SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
27 janvier 2012 27 januari 2012
________________
Question écrite n° 5-5386 Schriftelijke vraag nr. 5-5386

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

à la ministre des Classes moyennes, des PME, des Indépendants et de l'Agriculture

aan de minister van Middenstand, KMO's, Zelfstandigen en Landbouw
________________
Animaux - Animaux domestiques et de compagnie - Abattage - Consommation - Importation - Réglementation Dieren - Huis- en gezelschapsdieren - Slachting - Consumptie - Import - Regelgeving 
________________
abattage d'animaux
animal domestique
animal de boucherie
viande
restriction à l'importation
bien-être des animaux
slachten van dieren
huisdier
slachtdier
vlees
invoerbeperking
welzijn van dieren
________ ________
27/1/2012Verzending vraag
1/3/2012Antwoord
27/1/2012Verzending vraag
1/3/2012Antwoord
________ ________
Question n° 5-5386 du 27 janvier 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5386 d.d. 27 januari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Un citoyen m'a récemment demandé de prendre une initiative visant à interdire la consommation de viande de cobaye. Je ne veux pas encore me prononcer à ce sujet mais je m'interroge sur les interdictions qui existent en matière de consommation de certains types de viande.

1) Existe-t-il en Belgique une réglementation qui mentionne les animaux pouvant être abattus et consommés ? Ou existe-t-il en Belgique une réglementation qui mentionne les animaux ne pouvant pas être abattus ni consommés ? La ministre peut-elle me la procurer ?

2) Existe-t-il en Belgique une réglementation qui mentionne les sortes de viandes interdites d'importation ? La ministre peut-elle me la procurer ? Est-il possible d'importer et de consommer certaines sortes de viande provenant d'animaux interdits d'abattage en Belgique ? De quels animaux s'agit-il ?

3) Qu'en est-il pour les animaux domestiques et de compagnie ? Quels animaux font-ils ou ne font-ils pas partie de cette catégorie ? Les chiens et les chats, par exemple, relèvent-ils toujours de cette catégorie ?

 

Onlangs kreeg ik de vraag van een burger om een initiatief te nemen om de consumptie van caviavlees te verbieden. Ik wil me hierover nog niet uitspreken maar ik vraag me wel af welke verbodsbepalingen er rond het eten van bepaalde vleessoorten bestaat.

1) Bestaat er in België regelgeving met een beschrijving van de dieren die geslacht en geconsumeerd mogen worden? Of bestaat er in België regelgeving met een beschrijving van dieren die niet geslacht en geconsumeerd mogen worden? Kan de geachte minister mij dit bezorgen?

2) Bestaat er in België regelgeving met een beschrijving van de vleessoorten dat niet geïmporteerd mogen worden? Kan de geachte minister mij dit bezorgen? Is het mogelijk om bepaalde soorten vlees te importeren en consumeren maar waarvan het verboden is om deze dieren in België te slachten? Over welke dieren gaat het hier?

3) Hoe zit dit voor huis- en gezelschapsdieren? Wanneer valt men onder/uit deze categorie? Behoren bijvoorbeeld honden en katten altijd tot deze categorie?

 
Réponse reçue le 1 mars 2012 : Antwoord ontvangen op 1 maart 2012 :

Question 1

Il n'existe en Belgique aucune réglementation prévoyant une liste d'animaux ne pouvant être abattus ou consommés. L'abattage de cobayes et la consommation de leur viande ne fait pas partie des habitudes alimentaires belges mais vu de manière stricte, aucune interdiction n'existe.

L'expertise des viandes, l'hygiène et l'aspect que constitue le bien-être animal lors de l'abattage d'animaux en vue de la commercialisation de leur viande sont réglementés par les lois du 5 septembre 1952 (espèces bovine, ovine, caprine, porcine et les solipèdes) et du 15 avril 1965 (poissons, volailles, lapins et gibier).

Outre la législation belge, la législation européenne à ce sujet est également en vigueur.

La loi du 5 septembre 1952 prévoit, pour les animaux repris dans cette loi, la possibilité ou l'interdiction d'abattre ces animaux à domicile pour satisfaire aux besoins de son ménage. Dans les cas d'abattage à domicile autorisés, il va de soi que le bien-être de l'animal doit également être respecté.

Rien n'empêche donc l'abattage de cobayes, et certainement pas s'il est opéré dans la sphère privée. Si des cobayes devaient être abattus dans des abattoirs (ce qui n'est à ce jour pas le cas), il conviendrait alors d'appliquer les règles relatives aux lapins (étant donné l'interprétation actuelle de la définition des « lagomorphes » au niveau européen).

Une remarque supplémentaire se pose pour le gibier. Les réglementations régionales limitent la chasse à un certain nombre d'espèces animales (ou à certaines catégories au sein de l'espèce) et, dans certains cas, restreignent en outre la période de chasse. En dehors de la période de chasse autorisée (+ 14 jours), ce type de viande ne peut être commercialisé ou proposé à la consommation, à moins que soit apportée la preuve que la viande provient bel et bien d'une chasse régulière (par exemple dans une autre région ou un autre pays).

Les espèces protégées conformément à la Directive Habitat du 10 juin 1994 ne peuvent naturellement pas être chassées.

Dans le cadre de the Convention on International Trade in Endangered Species (CITES), le commerce d'animaux figurant à l'annexe A ainsi que de leurs produits fait l'objet d'une interdiction générale en Europe.

Question 2

En ce qui concerne « l'importation », une distinction doit être établie entre le terme général (tout ce qui est introduit en Belgique en provenance d'un autre pays) et le terme juridique dans le cadre de l'UE. Dans ce dernier cas, l'importation est assimilée à l'introduction de biens en provenance de pays dits tiers (directement ou par l'entremise d'un autre État membre). Tous les produits introduits de manière légale dans un État membre donné peuvent être commercialisés dans les autres États membres.

Pour la viande existe un système d'exigences préalables ainsi qu'un contrôle aux postes d'inspection frontaliers (PIF) effectué par des vétérinaires officiels. Il s'agit là du système harmonisé. La viande de certaines espèces (p.ex. les reptiles) ne relève pas (encore) du système harmonisé. Dans un tel cas, les États membres ont la possibilité de conclure des conventions bilatérales avec les pays tiers intéressés. Dans le cas d'une convention bilatérale, la viande introduite ne peut être commercialisée que sur le territoire de l'État membre concerné. En l'espèce, la Belgique n'a pas conclu de convention bilatérale.

Pour l'interdiction de commercialiser des produits issus d'animaux figurant sur l'annexe A dans le cadre de CITES, les mêmes obligations que celles exposées en réponse à la question 1 sont en vigueur.

Question 3

La loi du 18 octobre 1991 portant approbation de la Convention européenne pour la protection des animaux de compagnie définit comme animal de compagnie tout animal détenu ou destiné à être détenu par l'homme, notamment dans son foyer, pour son agrément et en tant que compagnon. Il va de soi que le chien et le chat relèvent de cette catégorie.

Vraag 1

In België bestaat er geen regelgeving die voorziet in een lijst van dieren die niet geslacht of niet geconsumeerd mogen worden. Het slachten van cavia’s en de consumptie van het vlees van deze dieren behoort niet tot de Belgische eetcultuur maar strikt genomen is er geen verbod.

De vleeskeuring, de hygiëne en het aspect dierenwelzijn bij het slachten van dieren om het vlees ervan in de handel te brengen, is gereglementeerd door de wetten van 5 september 1952 (runderen, eenhoevigen, varkens, schapen, geiten) en 15 april 1965 (vis, pluimvee, konijnen en wild).

Naast de Belgische wetgeving bestaat er hierover ook Europese wetgeving.

De wet van 5 september 1952 voorziet voor de dieren die in deze wet zijn opgenomen, de mogelijkheid of het verbod om deze dieren thuis te slachten ten behoeve van de noden van het eigen gezin. Bij de toegelaten thuisslachtingen moet het dierenwelzijn uiteraard worden gerespecteerd.

Niets belet het slachten van cavia’s, zeker niet wanneer het in de particuliere sfeer gebeurt. Indien cavia’s in slachthuizen zouden worden geslacht (quod non tot nog toe) dan zullen de regels voor konijnen (gezien de actuele interpretatie van de definitie van “lagomorfen” op EU-niveau) hierop worden toegepast.

Een bijkomende opmerking stelt zich voor wild. De gewestelijke regelingen beperken de jacht tot een bepaald aantal diersoorten (of types dieren binnen de soort) en in sommige gevallen met een bijkomende beperking van de jachtperiode. Buiten de toegestane jachtperiode (+ 14 dagen) mag dergelijk vlees niet worden verhandeld of ter consumptie worden aangeboden, tenzij het bewijs kan worden geleverd dat het vlees wel degelijk komt van reguliere jacht (bijvoorbeeld in ander gewest of ander land).

Beschermde diersoorten volgens de Habitatrichtlijn van 10 juni 1994 mogen uiteraard niet worden bejaagd.

In Europa is in het kader van the Convention on International Trade in Endangered Species (CITES) de handel in dieren van bijlage A en hun producten algemeen verboden.

Vraag 2

Wat de “import” betreft moet er onderscheid worden gemaakt tussen de algemene term (alles wat uit een ander land België binnenkomt) en de juridische term in het raam van de EU. In het laatste geval staat import gelijk met het binnenbrengen van goederen uit zogenaamde derde landen (rechtstreeks of via een andere lidstaat). Alle producten die op legale wijze in een bepaalde lidstaat binnenkomen, mogen in de andere lidstaten worden verhandeld.

Voor vlees bestaat er een stelsel van voorafgaande eisen en een controle aan de grensinspectieposten (GIP’s) door officiële dierenartsen. Dit is het geharmoniseerde stelsel. Vlees van sommige diersoorten (bijvoorbeeld reptielen) valt (nog) niet onder het geharmoniseerd stelsel. In dergelijk geval beschikken de lidstaten over de mogelijkheid om bilaterale overeenkomsten af te sluiten met geïnteresseerde derde landen. Bij een bilateraal akkoord mag het binnengebrachte vlees enkel en alleen op het grondgebied van de betrokken lidstaat in de handel worden gebracht. In casu heeft België geen bilaterale overeenkomsten afgesloten.

Voor het verbod op het in de handel brengen van producten van dieren van de bijlage A in het kader van CITES zijn dezelfde bepalingen geldig zoals gesteld in het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

De wet van 18 oktober 1991 houdende goedkeuring van de Europese Overeenkomst voor de bescherming van gezelschapsdieren stelt dat een gezelschapsdier een dier is dat door de mens, in het bijzonder thuis voor zijn genoegen en gezelschap, wordt gehouden of bedoeld is gehouden te worden. Het is spreekt vanzelf dat de hond en de kat daaronder vallen.