SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
28 décembre 2011 28 december 2011
________________
Question écrite n° 5-4913 Schriftelijke vraag nr. 5-4913

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au ministre de la Défense

aan de minister van Landsverdediging
________________
Anciens malades du cancer - Offres d'emploi - Aptitude médicale - Défense Ex-kankerpatiënten - Sollicitaties - Medische geschiktheid - Defensie 
________________
cancer
recrutement
examen médical
médecine du travail
personnel militaire
lutte contre la discrimination
kanker
aanwerving
medisch onderzoek
arbeidsgeneeskunde
militair personeel
bestrijding van discriminatie
________ ________
28/12/2011Verzending vraag
26/1/2012Antwoord
28/12/2011Verzending vraag
26/1/2012Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 5-2891 Réintroduction de : question écrite 5-2891
________ ________
Question n° 5-4913 du 28 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-4913 d.d. 28 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Nous avons tous entendu parler de l'histoire récente de cette jeune femme de trente et un an ayant postulé à la police. Alors qu'elle avait subi et réussi toutes les épreuves - y compris physiques- , on lui a annoncé au terme d'une sélection de neuf mois qu'elle ne pouvait être engagée en raison d'une maladie antérieure, à savoir un cancer du sein. Dans le prolongement public de cette affaire, toutes les personnes concernées ont manifesté de la compréhension. Apparemment, les anciens malades du cancer qui postulent à un emploi à la police ne sont considérés comme médicalement aptes que si leur traitement est terminé depuis deux ans

À première vue, cet argument peut sembler logique étant donné que le cancer connaît de fréquentes rechutes. Lorsqu'un membre du personnel doit suivre un traitement de longue durée, cela coûte très cher à son employeur, en l'occurrence l'État belge. Mais en même temps, la police est confrontée à des problèmes de pénurie de personnel et doit procéder à des recrutements. En appliquant sa logique, l'État se comporte, au premier abord, en bon père de famille prévoyant.

Ce raisonnement ne tient pourtant pas la route et cela, pour diverses raisons :

- les cancers et autres maladies similaires ne doivent pas tous être mis dans le même panier. Il ne faut donc pas généraliser ;

- quel que soit le délai, on n'a aucune certitude absolue que la maladie ne réapparaitra pas, ou qu'une autre ne se manifestera pas ;

- un médecin spécialiste peut, en se basant sur des examens cliniques et un ensemble de données, déclarer que le patient ne présente plus de symptômes de la maladie et peut donc être déclaré guéri de son cancer ;

- si l'on se base sur un calcul de probabilité - qui manque selon moi de transparence - ,ne devrait-on pas dès lors évincer aussi les candidats motards, les footballeurs amateurs ou les plongeurs, ainsi que les autres pratiquants d'activités à risque ?

Bref, tout employeur qui instaure ce type de critères s'engage sur une pente dangereuse où à un moment donné, il sera question de discrimination. Le Centre pour l'égalité des chances et la lutte contre le racisme s'est d'ailleurs déjà exprimé dans ce sens. Dans l'attente d'un examen plus approfondi, cette affaire suscite des interrogations.

Je souhaiterais donc poser les questions suivantes :

1) L'armée belge impose-t-elle des critères identiques ou comparables, entraînant l'éviction d'anciens malades du cancer si ceux-ci n'ont pas connu une période définie sans symptômes de la maladie ? Dans l'affirmative, pour quels départements, fonctions ou grades, selon quelles modalités et pour quels motifs ?

2) Le ministre juge-t-il ces critères défendables ou souhaite-t-il y apporter un changement ? Quels arguments avance-t-il pour étayer sa réponse ?

 

We hoorden ondertussen allemaal het recente verhaal van een jonge vrouw van eenendertig jaar die solliciteerde voor een functie bij de politie. Ze onderging en weerstond alle proeven - ook de fysieke - maar kreeg op 't einde van de procedure, na negen maanden selectie, te horen dat ze omwille van een eerdere ziekte, namelijk borstkanker, niet kon worden aangeworven. In de publieke nasleep van deze zaak toonden alle betrokkenen begrip. Blijkbaar ben je als ex-kankerpatient bij een sollicitatie bij de politie maar medisch geschikt als je twee jaar uit behandeling bent.

De motivering hieromtrent klinkt op het eerste zicht begrijpelijk, want kanker komt wel eens terug. Een personeelslid gaat dan lange tijd in behandeling en dat kost de werkgever, in dit geval de Belgische Staat, heel veel centen. Tegelijkertijd stelt dit het corps voor problemen van personeelstekort, extra aanwervingen, enz. Met deze logica betoont de overheid zich, op 't eerste zicht, een goed beherende en voorzichtige huisvader.

Toch klopt dit verhaal niet helemaal, en dit omwille van verschillende redenen, onder andere:

- kankers en andere soortgelijke ziekten zijn onmogelijk over één kam te scheren. Een veralgemening lijkt dus niet hanteerbaar;

- welke termijn ook, een absolute zekerheid dat de ziekte niet heroptreedt of een andere ziekte zich manifesteert bestaat niet;

- een gespecialiseerd arts kan wel, gebaseerd op zijn klinisch onderzoek en alle gegevens, verklaren dat de patiënt geen ziekteverschijnselen meer vertoont en dus wat dat betreft voor genezen verklaart;

- als men zich baseert op - voor mij niet doorzichtige vormen van - kansberekening, moet men dan ook geen kandidaat motorrijders of amateurvoetballers of duikers en andere risicovolle bezigheden uitsluiten?

Kortom, met het instellen van dit soort criteria beweegt elke werkgever zich op het gevaarlijke hellende vlak, waar op een bepaald moment vormen van discriminatie gaan spelen. Het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding heeft zich ook in deze zin al uitgesproken. In afwachting van een behandeling meer ten gronde, geeft deze zaak aanleiding tot vragen.

Hierover de volgende vragen:

1) Legt het Belgische leger ook dergelijke of vergelijkbare criteria op, waarbij ex-kankerpatiënten worden geweigerd indien geen bepaalde periode vrij van ziektebeelden? Zo ja, voor welke onderdelen of functies of graden, met welke modaliteiten en omwille van welke redenen?

2) Vindt de geachte minister deze criteria verdedigbaar of wil hij hieraan verandering brengen? Met welke argumenten onderbouwt hij zijn antwoord?

 
Réponse reçue le 26 janvier 2012 : Antwoord ontvangen op 26 januari 2012 :

L'honorable membre est prié de trouver ci-après la réponse à ses questions.

1.et 2.

L’arrêté royal du 11 mars 2003 fixant les critères d’aptitude médicale au service comme militaire détermine quelles tumeurs entraînent l’inaptitude médicale (critère 211 et 212). La Défense recrute d’anciens patients atteints du cancer traités et déclarés guéris, pour autant qu’aucune récidive n’ait été constatée pendant les dernières cinq années. La période de cinq ans est considérée en général comme le délai après lequel la probabilité d’une récidive est minimale. C’est l’évidence même que des constatations scientifiques nouvelles mèneront également à la Défense à un raccourcissement du délai précité.

Cette réglementation est d’application à tous les candidats qui postulent auprès de la Défense. Les critères de la sélection médicale de base sont actuellement identiques pour tout le monde, quels que soient la fonction et le grade pour lesquels les intéressés sollicitent.

Het geachte lid gelieve hierna het antwoord te willen vinden op de door hem gestelde vragen.

1.en 2.

Het koninklijk besluit van 11 maart 2003 tot vaststelling van de medische geschiktheidscriteria voor de dienst als militair, bepaalt welke tumoren tot medische ongeschiktheid leiden (criterium 211 en 212). Defensie rekruteert behandelde en genezen verklaarde kankerpatiënten, voor zover gedurende de laatste vijf jaar geen herval werd vastgesteld. De periode van vijf jaar wordt algemeen beschouwd als een termijn na dewelke de kans op herval klein is. Het is vanzelfsprekend dat nieuwe wetenschappelijke bevindingen ook bij Defensie zullen leiden tot een inkorting van voormelde termijn.

Deze reglementering is van toepassing op alle kandidaten die solliciteren bij Defensie. Momenteel zijn de criteria van de medische basisselectie dezelfde voor iedereen, ongeacht de functie en de graad waarvoor betrokkenen solliciteren.