SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
23 décembre 2011 23 december 2011
________________
Question écrite n° 5-3909 Schriftelijke vraag nr. 5-3909

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères, du Commerce extérieur et des Affaires européennes

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________________
Finexpo - Évaluation - Cadre stratégique Finexpo - Evaluatie - Beleidskader 
________________
aide à l'exportation
crédit à l'exportation
financement des exportations
exportsteun
exportkrediet
financiering van de uitvoer
________ ________
23/12/2011Verzending vraag
5/3/2012Antwoord
23/12/2011Verzending vraag
5/3/2012Antwoord
________ ________
Question n° 5-3909 du 23 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-3909 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Créé en 1997, Finexpo est un instrument de l'autorité fédérale qui conseille et soutient financièrement les entreprises belges désireuses d'exporter des biens d'équipement et des services. Jusqu'à fin 2009, Finexpo a appuyé 108 projets d'aide publique au développement (APD) dans 39 pays.

Un rapport du Service de l’évaluation spéciale spéciale de la Coopération internationale du SPF Affaires étrangères, Commerce extérieur et Coopération au développement, daté d'octobre 2010, évalue le fonctionnement de Finexpo.

Les conclusions de ce rapport d'évaluation s'ouvrent (p. 70) par ces affirmations aussi cinglantes que flagrantes :

« Finexpo opère sans référence à un cadre stratégique explicite puisque:

La Belgique n’a pas de politique fédérale de commerce extérieur spécifique, et

La politique belge d'aide au développement ne s’applique pas à Finexpo »

Ce passage étonne et inquiète, car il indique que Finexpo agit dans le vide. L'absence de cadre stratégique implique qu'il n'y a pas de système clair d'objectifs, de moyens, de méthodes et d'évaluation. Un peu plus loin, dans les recommandations, le rapport dit « L'absence de cadre stratégique n’est pas compensée par une stratégie interne ».

Sévère et définitif, ce verdict réprouve l'approche de Finexpo et renvoie la balle au ministre.

1) Comment le ministre évalue-t-il les lourdes conclusions du rapport d'évaluation ? Admet-il cette constatation ? Comment explique-t-il l'absence d 'un « cadre stratégique explicite » ?

2) Ou bien désavoue-t-il ce rapport public d'évaluation établi par un service ministériel spécialisé ?

3) Reconnaît-il que cette critique remet sérieusement en question tout le fonctionnement de Finexpo et ses objectifs ?

4) De quelle façon a-t-il fait suite à ces constats implacables ? Finexpo est-il en train d'élaborer un cadre stratégique clair, que le ministre pourrait me faire parvenir ? Dans la négative, comment explique-t-il qu'après un an, on n'ait pas donné suite à ces questions fondamentales d'évaluation ?

 

Finexpo, opgericht in 1997, is het instrument van de Belgische federale overheid voor het leveren van advies en financiële steun aan Belgische bedrijven teneinde kapitaalgoederen en diensten te exporteren. Tot het einde van 2009 ondersteunde Finexpo honderdenacht projecten voor Official Development Assistance (ODA), in negenendertig landen.

De Dienst Bijzondere Evaluatie voor de internationale samenwerking van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking, evalueerde de werking van Finexpo in een rapport dd. oktober 2010.

Dit evaluatierapport bevat conclusies (pp. 74-75) dit aanvangen met de volgende harde maar overduidelijke stellingen:

" Finexpo wordt uitgevoerd zonder enig specifiek beleidskader omdat:

" - België geen specifiek buitenlands handelsbeleid kent en,

"- Het Belgische beleid op het gebied van ontwikkelingshulp niet van toepassing is op Finexpo."

Dit citaat verbaast en verontrust, want hieruit blijkt dat Finexpo werkt in het luchtledige. Het ontbreken van een beleidskader betekent dat er geen duidelijk systeem van doelstellingen, middelen, methodes en evaluatie bestaat. Iets verder, bij de aanbevelingen, stelt dit rapport "Het gebrek aan een extern beleidskader wordt niet gecompenseerd door een interne strategie".

Dit harde en fundamentele verdict veroordeelt meteen ook de aanpak van Finexpo en legt de bal in het kamp van de minister:

1) Hoe evalueert de geachte minister deze forse uitspraak in het evaluatierapport? Beaamt hij deze vaststelling? Het verklaart hij het ontbreken van een "specifiek beleidskader"?

2) Beaamt hij deze vaststelling of neemt hij afstand van dit officiële en publieke evaluatierapport, gemaakt door een gespecialiseerde ministeriële dienst?

3) Aanvaardt hij dat deze kritiek grote vraagtekens plaatst bij de gehele werking van Finexpo en de daarbij geformuleerde doelstellingen?

4) Op welke wijze gaf hij ondertussen gevolg aan deze harde vaststellingen? Werkt Finexpo ondertussen in een helder beleidskader en kan hij me dat bezorgen? Zo niet, hoe verklaart hij dat er een jaar later geen gevolg werd gegeven aan deze fundamentele evaluatievragen?

 
Réponse reçue le 5 mars 2012 : Antwoord ontvangen op 5 maart 2012 :
  1. Finexpo a été créé par l’arrêté royal (AR) du 30 mai 1997 relatif au renforcement de l’efficacité des instruments de soutien financier à l’exportation.Il est vrai que Finexpo ne travaille pas dans le cadre spécifique de la Direction générale de la Coopération au Développement ou dans un cadre spécifique de politique commerciale. Cependant les activités de Finexpo s’inscrivent dans le cadre de l’Arrangement de l'Organisation de Coopération et de développement économiques (OCDE)

  2. OCDE sur le soutien public des crédits à l’exportation. Dans cet Arrangement se trouvent les règles qui doivent être suivies pour l’octroi de crédits d’aide. Les évaluateurs ont souligné dans leurs recommandations que l’absence d’un cadre de gestion doit être compensée par la formulation d’un ‘mission statement’ propre à Finexpo.

  3. Finexpo a élaboré un Manual to Finexpo’dans lequel le mission statement est décrit. Ce manuel a déjà reçu un premier avis des Inspecteurs des Finances compétents et doit encore être entérinés par les ministres compétents.

  4. Je me réfère ici à la réponse 2 ci-dessus et à la préparation du Manual to Finexpo qui se trouve dans la phase finale de préparation.

  5. Je me réfère ici à la réponse 2 ci-dessus et à la préparation du Manual to Finexpo qui se trouve dans la phase finale de préparation.

  1. Finexpo werd opgericht door het koninklijk besluit (KB) van 30 mei 1997 houdende de versterking van de doeltreffendheid van de instrumenten voor financiële steun aan de export. Het is waar dat Finexpo niet werkt in het specifieke kader van de Directie-Generaal Ontwikkelingssamewerking of in een specifiek handelsbeleid. Maar Finexpo werkt echter wel in het kader van de Organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling (OESO)

  2. Het OESO-Arrangement voor publieke steun aan exportkredieten. In dit Arrangement staan de regels die moeten gevolgd worden om hulpkredieten toe te kennen. De evaluatoren hebben in de aanbevelingen gezet dat het gebrek aan een extern beleidskader zou moeten gecompenseerd worden via de formuleren van een eigen mission statement.

  3. Finexpo heeft een Manual to Finexpo uitgewerkt waarin de mission statement is vermeld. Deze manual kreeg al een eerste advies van de bevoegde Inspecteurs van Financiën en moet nog goedgekeurd worden door de bevoegde ministers.

  4. Ik verwijs hierbij naar antwoord 2 hierboven en de voorbereiding van de Manual to Finexpo die in de laatste fase van voorbereiding is.

  5. Ik verwijs hierbij naar antwoord 2 hierboven en de voorbereiding van de Manual to Finexpo die in de laatste fase van voorbereiding is.