SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
28 décembre 2011 28 december 2011
________________
Question écrite n° 5-4632 Schriftelijke vraag nr. 5-4632

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

à la ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Aide juridique de deuxième ligne - Entièrement ou partiellement gratuite - Demandes - Octrois Juridische tweedelijnsbijstand - Gedeeltelijk of volledig kosteloos - Aanvragen - Toekenningen 
________________
aide judiciaire
avocat
rechtsbijstand
advocaat
________ ________
28/12/2011Verzending vraag
26/11/2012Rappel
11/12/2013Herkwalificatie
28/1/2014Antwoord
28/12/2011Verzending vraag
26/11/2012Rappel
11/12/2013Herkwalificatie
28/1/2014Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 5-1770
Requalifiée en : demande d'explications 5-4468
Réintroduction de : question écrite 5-1770
Requalifiée en : demande d'explications 5-4468
________ ________
Question n° 5-4632 du 28 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-4632 d.d. 28 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

L'article 508/7 et suivants du Code judiciaire règlent l'aide juridique de deuxième ligne partiellement ou entièrement gratuite.

L'aide juridique de deuxième ligne est accordée aux personnes physiques sous forme d'un conseil juridique circonstancié, qu'il s'agisse d'une aide dans le cadre d'une procédure ou d'un procès. Elle comprend également la représentation par un avocat.

Je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes :

1) En Belgique, quelle est la part approximative de la population totale qui entre en ligne de compte pour bénéficier d'une aide juridique de deuxième ligne entièrement gratuite, et ce, en chiffres absolus et en pourcentage ?

2) En Belgique, quelle est la part approximative de la population totale qui entre en ligne de compte pour bénéficier d'une aide juridique de deuxième ligne partiellement gratuite, et ce, en chiffres absolus et en pourcentage ?

3) Combien de fois a-t-on demandé une aide juridique de deuxième ligne entièrement gratuite par arrondissement judiciaire en 2006, 2007, 2008, 2009 et 2010 ?

4) Combien de fois a-t-on octroyé une aide juridique de deuxième ligne entièrement gratuite par arrondissement judiciaire en 2006, 2007, 2008, 2009 et 2010 ?

5) Combien de fois a-t-on demandé une aide juridique de deuxième ligne partiellement gratuite par arrondissement judiciaire en 2006, 2007, 2008, 2009 et 2010 ?

6) Combien de fois a-t-on octroyé une aide juridique de deuxième ligne partiellement gratuite par arrondissement judiciaire en 2006, 2007, 2008, 2009 et 2010 ?

7) Comment le ministre évalue-t-il et explique-t-il l'évolution de ces chiffres ? À quelles modifications, adaptations, etc. donne-t-elle lieu ?

 

Artikel 508/7 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek regelen de gedeeltelijk of volledig kosteloze juridische tweedelijnsbijstand.

Juridische tweedelijnsbijstand is juridische bijstand verleend aan natuurlijke personen in de vorm van een omstandig juridisch advies, bijstand al dan niet in het kader van een procedure, of bijstand bij een geding, met inbegrip van vertegenwoordiging door een advocaat.

Graag kreeg ik een antwoord op volgende vragen:

1) Wat is bij benadering het aandeel van de mensen die in aanmerking komen voor volledig kosteloze juridische tweedelijnsbijstand in het totale bevolkingscijfer van België, in absolute cijfers en in procenten?

2) Wat is bij benadering het aandeel van de mensen die in aanmerking komen voor gedeeltelijk kosteloze juridische tweedelijnsbijstand in het totale bevolkingscijfer van België, in absolute cijfers en in procenten?

3) Hoeveel keer werd volledig kosteloze juridische tweedelijnsbijstand aangevraagd per gerechtelijk arrondissement in 2006, 2007, 2008, 2009 en 2010?

4) Hoeveel keer werd volledig kosteloze juridische tweedelijnsbijstand toegekend per gerechtelijk arrondissement in 2006, 2007, 2008, 2009 en 2010?

5) Hoeveel keer werd gedeeltelijk kosteloze juridische tweedelijnsbijstand aangevraagd per gerechtelijk arrondissement in 2006, 2007, 2008, 2009 en 2010?

6) Hoeveel keer werd gedeeltelijk kosteloze juridische tweedelijnsbijstand toegekend per gerechtelijk arrondissement in 2006, 2007, 2008, 2009 en 2010?

7) Hoe evalueert en duidt de geachte minister de evoluties van deze cijfers? Tot welke wijzigingen, aanpassingen enzovoort geven ze aanleiding?

 
Réponse reçue le 28 janvier 2014 : Antwoord ontvangen op 28 januari 2014 :

1 et 2. Le rapport de recherche de l’INCC a mis en exergue le nombre de personnes se trouvant dans les conditions socio-économiques pour bénéficier de l’aide juridique sans nécessairement y faire appel, de 2006 à 2011. Vous trouverez en annexe un tableau reprenant ces données (Rapport de recherche relative au système de rémunération de l’aide juridique de deuxième ligne, septembre 2012, p.26). Le système est organisé de manière telle qu’il n’est pas fait de distinction entre les personnes bénéficiant de l’aide juridique totalement gratuite et celles bénéficiant de l’aide juridique partiellement gratuite.

3, 4, 5 et 6. Les données transmises par l’OVB et l’OBFG, ne font pas état du nombre de demandes introduites pour obtenir l’aide juridique par arrondissement judiciaire. Elles portent uniquement sur le nombre de demandes acceptées càd les désignations. En ce qui concerne ces désignations, vous trouverez en annexe, deux tableaux provenant des rapport statistiques transmis par les Ordres en 2013. Le premier reprend pour l’OVB le nombre de désignations effectuées par BAJ pour les années judiciaires allant 2007-2008 à 2011-2012. Le second concerne les nombre de désignations par BAJ pour l’OBFG par semestre de 2008 à 2011. Les chiffres globaux du nombre de désignations pour l’OVB et l’OBFG sont les suivants :

  • Pour l’OVB :

  • 2007-2008 : 96.003

  • 2008-2009 : 109.034

  • 2009-2010 : 124.303

  • 2010-2011 : 131.455

  • 2011-2012 : 138.339

  • Pour l’OBFG :

  • 2007-2008 : 95.745

  • 2008-2009 : 93.586

  • 2009-2010 : 120.874

  • 2010-2011 : 124.879

  • 2011-2012 : 122.027

7. Le constat de l’augmentation du nombre de désignations et par conséquent des budgets a conduit à confier à L’INCC une recherche relative au système de rémunération de l’aide juridique de deuxième ligne. Le rapport rendu en 2012 se base sur les données chiffrées transmises par l’OVB et l’OBFG. Il a permis de constater une augmentation de 229,26 % de dossiers clôturés sur tout le territoire, sans qu’il ne soit possible d’expliquer la hausse considérable du recours à l’aide juridique de deuxième ligne par une augmentation correspondante des populations susceptibles d’en bénéficier. Face à ces données, j’ai mis en chantier une réforme de l’aide juridique qui s’inspire dans une large mesure des pistes proposées dans le rapport de l’INCC. La réforme de l’aide juridique sur laquelle je travaille vise à rechercher un équilibre entre l'accès des justiciables à la justice, une rémunération équitable des avocats et une utilisation des deniers publics raisonnable et supportable pour l’État.

1 en 2. Het onderzoeksrapport van het NICC maakt melding van het aantal personen dat van 2006 tot 2011 aan de sociaal-economische voorwaarden voldeed om juridische bijstand te verkrijgen, zonder dat zij hierop noodzakelijkerwijs een beroep hebben gedaan. Als bijlage gaat een tabel met deze gegevens (Rapport de recherche relative au système de rémunération de l’aide juridique de deuxième ligne, september 2012, blz.26). Het systeem is zodanig opgezet dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen de personen die volledig kosteloze juridische bijstand genieten en de personen die gedeeltelijk kosteloze juridische bijstand krijgen.  

3, 4, 5 en 6. De door de OVB en de OBFG meegedeelde gegevens maken geen melding van het aantal aanvragen om juridische bijstand te verkrijgen dat per gerechtelijk arrondissement werd ingediend. Zij hebben enkel betrekking op het aantal goedgekeurde aanvragen, met andere woorden op het aantal aanwijzingen. Als bijlage gaan twee tabellen inzake deze aanwijzingen, afkomstig uit de statistische verslagen die de Ordes in 2013 hebben overgezonden. De eerste tabel bevat het aantal uitgevoerde aanwijzingen voor de OVB per BJB voor de gerechtelijke jaren van 2007-2008 tot 2011-2012. In de tweede tabel is het aantal aanwijzingen per BJB voor de OBFG per semester, van 2008 tot 2011, opgenomen. Dit zijn de globale cijfers inzake het aantal aanwijzingen voor de OVB en de OBFG:

  • Voor de OVB:

  • 2007-2008: 96 003

  • 2008-2009: 109 034

  • 2009-2010: 124 303

  • 2010-2011: 131 455

  • 2011-2012: 138 339

  • Voor de OBFG:

  • 2007-2008: 95 745

  • 2008-2009: 93 586

  • 2009-2010: 120 874

  • 2010-2011: 124 879

  • 2011-2012: 122 027

7. De vaststelling dat het aantal aanwijzingen en bijgevolg de budgetten stijgen, heeft ertoe geleid dat aan het NICC een onderzoek inzake het vergoedingssysteem van juridische tweedelijnsbijstand werd toevertrouwd. Het in 2012 afgeleverde rapport is gegrond op cijfers overgezonden door de OVB en de OBFG. Aan de hand hiervan kon een stijging met 229,26 % van de afgesloten dossiers over het hele grondgebied worden vastgesteld. De aanzienlijke stijging van de aanvragen om juridische tweedelijnsbijstand kon evenwel niet worden verklaard door middel van een lineaire stijging van de bevolkingsgroepen die gebruik ervan kunnen maken. In het licht van die gegevens heb ik een hervorming van de juridische bijstand opgezet die in grote mate gegrond is op de sporen die in het rapport van het NICC worden voorgesteld. De hervorming van de juridische bijstand, die ik voorbereid, streeft naar een evenwicht tussen de toegang tot justitie voor de rechtzoekenden, een billijke vergoeding voor de advocaten en een oordeelkundig en aanvaardbaar gebruik van de overheidsgelden voor de Staat.