SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
23 décembre 2011 23 december 2011
________________
Question écrite n° 5-4837 Schriftelijke vraag nr. 5-4837

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

à la vice-première ministre et ministre de l'Intérieur

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken
________________
Carte d'identité - Passeport - Mention du sexe - Indéterminé Identiteitskaart - Paspoort - Geslachtsvermelding - Onbepaald 
________________
document d'identité
données personnelles
conversion sexuelle
identiteitsbewijs
persoonlijke gegevens
geslachtsverandering
________ ________
23/12/2011Verzending vraag
25/7/2012Antwoord
23/12/2011Verzending vraag
25/7/2012Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 5-3154 Réintroduction de : question écrite 5-3154
________ ________
Question n° 5-4837 du 23 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-4837 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Désormais, pour la mention du sexe sur leur passeport, les Australiens peuvent choisir entre trois cases : homme, femme ou indéterminé. Le gouvernement australien a introduit cette mesure pour lutter contre la discrimination à l'égard des transgenres et intersexuels (qui présentent un mélange des caractères sexuels mâles et femelles). Les personnes transgenres peuvent choisir entre homme et femme mais doivent toutefois présenter un certificat médical.

La possibilité de pouvoir indiquer X dans la case « indéterminé » revêt une importance particulière pour de nombreux transsexuels, transgenres et intersexuels. Les États-Unis ont également déjà introduit cette réforme.

Des études scientifiques montrent que 2 à 4 % de la population mondiale présente des caractères intersexuels.

Voici mes questions.

1) Comment la ministre évalue-t-elle et apprécie-t-elle l'approche, entre autres, de l'Australie et des États-Unis ?

2) La ministre reconnaît-elle que cette légère modification des procédures peut aider de nombreuses personnes et évitera des discriminations ?

3) Envisage-t-elle des mesures afin d'introduire aussi cette approche en Belgique ? Dans l'affirmative, comment et quand ?

4) Est-elle disposée à faire réaliser des études à ce sujet et à réfléchir à la possibilité de cocher un troisième choix de sexe ? Est-elle disposée à mener un débat de société à ce sujet ? Pourrait-elle faire en sorte que cette question puisse aussi être discutée dans le cadre du processus décisionnel européen ?

 

De Australiërs kunnen voortaan kiezen uit drie geslachtsvakjes op hun paspoort: man, vrouw of onbepaald. De Australische regering voerde deze maatregel in om discriminatie van transgenders en interseksuelen (die én mannelijke én vrouwelijke geslachtskenmerken hebben) tegen te gaan. Transgenders kunnen kiezen tussen man of vrouw, maar moeten wel een doktersgetuigschrift voorleggen.

De keuze om ook te kunnen kiezen voor X als onbepaald, lijkt voor vele transseksuelen, transgenders en interseksuelen bijzonder belangrijk. Ook de Verenigde Staten (VS) voerden deze hervorming reeds door.

Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat 2 tot 4 % van heel de bevolking wereldwijd interseksuele kenmerken heeft.

Hierbij de volgende vragen:

1) Hoe evalueert en apprecieert de geachte minister de aanpak van onder andere Australië en de VS?

2) Beaamt zij dat deze lichte wijziging van de procedures heel wat mensen kan helpen en discriminaties zal voorkomen?

3) Overweegt zij maatregelen om deze aanpak ook in België door te voeren? Zo ja, hoe en wanneer?

4) Is zij bereid hierover onderzoek te laten uitvoeren en de mogelijkheid van het aanvinken van een derde geslachtskeuze te overwegen? Is zij bereid hierover het maatschappelijk debat te voeren? Kan zij deze aangelegenheid ook bespreekbaar maken binnen de Europese besluitvorming?

 
Réponse reçue le 25 juillet 2012 : Antwoord ontvangen op 25 juli 2012 :

L’honorable membre trouvera ci-après la réponse à sa question.

Je souhaite attirer l’attention de l’honorable membre sur le fait que le législateur part du principe que tout le monde a un genre à la naissance. Cela ressort en tout cas de l’article 57, 1°, du Code civil qui impose de mentionner ‘le genre’ dans l’acte de naissance. De plus, on peut déduire des articles 71 et 388 du Code civil qu’il y a 2 genres : le genre masculin et le genre féminin.

Je me dois d’ajouter immédiatement que les dispositions légales du Code civil relatives au sexe comme moyen d’identification d’une personne, qui sont mentionnées ci-dessus ne relèvent pas de mes compétences mais bien du domaine de compétences de ma collègue, la ministre de la Justice.

Particulièrement en ce qui concerne les transsexuels, j’attire l’attention de l’honorable membre sur le fait que ces personnes doivent demander une nouvelle carte d’identité avec mention du nouveau sexe et ce, conformément à l’article 5, paragraphe 1er, 6° de l’arrêté royal du 25 mars 2003 relatif aux cartes d’identité. Par ailleurs, dans le programme du Registre national, il est également techniquement impossible d’enregistrer un changement de sexe sans que l’ancienne carte d’identité (avec mention du sexe initial et du prénom initial) ne soit annulée et ce, dans le but précis d’empêcher que les transsexuels dont le nouveau sexe est mentionné dans le Registre national soient encore en possession d’une (ancienne) carte d’identité avec mention des anciens sexe et prénom.

Ik wens het geachte lid er op te wijzen dat de wetgever er van uitgaat dat iedereen bij de geboorte één geslacht heeft. Dit blijkt althans uit artikel 57, 1°, van het Burgerlijk Wetboek dat de verplichting oplegt om melding te maken van ‘het geslacht’ in de geboorteakte. Verder valt uit de artikelen 71 en 388 van het Burgerlijk Wetboek af te leiden dat er 2 geslachten zijn: het mannelijke en het vrouwelijke.

Ik dien hier onmiddellijk aan toe te voegen dat voormelde wettelijke bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek in verband met het geslacht, als middel tot identificatie van een persoon, niet tot mijn bevoegdheden behoren, maar wel tot het bevoegdheidsdomein van mijn collega, de minister van Justitie.

In het bijzonder met betrekking tot transseksuelen, vestig ik er de aandacht op dat deze personen een nieuwe identiteitskaart dienen aan te vragen met vermelding van het nieuwe geslacht, dit overeenkomstig artikel 5, paragraaf 1, 6°, van het koninklijk besluit van 25 maart 2003 betreffende de identiteitskaarten. Tevens werd ook in het programma van het Rijksregister het technisch onmogelijk gemaakt om een geslachtsverandering te registreren, zonder dat de oude identiteitskaart (met vermelding van het oorspronkelijke geslacht en de oorspronkelijke voornaam) is geannuleerd, dit precies met de bedoeling om te vermijden dat transseksuele personen van wie het nieuwe geslacht is vermeld in het Rijksregister nog zouden beschikken over een (oude) identiteitskaart met vermelding van het vroegere geslacht en de vroegere voornaam.