SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
23 décembre 2011 23 december 2011
________________
Question écrite n° 5-4599 Schriftelijke vraag nr. 5-4599

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères, du Commerce extérieur et des Affaires européennes

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________________
Bahreïn - Armes de combat - Vente - Avis Bahrein - Gevechtswapens - Verkoop - Advies 
________________
véhicule de combat
Bahreïn
licence d'exportation
commerce des armes
gevechtsvoertuig
Bahrein
uitvoervergunning
wapenhandel
________ ________
23/12/2011Verzending vraag
31/7/2012Antwoord
23/12/2011Verzending vraag
31/7/2012Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 5-3012 Réintroduction de : question écrite 5-3012
________ ________
Question n° 5-4599 du 23 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-4599 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Il ressort d'une réponse à une question écrite du ministre pour l'Entreprise et la Simplification que la Belgique a vendu deux véhicules de combat au Bahreïn en 2008. Le ministre expliqua alors que toutes les demandes d' exportation vers un pays non occidental doivent être présentées pour avis au service public fédéral Affaires étrangères. Cet avis est aussi toujours suivi.

L'évaluation d'un dossier d'achat ou de vente par l'armée belge ou la police fédérale et la procédure relative à la conclusion des contrats y afférents relèvent du ministère de la Défense et du SPF Affaires étrangères.

Comme vous le savez bien, on assista un moment au Bahreïn aux prémices du Printemps arabe, mais la mouvement fut réprimé de manière ferme et professionnelle avec l'aide de l'Arabie Saoudite.

J'aimerais une réponse aux questions suivantes :

1) Le ministre peut-il me fournir l'avis émis par le SPF Affaires étrangères pour la vente de ces deux véhicules au Bahreïn ?

2) De quel type de véhicule s'agit-il ? De quelles armes les véhicules étaient-ils équipés à la livraison ?

3) Sait-il que ces véhicules furent utilisés pour la répression des manifestations de mars 2011 au Bahreïn ?

4) Quel jugement porte-t-il rétrospectivement sur l'avis des Affaires étrangères ? Que pense-t-il du choix de procéder à la vente ? Soutient-il toujours cet avis et la vente qui en découle ? Pense-t-il que des erreurs ont été commises à l'occasion de la rédaction de cet avis ? A-t-il déjà procédé à une enquête ou compte-t-il le faire ? Dans la négative, sur quelles bases fonde-t-il ce choix négatif ?

 

Uit een antwoord op een schriftelijke vraag aan de minister voor Ondernemen en Vereenvoudiging blijkt dat België twee gevechtswagens heeft verkocht aan Bahrein in 2008. De minister vertelde daarbij dat alle aanvragen voor uitvoer naar een niet Westers land voor advies voorgelegd moeten worden aan de Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken. Dit advies wordt ook steeds opgevolgd.

De beoordeling van een aan- of verkoopdossier door het Belgische Leger of de federale politie en de procedure voor het afsluiten van de bijhorende contracten behoort tot de bevoegdheden van het Ministerie van Defensie en de FOD Binnenlandse Zaken.

Zoals u wel weet ontsproten de kiemen van de Arabische Lente ook eventjes in Bahrein, maar daar werd die met de harde hand en met de hulp van Saoedi-Arabië vakkundig de kop ingedrukt.

Hierover de volgende vragen:

1) Kan de geachte minister mij het advies bezorgen dat de FOD Buitenlandse Zaken heeft uitgevaardigd voor de verkoop van deze twee voertuigen aan Bahrein?

2) Over welke type voertuigen gaat het hier? Met welke bewapening werden deze voertuigen geleverd?

3) Heeft hij weet of deze voertuigen zijn ingezet bij het onderdrukken van de betogingen in maart 2011 in Bahrein?

4) Hoe beoordeelt hij het advies van de FOD Buitenlandse Zaken advies in retrospectief? Hoe beoordeelt hij de keuze om over te gaan tot een verkoop? Staat hij nog steeds achter dit advies en de eigenlijke verkoop? Is hij van mening dat er bij de opmaak van het advies fouten zijn gemaakt? Heeft hij dit reeds onderzocht of plant hij hieromtrent nog een onderzoek? Zo neen op basis van welke argumenten motiveert hij deze negatieve keuze?

 
Réponse reçue le 31 juillet 2012 : Antwoord ontvangen op 31 juli 2012 :

1. L’avis du Service public fédéral (SPF) Affaires Étrangères, qui a été rendu au début de 2008, était globalement positif en ce qui concerne la demande concrète.                   

2. Il s’agissait de véhicules de combat du type AIFV MILAN 

3. Il n’est pas possible de confirmer que ces véhicules ont été engagés dans ces circonstances.  

4. Une telle  violence militaire contre ses propres citoyens n’était pas prévisible en 2008. Il y avait bien déjà alors des protestations régulières rapportées venant principalement de la partie chiite de la population. D’ailleurs à ce moment, ces manifestations se déroulaient pacifiquement. Sur base des informations disponibles en ce temps et de la situation qui prévalait alors au Bahreïn, le ministre des Affaires étrangères de l’époque avait émis un avis valable. A partir de 2011, l’usage de moyens militaires contre la population civile semble avoir été initié par l’enchaînement des évènements qui se sont déroulés dans toute la région depuis le début de 2011, ce qui aujourd’hui aurait entraîné une analyse différente d’un tel dossier. Dans le cadre du groupe de travail de l’Union européenne sur les exportations d’armes conventionnelles (COARM), entre autre à l’initiative de la Belgique, un échange d’information a eu lieu à propos de l’impact du Printemps Arabe sur les politiques d’exportation d’armes. Notre pays y a mentionné la suspension de toute licence d’exportation militaire en cours à destination du Bahreïn.

1. Het advies van de Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken, dat werd afgeleverd begin 2008, was globaal positief met betrekking tot de concrete aanvraag.  

2. Het betrof gevechtsvoertuigen van het type AIFV MILAN 

3. Het is niet mogelijk om te bevestigen dat deze voertuigen werden ingezet bij deze gelegenheid.  

4. Dergelijk militair geweld tegen de eigen burgers werd in 2008 niet voorzien. Wel werden toen al geregeld protesten van voornamelijk het Sjiitische deel van de bevolking gerapporteerd. Deze protesten verliepen toen echter vreedzaam. Op basis van de toen beschikbare informatie over de toen geldende situatie in Bahrein werd door de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken een geldig advies gegeven.

Het gebruik vanaf 2011 van militaire middelen tegen de burgerbevolking lijkt te zijn ingegeven door de ketting van evenementen in de hele regio die zich in het voorjaar van 2011 voordeed, waardoor de analyse van dergelijk dossier vandaag inderdaad anders zou zijn. In het kader van de werkgroep conventionele wapenexport van de Europese Unie (COARM) vond, onder meer op Belgisch initiatief, in april 2011 een informatie-uitwisseling plaats aangaande de impact van de Arabische Lente op het wapenexportbeleid. Ons land meldde er de opschorting van lopende militaire exportlicenties met bestemming Bahrein.