SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2009-2010 Zitting 2009-2010
________________
7 décembre 2009 7 december 2009
________________
Question écrite n° 4-5909 Schriftelijke vraag nr. 4-5909

de Anke Van dermeersch (Vlaams Belang)

van Anke Van dermeersch (Vlaams Belang)

à la ministre de l'Intérieur

aan de minister van Binnenlandse Zaken
________________
Sanctions administratives communales - Application - Médiation Gemeentelijke administratieve sancties - Toepassing - Bemiddeling 
________________
sanction administrative
administration locale
commune
médiateur
administratieve sanctie
plaatselijke overheid
gemeente
bemiddelaar
________ ________
7/12/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 8/1/2010)
8/2/2010Antwoord
7/12/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 8/1/2010)
8/2/2010Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 4-2223 Réintroduction de : question écrite 4-2223
________ ________
Question n° 4-5909 du 7 décembre 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-5909 d.d. 7 december 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

L’article 119ter de la nouvelle loi communale, inséré par la loi du 17 juin 2004, prévoit la médiation dans le cadre des sanctions administratives pénales. En matière de médiation, la loi prévoit explicitement ce qui suit : « La médiation, visée à l'alinéa 1er, a pour seul objet de permettre à l'auteur de l'infraction d'indemniser ou de réparer le dommage qu'il a provoqué ». Nous pensons que les termes « seul objet » ont tout leur sens dans le chef du législateur.

Cependant, au contraire selon nous, une signification élargie a été donnée à la médiation dans la circulaire OOP 30bis, en ces termes : « Si l’indemnisation ou la réparation du dommage intervient, le fonctionnaire peut alors envisager d’infliger une amende moins élevée ou de ne pas sanctionner du tout ».

Le ministre estime-t-il que l’interprétation reprise dans la circulaire est compatible avec l’objectif du législateur ?

 

Art. 119ter van de Nieuwe Gemeentewet, ingevoegd bij wet van 17 juni 2004, stelt de bemiddeling in het kader van gemeentelijke administratieve sancties. In de wet wordt inzake de bemiddeling uitdrukkelijk het volgende bepaald : "De bemiddeling, bedoeld in het eerste lid, heeft uitsluitend tot doel de dader van de inbreuk de mogelijkheid te bieden de schade die hij heeft aangebracht, te vergoeden of te herstellen.". Wij menen dat het woord "uitsluitend" in hoofde van de wetgever zijn betekenis heeft gehad.

Onzes inziens in tegenspraak hiermee werd aan de bemiddeling in omzendbrief OOP 30bis echter een uitgebreidere betekenis toegedicht en wel als volgt : "Indien tot vergoeding of herstellen wordt overgegaan, kan de ambtenaar overwegen om een minder zware boete of helemaal geen sanctie op te leggen."

Acht de geachte minister deze uitlegging in de omzendbrief verenigbaar met de oogmerken van de wetgever ?

 
Réponse reçue le 8 février 2010 : Antwoord ontvangen op 8 februari 2010 :

L’honorable membre voudra bien trouver ci-après réponse à sa question.

Selon l’énoncé de l’article 119ter de la Nouvelle Loi communale, la médiation prévue dans le cadre des sanctions administratives communales a en effet uniquement pour but de donner la possibilité à l’auteur de l’infraction d’indemniser ou de réparer le dommage qu’il a provoqué. Le passage de la circulaire OOP30bis qui précise cette disposition ne la contredit absolument pas. En effet, le point 33 de la circulaire reprend quasi mot pour mot la disposition de l’article 119ter de la Nouvelle Loi communale : “Comme le précise l'article 119ter, la médiation a pour seul objet de permettre à l'auteur de l'infraction d'indemniser ou de réparer le dommage qu'il a provoqué. Si l'indemnisation ou la réparation du dommage intervient, le fonctionnaire peut alors envisager d'infliger une amende moins élevée ou de ne pas sanctionner du tout”.

Lorsqu’un fonctionnaire sanctionnateur doit, à un stade ultérieur de la procédure, prendre une décision visant à infliger une amende administrative, il me paraît logique qu’il ou elle tienne compte à ce moment du succès ou non de la médiation. Conformément au § 10 de l’article 119bis de la Nouvelle Loi communale, le fonctionnaire sanctionnateur peut en effet infliger une amende administrative, ce qui prouve clairement qu’il dispose d’une liberté d’appréciation et n’est pas tenu d’infliger une amende une fois que les faits ont été prouvés. On peut dès lors admettre que le fonctionnaire tiendra compte de tous les éléments de l’affaire et devra donc, de toute évidence, examiner l’importance des faits – voir aussi le § 5 de l’article 119bis de la Nouvelle Loi communale, qui stipule que la sanction administrative est proportionnée à la gravité des faits qui la motivent (…). Pourront également être prises en considération la personnalité de l’auteur de l’infraction et son attitude par rapport aux faits. Cette appréciation relève néanmoins de la liberté individuelle du fonctionnaire sanctionnateur, qui se prononcera en toute indépendance.

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op haar vraag.

De in het kader van de gemeentelijke administratieve sancties voorziene bemiddeling heeft inderdaad volgens de bewoordingen van artikel 119ter van de Nieuwe Gemeentewet uitsluitend tot doel de dader van de inbreuk de mogelijkheid te bieden de schade die hij heeft aangericht, te vergoeden of te herstellen. De passage in de omzendbrief OOP30bis die toelichting geeft bij deze bepaling, is hiermee hoegenaamd niet in tegenspraak. Immers punt 33 van de omzendbrief herhaalt quasi woordelijk de bepaling van artikel 119ter van de Nieuwe Gemeentewet, meer bepaald “zoals aangehaald in artikel 119 ter, heeft de bemiddelingsprocedure juist als doel aan de overtreder de kans te bieden om de aangebrachte schade te vergoeden of herstellen. Indien tot vergoeding of herstellen wordt overgegaan, kan de ambtenaar overwegen om een minder zware boete of helemaal geen sanctie op te leggen”.

Wanneer een sanctionerend ambtenaar in een later stadium van de procedure een beslissing dient te nemen omtrent de oplegging van een administratieve geldboete, lijkt het mij logisch dat hij of zij op dat ogenblik rekening houdt met het feit of de bemiddeling al dan niet succesvol is verlopen. Overeenkomstig § 10 van artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet, kan de sanctionerend ambtenaar immers een administratieve geldboete opleggen wat duidelijk aantoont dat deze ambtenaar over een beoordelingsvrijheid beschikt en niet verplicht is een geldboete op te leggen van zodra de feiten bewezen voorkomen. Er kan dan ook aangenomen worden dat de ambtenaar rekening zal houden met alle elementen van de zaak, waarbij de zwaarwichtigheid van de feiten vanzelfsprekend in ogenschouw dient genomen te worden - zie ook § 5 van artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet dat stelt dat de administratieve sanctie proportioneel is in functie van de zwaarte van de feiten die haar verantwoorden (…). Daarnaast zal ook de persoonlijkheid van de overtreder en diens ingesteldheid met betrekking tot de feiten in aanmerking kunnen genomen worden. Dit behoort evenwel tot individuele vrijheid van de sanctionerend ambtenaar die in volledige onafhankelijkheid zal oordelen.