| SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Session 2013-2014 | Zitting 2013-2014 | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| 13 janvier 2014 | 13 januari 2014 | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Question écrite n° 5-10833 | Schriftelijke vraag nr. 5-10833 | ||||||||
de Bert Anciaux (sp.a) |
van Bert Anciaux (sp.a) |
||||||||
à la vice-première ministre et ministre de l'Intérieur et de l'Égalité des Chances |
aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen |
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Funérailles d'État - Protocole | Staatsbegrafenissen - Protocol | ||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| mort protocole Roi et famille royale personnalité politique |
dood protocol Koning en Koninklijke familie politicus |
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
|
|
||||||||
| ________ | ________ | ||||||||
| Question n° 5-10833 du 13 janvier 2014 : (Question posée en néerlandais) | Vraag nr. 5-10833 d.d. 13 januari 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands) | ||||||||
Il est frappant de constater, au regard notamment des festivités somptueuses récentes, de fêtes et d'autres événements, à quel point le protocole à respecter à l'égard de la maison royale présente un caractère suranné, voire grotesque. On l'a vu une fois de plus lors des funérailles d'État de l'ancien premier ministre Wilfried Martens. Le protocole prévoit que le roi n'assiste jamais en personne à des funérailles d'État mais il y est représenté par un aide de camp. En soi, cela ne pose pas réellement de problème. Ce représentant, un illustre inconnu, occupe toutefois une position de premier ordre pendant tout le déroulement des funérailles d'État. Il n'arrive qu'au dernier moment, lorsque le cercueil est installé à sa place devant l'autel. De ce fait, tous les invités doivent attendre, durant de longues minutes, que l'un ou l'autre représentant du roi ait pris place d'une manière très solennelle. Le fait qu'un grand nombre de chefs d'État aient dû attendre debout l'arrivée de l'un ou l'autre noble de service lors des funérailles d'État de l'ancien premier ministre Martens est une véritable honte. Il est également scandaleux que ce représentant soit fréquemment encensé (littéralement), même devant la dépouille du défunt ou le reste de l'assistance; cela met le protocole dans une situation grotesque. Il s'agit de pratiques moyenâgeuses qui ne sont pas en phase avec le 21e siècle. C'est plus qu'exaspérant. De telles pratiques témoignent par-dessus tout d'un manque de respect vis-à-vis de la famille et du défunt et ne sont en aucune manière justifiables. Selon le premier ministre, l'organisation de funérailles d'État relève de la compétence de la ministre de l'Intérieur. Voici mes questions. 1) Pourquoi un roi ne peut-il pas assister personnellement à des funérailles d'État ? Quelle est la logique qui sous-tend cette règle protocolaire ? La ministre estime-t-elle que cette logique est encore adaptée à notre époque ? Reconnaît-elle le caractère grotesque et scandaleux de l'exemple précité de l'aide de camp ? 2) Où peut-on trouver les règles relatives à l'ensemble du protocole (officiel) de la maison royale ? Qui définit ces règles ? De quelle manière peuvent-elles être modifiées ? 3) Même si cette question n'est pas destinée à balayer toutes les traditions et le protocole, la ministre n'estime-t-elle pas qu'il est grand temps d'adapter ces règles aux us et coutumes de notre temps ? Entend-elle prendre une initiative à ce sujet ? |
Mede ingegeven door de recente luisterrijke vieringen, feesten, enzovoort, valt sterk op hoe oubollig en soms potsierlijk het protocol is dat in verband met het koningshuis wordt gehanteerd. Dat bleek nogmaals op de staatsbegrafenis van oud-premier Wilfried Martens. Het protocol stelt dat de koning zelf nooit een staatsbegrafenis bijwoont. Hij wordt vertegenwoordigd door een vleugeladjudant. Op zich is dat niet zo een probleem. Die vertegenwoordiger, een nobele onbekende, krijgt echter wel een prominente plaats in het hele gebeuren van een staatsbegrafenis. Hij komt pas aangedraafd wanneer de kist op zijn plaats voor het altaar is geplaatst. Daarbij komt men in een situatie waarbij alle genodigden minutenlang moeten wachten tot één of andere vertegenwoordiger van de koning op hoogst plechtige manier plaats neemt. Op de staatsbegrafenis van oud-premier Martens zorgde dat echt wel voor plaatsvervangende schaamte, omdat heel wat wereldleiders rechtstaand moesten wachten op één of andere "noble de service". Ook het feit dat deze vertegenwoordiger veelvuldig (letterlijk) bewierookt wordt, zelfs voor het lichaam van de overledene of de andere mensen, is aanstootgevend en maakt heel het protocol potsierlijk. Dit is middeleeuws en niet aangepast aan de 21ste eeuw, en veroorzaakt veel ergernis. Dat alles is vooral respectloos ten opzichte van de familie en de overledene. Op geen enkele wijze is het te verantwoorden. Volgens de eerste minister is de minister van Binnenlandse Zaken bevoegd voor het organiseren van staatsbegrafenissen. Hierover de volgende vragen. 1) Waarom mag een koning persoonlijk geen staatsbegrafenissen bijwonen? Welke logica schuilt er achter die protocollaire regel? Acht de geachte minister die regel nog van deze tijd? Gaat zij ermee akkoord dat het bovengenoemde voorbeeld met het gebruik van de vleugeladjudant behoorlijk potsierlijk en aanstootgevend is? 2) Waar kan men de regels in verband met het gehele (ceremoniële) protocol van het koningshuis terugvinden? Wie bepaalt die regels? Op welke wijze kunnen ze worden gewijzigd? 3) Deze vraag beoogt niet om alle traditie en protocol overboord te gooien, maar acht de geachte minister het niet hoog tijd om de regels aan te passen aan meer hedendaagse standaarden en gebruiken? Zal zij daaromtrent een initiatief nemen? |
||||||||
| Réponse reçue le 24 février 2014 : | Antwoord ontvangen op 24 februari 2014 : | ||||||||
L’honorable membre trouvera ci-après la réponse à ses questions : 1 à 3. Le protocole officiel, en ce compris l’organisation des cérémonies nationales telles que des funérailles d'État, relève bien de mes attributions. Cependant, les usages protocolaires liés directement à la Famille Royale (protocole royal stricto sensu) et, plus largement au Palais, sont gérés par le Palais Royal. L’honorable Membre est donc invité à se référer à la réponse du premier-ministre au sujet du protocole royal. Concernant l’organisation pratique des funérailles d'État en particulier, celle-ci est prise en charge par le Service du protocole de la direction générale Institutions et Population du Service public fédéral (SPF) Intérieur avec notamment l’implication de la Maison militaire du Roi. Cette dernière intervient au niveau de l’aspect protocolaire de la présence d’une représentation royale et en règle les modalités. Sur un plan purement légal, rien n’interdit à S.M. le Roi d’assister en personne à des funérailles d'État. Cependant, le Palais, se basant sur l’usage royal en pareilles circonstances, prévoit traditionnellement que le Souverain soit représenté à ce type de cérémonie. Cette décision, pour laquelle il n’est pas dans mes attributions d’intervenir, relève comme précisé ci-dessus des prérogatives du Palais, sous la responsabilité du premier-ministre. |
Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen: 1 tot 3. Het officiële protocol, met inbegrip van de organisatie van de nationale plechtigheden, zoals een Staatsbegrafenis, valt wel degelijk onder mijn bevoegdheden. De protocollaire gebruiken die rechtstreeks verband houden met de Koninklijke Familie (het Koninklijk protocol stricto sensu) en, in ruimere zin, met het Paleis, worden daarentegen geregeld door het koninklijk Paleis. Ik verwijs het geachte lid derhalve naar het antwoord van de eerste minister betreffende het Koninklijk protocol. Wat de praktische organisatie van de Staatsbegrafenissen in het bijzonder betreft, deze wordt verzekerd door de Protocoldienst van de Algemene Directie Instellingen en Bevolking van de Federale Overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken, waarbij onder meer het Militair Huis van de Koning betrokken wordt. Deze laatste regelt het protocollaire aspect van de aanwezigheid van een Koninklijke vertegenwoordiging en regelt de modaliteiten hiervan. Op louter wettelijk vlak is het niet verboden voor Z.M de Koning om een Staatsbegrafenis persoonlijk bij te wonen. Het Paleis baseert zich evenwel op de Koninklijke gebruiken in dergelijke omstandigheden en voorziet traditioneel dat de Vorst vertegenwoordigd wordt op dergelijke plechtigheden. Deze beslissing, waarvoor ik niet bevoegd ben om op te treden, behoort, zoals hierboven gepreciseerd tot de prerogatieven van het Paleis, onder de verantwoordelijkheid van de eerste minister. |