SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2013-2014 Zitting 2013-2014
________________
6 mars 2014 6 maart 2014
________________
Question écrite n° 5-11213 Schriftelijke vraag nr. 5-11213

de Martine Taelman (Open Vld)

van Martine Taelman (Open Vld)

au ministre des Finances, chargé de la Fonction publique

aan de minister van Financiën, belast met Ambtenarenzaken
________________
Bitcoins - Moyen de paiement pour la pédopornographie - Internet Watch Foundation - Réglementation Bitcoins - Betaalmiddel voor kinderporno - Internet Watch Foundation - Regelgeving 
________________
pornographie enfantine
criminalité informatique
devise
monnaie électronique
monnaie virtuelle
Autorité bancaire européenne
kinderpornografie
computercriminaliteit
deviezen
elektronisch betaalmiddel
virtuele munteenheid
Europese Bankautoriteit
________ ________
6/3/2014Verzending vraag
8/4/2014Antwoord
6/3/2014Verzending vraag
8/4/2014Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-11212 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-11212
________ ________
Question n° 5-11213 du 6 mars 2014 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-11213 d.d. 6 maart 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

L'Internet Watch Foundation signale une tendance préoccupante. Selon l'organisme britannique de surveillance d'internet, le Bitcoin, une monnaie numérique, est devenu le moyen de paiement préféré de nombreuses personnes qui se livrent au commerce de la pornographie enfantine.

Selon la Watch Foundation, la législation limitée réglant l'utilisation du Bitcoin comme moyen de paiement y est pour quelque chose. Telle est encore la situation dans notre pays, malgré mon insistance sur le sujet. Cette lacune compromet la recherche et la poursuite de criminels.

J'aimerais dès lors obtenir une réponse aux questions suivantes.

1) Est-il aussi question, dans notre pays, d'une augmentation de l'utilisation de Bitcoins comme moyen de paiement pour la pornographie enfantine ? Dans l'affirmative, quel est le nombre de dossiers (par année et/ou au total) ? A-t-on pu arrêter les personnes qui proposent de la pornographie enfantine ? Dans la négative, comment la ministre l'explique-t-elle ? Est-ce effectivement dû à la difficulté de tracer le moyen de paiement ? La ministre partage-t-elle la préoccupation d'Internet Watch Foundation, et peut-elle expliquer sa réponse ?

2) Étant donné le communiqué alarmant de l'organisme britannique de surveillance d'internet, la ministre est-elle disposée à envisager - en collaboration ou non avec les pays membres de l'Union européenne et/ou de la zone euro -, de soumettre l'utilisation de Bitcoins et autres monnaies virtuelles à une réglementation spécifique afin d'assurer le bon fonctionnement de ce moyen de paiement et d'obtenir une meilleure traçabilité ? Peut-elle donner des explications détaillées sur le contenu et le calendrier ? Dans la négative, quelles autres mesures pendrait-elle le cas échéant, et ce en concertation ou non avec le secteur financier et les fournisseurs d'accès à internet ?

 

De Internet Watch Foundation signaleert een zorgwekkende trend. De digitale munteenheid Bitcoin is het favoriete betaalmiddel geworden van veel mensen die in kinderporno handelen, aldus de Britse internetwaakhond.

Volgens de Watch Foundation speelt mee dat er maar weinig wetgeving is die het gebruik van de Bitcoin als betaalmiddel in goede banen leidt. Ook in ons land is dit nog steeds zo, ondanks eerder aandringen van mijnentwege. De opsporing en vervolging van criminelen wordt daardoor bemoeilijkt.

Graag had ik hieromtrent dan ook een antwoord gekregen op de volgende vragen:

1) Is er ook in ons land sprake van een toename van het aanwenden van Bitcoins als betaalmiddel voor kinderporno? Zo ja, om hoeveel dossiers gaat het (op jaarbasis en/of in het totaal) en heeft men de achterliggende aanbieders kunnen klissen? Zo neen, hoe verklaart de minister dit en ligt dit inderdaad aan de moeilijkheid van tracering van het betaalmiddel? Deelt ze de bezorgdheid van Internet Watch Foundation en kan ze toelichten?

2) Is de minister bereid te onderzoeken -al of niet samen met de landen van de Europese Unie en/of de eurolanden- gelet op de zorgwekkende berichtgeving van de Britse internetwaakhond om het aanwenden van Bitcoins en andere virtuele munten te onderwerpen aan specifieke regelgeving om dit betaalmiddel in goede banen te leiden en aldus te komen tot een betere tracering? Kan ze gedetailleerd toelichten naar inhoud en timing toe? Zo nee, welke andere maatregelen ze in voorkomende geval zou treffen en dit al of niet in overleg met de financiële sector en de internetproviders?

 
Réponse reçue le 8 avril 2014 : Antwoord ontvangen op 8 april 2014 :

1) Les risques de la monnaie virtuelle se situent sur divers plans, criminalité, consommation, blanchiment.

Les Bitcoins permettent d’acheter des biens ou des services illégaux tels que des armes, des données personnelles (« hacking »), et de la pornographie enfantine.

En ce qui concerne la pornographie enfantine, je ne dispose pas d’information suffisamment précise. Les transactions par Bitcoins ne sont pas anonymes, mais l’utilisation de certaines applications permet de masquer les adresses IP et de préserver donc l’anonymat.

La ministre de la Justice, à qui la même question a été posée (nr. 5-11212) dispose peut-être d’informations plus précises.

2) Comme mentionné dans l'avertissement commun de l'Autorité des services et marchés financiers (FSMA) et de la Banque Nationale de Belgique (BNB), il n’existe actuellement aucune réglementation, aucun contrôle ni surveillance concernant les monnaies virtuelles. La FSMA et la BNB suivent ce phénomène et étudient de concert les approches possibles à mettre en place à l'avenir. La FSMA et la BNB participent également aux groupes de travail organisés au niveau européen sur ce sujet.

L’Autorité bancaire européenne a récemment mis en place un groupe de travail chargé d’examiner les différentes problématiques soulevées par les monnaies virtuelles telles que Bitcoin. Les régulateurs de la plupart des pays européens en sont membres et des institutions telles que la Commission européenne, la Banque Centrale Européenne et l’European Securities and Markets Authority (ESMA) y participent en qualité d’observateur. En particulier, la problématique de la traçabilité devrait y être abordée dans le cadre de la lutte contre le blanchiment et le crime financier. L’objectif du groupe de travail est d’évaluer quels sont les besoins et les possibilités en matière de régulation de ces monnaies virtuelles. Les résultats de ces travaux sont attendus pour la fin du mois de mai prochain. J’insiste sur le fait que les monnaies virtuelles ne connaissent pas de frontières. Pour être réellement efficace, toute règlementation en cette matière devrait avoir une portée internationale.

1) De risico’s van de virtuele munt situeren zich op diverse vlakken, criminaliteitsrisico, consumentenrisico, witwasrisico.

De Bitcoins laten inderdaad toe om op internet illegale goederen of diensten, zoals wapens, persoonlijke gegevens (“hacking”) en kinderporno te kopen.

Met betrekking tot kinderporno, heb ik niet genoeg precieze informatie. Transacties via Bitcoin zijn op zich niet anoniem, maar het gebruik van bepaalde toepassingen laat toe om het IP-adres te maskeren en dus anonimiteit te bewaren.

De minister van Justitie aan wie dezelfde vraag werd gesteld (nr. 5 11212), beschikt misschien over meer precieze informatie.

2) Zoals vermeld in de gezamenlijke waarschuwing van de Financiële Diensten en Markten (FSMA) en de Nationale Belgische Bank (NBB), is er vandaag geen reglementering, toezicht of “oversight” op virtueel geld. De FSMA en de NBB volgen dit fenomeen verder op en werken in overleg aan een studie over de mogelijke aanpak naar de toekomst toe. De FSMA en de NBB nemen ook deel aan werkgroepen op Europees niveau rond dit thema.

De Europese Bankautoriteit heeft onlangs een werkgroep opgericht om de verschillende problematieken die samenhangen met het gebruik van virtueel geld zoals Bitcoin te onderzoeken. De regulatoren van de meeste Europese landen zijn er lid van en instellingen zoals de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en de European Securities and Markets Authority (ESMA) nemen deel aan de vergaderingen als waarnemer. De problematiek van de traceerbaarheid zou in het bijzonder moeten worden aangepakt binnen het raam van de strijd tegen het witwassen van geld en de financiële misdaad. Het doel van de werkgroep is na te gaan welke de behoeften en de mogelijkheden zijn qua regelgeving voor virtueel geld. De resultaten van deze werkgroep worden tegen eind mei verwacht. Ik moet er met nadruk op wijzen dat virtueel geld geen grenzen kent. Om echt efficiënt te zijn, zou iedere regelgeving hieromtrent een internationaal draagvlak moeten hebben.