SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
23 janvier 2012 23 januari 2012
________________
Question écrite n° 5-5355 Schriftelijke vraag nr. 5-5355

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au secrétaire d'État à l'Environnement, à l'Énergie et à la Mobilité, adjoint à la ministre de l'Intérieur et de l'Égalité des Chances, et secrétaire d'État aux Réformes institutionnelles, adjoint au premier ministre

aan de staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit, toegevoegd aan de minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen, en staatssecretaris voor Staatshervorming, toegevoegd aan de eerste minister
________________
Conducteurs non assurés - Accidents - Nombre - Fonds commun de garantie automobile Niet-verzekerde bestuurders - Ongevallen - Aantal - Gemeenschappelijk Waarborgfonds 
________________
assurance automobile
immatriculation de véhicule
Banque-Carrefour des véhicules
autoverzekering
registratie van een voertuig
Kruispuntbank van de voertuigen
________ ________
23/1/2012Verzending vraag
5/3/2012Antwoord
23/1/2012Verzending vraag
5/3/2012Antwoord
________ ________
Question n° 5-5355 du 23 janvier 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-5355 d.d. 23 januari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le Fonds commun de garantie automobile (FCGA) a récemment révélé que le nombre de conducteurs de véhicules non assurés était en augmentation. En 2011, le fonds a dû intervenir beaucoup plus souvent auprès de victimes d'un accident impliquant des conducteurs non assurés. L'augmentation est de 5 % par rapport à 2010 et de quasi 11,5 % par rapport à 2009. Le FCGA estime qu'en moyenne, 70 000 véhicules non assurés sont en circulation, soit 1,2 %.

On peut évidemment améliorer de manière radicale la recherche des conducteurs non assurés en croisant les données de la Direction de l’immatriculation des véhicules (DIV) avec celles de la police et, bien entendu, des assurances. La banque carrefour Mobivis mise sur pied à cet effet devrait permettre une telle intégration.

Mes questions sont les suivantes :

1) Quand Mobivis sera-t-elle totalement opérationnelle, de telle manière que la détection de véhicules non assurés soit grandement facilitée ?

2) De qui l'opérationnalisation de cette banque de données dépend-elle ? Comment se fait-il que notre pays soit si lent dans ce domaine par rapport aux pays voisins ? Que manque-t-il pour réaliser une détection adéquate ?

 

Het Gemeenschappelijk Waarborgfonds (GMWF) berichtte recent dat het aantal bestuurders zonder verzekerd voertuig toeneemt. In 2011 moest het fonds beduidend meer interveniëren bij slachtoffers van een ongeval met niet verzekerde bestuurders. Dit betekent een stijging met 5 % ten opzichte van 2010 en in vergelijking met 2009 een stijging met bijna 11,5 %. Het GMWF schat er gemiddeld dat zo'n 70 000 voertuigen onverzekerd rondrijden, of 1,2 %.

Blijkbaar kan een opsporing van niet verzekerde bestuurders drastisch verbeteren door de gegevens van de Dienst Inschrijving Voertuigen (DIV) te kruisen met de gegevens van de politie en uiteraard de verzekeringen. De daartoe geïnstalleerde kruispuntbank Mobivis, zou dergelijke integratie mogelijk maken.

Hierover de volgende vragen:

1) Vanaf welk moment zal Mobivis helemaal operationeel zijn, zodat het opsporen van onverzekerde voertuigen veel gemakkelijker wordt?

2) Van wie hangt de operationalisering van deze databank af? Hoe komt het dat ons land daar - in vergelijking met de buurlanden - zo traag mee is? Waar schort het in de verwezenlijking van een adequate opsporing?

 
Réponse reçue le 5 mars 2012 : Antwoord ontvangen op 5 maart 2012 :

En réponse aux questions posées par l’honorable membre, j’ai l’honneur de porter à sa connaissance ce qui suit : 

Bien que le volet assurance et le Fonds Commun de Garantie Automobile (FCGA) ne soit pas du ressort de ma compétence, je tiens en premier lieu a vous décrire la procédure actuellement en viguer. Les contrôles quant à l’absence d’assurance sont basés sur une comparaison des données que les compagnies d’assurances transmettent à la FCGA avec des données d’inscription de véhicules du Dienst Inschrijving Voertuigen (DIV) . De cette façon sont sélectionnés des véhicules qui sont immatriculés mais pour lesquels a première vue une assurance fait défaut. 

Vous remarquerez : « à première vue ». Plusieurs raisons peuvent en effet expliquer pourquoi un véhicule apparait comme non-assuré dans la base de données du FCGA, notamment l’octroi d’une carte verte temporaire ou le fait que l’information selon laquelle le véhicule a été (ré)assuré n’ai pas encore été transmise.  Il arrive également que le titulaire oublie de renvoyer sa plaque à la DIV en vue de la radiation ou ne prévienne que tardivement son courtier de l’achat d’un nouveau véhicule. Il s’agit là de quelques exemples des situations concrètes qui peuvent se produire. 

Le FCGA respecte ici une procédure écrite, conformément à l’article 19bis de la loi du 21 novembre 1989 relative a l’assurance de responsabilité obligatoire pour les véhicules a moteur. Le législateur était d’avis en 2002 que le F.C.G.A. doit dans chaque cas s’enquérir de la situation concrète d’assurance auprès des personnes concernés. Ainsi, le F.C.G.A. a demandé à plus de 50 000 personnes, par écrit, de fournir la preuve de l’existence d’une police voiture d’assurance civile (chiffres fin 2011). Si les personnes en question ne fournissent pas de réponse ou pas de réponse satisfaisante endéans les délais légaux (après contrôle auprès de l’assureur concerné), le F.C.G.A. signalera la non-assurance aux services de police, ce qui permet un contrôle ciblé. 

Dans le cadre de mes compétences, j’estime en effet qu’une optimalisation de l’échange de données entre les différentes parties concernées (DIV, les sociétés d’assurances, le FCGA et les services de contrôle) constitue la mesure principale pour combattre la circulation sans assurance. Le croisement des données fournira une liste avec haute probabilité que le véhicule ne soit pas en conformité avec l’obligation d’assurance, ce qui permet a la police de mener des contrôles ciblés. 

Dans le courant de cette année, une percée importante dans ce domaine sera réalisée par le projet Mobivis du SPF Mobilité et Transports. Ce projet comprend entre autres un re-engineering de l’application informatique de la DIV, l’introduction de la traçabilité des véhicules, ainsi que la mise sur pied de la Banque-Carrefour des Véhicules (BCV). La lutte sur le terrain peut être renforcée par le biais de la consultation de certaines données des véhicules non assurés par les services de contrôle via la BCV : de par la reconnaissance des plaques d’immatriculation et le recoupement dans la BCV, l’interrogation en ligne est parfaitement possible. 

Du point de vue juridique, il faut adopter un arrêté royal réglant l’échange des données dans le cadre de la Banque-Carrefour des Véhicules (BCV) et qui introduira un premier aspect de la traçabilité, à savoir la registration obligatoire d’un nouveau véhicule. À cet effet, un projet d’arrêté royal a reçu l’avis favorable de la Région Flamande au 14 octobre 2011 et de la Commission pour la protection de la Vie Privée au 21 décembre 2011. En même temps que l‘avis de la Région Wallonne et de la Région Bruxelles-Capitale est attendue l’avis du Conseil d’État.

Du point de vue opérationnel, le transfert à la Banque-Carrefour des Véhicules (BCV) constituera un tour de force dans le chef des services TIC concernés, et ne pourra être réalisé au plus vite que dans le courant quatrième trimestre de cette année.

Mobivis concerne un très vaste projet, plus large que le seul aspect de l’assurance. Une telle banque-carrefour incluant la traçabilité n’a pas son pareil dans les applications informatiques des autres pays-membres de l’Union européenne (UE).

 In antwoord op de vragen gesteld door het geachte lid, heb ik de eer hem de volgende inlichtingen te verstrekken : 

Hoewel het verzekeringsluik en het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds (GMWF) niet tot mijn bevoegdheid behoren, licht ik eerst de huidige werkwijze toe. De controles op niet-verzekering zijn gebaseerd op een vergelijking van de gegevens die de verzekeringsmaatschappijen overmaken aan het GMWF met de inschrijvingsgegevens van de voertuigen van de Dienst Inschrijving Voertuigen (DIV). Zo worden voertuigen gedetecteerd die ingeschreven zijn, maar waarvoor op het eerste zicht geen verzekering is afgesloten. 

Let wel: op het eerste zicht. Verschillende redenen kunnen inderdaad verklaren waarom volgens de gegevens van het GMWF een voertuig als niet-verzekerd gekwalificeerd wordt, zoals de toekenning van een tijdelijke groene kaart of het feit dat de informatie volgens dewelke het voertuig opnieuw verzekerd is, nog niet is toegekomen. Soms vergeet men zijn kentekenplaat naar de DIV terug te sturen opdat ze geschrapt kan worden of meldt men pas laattijdig aan zijn makelaar dat men een andere wagen heeft. Dit zijn maar enkele voorbeelden van de concrete toestanden die zich kunnen voordoen. 

Het GMWF leeft hierbij een schriftelijke procedure na, krachtens artikel 19bis van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen. In 2002 was de wetgever van oordeel dat het GMWF in ieder geval bij de betrokken personen de verzekeringssituatie in concreto moest navragen. Zo heeft het GMWF meer dan 50 000 personen schriftelijk gevraagd het bewijs van het sluiten van een Burgerlijke Aansprakelijkheid (BA)-autopolis te leveren (cijfers eind 2011). Als de personen in kwestie binnen de wettelijke termijn geen of geen bevredigend antwoord (na controle bij de betrokken verzekeraar) verschaffen, maakt het GMWF het signalement van de niet-verzekering over aan de politie, wat dus een gerichte controle toelaat. 

Binnen mijn bevoegdheden zie ik inderdaad als belangrijkste maatregel om het onverzekerd rondrijden tegen te gaan, het optimaliseren van de gegevensuitwisseling tussen de verschillende betrokken partijen (DIV, verzekeringsmaatschappijen, GMWF en controlediensten). De kruising van de gegevens zal een lijst opleveren  waarvan de kans reëel is dat een voertuig niet voldoet aan de verzekeringsplicht, wat de politie toelaat om gerichte controles uit te voeren. 

In de loop van dit jaar zal hiertoe vooruitgang worden gerealiseerd door het project Mobivis van de FOD Mobiliteit en Vervoer. Dit project omvat o.m. de re-engeneering van de softwareapplicatie van de DIV, de invoering van de opspoorbaarheid van de voertuigen, alsook de oprichting van de Kruispuntbank van de Voertuigen (KBV). Door de consultatie van bepaalde gegevens van niet-verzekerde voertuigen door de controlediensten via de KBV kan de strijd op het terrein verbeterd worden: door kentekenplaatherkenning en terugkoppeling naar de KBV is een online bevraging perfect mogelijk. 

Juridisch moet een koninklijk besluit worden getroffen dat de gegevensuitwisseling in het kader van de KBV regelt en een eerste aspect van de opspoorbaarheid invoert, namelijk de verplichte registratie van een nieuw voertuig. Hiertoe werd een ontwerp-koninklijk besluit opgesteld dat positief advies kreeg van het Vlaamse Gewest op 14 oktober 2011 en van de Commissie ter Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer op 21 december 2011. Samen met herinneringsbrieven aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waalse Gewest, wordt nu nog het advies gevraagd van de Raad van State.

Operationeel vergt de omschakeling naar een kruispuntbank een krachttoer van de betrokken IT-diensten, die ten vroegste in het vierde kwartaal van dit jaar gerealiseerd zal zijn.

Mobivis betreft een bijzonder omvangrijk project, dat veel ruimer is dan het verzekeringsaspect. Dergelijke kruispuntdatabank met opspoorbaarheid vindt zijn gelijke niet in de IT-toepassingen van andere Europese Unie (EU)-Lidstaten.