SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2013-2014 Zitting 2013-2014
________________
8 novembre 2013 8 november 2013
________________
Question écrite n° 5-10363 Schriftelijke vraag nr. 5-10363

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord

aan de vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee
________________
Mediahuis - Création - Fusion - Conséquences - Contrôle - Possibilités de sanction Mediahuis - Oprichting - Fusie - Gevolgen - Controle - Sanctiemogelijkheden 
________________
entreprise de presse
journal
liberté de la presse
concentration économique
fusion d'entreprises
personderneming
krant
persvrijheid
economische concentratie
fusie van ondernemingen
________ ________
8/11/2013Verzending vraag
12/12/2013Antwoord
8/11/2013Verzending vraag
12/12/2013Antwoord
________ ________
Question n° 5-10363 du 8 novembre 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-10363 d.d. 8 november 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

J'ai développé antérieurement une demande d'explications à ce sujet (5-3852). La réponse m'a quelque peu rassuré. Pourtant, certaines questions se posent encore, compte tenu de la nouvelle alarmante publiée récemment dans les médias sur l'impact de cette fusion. Les conséquences sur le nombre d'emplois journalistiques semblent beaucoup plus importantes que prévu. La ministre flamande des Médias a également exprimé sa préoccupation à ce sujet.

Le ministre a indiqué, dans sa réponse, qu'en ce qui concerne cette fusion, des engagements avaient été conclus pour une durée de cinq ans, engagements visant à conserver, pendant cette période, tous les titres de journaux, avec pour chacun une rédaction suffisamment développée.

D'où les questions suivantes :

1) Qui contrôle le respect de ces engagements ? Cela se fait-il de manière pro-active ?

2) Un quotidien n'est pas juste un produit de consommation. J'espère dès lors qu'au moment de l'approbation de cette fusion, on ne tiendra pas uniquement compte des considérations économiques mais également d'autres aspects (plus qualitatifs). Cette concentration ne peut conduire à un « salmigondis journalistique ».

Outre le maintien des titres et l'importance de la rédaction, d'autres engagements spécifiques sont-ils également contractés en ce qui concerne la qualité des titres ?

3) De quels instruments l’Autorité belge de la concurrence (ou une autre institution) dispose-t-elle pour pouvoir contrôler et faire respecter, y compris après approbation de la fusion, les accords sur la qualité, l'indépendance et le maintien ou non des titres de journaux ? De quelles possibilités de sanction dispose-t-elle en cas de non-respect ? Quel est l'ordre de grandeur (financier) de ces sanctions ?

 

Eerder ondervroeg ik de geachte minister hierover in een vraag om uitleg (5-3852). Het antwoord stelde me enigszins gerust. Toch rijzen er nog enkele bijkomende vragen, rekening houdend met de alarmerende berichtgeving die recent in de media verscheen over de impact van deze fusie. De gevolgen voor hat aantal journalistieke jobs blijkt veel groter dan gedacht. Daarbij heeft ook de Vlaamse Minister van Media haar bezorgdheid geuit.

De geachte minister stelde in zijn vorige antwoord dat er met betrekking tot deze fusie er verbintenissen zijn aangegaan voor vijf jaar. Het betreft een engagement om gedurende deze periode alle titels te behouden met elk een goed uitgebouwde redactie.

Hierover de volgende vragen.

1) Wie controleert of deze verbintenissen worden nageleefd? Gebeurt dit op proactieve wijze?

2) Een dagblad is niet zomaar een consumptieproduct. Ik hoop dus dat er ook andere (meer kwalitatieve) overwegingen meespeelden, louter dan enkel het economische, bij het goedkeuren van deze fusie. Deze concentratie mag niet tot "grabbelton journalistiek" leiden. Werden er naast het behoud van de titels en de grote van de redactie, andere specifieke engagementen aangegaan met betrekking tot de kwaliteit de titels?

3) Over welke instrumenten beschikt de Belgische mededingingautoriteit (of een andere instelling) om ook na de goedkeuring van de fusie afspraken rond kwaliteit, onafhankelijkheid en het al dan niet voorbestaan van krantentitels te controleren en te doen naleven? Over welke sanctiemogelijkheden beschikt zij bij een niet-naleving? Van welke (financiële) grootorde zijn deze sancties?

 
Réponse reçue le 12 décembre 2013 : Antwoord ontvangen op 12 december 2013 :

J’ai l’honneur tout d’abord de renvoyer l’honorable membre à la réponse que j’ai fournie à la question écrite n° 5-3852 dans laquelle des informations détaillées ont été données sur les engagements pris dans le dossier de concentration Het Mediahuis par les parties concernées vis-à-vis de l’Autorité belge de la concurrence.

1) Le contrôle de l’exécution des décisions prises par le Collège de la concurrence de l’Autorité belge de la concurrence (ABC) en matière de règles de concurrence, et donc également en matière de contrôle de concentration, doit se faire par l’Auditeur général de l’ABC (article IV.26, § 2). L'auditeur général a la compétence de contrôler si les engagements pris dans le cadre de l’affaire relative à la concentration Het Mediahuis sont respectés. L'auditeur général peut le faire de manière proactive, mais des tiers peuvent également introduire des plaintes portant à la connaissance de l’ABC que les engagements ne sont pas respectés.

2) Je peux uniquement renvoyer aux engagements mentionnés dans ma réponse à la question écrite n° 5-3852. Dans la décision de l’ABC, aucun autre engagement spécifique n’est pris par les parties en rapport avec la qualité des titres.

Cependant, l’ABC a fait remarquer dans sa décision qu’il n’est pas démontré qu’une fusion de titres de Corelio avec Gazet van Antwerpen et Het Belang van Limburg entraînerait une perte de la qualité de la couverture des deux titres ou celle du Nieuwsblad. Il n’est pas démontré non plus qu’une synergie concernant principalement des titres du segment des journaux les plus populaires ou régionaux entraînerait une perte de la qualité de la couverture du Standaard.

3) J’ai déjà fait référence à la compétence de l’Auditeur général de l’ABC qui doit s’assurer que les engagements pris dans le dossier relatif à la concentration Het Mediahuis sont respectés à l’avenir par les parties.

Si les entreprises concernées ne respectent pas les conditions et obligations qui sont liées à la décision d’approbation de l’ABC, l’ABC peut, au moyen d’une décision spéciale, infliger une amende de 10 % maximum du chiffre d’affaires des entreprises concernées (article IV.70, § 1er).

En outre, dans cette décision, l’ABC peut infliger, à la demande de l’auditeur, pour non-respect de sa décision, des astreintes à chaque entreprise individuelle à concurrence de 5 % du chiffre d’affaires moyen journalier par jour de retard à compter du jour qu’elle stipule dans la décision.

La loi belge relative à la concurrence a donc prévu suffisamment d’instruments en matière de suivi et de sanctions afin de faire respecter les engagements pris dans les dossiers de concentration.

Ik heb de eer het geachte lid vooreerst te verwijzen naar het antwoord dat ik heb verstrekt op de schriftelijke vraag nr. 5-3852 waar er gedetailleerde informatie werd verstrekt over de verbintenissen die in het concentratiedossier Het Mediahuis door de betrokken partijen aan de Belgische Mededingingsautoriteit zijn gegeven.

1) Het toezicht op de uitvoering van de door het Mededingingscollege van de Belgische Mededingingsautoriteit (BMA) genomen beslissingen inzake mededingingsregels, en dus ook inzake concentratiecontrole, dient te gebeuren door de auditeur-generaal van de BMA (artikel IV.26, § 2). De auditeur-generaal heeft dus de bevoegdheid om te controleren of de verbintenissen in de concentratiezaak Het Mediahuis worden nageleefd. De auditeur-generaal kan dit op een proactieve manier doen, maar er kunnen ook klachten ingediend worden door derden om de BMA op de hoogte te brengen dat de verbintenissen niet gerespecteerd worden.

2) Ik kan enkel verwijzen naar het pakket verbintenissen zoals vermeld in mijn antwoord op de schriftelijke vraag nr. 5-3852. In de beslissing van de BMA zijn er geen andere specifieke verbintenissen door de partijen aangegaan met betrekking tot de kwaliteit de titels.

Nochtans heeft de BMA in de beslissing gesteld dat het niet aannemelijk is gemaakt dat een samenbrengen van de titels van Corelio met de Gazet van Antwerpen en het Belang van Limburg zou kunnen leiden tot een verlies van de kwaliteit van de berichtgeving in beide laatste titels of in Het Nieuwsblad. Het is evenmin waarschijnlijk gemaakt dat een synergie die vooral titels uit het segment van de meer populaire of regionale kranten betreft, zal leiden tot een verlies van kwaliteit van de berichtgeving in de Standaard.

3) Ik heb reeds verwezen naar de bevoegdheid van de auditeur-generaal van de BMA die erop dient toe te zien dat de verbintenissen in het concentratiedossier Het Mediahuis in de toekomst nageleefd worden door de partijen.

Indien de betrokken ondernemingen de voorwaarden en verplichtingen die gekoppeld werden aan de goedkeuringsbeslissing van de BMA niet naleven dan kan de BMA via een afzonderlijke beslissing geldboetes opleggen met een maximum van 10 % van de omzet van de betrokken ondernemingen. (artikel IV.70, § 1)

Bovendien kan de BMA bij dezelfde beslissing, op vraag van de auditeur, wegens niet-naleving van haar beslissing dwangsommen opleggen aan elke van de betrokken ondernemingen, tot beloop van 5 % van de gemiddelde dagelijkse omzet per dag vertraging te rekenen van de dag die zij in de beslissing bepaalt.

De Belgische mededingingswet heeft dus voorzien in voldoende instrumenten inzake opvolging en sanctie teneinde gedane verbintenissen in concentratiedossiers te laten respecteren.