SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2008-2009 Zitting 2008-2009
________________
3 juillet 2009 3 juli 2009
________________
Question écrite n° 4-3723 Schriftelijke vraag nr. 4-3723

de Christine Defraigne (MR)

van Christine Defraigne (MR)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken
________________
Birmanie - Arrestation de Mme Aung San Suu Kyi - État de santé - Procès - Pressions sur le régime birman - Sanctions - Émissaire spécial des Nations unies pour la Birmanie - Rôle Birma - Arrestatie van mevrouw Aung San Suu Kyi - Gezondheidstoestand - Proces - Druk op het Birmaanse regime - Speciale gezant van de Verenigde Naties voor Birma - Rol 
________________
Birmanie/Myanmar
régime autoritaire
sanction internationale
opposant d'opinion
violence d'État
droits de l'homme
prisonnier politique
régime militaire
Birma/Myanmar
autoritair stelsel
internationale sanctie
andersdenkende
staatsgeweld
rechten van de mens
politieke gevangene
militair bewind
________ ________
3/7/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 7/8/2009)
25/9/2009Antwoord
3/7/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 7/8/2009)
25/9/2009Antwoord
________ ________
Question n° 4-3723 du 3 juillet 2009 : (Question posée en français) Vraag nr. 4-3723 d.d. 3 juli 2009 : (Vraag gesteld in het Frans)

Il s'est passé en mai et juin 2009 des événements graves en Birmanie, avec le procès du leader de l'opposition, prix Nobel de la paix. Mme Aung San Suu Kyi, jusqu'à lors assignée à résidence, a été arrêtée le 13 mai 2009 au motif qu'elle a accepté d'héberger un Américain qui avait réussi à atteindre sa maison à la nage ! Ce prétexte pour le moins curieux a été saisi afin de, bien sûr, l'empêcher de participer aux élections de 2010.

Dans un premier temps, l'accès à son procès a été refusé aux ambassadeurs allemand, britannique et français. Finalement, il leur a été possible d'y assister.

Quelles sont les actions possibles pour que Mme Aung San Suu Kyi recouvre la liberté ?

Avons-nous des informations fiables sur son état de santé ?

Avons-nous fait tout ce que nous avons pu : pressions sur tous les pays de l'Association des nations de l'Asie du Sud-Est (ANASE), pressions sur la Chine, étude de sanctions économiques et financières ciblées ? Les sanctions pourraient porter sur les circuits bancaires et les comptes en banque des généraux birmans, qui se trouvent dans des pays de l'ANASE. Si nous ne pouvons pas agir seul, avons-nous des interlocuteurs ouverts dans la région ?

L'émissaire spécial des Nations unies pour la Birmanie se rend sur place la dernière semaine du mois de juin 2009. Quels sont ses objectifs ? Pourra-t-il obtenir le report ou l'annulation du procès de Mme Aung San Suu Kyi ?

 

In mei en juni 2009 hebben zware incidenten plaatsgevonden in Birma, met het proces tegen de oppositieleidster en nobelprijswinnares. Mevrouw Aung San Suu Kyi, die tot dan huisarrest had, werd op 13 mei 2009 aangehouden omdat ze onderdak had verschaft aan een Amerikaan die erin was geslaagd tot aan haar huis te zwemmen! Dat op zijn minst rare voorwendsel werd, vanzelfsprekend , aangewend om haar te verhinderen deel te nemen aan de verkiezingen van 2010.

Aanvankelijk werd de Duitse, Britse en Franse ambassadeurs de toegang tot haar proces geweigerd. Uiteindelijk mochten ze het proces bijwonen.

Welke acties kunnen worden ondernomen om mevrouw Aung San Suu Kyi vrij te krijgen?

Hebben we betrouwbare informatie over haar gezondheidstoestand?

Hebben we alles gedaan wat mogelijk was: druk op alle landen van de Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), druk op China, bestuderen van gerichte financiële en economische sancties? Die sancties zouden gericht kunnen zijn tegen de bancaire circuits en de bankrekeningen van de Birmaanse generaals, die zich in de ASEAN-landen bevinden. Als we niet alleen kunnen optreden, hebben we gesprekspartners in de regio?

De speciale gezant van de Verenigde Naties voor Birma gaat de laatste week van juni 2009 ter plaatse. Wat zijn zijn doelstellingen? Zou hij kunnen bereiken dat het proces tegen mevrouw Aung San Suu Kyi wordt uitgesteld of geannuleerd?

 
Réponse reçue le 25 septembre 2009 : Antwoord ontvangen op 25 september 2009 :

Je partage pleinement votre inquiétude sur la situation en Birmanie. La situation ne cesse de s’empirer depuis la révolution de safran en 2007 et depuis le passage du cyclone Nargis en 2008. En effet, depuis 2007, le nombre de prisonniers politiques a doublé pour atteindre un nombre avoisinant les 2100. Les rapports que je reçois concernant la situation humanitaire sont tout aussi alarmants.

C’est dans ce contexte que le 14 mai 2009, Mme Aung San Suu Kyi a été inculpée pour « avoir enfreint les conditions de son assignation à résidence ». Assignation à résidence qui devait expirer en principe le 27 mai dernier. Ce qui porte à croire, comme vous le mentionnez, que le régime a cherché un prétexte pour la maintenir à l’écart du processus électoral.

Concernant le procès de Mme Aung San Suu Kyi, son verdict a maintes fois été reporté et les débats ont plusieurs fois été ajournés. Le procès devrait reprendre le vendredi 24 juillet. Les observateurs des ambassades n’ont pas accès à l’ensemble des audiences, mais uniquement à un nombre limité de débats. Je me tiens très régulièrement informé de l’évolution de la situation et du procès. Nous n’avons pas d’ambassade à Rangoun, mais les représentants de l’ambassade de Bangkok se rendent régulièrement en Birmanie afin de faire le point sur la situation.

Concernant l’état de santé de Mme Aung San Suu Kyi, celui-ci, d’après les dernières informations que j’ai reçues, ne semble pas préoccupant.

Concernant des contacts avec les pays voisins, je pense effectivement qu’un dialogue renforcé est nécessaire avec les acteurs régionaux. Je le pense d’autant plus qu’il semble que les positions changent petit à petit dans ces pays à propos de la Birmanie. Les communiqués de la présidence thaï de l’ASEAN dans lesquels celle-ci fait part de son inquiétude sur les derniers développements en Birmanie et appelle entre autres à la libération de tous les prisonniers politiques et de Mme Aung San Suu Kyi sont une bonne illustration de ce changement de position. Il faut pouvoir en tenir compte dans notre approche du dossier birman. Je ne manquerai d’ailleurs pas de soulever la question dans tous les contacts que j’aurai à l’avenir avec mes homologues de la région.

Un débat sur le renforcement des sanctions en cas de verdict négatif du procès de Mme Aung San Suu Kyi est actuellement en cours au sein de l’UE.

Concernant la visite Secrétaire Général des Nations-Unies en Birmanie, celle-ci a effectivement eu lieu les 3 et 4 juillet. Lors de ses rencontres avec le chef de la junte, il a notamment exigé la libération immédiate d’Aung San Suu Kyi et des autres prisonniers politiques, l’organisation d’élections libres et la mise en œuvre d’un processus de réforme politique inclusif. Malheureusement, les autorités birmanes ne lui ont pas permis de rencontrer Aung San Suu Kyi. Je le déplore vivement mais il était nécessaire qu’un représentant éminent de la communauté internationale augmente la pression sur les autorités birmanes en se rendant sur place.

Ik deel geheel uw bezorgdheid over de situatie in Birma. Sinds de Saffraanrevolutie in 2007 is de toestand er alleen maar op achteruitgegaan. Daarbovenop komen nog de gevolgen van cycloon Nargis in 2008. Sinds 2007 is het aantal politieke gevangenen verdubbeld tot om en bij de 2100. Ook de rapporten die ik ontvangen heb over de humanitaire situatie zijn zorgwekkend.

Het is in deze context dat mevrouw Aung San Suu Kyi op 14 mei 2009 beschuldigd werd van “het schenden van de voorwaarden van haar huisarrest”. Aan dit huisarrest had trouwens op 27 mei laatstleden een einde moeten komen. Alles wijst er dan ook op dat het regime een voorwendsel heeft gezocht om haar buiten het verkiezingsproces te houden.

In het proces tegen mevrouw Aung San Suu Kyi werd het vonnis verscheidene malen uitgesteld en de debatten verschillende keren verdaagd. Het proces had op vrijdag 24 juli hernomen moeten worden. De waarnemers van de ambassades hebben geen toegang tot de hoorzittingen, doch enkel tot een gelimiteerd aantal debatten.

Ik informeer zeer regelmatig naar de evolutie van de situatie en het proces. Wij hebben geen ambassade in Rangoun, maar de vertegenwoordigers van de ambassade in Bangkok begeven zich regelmatig naar Birma ten einde de stand van zaken van de situatie te bepalen.

De gezondheidstoestand van mevrouw Aung San Suu Kyi lijkt overeenkomstig de laatste berichtgevingen die ik hieromtrent ontvangen heb, niet zorgwekkend te zijn.

Wat de contacten met de buurlanden betreft, ben ik van mening dat een versterkte dialoog met de regionale actoren noodzakelijk is. Dit te meer daar de posities van deze landen ten aanzien van Birma beetje bij beetje lijken te veranderen. De mededelingen van de Thaise voorzitter van de ASEAN waarin deze zijn bezorgdheid uit omtrent de laatste ontwikkelingen in Birma en waarin hij onder meer oproept tot de bevrijding van alle politieke gevangenen en mevrouw Aung San Suu Kyi, vormen een goede illustratie van deze gewijzigde positie. We moeten hiermee rekening houden in onze benadering van het Birmaanse dossier. Ik zal dan ook niet nalaten deze kwestie naar voren te schuiven in alle contacten die ik in de toekomst met mijn homologen in de regio zal hebben.

Een debat betreffende de opvoering van de sancties in geval van een negatief vonnis in het proces tegen mevrouw Aung San Suu Kyi is momenteel in de maak bij de EU.

Het bezoek van de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties in Birma heeft plaatsgevonden op 3 en 4 juli. Tijdens zijn ontmoetingen met het hoofd van de militaire junta heeft hij onder meer verzocht tot de onmiddellijke vrijlating van Aung San Suu Kyi en andere politieke gevangenen, de organisatie van vrije verkiezingen en de instelling van een politiek hervormingsproces. Helaas hebben de Birmaanse autoriteiten hem niet toegestaan Aung San Suu Kyi te ontmoeten. Ik betreur dit ten zeerste, maar het was noodzakelijk dat een eminente vertegenwoordiger van de internationale gemeenschap de druk op de Birmaanse autoriteiten verhoogt door zich ter plaatse te begeven.