SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
27 janvier 2012 27 januari 2012
________________
Question écrite n° 5-5387 Schriftelijke vraag nr. 5-5387

de Bert Anciaux (sp.a)
van Bert Anciaux (sp.a)

au ministre de la Défense
aan de minister van Landsverdediging
________________
Etranger - Prises d'otages - Libération d'otages - Armée belge - Forces spéciales - Formation - Accords de coopération Buitenland - Gijzelingsoperaties - Bevrijden van gijzelaars - Belgisch leger - Speciale eenheden - Opleiding - Samenwerkingsakkoorden 
________________
séquestration de personnes
piraterie
force à l'étranger
terrorisme
vrijheidsberoving
piraterij
strijdkrachten in het buitenland
terrorisme
________ ________
27/1/2012Verzending vraag
28/2/2012Antwoord
27/1/2012Verzending vraag
28/2/2012Antwoord
________ ________
Question n° 5-5387 du 27 janvier 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5387 d.d. 27 januari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le mercredi 25 janvier 2012, les forces spéciales américaines ont libéré deux travailleurs humanitaires en Somalie qui avaient été enlevés par une bande armée en octobre 2011.

L'armée française a aussi entrepris ces dernières années quelques actions similaires (mais pas toujours couronnées d'un franc succès ) contre des pirates somaliens.

Dans ma question, je ne m'exprime pas sur l'opportunité de telles opérations mais je m'interroge sur leurs possibilités  :

1) L'armée belge dispose-t-elle de forces pouvant exécuter des actions similaires de sauvetage à l'étranger ? Ces forces bénéficient-elles aussi d'un entrainement spécifique axé sur de telles situations ? La Belgique dispose-t-elle des moyens logistiques (éventuellement avec l'aide des alliés) pour de telles opérations ?

2) La Belgique peut-elle faire appel aux services d'alliés mieux équipés et plus spécialisés pour exécuter à notre demande de telles opérations ?

3) Existe-t-il des directives et/ou des plans opérationnels au sein de la Défense en cas de prises d'otages à l'étranger (par exemple de nos ambassades) ?

4) Existe-t-il des directives sur l'opportunité de telles opérations ? Sur quels éléments la Belgique base-t-elle sa politique quant aux négociations avec des terroristes, des groupes d'insurrection, des malfaiteurs, etc.? Le ministre peut-il fournir ces directives, indicateurs et processus décisionnels ?

 

Op woensdag 25 januari 2012 bevrijdde Amerikaanse speciale eenheden twee hulpverleners in Somalië, ontvoerd door een gewapende bende in oktober 2011.

Het Franse leger heeft de afgelopen jaren ook al enkele gelijkaardige (maar niet altijd geheel succesvolle) acties ondernomen tegen Somalische piraten.

Deze vraag spreekt zich niet uit over de opportuniteit van zulke operaties, maar peilt naar de mogelijkheden ervan:

1) Beschikt het Belgische leger over eenheden die gelijkaardige reddingsacties in het buitenland kunnen uitvoeren? Krijgen zij ook specifieke training voor zulke situaties? Heeft België de logistieke middelen (eventueel met hulp van bondgenoten) voor dergelijke operaties?

2) Kan België beroep doen op de diensten van beter geëquipeerde en gespecialiseerde bondgenoten om zulke operaties op onze vraag uit te voeren?

3) Zijn er richtlijnen en/of operationele plannen voorhanden binnen Defensie voor gijzelingsoperaties in het buitenland (bijvoorbeeld van onze ambassades)?

4) Bestaan er richtlijnen met betrekking tot de opportuniteit van zulke operatie? Waarop baseert België zijn beleid met betrekking tot het onderhandelen met terroristen, verzetgroepen, bandieten, etc…? Kan de geachte minister deze richtlijnen, indicatoren en besluitvormingssystemen bezorgen?

 
Réponse reçue le 28 février 2012 : Antwoord ontvangen op 28 februari 2012 :

L'honorable membre est prié de trouver ci-après la réponse à ses questions.

1. L'armée belge dispose d’une unité capable d’exécuter depareilles opérations de sauvetage. Cette unité s'entraîne spécifiquement afin de pouvoir exécuter ce type de missions. La Belgique dispose des moyens logistiques permettant d’exécuter de manière autonome ces opérations en fonction, entre autres, de la taille, de l’endroit et des tactiques utilisées. En cas de besoin et ce, en fonction de la situation, l’appui de pays alliés peut être sollicité.

2. Il peut être demandé à une nation amie d'exécuter une telle mission mais la protection des ressortissants belges reste toujours une responsabilité de l'État belge. En principe, l'État sur le territoire duquel l’incident a lieu est en premier lieu impliqué. Faire appel à des États tiers est souvent exclu car ceux-ci sont souvent très réticents à intervenir pour libérer des ressortissants d’une autre nation et ce, sans même tenir compte des autres aspects légaux et politiques liés à l’emploi de forces armées étrangères sur le territoire d’un État souverain.

3. Les procédés d’exécution d’une telle opération sont connus au sein de l’unité.

4. La décision quant à l’opportunité de pareilles opérations est prise par le gouvernement, au cas par cas, sur base de différents facteurs d’appréciation, y compris le risque pour les otages, et seulement après épuisement des autres options non violentes.

Het geachte lid gelieve hierna het antwoord te willen vinden op de door hem gestelde vragen.

1. Het Belgisch leger beschikt over een eenheid die gelijkaardige reddingsacties kan uitvoeren. Die eenheid krijgt specifieke training voor het uitvoeren van soortgelijke operaties. België beschikt over de logistieke middelen om dergelijke operaties autonoom uit te voeren, evenwel afhankelijk van onder andere de omvang, de locatie en de gebruikte tactische methodes. Zo nodig kan, afhankelijk van de situatie, beroep worden gedaan op de hulp van bondgenoten.

2. Er kan worden gevraagd aan bevriende naties om dergelijke operaties uit te voeren, doch de verantwoordelijkheid voor Belgische onderdanen blijft steeds een Belgische verantwoordelijkheid. In principe is in de eerste plaats de natie op wiens grondgebied het incident plaatsvindt bij dergelijke actie betrokken. Beroep doen op derde naties is veelal uitgesloten, omdat die vaak erg terughoudend zijn wanneer het gaat om het bevrijden van onderdanen van een andere natie, nog afgezien van alle andere politieke en juridische aspecten voortvloeiend uit het optreden van buitenlandse troepen op het grondgebied van een soevereine natie.

3. De procedures voor het uitvoeren van dit type operaties zijn gekend binnen de eenheid.

4. De beslissing over de opportuniteit van dergelijke operaties wordt door de regering, geval per geval, genomen op basis van diverse beoordelingsfactoren, onder andere het risico voor de gegijzelden, en pas nadat alle andere, geweldloze opties zijn uitgeput.