SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Session 2010-2011 | Zitting 2010-2011 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
7 juin 2011 | 7 juni 2011 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question écrite n° 5-2479 | Schriftelijke vraag nr. 5-2479 | ||||||||
de Inge Faes (N-VA) |
van Inge Faes (N-VA) |
||||||||
au ministre de la Justice |
aan de minister van Justitie |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Arrêt Salduz - Droits de la défense - Collaboration entre la police, le parquet, le barreau et le juge d'instruction - Accords de coopération existants | Salduz-arrest - Rechten van verdediging - Samenwerking tussen politie, parket, balie en onderzoeksrechter - Hangende samenwerkingsverbanden | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
droits de la défense enquête judiciaire avocat aide judiciaire procédure pénale |
rechten van de verdediging gerechtelijk onderzoek advocaat rechtsbijstand strafprocedure |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
|
|
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Réintroduite comme : question écrite 5-4087 | Réintroduite comme : question écrite 5-4087 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question n° 5-2479 du 7 juin 2011 : (Question posée en néerlandais) | Vraag nr. 5-2479 d.d. 7 juni 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands) | ||||||||
La Grande Chambre supérieure de la Cour européenne des droits de l'homme - CEDH - a rendu, le 27 novembre 2008, un arrêt dans l'affaire Salduz contre la Turquie, sans nul doute un des arrêts les plus retentissants de ces dernières années. Cet arrêt a été suivi de nombreuses autres décisions de la CEDH. Fondamentalement, la jurisprudence Salduz entraîne un glissement dans la jurisprudence de la CEDH, en l'occurrence d'une analyse (plus générale) de la nécessité d'une assistance d'un avocat dans le cadre de la procédure dans son ensemble vers une disposition (plus stricte) d'assistance d'un avocat lors de la première audition. Précédemment, l'assistance d'un avocat supposait une attitude active de la part de l'inculpé. Il devait même demander à être assisté. Si les autorités refusaient de lui accorder cette assistance, il y avait violation de l'article 6 de la Convention européenne de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés fondamentales. La CEDH opte à présent pour une attitude plus active de la part des autorités en matière de garantie des droits de la défense. La jurisprudence Salduz entraînera sans aucun doute un surcroît de travail pour la police, le parquet, le barreau et les juges d'instruction. C'est une raison de plus pour que ces instances collaborent de la manière la plus efficace possible. D'ailleurs, des accords de coopération ont été conclus entre le barreau et les juges d'instruction dans l'arrondissement judiciaire d'Anvers. Dans l'arrondissement de Malines, la police collaborerait avec le parquet et le barreau. Je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes : 1) Pour me faire une idée de la collaboration existant entre ces différentes instances, je souhaiterais obtenir un aperçu de tous les accords conclus entre le parquet, les juges d'instruction, la police et le barreau. 2) Je souhaiterais obtenir un aperçu par arrondissement judiciaire. |
De Grote Kamer van het Europese Hof voor de rechten van de mens (EHRM) heeft op 27 november 2008 uitspraak gedaan in de zaak van Salduz tegen Turkije, ongetwijfeld een van de meest ophefmakende arresten van de laatste jaren. Talrijke andere EHRM-beslissingen volgden op deze uitspraak. De kern van de Salduz-rechtspraak is een verschuiving in de rechtspraak van het EHRM gaande van een (ruimere) analyse van de noodzaak aan bijstand van de advocaat in het kader van de procedure in zijn geheel naar een (striktere) bepaling van bijstand van de advocaat bij het eerste verhoor. Waar bovendien de bijstand van een advocaat vroeger een actieve houding veronderstelde van de verdachte, die zelf diende te verzoeken om te worden bijgestaan en waarbij er schending was van artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) wanneer de overheid dit niet had toegekend, kiest het EHRM nu voor een actievere houding van de overheid inzake het waarborgen van de rechten van verdediging. Het is ongetwijfeld zo dat de Salduz-rechtspraak voor extra werk zal zorgen voor de politie, het parket, de balie en de onderzoeksrechters. Reden te meer voor bovenstaande organisaties om zo efficiënt mogelijk samen te werken. Bovendien heb ik weet van samenwerkingsverbanden tussen de balie en onderzoeksrechters in het gerechtelijk arrondissement Antwerpen. In het arrondissement Mechelen zou de politie samenwerken met het parket en de balie. Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen: 1) Om de samenwerking tussen deze verschillende organisaties te weten te komen, had ik graag een overzicht gekregen van alle hangende afspraken tussen het parket, de onderzoeksrechters, de politie en de balie. 2) Graag kreeg ik een overzicht per gerechtelijk arrondissement. |
||||||||
Réponse reçue le 28 novembre 2011 : | Antwoord ontvangen op 28 november 2011 : | ||||||||
La loi du 13 août 2011 modifiant le Code d’instruction criminelle et la loi du 20 juillet 1990 relative à la détention préventive afin de conférer des droits, dont celui de consulter un avocat et d’être assistée par lui, à toute personne auditionnée et à toute personne privée de liberté, a été publiée au Moniteur belge le 5 septembre 2011. Dès le 23 septembre 2011, la circulaire relative à l’organisation de l’assistance d’un avocat à partir de la première audition dans le cadre de la procédure pénale belge (COL 8/2011 du Collège des procureurs généraux) a été diffusée parmi les acteurs concernés. C’est sur la base de la loi et de la circulaire que tous les acteurs se consacrent pleinement, dans leur catégorie professionnelle, à l’exécution de cette loi et à la préparation du terrain à son entrée en vigueur qui, comme vous le savez, doit avoir lieu au plus tard le 1er janvier 2012. Par conséquent, donner encore un aperçu des accords antérieurs ou en cours a peu de sens étant donné que toute l’énergie est focalisée sur l’entrée en vigueur de la loi qui sera exécutée de manière uniforme dans l’ensemble du pays. |
De wet van 13 augustus 2011 tot wijziging van het Wetboek van strafvordering en tot wijziging van de wet van 20 juli 1990 betreffende de voorlopige hechtenis om aan elkeen die wordt verhoord en aan elkeen wiens vrijheid wordt benomen rechten te verlenen, waaronder het recht om een advocaat te raadplegen en door hem te worden bijgestaan, werd op 5 september 2011 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Reeds op 23 september 2011 werd de richtlijn inzake de organisatie van de bijstand door een advocaat vanaf het eerste verhoor binnen het kader van het Belgisch strafprocesrecht (COL 8/2011 van het College van procureurs-generaal), onder de betrokken actoren verspreid. Het is op basis van de wet en de richtlijn dat alle actoren vanuit hun beroepsgroep volop bezig met de uitvoering van deze wet en de voorbereiding van het terrein op de inwerkingtreding ervan die, zoals u weet, uiterlijk voorzien is op 1 januari 2012. Het heeft dan ook weinig zin nog een overzicht te geven van eerdere of hangende afspraken aangezien alle energie gefocust wordt op de inwerkingtreding van de wet die op een eenvormige wijze zal worden uitgevoerd voor het hele land. |