| SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Session 2011-2012 | Zitting 2011-2012 | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| 6 février 2012 | 6 februari 2012 | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Question écrite n° 5-5519 | Schriftelijke vraag nr. 5-5519 | ||||||||
de Anke Van dermeersch (Vlaams Belang) |
van Anke Van dermeersch (Vlaams Belang) |
||||||||
au vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord |
aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee |
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Direction générale de la concurrence - Devoirs d'instruction - Dossiers "interrompus" | Algemene Directie Mededinging - Onderzoeksdaden - "Onderbroken" dossiers | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Service de la concurrence |
Dienst voor de Mededinging |
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
|
|
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-5520 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-5521 |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-5520 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-5521 |
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Question n° 5-5519 du 6 février 2012 : (Question posée en néerlandais) | Vraag nr. 5-5519 d.d. 6 februari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands) | ||||||||
Malgré l’établissement de priorités, le traitement actif de certains dossiers par les instructeurs de la Direction générale de la concurrence peut être interrompu alors que des devoirs d’instruction avaient déjà été accomplis. Cette interruption peut résulter du choix de nouveaux dossiers prioritaires ou d’un manque de ressources pour traiter l’ensemble des dossiers prioritaires, voire de l’indisponibilité d’un instructeur. Ce risque est plus aigu lorsqu’un seul instructeur est actif sur le dossier. Les dossiers sont parfois repris après avoir été suspendus, avec le risque d’une perte d’actualité et de pertinence des données, la situation des marchés examinés évoluant rapidement. 1) Quelle est la proportion de cas dans lesquels le traitement actif d'un dossier à la Direction générale de la concurrence est interrompu alors que des devoirs d'instruction ont déjà été accomplis ? 2) Quel est le pourcentage de dossiers « interrompus » qui ont été repris par la suite ? 3) Observe-t-on une évolution dans le pourcentage de dossiers « interrompus » et repris au cours des dix dernières années ? Dans l'affirmative, dans quel sens et dans quelle proportion ? 4) Quelles mesures a-t-on déjà prises pour éviter l'interruption du traitement d'un dossier après l'accomplissement de devoirs d'instruction ? |
Ondanks de vastlegging van prioriteiten wordt de actieve behandeling van sommige dossiers door onderzoekers van de Algemene Directie Mededinging onderbroken terwijl de onderzoeksdaden al waren voltooid. Die onderbreking kan het gevolg zijn van het feit dat nieuwe prioritaire dossiers worden gekozen. Soms komt dat doordat de middelen ontbreken om alle prioritaire dossiers te behandelen. Soms volgt zo'n onderbreking uit het feit dat een onderzoeker niet meer beschikbaar is. Dat risico wordt natuurlijk nog groter als er slechts één onderzoeker op het betreffende dossier werkt. De dossiers worden soms opnieuw opgenomen nadat ze waren opgeschort, met het risico dat de gegevens aan actualiteit of relevantie hebben ingeboet. De toestand van de onderzochte markten evolueert immers zeer snel. 1) In hoeveel procent van de gevallen wordt de actieve behandeling van een dossier bij de Algemene Directie Mededinging onderbroken terwijl al onderzoeksdaden zijn voltooid? 2) Hoeveel procent van de "onderbroken" dossiers wordt achteraf opnieuw opgenomen? 3) Was er de voorbije tien jaar een evolutie in het percentage "onderbroken" en heropgenomen dossiers? Zo ja, in welke zin en met hoeveel procent? 4)Welke maatregelen werden reeds genomen om het onderbreken van dossiers na de voltooiing van de onderzoeksdaden te vermijden? |
||||||||
| Réponse reçue le 28 février 2012 : | Antwoord ontvangen op 28 februari 2012 : | ||||||||
1. Afin de répondre à cette question, deux cas de figure doivent être envisagés :
Dans la seconde hypothèse, l’instruction active des dossiers est toujours suspendue (dans 100 % des cas). En effet, la politique poursuivie est d’accorder la priorité absolue aux dossiers qui rassemblent suffisamment d’éléments de preuve pour pouvoir poursuivre les entreprises incriminées. A contrario, en l'absence de preuves d’infraction, l’instruction du dossier est suspendue et un autre dossier prioritaire pourra alors être instruit. Les dossiers dont l’instruction est suspendue sont classés à un stade ultérieur. Dans la première hypothèse, l’instruction d’un dossier qui rassemble des preuves suffisantes d’une infraction aux règles de concurrence sera en principe finalisée par le dépôt d’un rapport motivé auprès du Conseil de la Concurrence. L’instruction de ces dossiers n’est suspendue qu’à titre exceptionnel (moins de 5 % des cas). En général, la suspension de l’instruction d’un dossier intervient bien plus tôt, au cours de l’instruction. 2. L’instruction des dossiers ne peut être formellement clôturée que sur base de décisions motivées. Le classement sans suite des dossiers fait l’objet d’une décision collégiale de l’Auditorat. Cela signifie que les dossiers dont l’instruction a été suspendue pour insuffisance de preuves (hypothèse 2) sont réactivés et leur instruction n’est clôturée qu’à la suite d’une décision formelle de l’Auditorat (donc à nouveau dans 100 % des cas). La réactivation de l’instruction d’un dossier par l’Auditorat (selon l'hypothèse 1), dépend de la durée de la suspension et du degré d’actualité et de pertinence des données récoltées. Si trop d’actes d’instruction doivent à nouveau être refaits, l’Auditorat ne réactivera pas l’instruction mais privilégiera le classement sans suite (et retour à l'hypothèse 2). 3. Au cours des dix dernières années, il faut noter une évolution claire concernant le problème des dossiers dont l’instruction a été interrompue alors que des actes d’instructions ont déjà été accomplis. Deux faits importants expliquent cette évolution. Le premier concerne la modification législative de 2006 et le second concerne le renforcement de l’Auditorat en 2009. La réforme de 2006 a précisé plus clairement les compétences des différents organes de l'autorité de la concurrence. Les dossiers dans lesquels les entreprises ne sont pas poursuivies peuvent désormais être classés sans suite par l’Auditorat (en tant qu’organe d’instruction et de poursuites) sans devoir préalablement suivre toutes les étapes de la procédure. En 2009, l’Auditorat a vu ses effectifs augmenter (huit auditeurs contre six auparavant). Le renforcement des moyens de l’Auditorat, combiné à une politique plus stricte de ses priorités (aucune instruction nouvelle ne peut être ouverte tant que les affaires en cours n’ont été traitées), a permis de ne plus prolonger la suspension des instructions finalisées, comme ce fut le cas par le passé. En d’autres termes, un dossier dont l’instruction est achevée et qui contient suffisamment d’éléments de preuve d’une infraction, fera l’objet du dépôt d’un rapport motivé auprès du Conseil de la Concurrence. Cette évolution est difficilement perceptible en termes statistiques car les données ne contiennent aucune indication précise quant au moment où une instruction en cours a pu ou non être interrompue. Selon l’Auditorat, cette évolution peut être estimée de la manière suivante: avant 2006, 15 à 20 % des instructions ont été suspendues ; après 2009 moins de 5 %. 4. En terme de gestion, le problème de la suspension de l’instruction des dossiers après achèvement des actes d’instruction ne se pose plus. Néanmoins, en raison de la durée trop longue des instructions, une attention particulière est apportée aux dossiers dont l’instruction est suspendue avant qu’un rapport motivé ne soit déposé au Conseil ou qu’une décision formelle clôturant la phase d’instruction n’intervienne. |
1. In antwoord op deze vraag dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de volgende twee hypothesen:
In de tweede hypothese zal de actieve behandeling van deze dossiers steeds worden opgeschort (100 %). Beleidsmatig wordt er immers voor geopteerd de absolute prioriteit te verlenen aan dossiers waarin de betrokken ondernemingen op basis van de beschikbare bewijzen worden vervolgd. Wanneer dus geen bewijs van een inbreuk wordt vastgesteld, wordt de behandeling opgeschort en wordt een nieuw dossier prioritair behandeld. De stopgezette dossiers worden dan in een later stadium geseponeerd. In de eerste hypothese zal een dossier, waarvan het gevoerde onderzoek ten gronde effectief voldoende bewijzen van een inbreuk op de mededingingswet heeft opgeleverd, in principe gefinaliseerd worden door het neerleggen van een gemotiveerd verslag bij de Raad voor de Mededinging. Slechts zeer uitzonderlijk wordt een dossier in dit stadium nog opgeschort (minder dan 5 %). In de regel worden dossiers in een veel vroeger stadium (tijdens het onderzoek) onderbroken. 2. Dossiers kunnen slechts formeel worden afgesloten aan de hand van gemotiveerde beslissingen. In het geval van te seponeren dossiers, worden deze beslissingen genomen door het Auditoraat. Dit betekent dat de dossiers die werden opgeschort wegens het niet vaststellen van een inbreuk (hypothese 2), door het Auditoraat worden gereactiveerd en afgesloten door het nemen van een formele beslissing (dus opnieuw 100 %). Of het Auditoraat een opgeschort dossier alsnog zal activeren (volgens hypothese 1), hangt af van de duurtijd van de schorsing en hieraan verbonden de graad van actualiteit en relevantie van de gegevens. Indien te veel onderzoeksdaden opnieuw moeten worden overgedaan, zal het Auditoraat de zaak niet opnieuw activeren maar overgaan naar een sepot (en terugvallen in hypothese 2). 3. Over een periode van 10 jaar bekeken, is er een duidelijke evolutie merkbaar betreffende het probleem van de onderbroken dossiers terwijl de onderzoeksdaden al voltooid zijn. Twee feiten zijn hierbij van belang. Ten eerste de wetswijziging in 2006 en ten tweede de uitbreiding van het Auditoraat in 2009. De wetswijziging in 2006 heeft gezorgd voor een duidelijkere afbakening van de bevoegdheden van de verschillende organen die samen de mededingingsautoriteit vormen. Dossiers waarin ondernemingen niet vervolgd worden, kunnen nu door het Auditoraat (als vervolgingsorgaan) worden geseponeerd wat betekent dat niet langer de gehele procedure voor elk dossier moet worden doorlopen. In 2009 werd het Auditoraat gevoelig uitgebreid (acht auditeurs in plaats van zes auditeurs). De uitbreiding van de capaciteit van het Auditoraat gecombineerd met een strikter prioriteitenbeleid (er worden geen nieuwe dossiers opgestart zolang de lopende zaken zelf niet eerst zijn afgehandeld), heeft er voor gezorgd dat dossiers waarvan het onderzoek is afgelopen niet langer meer worden opgeschort zoals dat in het verleden wel is gebeurd. M.a.w. een dossier waarvan het onderzoek is afgelopen en waaruit blijkt dat er voldoende bewijzen zijn van een inbreuk, zal ook effectief bij de Raad voor de Mededinging worden neergelegd door middel van een gemotiveerd verslag. Deze evolutie is moeilijk statistisch uit te drukken, daar de statistieken die voorhanden zijn geen indicatie geven van het tijdstip waarop een lopend dossier al dan niet werd onderbroken. Op basis van een schatting van het Auditoraat kan de volgende evolutie geschetst worden: vóór 2006 tussen de 15 à 20 % dossiers opgeschort , na 2009 minder dan 5 %. 4. Beleidsmatig stelt het probleem van het opschorten van dossiers nadat de onderzoeksdaden al voltooid zijn zich niet langer. Het aandachtspunt blijft wel het opschorten van dossiers tijdens de onderzoeksfase en mede daardoor de te lange onderzoekstermijnen. |