SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
19 mai 2011 19 mei 2011
________________
Question écrite n° 5-2370 Schriftelijke vraag nr. 5-2370

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères et des Réformes institutionnelles

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen
________________
La fin du moratoire israélien sur les constructions De opschorting van de bouwstop door Israël 
________________
Israël
question de la Palestine
Palestine
Israël
Palestijnse kwestie
Palestina
________ ________
19/5/2011Verzending vraag
4/7/2011Antwoord
19/5/2011Verzending vraag
4/7/2011Antwoord
________ ________
Requalification de : demande d'explications 5-577 Requalification de : demande d'explications 5-577
________ ________
Question n° 5-2370 du 19 mai 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-2370 d.d. 19 mei 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le conflit qui oppose l'État israélien aux Palestiniens constitue, depuis des décennies déjà, un des principaux foyers de tension du monde. Il est plus que probable que l'absence de solution joue un rôle déterminant dans la persistance d'autres tensions internationales et constitue un terreau propice au terrorisme. Une solution humaine, conforme à la dignité humaine et orientée sur l'homme n'est possible que si les droits des communautés palestinienne et juive sont pleinement respectés et si chacun est animé de bonne intentions.

L'administration Obama vient de prendre quelques initiatives nouvelles pour rapprocher les Israéliens et les Palestiniens. Tout indique que les progrès sont peu nombreux et que ces négociations sont paralysées. Depuis qu'Israël a à nouveau levé le moratoire sur les constructions dans les territoires palestiniens, les tensions gagnent en intensité. Les pourparlers directs entre Israël et les Palestiniens ont été suspendus. De plus, les Américains ont renoncé à leur exigence de nouveau moratoire sur les constructions. En Israël, cette décision est accueillie comme une victoire de la ligne dure et comme un encouragement à poursuivre sur cette voie.

C'est pourquoi je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes.

1. Quelle est la position du gouvernement actuel face à la politique israélienne de colonisation de la rive occidentale du Jourdain et de Jérusalem-Est ? Le ministre reconnaît-il que cette politique expansionniste de colonisation constitue un obstacle important au processus de paix ?

2. A-t-il fait part aux autorités israéliennes des préoccupations de notre gouvernement face à la suspension du moratoire sur les constructions ? De quelle manière, à quelles occasions et à quels moments l'a-t-il fait ? S'il ne l'a pas encore fait, envisage-t-il des initiatives à cette fin ?

3. A-t-il fait part aux autorités américaines de l'inquiétude de notre gouvernement ? Par quels arguments celles-ci ont-elles justifié leur capitulation ? Washington parle même d'un changement de stratégie. Le ministre peut-il m'informer sur le contenu de cette stratégie nouvelle ? S'agit-il d'une approche judicieuse ?

4. Qu'a fait la Belgique durant la présidence de l'Union européenne pour obtenir quelque progrès dans ce conflit ? L'Union européenne, que ce soit ou non durant la présidence belge, a-t-elle déjà envisagé de promulguer des sanctions contre Israël ? À quels instruments (le bâton ou la carotte) l'UE et la Belgique recourent-elles pour faire pression à la fois sur Israël et sur la Palestine ?

5. Qu'a fait l'actuel gouvernement au cours des trois dernières années pour obtenir quelque avancée dans ce drame humain ? Comment le ministre évalue-t-il la situation actuelle ?

6. La Belgique peut-elle exercer des pressions sur Israël pour qu'il cesse la construction de nouvelles colonies de peuplement dans les territoires palestiniens ? Une concertation avec la communauté juive de Belgique en vue de faire pression sur Israël n'est-elle pas possible ? Le ministre pense-t-il comme moi que seule une solution durable à ce problème peut ramener la paix et la stabilité dans (l'ensemble de) la région ?

 

Decennialang vormt het conflict tussen de Israëlische staat en de Palestijnen een van de belangrijkste brandhaarden in de wereld. Meer dan vermoedelijk speelt het uitblijven van een oplossing hiervoor een doorslaggevende rol voor andere aanhoudende internationale spanningen en vormt het een rijke voedingsbodem voor terrorisme. Een menselijke, menswaardige en mensgerichte oplossing kan enkel indien de rechten van zowel Palestijnse als Joodse gemeenschappen ten volle en goedmenend worden gerespecteerd.

De Obama-administratie ondernam recent enkele nieuwe stappen om Israëli en Palestijnen dichter bij elkaar te brengen. Recente signalen wijzen op weinig vooruitgang en bestempelen deze onderhandelingen als comateus. Sinds Israël opnieuw de bouwstop in de Palestijnse gebieden heeft opgeheven, nemen de spanningen zienderogen toe. De rechtstreekse gesprekken tussen Israël en Palestijnen zijn opgeschort. Bovendien gaven de Amerikanen gaven hun eis op om een nieuwe bouwstop te bekomen. In Israël werd dit door velen onthaald als een overwinning van de harde lijn en een aanmoediging om deze weg verder te bewandelen.

Daarom kreeg ik graag een antwoord op de volgende vragen

1. Hoe staat deze regering ten opzichte van de Israëlische nederzettingenpolitiek op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem? Gaat de minister akkoord dat deze expansionistische nederzettingenpolitiek een groot obstakel vormt voor het vredesproces?

2. Heeft hij namens onze regering zijn ongerustheid over de opschorting van de bouwstop kenbaar gemaakt bij de Israëlische autoriteiten? Op welke wijze, bij welke gelegenheden en op welke tijdstippen heeft hij dat gedaan? Indien dit niet het geval zou zijn, plant hij initiatieven om dit alsnog te doen?

3. Heeft hij namens onze regering zijn ongerustheid kenbaar gemaakt bij de Amerikaanse autoriteiten? Van welke argumenten bedienden deze laatste zich om deze overgave te verantwoorden? Washington spreekt zelf van een verandering van strategie. Kan hij mij informeren over de inhoud van deze nieuwe strategie? Acht hij dit een goede aanpak?

4. Wat ondernam België tijdens het voorzitterschap van de Europese Unie (EU) om in dit conflict enige vooruitgang te boeken? Heeft de EU, al dan niet onder Belgisch voorzitterschap, al overwogen om sancties tegen Israël uit te vaardigen? Welke instrumenten (wortel en/of stok) gebruiken de EU en België om druk uit te oefenen op zowel Israël als Palestina?

5. Wat heeft de huidige regering de laatste drie jaar ondernomen om enig schot te krijgen in dit menselijk drama? Hoe schat de minister de huidige situatie in?

6. Kan België druk uitoefenen om Israël te laten stoppen met het bouwen van nederzettingen in Palestijns gebied? Is er geen overleg mogelijk met de Joodse gemeenschap in België om zo druk uit te oefenen op Israël? Is hij het met mij eens dat enkel een duurzame oplossing van het probleem voor vrede en stabiliteit kan zorgen in de (gehele) regio?

 
Réponse reçue le 4 juillet 2011 : Antwoord ontvangen op 4 juli 2011 :

La position belge à l'égard de la colonisation en territoire occupé est que celle-ci est illégale au regard du droit International, et qu'elle constitue un obstacle pour la paix. Israël s'est de surcroît engagé par le passé à geler la colonisation, entre autre dans le cadre du « plan par étapes » de 2003. J'ai répété cette position régulièrement dans des déclarations personnelles à la presse et j'ai également été interrogé de manière régulière sur cette problématique en Commission de la Chambre. Sur le plan de l'Union européenne, j'ai réitéré cette position très explicite, de concert avec mes 26 collègues et Mme Ashton, en décembre dernier.

C'est via l'Union européenne que s'entretiennent pour l'essentiel les contacts avec les États-Unis concernant le Moyen-Orient, ceci dans le cadre du Quartette. Nous avons pris acte, fin de l'année dernière, de la décision américaine de ne plus attendre davantage une prolongation du moratoire partiel israélien des constructions, et de placer temporairement les espoirs sur des négociations directes. Les États-Unis ont alors annoncé un changement de stratégie, dans laquelle ils se concentrent sur un dialogue avec chacune des parties pour les amener à faire elle-mêmes des propositions concrètes, avec des "passerelles" proposées par eux si nécessaire.

Comme je le disais en mars et avril à mes collègues européens, les récents développements dans le monde arabe constituent en ce sens un rappel du caractère urgent d'une paix durable, pour les peuples Israélien et Palestinien, mais aussi pour l'ensemble de la communauté internationale.

En raison notamment de l'importance qu'elle attache à ces deux paramètres, la Belgique a co-sponsorisé, à titre national, un projet de résolution pour le Conseil de Sécurité, projet qui réclame l'arrêt immédiat des constructions en territoire occupé, et appelle en même temps les parties à reprendre les négociations sur les questions du « statut final », avec la perspective d'une date-butoir clairement définie. Tout comme Mme Ashton, je déplore néanmoins qu'aucun consensus n'ait pu être trouvé avec les État-Unis sur ce projet de résolution.

Comme vous le savez, la Belgique n'a pas assuré une présidence (de l'Union européenne) en son propre nom au cours du second semestre de 2010. Ce rôle appartient en effet, depuis l'entrée en vigueur du Traité de Lisbonne, à Mme Ashton.

Si je porte un regard sur les six derniers mois, je décèle quatre instruments que l'Union européenne a utilisés afin de promouvoir le processus de paix, en complément des forums diplomatiques classiques comme le Quartet:

1/ les efforts de Mme Ashton munie du mandat des 27 afin d'améliorer la situation à Gaza via des propositions concrètes et une « shuttle diplomacy » intense entre Israël, l'Égypte et l'Autorité palestinienne;

2/ La mise en œuvre des recommandations pratiques des chefs de mission à Jérusalem et à Ramallah afin de préserver le statut de Jérusalem-est comme capitale du futur état palestinien. J'ai d'ailleurs moi-même déjà suivi plusieurs de ces recommandations lorsque je me suis rendu à Jérusalem en mai 2010;

3/ Notre déclaration commune européenne lors du Conseil d'association avec Israël de la semaine dernière, à l'occasion de laquelle le lien entre le processus de paix au Moyen- Orient et la mise en œuvre du rehaussement des relations bilatérales avec l'Union européenne a été rappelé;

4/ Nos efforts au sein du Quartet en vue de promouvoir les paramètres européens pour la réalisation de la solution de deux états en tant qu'incitatifs afin de donner aux parties la confiance nécessaire pour la reprise des négociations directes.

De Belgische houding ten opzichte van de kolonisatie in bezet gebied is dat ze naar internationaal recht illegaal is en dat ze een obstakel voor de vrede vormt. Israël heeft zich in het verleden bovendien verbonden om de kolonisering te bevriezen, onder andere in het kader van het “stappenplan” van 2003. Ik heb deze positie regelmatig in persoonlijke persverklaringen herhaald en ik ben over deze problematiek ook herhaaldelijk ondervraagd geworden in de Kamercommissie. Op Europese unie-vlak heb ik deze expliciete veroordeling samen met mijn 26 collega's en mevrouw Ashton in december 2010 herhaald.

Via de Europese unie worden de contacten met de Verenigde Staten (VS) over het Midden-Oosten vooral in het kader van het Kwartet gevoerd. We hebben eind vorig jaar akte genomen van de beslissing van de VS om niet langer op een verlenging van het Israëlische gedeeltelijke moratorium van de nederzettingsbouw te wachten en de hoop op directe onderhandelingen tijdelijk op te bergen. De VS hebben toen een strategiewijziging aangekondigd waarin ze zich concentreren op een dialoog met elk van de partijen om ze zelf concrete voorstellen te laten doen, met brugvoorstellen van de VS indien nodig.

Zoals ik in maart en april aan mijn Europese collega's zei, vormen de recente ontwikkelingen in de Arabische wereld in die zin alleen een herinnering van het dringende karakter van een duurzame vrede, voor de Israëlische en Palestijnse bevolkingen, maar ook voor het geheel van de internationale gemeenschap.

Onder andere omwille van onze aandacht voor deze twee parameters heeft België dan ook ten nationale titel een ontwerpresolutie voor de Veiligheidsraad mee ondersteund ("co-sponsor") die een onmiddellijk einde van de nederzettingsbouw opeiste en tevens de partijen opriep de onderhandelingen over “final status” issues te hernemen, met een duidelijk einddatum in zicht. Zoals mevrouw Ashton betreur ik dat er geen consensus kon gevonden worden met de VS over deze ontwerpresolutie.

Zoals u bekend bekleedde België inzake buitenlands beleid geen voorzitterschaprol tijdens het 2de semester van 2010. Die rol behoort sinds de inwerkingtreding van het verdrag van Lissabon toe aan mevrouw Ashton.

Met een focus op de laatste zes maanden en naast de klassieke diplomatieke fora waaronder het Kwartet, zie ik vier instrumenten die door de EU zijn gebruikt om het vredesproces vooruit te helpen:

1/ De inspanningen van mevrouw Ashton met een mandaat van de 27 om de situatie in Gaza te verbeteren via concrete voorstellen en intensieve “shuttle-diplomacy” tussen Israël, Egypte en de Palestijnse Autoriteit.

2/ Uitvoering van de praktische aanbevelingen van de EU-posthoofden in Jeruzalem en Ramallah om het statuut van Oost-Jeruzalem te bewaren als hoofdstad van de toekomstige Palestijnse staat. Ik heb trouwens meerdere van deze aanbevelingen al zelf gevolgd toen ik Jeruzalem bezocht in mei 2010.

3/ Onze gezamenlijke EU-verklaring op de Associatieraad met Israël in februari, waarin herinnerd wordt aan het verband tussen aspecten van het Midden-Oosten vredesproces en de uitvoering van de eind 2008 besliste upgrade van de bilaterale relatie met de EU.

4/ Onze inspanningen binnen het Kwartet om de EU-parameters voor de verwezenlijking van de tweestatenoplossing te promoten als hulpmiddel om de partijen het nodige vertrouwen te geven voor het heropstarten van directe onderhandelingen.