SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
6 mai 2011 6 mei 2011
________________
Question écrite n° 5-2276 Schriftelijke vraag nr. 5-2276

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

à la vice-première ministre et ministre de l'Emploi et de l'Égalité des chances, chargée de la Politique de migration et d'asile

aan de vice-eersteminister en minister van Werk en Gelijke Kansen, belast met het Migratie- en asielbeleid
________________
Jeunes - Mesures spécifiques - Budgets - Étude - Concertation au niveau fédéral et avec les communautés et régions Jongeren - Specifieke maatregelen - Budgetten - Onderzoek - Overleg op federaal niveau en met de gemeenschappen en gewesten 
________________
politique de la jeunesse
insertion professionnelle
premier emploi
jeune travailleur
chômage des jeunes
intégration sociale
pauvreté
jeugdbeleid
opneming in het beroepsleven
eerste betrekking
jeugdige werknemer
jeugdwerkloosheid
sociale integratie
armoede
________ ________
6/5/2011Verzending vraag
20/7/2011Antwoord
6/5/2011Verzending vraag
20/7/2011Antwoord
________ ________
Aussi posée à : question écrite 5-2275
Aussi posée à : question écrite 5-2277
Aussi posée à : question écrite 5-2278
Aussi posée à : question écrite 5-2279
Aussi posée à : question écrite 5-2275
Aussi posée à : question écrite 5-2277
Aussi posée à : question écrite 5-2278
Aussi posée à : question écrite 5-2279
________ ________
Question n° 5-2276 du 6 mai 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-2276 d.d. 6 mei 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Désireux d'étudier la politique de la jeunesse en Belgique, je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes.

1) Pouvez-vous me donner un aperçu de toutes les mesures, campagnes,... particulières, explicitement axées sur les jeunes (de moins de vingt-six ans) appliquées dans votre sphère de compétences et ce, pour chacune des années de la période 2006-2010 ? Comment celles-ci sont-elles évaluées ?

2) Existe-t-il des lois ou arrêtés royaux particuliers, spécifiquement axés sur les jeunes (de moins de vingt-six ans) ? Dans l'affirmative, lesquels et comment sont-ils évalués ?

3) Quel a été le budget annuel affecté à des mesures, campagnes,... explicitement axées sur les jeunes (de moins de vingt-six ans) au cours de la période 2006-2010 ?

4) Quelle est la vision des jeunes (de moins de vingt-six ans) qui inspire ces mesures, campagnes,... particulières et explicites ?

5) Qui recommande la politique à suivre dans ce domaine ? Sur quelles information, expériences, opinions, recherches,... fonde-t-on ces mesures, campagnes,... particulières et explicites ?

6) Vous concertez-vous avec vos collègues à propos de ce que l'on pourrait appeler une politique fédérale de la jeunesse ?

7) Vous concertez-vous avec vos collègues des régions et communautés à propos de ce que l'on pourrait appeler une politique commune de la jeunesse ?

 

In het kader van een onderzoek naar het jeugdbeleid in België kreeg ik graag antwoorden op de volgende vragen:

1) Kan u een overzicht geven van alle bijzondere en expliciet op de jongeren (jonger dan zesentwintig jaar) gerichte maatregelen, campagnes, enz., binnen uw bevoegdheidsdomein, dit per jaar en voor de periode 2006-2010? Hoe worden deze geëvalueerd?

2) Bestaan er aparte wetten of koninklijk besluiten expliciet op de jongeren jonger dan zesentwintig jaar) gericht? Zo ja, welke en hoe worden deze geëvalueerd?

3) Welke budget werd er jaarlijks, in de periode 2004-2010, besteed aan expliciet op de jongeren (jonger dan zesentwintig jaar) gerichte maatregelen, campagnes, enz.?

4) Welke visie op de jongeren (jonger dan zesentwintig jaar) ligt aan de basis van deze bijzondere en expliciete maatregelen, campagnes, enz.?

5) Wie adviseert het beleid ter zake, op welke informatie, ervaringen, inzichten, onderzoeken, enz., baseert men deze bijzondere en expliciete maatregelen, campagnes, enz.?

6) Pleegt u overleg met uw collega's over wat een federaal jeugdbeleid zou kunnen worden genoemd?

7) Pleegt u overleg met uw collega's van de gewesten en gemeenschappen over wat een gezamenlijk jeugdbeleid zou kunnen worden genoemd?

 
Réponse reçue le 20 juillet 2011 : Antwoord ontvangen op 20 juli 2011 :

1. Les mesures d’emploi suivantes visent spécifiquement les jeunes (période de 2006 à 2010) :

- régime des conventions de premier emploi : introduit en 2000 ; modifications en 2006 et 2010 :

- extension des « projets globaux » (conventions de premier emploi subsidiées dans le secteur public) (2006) ;

- simplification de l’accès au système : plus besoin d’être inscrit comme demandeur d’emploi et plus de « carte premier emploi » requise (2010);

- dispense partielle de l’obligation d’embauche normale pour les employeurs qui mettent des postes de stage à disposition (2010) ;

- réductions de cotisations de sécurité sociale pour les employeurs qui engagent certaines catégories de jeunes :

- réductions renforcées pour les jeunes très peu qualifiés (2006) ;

- réductions pour les jeunes travailleurs à bas salaire (2006) ;

- création d’emplois subsidiés pour les jeunes dans le secteur non-marchand (« projet Pacte des Générations ») (2006) ;

- activation d’allocations de chômage :

- Activa Start pour les jeunes très peu qualifiés qui sortent de l’école (2006) ;

- Activa Win-win pour certaines catégories de jeunes demandeurs d’emploi (2010) ;

- réductions de cotisations de sécurité sociale pour les employeurs qui dispensent des formations en milieu professionnel à des jeunes et, à cette fin, y affectent des tuteurs spécifiques (« réduction groupe-cible pour tuteurs ») (2010) ;

- bonus de démarrage et de stage : des primes pour les jeunes et leurs employeurs dans un système de formation en alternance (2007).

Le suivi de la plupart de ces mesures se fait sur la base de données chiffrées mises à disposition par l’Office National de l’Emploi (ONEM) et par l’Office National de Sécurité (ONS) sociale sur leurs sites internet.

Pour le régime des conventions de premier emploi, des évaluations sont également prévues au niveau du Conseil National du Travail et du Conseil Central de l’Économie (ensemble).

Vous trouverez des informations détaillées sur les mesures précitées via le site http://www.emploi.belgique.be/defaultTab.aspx?id=673 . Les statistiques de l’ONEM sont accessibles via http://rva.be/Frames/frameset.aspx?Path=D_stat/&Items=1&Language=FR . Les données de l’ONSS relatives aux réductions groupe-cible sont disponibles à la page http://onss.be/fr/content/statistics/webstatistics/webstats-reductions.html .

Les évaluations du régime des conventions de premier emploi effectuées par le CNT et le CCE (2004 et 2008) se trouvent sur leurs sites internet (http://www.cnt-nar.be/Favis-2011.htm et http://www.ccecrb.fgov.be/avis.asp ).

2. Toutes les mesures précitées sont régies par des lois et des arrêtés d’exécution, qui sont consultables dans le module « Réglementation » lié à la page web précitée http://www.emploi.belgique.be/defaultTab.aspx?id=673.

De plus, le droit du travail contient des régimes particuliers pour les jeunes travailleurs (à savoir les moins 18 ans et les jeunes en formation) en ce qui concerne la durée du travail, le travail de nuit et du dimanche (en exécution de la loi sur le travail du 16 mars 1971) et en ce qui concerne leur protection particulière en matière de santé et de sécurité sur le travail (en exécution de la loi sur le bien-être du 4 août 1996).

De plus amples informations à ces sujets sont disponibles sur, respectivement, http://www.emploi.belgique.be/defaultTab.aspx?id=398 et http://www.emploi.belgique.be/defaultTab.aspx?id=638 .

Pour ce qui est de l’évaluation de la législation relative aux mesures d’emploi pour les jeunes, je renvoie au point 1.

Les régimes particuliers pour les jeunes travailleurs au sein du droit du travail ne font pas spécialement l’objet d’évaluations, mais bien de contrôles effectués par les services d’inspection compétents, étant donné qu’il s’agit de normes impératives.

3. Vous trouverez les dépenses encourues pour les réductions ONSS mentionnées au point 1 sur la page web de l’ONSS susmentionnée, http://onss.be/fr/content/statistics/webstatistics/webstats-reductions.html, plus particulièrement dans les séries temporelles accessibles à partir de cette page.

Le projet « jeunes Pacte des Générations » dans le secteur non-marchand bénéficie d’une enveloppe budgétaire annuelle de 45 millions d’euros, à répartir sur un certain nombre de sous-secteurs fédéraux et communautaires (cf. l’arrêté royal du 30 avril 2007 portant fixation des enveloppes pour l'emploi des jeunes dans le secteur non-marchand et sa répartition).

Vous trouverez les dépenses encourues pour Activa Start sur la page web de l’ONEM susmentionnée, via http://rva.be/Frames/frameset.aspx?Path=D_stat/&Items=1&Language=FR > Statistiques interactives > type output = tableau, période = de janvier 2007 au décembre 2010, niveau de détail = année, groupe = Travailleurs soutenus par l’ONEM, statut = Mesures d’activation ciblées sur les jeunes.

Dans le cadre du plan Activa Win-win, 110,5 millions d’euros ont été dépensés en 2010 en faveur de la mise à l’emploi de jeunes demandeurs d’emploi. Début 2010, ce plan a également fait l’objet d’une campagne publicitaire particulière à laquelle environ 280 000 euros ont été dépensés.

Vous trouverez les dépenses liées aux bonus de démarrage et de stage ci-dessous :



B. de démarrage

B. de stage


2007

1.868.750

2.067.500


2008

4.194.000

4.654.250


2009

5.177.000

5.900.750


2010

5.027.500

5.775.250

4. Les mesures d’emploi qui ciblent spécifiquement les jeunes trouvent leur origine dans le fait que l’insertion des jeunes sur le marché du travail et le chômage des jeunes constituent une problématique tout à fait particulière. En tant que groupe-cible, les jeunes présentent des caractéristiques très typiques et se distinguent nettement d’autres catégories de demandeurs d’emploi. Cette donnée est d’ailleurs reconnue sur le plan international : la lutte contre le chômage des jeunes et l’amélioration de la situation des jeunes sur le marché du travail fait l’objet de politiques et de recommandations spécifiques de la part de différentes instances internationales (UE, OCDE,...).

5. La politique d’emploi fédérale globale s’appuie en partie sur les avis du Conseil Supérieur de l’Emploi, qui contiennent évidemment aussi des observations et des recommandations relatives à l’emploi des jeunes. Le rapport de ce Conseil pour l’année 2009 était intégralement consacré à l’insertion des jeunes sur le marché du travail (http://www.emploi.belgique.be/WorkArea/DownloadAsset.aspx?id=24804). Le Conseil National du Travail et le Conseil Central de l’Économie sont également consultés dans cette matière : le 7 octobre 2009, ils ont rendu, à ma demande, un avis spécifiquement consacré à l’insertion des jeunes sortant de l’école (http://www.cnt-nar.be/AVIS/avis-1702.pdf). En plus, les experts du Service public fédéral (SPF) Emploi, Travail et Concertation sociale sont également consultés de façon régulière concernant des projets envisagés ou des actions à entreprendre. Enfin, des recommandations ou études de certaines instances internationales peuvent également être à l’origine de certaines mesures ; ainsi, par exemple, l’OCDE a élaboré en 2007 un rapport thématique sur l’emploi des jeunes en Belgique, qui contient des recommandations utiles (http://www.oecd.org/docu-ment/54/0,3746,fr_2649_33927_38026742_1_1_1_1,00.html ). Certains éléments de ce rapport ont été repris et complétés, mis à jour et commentés dans un rapport de 2010 concernant l’emploi des jeunes dans tous les états membres de l’OCDE (http://www.oecd-ilibrary.org/employment/prendre-un-bon-depart-des-emplois-pour-les-jeunes_9789264096110-fr). En dernier lieu, mais pas des moindres, il y a les propositions que la Commission Européenne a formulées dans le cadre de la stratégie « Europe 2020 » en vue de l’amélioration de l’insertion professionnelle des jeunes (l’initiative « Youth on the move »).

6. L’adoption de mesures nouvelles pour l’emploi ciblées sur les jeunes dans le cadre des mesures anti-crise a fait l’objet de discussions entre les membres du gouvernement.

7. Des concertations ont eu lieu avec les ministres régionaux de l’Emploi pour l’instauration de mesures pour l’emploi ciblées sur les jeunes, notamment dans le cadre des mesures anti-crise.

1. De volgende werkgelegenheidsmaatregelen beogen specifiek jongeren (periode 2006-2010):

- startbanenstelsel: ingevoerd in 2000; aanpassingen in 2006 en 2010:

- uitbreiding van de “globale projecten” (gesubsidieerde startbanen in de publieke sector) (2006);

- vereenvoudiging van de instap: geen inschrijving als werkzoekende en geen “startbaankaart” meer vereist (2010);

- gedeeltelijke vrijstelling van de normale aanwervingsverplichting voor werkgevers die stageplaatsen aanbieden (2010);

- verminderingen van socialezekerheidsbijdragen voor de werkgevers die bepaalde categorieën van jongeren aanwerven:

- versterkte verminderingen voor erg laag geschoolde jongeren (2006);

- vermindering voor jonge werknemers met een laag loon (2006);

- gesubsidieerde jobcreatie voor jongeren in de non-profitsector (“project Generatiepact”) (2006);

- activering van werkloosheidsuitkeringen:

- Activa Start voor erg laag geschoolde schoolverlaters (2006);

- Activa Win-win voor bepaalde werkzoekende jongeren (2010);

- verminderingen van socialezekerheidsbijdragen voor de werkgevers die jongeren opleiden op de werkvloer en daartoe specifieke begeleiders inzetten (“doelgroepvermindering voor mentors”) (2010);

- start- en stagebonus: premies voor jongeren en hun werkgevers in een stelsel van alternerend leren (2007).

De opvolging van de meeste van deze maatregelen gebeurt op basis van cijfergegevens die door de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVAZ) en de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) ter beschikking gesteld worden via hun website.

Voor het startbanenstelsel zijn ook evaluaties voorzien door de Nationale Arbeidsraad en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (samen).

Gedetailleerde informatie over bovenvermelde maatregelen vindt u via http://www.werk. belgie.be/defaultTab.aspx?id=673 . De RVA-statistieken zijn te vinden via http://rva.be/frames/frameset.aspx?Path=D_stat/&Items=1 &Language=NL . De RSZ-gegevens over de doelgroepverminderingen zijn beschikbaar op http://rsz.fgov.be/nl/content/statistics/webstatistics/webstats-reductions.html .

De evaluaties van het startbanenstelsel door de Nationale Arbeidsraad (NAR) en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) (2004 en 2008) staan op hun websites (http://www.cnt-nar.be/Nadviezen+rap.htm en http://www.ccecrb.fgov.be/avis.asp ).

2. Alle bovengenoemde maatregelen worden geregeld door wetten en uitvoeringsbesluiten. Deze zijn te vinden in de module “Regelgeving” bij voornoemde webpagina http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=673.

Daarnaast zijn er binnen het arbeidsrecht nog specifieke regelingen voor jeugdige werknemers (-18-jarigen en jongeren in opleiding) inzake arbeidsduur, nacht- en zondagarbeid (in uitvoering van de arbeidswet van 16 maart 1971) en inzake bijzondere bescherming op het stuk van gezondheid en veiligheid op het werk (in uitvoering van de welzijnswet van 4 augustus 1996).

Meer informatie hierover is beschikbaar op, respectievelijk, http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=398 en http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=638.

Voor de evaluatie van de wetgeving betreffende de op jongeren gerichte werkgelegenheidsmaatregelen verwijs ik naar punt 1.

De specifieke regelingen voor jeugdige werknemers binnen het arbeidsrecht zijn niet zozeer het voorwerp van evaluaties, dan wel van controles door de bevoegde inspectiediensten, omdat het om dwingende normen gaat.

3. De uitgaven voor de RSZ-verminderingen, genoemd in punt 1, kunt u terugvinden op de reeds eerder genoemde webpagina van de RSZ, http://rsz.fgov.be/nl/content/statistics/webstatistics/webstats-reductions.html, meer bepaald in de aldaar beschikbare tijdreeksen.

Voor het jongerenproject “Generatiepact” in de non-profitsector wordt een jaarlijkse enveloppe van 45 miljoen euro voorzien, te verdelen over een aantal federale en communautaire subsectoren (zie koninklijk besluit van 30 april 2007 houdende vaststelling van de enveloppen bestemd voor de tewerkstelling van jongeren in de sociale profitsector en de verdeling ervan).

De uitgaven voor Activa Start vindt u via de reeds eerder genoemde webpagina van de RVA, via http://rva.be/frames/frameset.aspx?Path=D_stat/&Items=1&Language=NL > Interactieve statistieken > type output = tabel, periode = januairi 2007 tot december 2010, detailniveau = jaar, groep = Werknemers die door de RVA worden ondersteund, statuut = Activeringsmaatregelen gericht op jongere werklozen.

In het kader van het Activa-Win-winplan werd in 2010 voor de tewerkstelling van jonge werkzoekenden 110,5 miljoen euro uitgegeven. Dit plan was begin 2010 ook het voorwerp van een specifieke publiciteitscampagne, waaraan om en bij de 280 000 euro werd besteed.

De uitgaven voor de start- en stagebonus vindt u hieronder:


Startbonus

Stagebonus

2007

1.868.750

2.067.500

2008

4.194.000

4.654.250

2009

5.177.000

5.900.750

2010

5.027.500

5.775.250

4. Specifieke tewerkstellingsmaatregelen, gericht op jongeren, zijn ingegeven door het feit dat de inschakeling van jongeren op de arbeidsmarkt en de jeugdwerkloosheid een heel aparte problematiek vormen. Als doelgroep vertonen jongeren heel eigen kenmerken en onderscheiden zij zich duidelijk van andere categorieën van werkzoekenden. Dit gegeven wordt trouwens internationaal erkend: de bestrijding van de jeugdwerkloosheid en de verbetering van de situatie van de jongeren op de arbeidsmarkt is het voorwerp van specifieke beleidsmaatregelen en aanbevelingen vanuit diverse internationale instanties (EU, OESO,...).

5. Het globaal federaal werkgelegenheidsbeleid wordt mede ondersteund door de adviezen van de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid, die daarin uiteraard ook observaties en aanbevelingen omtrent jongerentewerkstelling doet. Het rapport van deze Raad voor het jaar 2009 stond volledig in het teken van de inschakeling van jongeren op de arbeidsmarkt (http://www.werk.belgie.be/WorkArea/Down-loadAsset.aspx?id=24804). Ook de Nationale Arbeidsraad en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven worden geconsulteerd in deze materie: op 7 oktober 2009 hebben zij op mijn verzoek een specifiek advies uitgebracht over de inschakeling van schoolverlaters (http://www.cnt-nar.be/ADVIES/advies-1702.pdf). Daarnaast worden ook de deskundigen van de Federale Overheidsdienst (FOD) Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg geregeld geconsulteerd over geplande initiatieven of te ondernemen acties. Tenslotte liggen ook aanbevelingen of onderzoeken van internationale instanties aan de oorsprong van bepaalde maatregelen; zo bijvoorbeeld heeft de OESO in 2007 een thematisch rapport over de jongerentewerkstelling in België gepubliceerd, dat nuttige aanbevelingen bevat (http://www.oecd.org/document/54/0,3746,fr_2649_33927_38026742_1_1_1_1,00.html ). Sommige elementen hieruit werden hernomen en verder aangevuld, geactualiseerd en becommentarieerd in een rapport van 2010 over de jongerentewerkstelling in alle OESO-lidstaten (http://www.oecd-ilibrary.org/employment/prendre-un-bon-depart-des-emplois-pour-les-jeunes_9789264096110-fr). Last but not least zijn er ook de voorstellen die de Europese Commissie in het kader van de Europa 2020-strategie heeft geformuleerd ter verbetering van de inschakeling van jongeren (initiatief “Youth on the move”).

6. Het aannemen van nieuwe tewerkstellingsmaaregelen gericht op jongeren in het kader van de anti-crisis maatregelen werd binnen de regering uitvoerig besproken.

7. Er heeft overleg plaatsgevonden met de Regionale ministers van Werk voor het instellen van gerichte tewerkstellingsmaatregelen voor jongeren in het kader van de anti-crisis maatregelen.