SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
4 avril 2011 4 april 2011
________________
Question écrite n° 5-1982 Schriftelijke vraag nr. 5-1982

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au ministre de la Défense

aan de minister van Landsverdediging
________________
Armée belge - Utilisation de produits du commerce équitable - Critère pour les adjudications publiques Belgisch leger - Gebruik van producten uit de eerlijke handel - Criterium voor openbare aanbestedingen 
________________
armée
commerce équitable
marché de fournitures
marché public
krijgsmacht
eerlijke handel
overheidsopdracht voor leveringen
overheidsopdrachten
________ ________
4/4/2011Verzending vraag
18/5/2011Antwoord
4/4/2011Verzending vraag
18/5/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-1982 du 4 avril 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-1982 d.d. 4 april 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

L'emploi de produits du commerce équitable présente évidemment de nombreux avantages. Non seulement leur achat contribue à un monde plus juste, mais les produits sont de très bonne qualité.

Toutes ces raisons impliquent presque naturellement que l'armée belge, lors d'achat de produits variés, allant des denrées alimentaires aux fournitures de bureau, donne la préférence aux articles du commerce équitable.

L'armée est bien entendu soumise à des lois et des règles lors de ses achats et doit viser à un rapport qualité-prix optimal. Mais il est possible de concilier ces contraintes avec l'option du commerce équitable, par exemple en incluant ce critère ou un autre similaire dans le cahier des charges.

Voici mes questions :

1) Le ministre partage t il l'analyse selon laquelle les produits du commerce équitable combinent nombre de qualités et d'avantages ?

2) Peut il indiquer dans quelle mesure l'armée belge impose déjà l'équité du commerce et des critères analogues lors de ses adjudications et ses achats ? Comment évalue t on cette façon de faire ?

3) Admet il que l'inclusion obligatoire d'un critère de commerce équitable ou de labels similaires dans les cahiers des charges relatifs aux achats importants, notamment de denrées alimentaires, fournitures de bureau, vêtements et chaussures,..., serait indiquée ? A t il l'intention d'introduire cette obligation pour l'armée belge ? Dans la négative, par quels arguments justifie t il son choix ?

4) Voit il encore d'autres manières de promouvoir les produits du commerce équitable dans l'armée belge ?

 

Het hoeft weinig betoog dat het gebruik van fair trade producten tal van voordelen combineert. Niet alleen draagt de aankoop daarvan bij aan een betere, faire wereld, maar de producten zelf zijn van excellente kwaliteit.

Al deze redenen maken het bijna vanzelfsprekend dat ook het Belgische leger zich bij aankoop van tal van producten, zowel voedingswaren als bureaumateriaal, bij voorkeur richt op fair trade producten.

Uiteraard is het leger gebonden door wetten en regels bij aankopen, ze moeten zeker aan een optimale prijs-kwaliteitverhouding voldoen. Dit kan echter perfect overeenstemmen met de keuze voor fair trade, bijvoorbeeld door dit of een soortgelijk criterium in het lastenboek op te nemen.

Hierover de volgende vragen:

1) Deelt de geachte minister de analyse dat producten uit de eerlijke handel heel wat goede eigenschappen en voordelen combineren?

2) Kan hij aangeven in welke mate het Belgische leger al fair trade en soortgelijke criteria bij aanbestedingen en aankopen hanteert? Hoe wordt deze aanpak geëvalueerd?

3) Beaamt hij dat het verplicht invoeren van een criterium voor fair trade of eventueel soortgelijke labels bij grootschalige aankopen van onder andere voedingswaren, bureaumateriaal, kleding en schoeisel, enz., een goede zaak zou zijn? Is hij van plan om dergelijke verplichting voor het Belgische leger in te voeren? Zo niet, met welke argumenten verdedigt hij zijn keuze?

4) Ziet hij nog andere mogelijkheden om fair trade producten te promoten binnen het Belgische leger?

 
Réponse reçue le 18 mai 2011 : Antwoord ontvangen op 18 mei 2011 :
  1. Dans la mesure du possible, la Défense suit les recommandations que le Service public fédéral de Programmation Développement Durable (SPP DD) a élaborées et qui peuvent être consultées sur le site suivant : www.guidedesachatsdurables.be. Les cahiers spéciaux des charges de la Défense contiennent ainsi la clause stipulant que les contractants et leurs sous-traitants doivent respecter rigoureusement les huit conventions de base de l’Organisation internationale du travail (OIT) sous peine d’exclusion. En outre, les clauses environnementales, disponibles par produit sur le site précité, sont insérées, si c’est possible et utile, dans les spécifications techniques des cahiers spéciaux des charges. La Défense dispose également d’un système de suivi au moyen duquel il est possible d’indiquer les marchés publics susceptibles d’être considérés comme durables.

  2. La Défense doit obligatoirement suivre la réglementation européenne pour tous ses achats. Cette réglementation européenne exige que l’on recherche ’ l’offre la plus économiquement avantageuse’ et qu’on ne peut pas faire de discrimination ni réduire la libre concurrence. L’introduction obligatoire d’un critère fair trade est seulement envisageable dans les marchés où il y a suffisamment de compétition et qui pourraient satisfaire aux critères du « commerce équitable ». Si cette compétition est en effet suffisamment présente et si on parvient à établir des critères clairs, objectifs et mesurables qui peuvent démontrer incontestablement qu’il s’agit en effet de commerce équitable contribuant à l’avantage économique de l’offre, la Défense pourra, compte tenu de la réglementation européenne à ce sujet, respecter de telles obligations.

  3. En ce qui concerne les aliments, un certain nombre de contrats pluriannuels ouverts de la Défense prévoient la possibilité de commander également des produits du « commerce équitable ». Cette information est communiquée de façon détaillée par la cellule Développement durable de la Défense, qui sensibilise les acheteurs et les incite autant que possible à utiliser ces produits, dans les limites toutefois de la situation budgétaire et de la réglementation européenne.

  1. Defensie volgt in de mate van het mogelijke de aanbevelingen die de Programmatorische Federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (PODDO) heeft opgesteld en die kunnen worden geraadpleegd op de volgende website: www.gidsvoorduurzameaankopen.be. Zo bevatten alle bestekken van Defensie de clausule dat de hoofd-en onderaannemers de verplichtingen van de acht basisconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) strikt dienen na te leven op straffe van uitsluiting. Bovendien worden de milieuclausules die per product zijn terug te vinden op de voornoemde site, indien mogelijk en nuttig, in de technische specificaties van de bestekken ingelast. Defensie beschikt ook over een opvolgingssysteem waarbij ook wordt aangegeven welke overheidsopdrachten kunnen beschouwd worden als zijnde duurzaam.

  2. Defensie dient verplicht voor al zijn aankopen de Europese regelgeving te volgen. Deze Europese regelgeving vereist dat op zoek dient gegaan te worden naar de ‘economisch meest voordelige offerte’ en geen sprake mag zijn van discriminatie noch van beperking van de vrije mededinging. Het verplicht invoeren van een criterium voor fair trade is dan ook enkel haalbaar op de markten waar er voldoende mededinging bestaat, die zou kunnen voldoen aan de criteria betreffende ‘eerlijke handel’. Indien deze mededinging inderdaad voldoende aanwezig is en indien duidelijke, objectieve en meetbare criteria kunnen worden opgesteld die onomstotelijk kunnen aantonen wanneer er daadwerkelijk sprake is van “eerlijke handel” die bijdraagt aan het economisch voordeel van de offerte, dan zal Defensie, gelet op de Europese regelgeving dienaangaande, zulke verplichtingen kunnen navolgen.

  3. 3Op het vlak van voedingswaren voorzien een aantal van meerjarige open contracten van Defensie in de mogelijkheid om ook producten “eerlijke handel” te bestellen. Dit wordt uitvoerig gecommuniceerd door de cel Duurzame ontwikkeling van Defensie die de aankopers sensibiliseert en zoveel mogelijk aanstuurt op gebruik van deze producten, echter binnen de beperkte budgettaire situatie en de Europese regelgeving.