgelegd.

Deze cijfers moeten met de nodige voorzichtigheid behandeld worden aangezien er bij het afleggen van de verklaring van wettelijke samenwoning geen enkel element met betrekking tot de verwantschap tussen de betrokkenen moet worden opgenomen in de bevolkingsregisters.

Er zijn 320 567 personen betrokken bij een wettelijke samenwoning tussen niet verwanten.

4) Hoeveel verklaringen hebben betrekking op een samenleving tussen broers en zussen?

Er zijn 1 611 personen betrokken bij een wettelijke samenwoning tussen broers/zussen.

5) Hoeveel verklaringen hebben betrekking op een samenleving tussen ouders en kinderen?

Er zijn 987 personen betrokken bij een wettelijke samenwoning tussen ouders en kinderen.