SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2008-2009 Zitting 2008-2009
________________
2 février 2009 2 februari 2009
________________
Question écrite n° 4-2909 Schriftelijke vraag nr. 4-2909

de Marleen Temmerman (sp.a)

van Marleen Temmerman (sp.a)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken
________________
Iran - Shirin Ebadi, lauréate du prix Nobel - Menaces - Soutien de la représentation diplomatique belge Iran - Nobelprijswinnares Shirin Ebadi - Dreigingen - Steun van de Belgische diplomatieke vertegenwoordiging 
________________
Iran
distinction honorifique
paix
droits de la femme
droits de l'enfant
droits de l'homme
liberté d'expression
mouvement pour les droits de l'homme
Iran
eervolle onderscheiding
vrede
rechten van de vrouw
rechten van het kind
rechten van de mens
vrijheid van meningsuiting
beweging voor de mensenrechten
________ ________
2/2/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 5/3/2009)
22/6/2009Antwoord
2/2/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 5/3/2009)
22/6/2009Antwoord
________ ________
Question n° 4-2909 du 2 février 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-2909 d.d. 2 februari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Mme Shirin Ebadi qui a obtenu en 2003 le prix Nobel de la paix pour sa lutte en faveur des droits des femmes et des enfants en Iran, est gravement menacée par des manifestants ces derniers jours.

Mme Ebadi dirige l'Association des défenseurs des droits de l'homme, qui fut créée en 2000 afin de cartographier les violations des droits de l'homme en Iran et de venir en aide aux prisonniers politiques. Tous les trois mois, l'association publie un rapport objectif et non partisan sur les violations perpétrées en matière de droits de l'homme. Étant donné que ni les rapporteurs en matière de droits de l'homme ni les Nations unies ne sont autorisés à aller enquêter en Iran, ils se réfèrent souvent aux rapports élaborés par l'association de Mme Ebadi. Lorsque le secrétaire des Nations unies, M. Ban Ki-Moon, a publié un compte rendu sur la situation des droits de l'homme en Iran, lequel contenait des extraits des rapports élaborés par l'association “Défenseurs des droits de l'homme” et qui a donné lieu à une résolution des Nations unies condamnant l'Iran, les problèmes ont commencé.

Le mois dernier, le Bureau de l'association “Défenseurs des droits de l'homme”a été fermé, officiellement pour absence d'autorisation. Quelques jours plus tard, les services du fisc ont pénétré dans le bureau privé de Mme Ebadi. Ils ont confisqué des ordinateurs et des documents et arrêté sa secrétaire sous un faux motif. Actuellement, les menaces se poursuivent. Les manifestants scandent des slogans disant que Ebadi est un laquais des États-Unis et d'Israël et ils ont dessiné le graffiti suivant sur la façade de sa maison : « Ebadi est une sorcière américaine ». Même lorsque Mme Ebadi a appelé la police, celle-ci n'a fait qu'assister à la scène.

Human Rights Watch a exhorté les autorités iraniennes à restituer à Mme Ebadi tous ses documents et ordinateurs et à cesser toute menace mais, à ce jour, cette demande n'a pas été suivie d'effet.

Ces faits soulignent encore la gravité des violations des droits de l'homme et la répression de la liberté d'expression en Iran. C'est pourquoi je souhaiterais que le ministre réponde aux questions suivantes:

- Que pense-t-il des actions qui ont été entreprises contre Mme Shirin Ebadi et son association de défense des droits de l'homme?

- La représentation diplomatique belge à Téhéran est-elle disposée à venir en aide à Mme Ebadi et à ses collaborateurs si l'on observe une escalade des menaces ?

 

Mevrouw Shirin Ebadi, die in 2003 de Nobelprijs voor de vrede kreeg voor haar strijd voor de rechten van vrouwen en kinderen in Iran, wordt de laatste dagen ernstig bedreigd door demonstranten.

Ebadi leidt de organisatie Verdedigers van mensenrechten die in 2000 opgericht werd om de mensenrechtenschendingen in Iran in kaart te brengen en politieke gevangenen bij te staan. Zij geven elke drie maanden een objectief en onbevooroordeeld rapport uit over de mensenrechtenschendingen die gebeurd zijn. Vermits noch mensenrechtenrapporteurs, noch de Verenigde Naties (VN) toestemming krijgen om in Iran onderzoek te gaan doen, citeren zij vaak uit de rapporten van Ebadi's organisatie. Maar toen VN-secretaris Ban Ki-Moon een verslag over de Iraanse mensenrechtensituatie uitbracht met citaten uit rapporten van "Verdedigers van mensenrechten" en naar aanleiding hiervan een veroordelende VN-resolutie tegen Iran werd aangenomen, begonnen de problemen.

Vorige maand werd het kantoor van de "Verdedigers van mensenrechten" gesloten, officieel wegens het ontbreken van een vergunning. Enkele dagen later viel de belastingsdienst haar privé-kantoor binnen. Ze namen computers en documenten in beslag en arresteerden haar secretaresse onder een vals voorwendsel. Momenteel gaan de bedreigingen door. Demonstranten scanderen leuzen als "Ebadi is een lakei van de Verenigde Staten en Israël" en schreven in graffiti-tekst "Ebadi is een Amerikaanse heks" op de gevel van haar huis. Zelfs toen Ebadi de politie erbij haalde deden zij niets meer dan toekijken.

Human Rights Watch riep de Iraanse autoriteiten reeds op om al haar documenten en computers terug te bezorgen en alle bedreigingen te stoppen, maar daar werd tot op vandaag nog geen gehoor aan gegeven.

Deze feiten beklemtonen nogmaals de ernstige mensenrechtenschendingen en de beknotting van de vrije meningsuiting in Iran. Graag had ik dan ook van de geachte minister een antwoord op volgende vragen :

- Hoe evalueert de hij de acties die tegen mevrouw Shrihin Ebadi en haar organisatie Verdedigers van mensenrechten ondernomen ?

- Is de Belgische diplomatieke vertegenwoordiging in Teheran bereid om mevrouw Ebadi en haar medewerkers bij te staan indien de bedreiging verder escaleert ?

 
Réponse reçue le 22 juin 2009 : Antwoord ontvangen op 22 juni 2009 :

Madame la sénatrice,

J’ai bien sûr eu connaissance de la fermeture, le 21 décembre 2008, par les autorités iraniennes, du « Cercle des défenseurs des Droits de l’Homme » que dirige madame Ebadi ainsi que de la perquisition de ses bureaux, le 29 décembre suivie par l’arrestation, en janvier, de sa secrétaire, madame J. Sobhani. Celle-ci a été entre-temps libérée, suite au paiement d’une lourde caution. Madame Ebadi est en outre l’objet de menaces personnelles récurrentes et de tentatives d’intimidations.

Permettez-moi, tout d’abord, de souligner que je condamne avec fermeté les menaces pesant sur madame Ebadi et ses collègues. Celles–ci violent clairement les engagements internationaux pris par l’Iran dans le domaine des Droits de l’Homme, notamment ceux qui garantissent la liberté d’association et la liberté d’expression. Je rappelle que la responsabilité d’assurer la sécurité de madame Ebadi et de ses collègues incombe en premier lieu aux autorités iraniennes.

Le harcèlement contre madame Ebadi et ses collaborateurs illustre malheureusement la détérioration des conditions de travail et la réduction de la marge de manœuvre des associations défendant les Droits de l’Homme en Iran. Cette analyse est partagée par madame Ebadi.

Les arguments avancés par les autorités iraniennes pour justifier les mesures prises contre madame Ebadi sont que cette dernière n’aurait pas respecté ses obligations fiscales et que le fonctionnement du « Cercle des défenseurs des droits de l’homme » serait illégal au motif qu’il n’aurait pas reçu d’autorisation administrative. En réalité, les autorités iraniennes refusent d’accorder un statut légal à cette organisation qui le demande depuis de nombreuses années. L’accentuation des pressions sur madame Ebadi et ses collaborateurs s’inscrit dans une campagne de déstabilisation menée contre eux de longue date.

L’Union européenne (UE), avec l’appui actif de la Belgique, a réagi de manière ferme à l’égard de ces événements. Après la fermeture des locaux du « Cercle des défenseurs des Droits de l’Homme », la présidence de l’Union européenne a ainsi publié une déclaration condamnant cette fermeture. L’ambassadeur d’Iran a aussi été convoqué par la présidence de l’UE, le 31 décembre 2008. Ces initiatives ont été activement appuyées par la Belgique.

Pour ma part, j’ai longuement évoqué ce problème avec le vice ministre iranien des Affaires étrangères, M. Mehdi Safari, que j’ai rencontré à Bruxelles le 20 janvier 2009. Je lui ai fait part de la grande préoccupation de la Belgique à l’égard de la situation de madame Ebadi et j’ai dénoncé comme inacceptables les menaces à l’encontre de sa vie et de son intégrité physique, rappelant que les autorités iraniennes étaient responsables de sa sécurité. J’ai enfin fermement demandé qu’il soit mis un terme au harcèlement et aux intimidations à son encontre, que le « Cercle des défenseurs des Droits de l’Homme » rouvre ses portes dans les meilleurs délais et qu’il se voit octroyer le statut légal qu’il demande depuis longtemps.

Enfin, j’ai eu un entretien avec madame Shirin Ebadi, le 4 mars, à l’occasion de son récent séjour à Bruxelles. J’entends ainsi manifester la solidarité de la Belgique avec le combat de madame Ebadi et avec l’action du « Cercle des défenseurs des Droits de l’Homme en Iran ».

Je puis vous assurer que la Belgique et ses partenaires européens resteront très actifs sur cette question et continueront à soutenir les activités de madame Ebadi, notamment en l’invitant à des réunions organisées par les ambassades de l’UE.

Mevrouw de senator,

Ik ben uiteraard op de hoogte van de sluiting op 21 december 2008 door de Iraanse autoriteiten van het kantoor van de « Organisatie van de Verdedigers van mensenrechten » die door mevrouw Ebadi wordt geleid en van de inval in haar kantoor op 29 december, die in januari gevolgd werd door de arrestatie van de secretaresse, mevrouw J. Sobhani. Deze werd inmiddels tegen betaling van een hoge borgsom opnieuw in vrijheid gesteld. Mevrouw Ebadi is onder meer het voorwerp van herhaaldelijke bedreigingen tegen haar persoon en van pogingen tot intimidatie.

Ik wil in de eerste plaats met nadruk stellen dat ik de dreigemenenten tegen mevrouw Ebadi en haar medewerkers resoluut veroordeel. Deze dreigementen zijn een duidelijke schending van de internationale verbintenissen die Iran aanging op het gebied van de rechten van de mens, met name de vrijheid van vereniging en de vrijheid van meningsuiting. Ik herinner eraan dat het in de eerste plaats de taak is van de Iraanse autoriteiten de veiligheid van mevrouw Ebadi en haar medewerkers te garanderen.

De pesterijen die gericht zijn tegen mevrouw Ebadi en haar medewerkers illustreert jammer genoeg de verslechtering van de werkomstandigheden en de inkrimping van de manoeuvreerruimte van de mensenrechtenverenigingen in Iran. Mevrouw Ebadi is het eens met deze analyse.

De Iraanse autoriteiten voeren als reden voor de voornoemde maatregelen aan dat mevrouw Ebadi haar fiscale verplichtingen niet nakwam en dat de « Organisatie van de Verdedigers van mensenrechten » illegaal was omdat ze niet in het bezit was van een administratieve vergunning. In werkelijkheid is het zo dat de Iraanse autoriteiten weigeren een wettelijk statuut toe te kennen aan deze organisatie, die daar nochtans al vele jaren om verzoekt. De verhoging van de druk op mevrouw Ebadi en haar medewerkers kadert in een destabilisatiecampagne die al geruime tijd tegen hen wordt gevoerd.

De Europese Unie (EU) heeft, met de actieve steun van België, fel gereageerd op de gebeurtenissen. Zo publiceerde het voorzitterschap van de Europese Unie naar aanleiding van de sluiting van de lokalen van de « Organisatie van Verdedigers van mensenrechten » een verklaring waarin deze sluiting veroordeeld wordt. Daarnaast riep het EU-voorzitterschap op 31 december 2008 de Iraanse ambassadeur bij zich. Al deze initiatieven werden actief gesteund door België.

Ik heb deze zaak ook nog uitgebreid besproken met de Iraanse vice-minister van Buitenlandse Zaken, de heer Mehdi Safari, met wie ik op 20 januari 2009 in Brussel een onderhoud had. Ik zei hem dat België zeer begaan is met de situatie van mevrouw Ebadi en dat de bedreiging van haar leven en haar fysische integriteit onaanvaardbaar waren. Daarnaast wees ik erop dat de Iraanse autoriteiten instaan voor de veiligheid van mevrouw Ebadi. Ten slotte vroeg ik de heer Mehdi Safari dat een einde zou worden gemaakt aan de pesterijen en de intimidaties tegen mevrouw Ebadi, dat het kantoor van de « Organisatie van de Verdedigers van mensenrechten » opnieuw zou worden geopend en dat het het wettelijke statuut krijgt waar het al zolang om vraagt.

Ten slotte had ik op 4 maart nog een gesprek met mevrouw Shirin Ebadi, tijdens haar recente verblijf in Brussel. Op die manier wil ik aangeven dat België solidair is met de strijd van mevrouw Ebadi en met de actie van de « Organisatie van de Verdediging van mensenrechten » in Iran.

Ik kan u met zekerheid zeggen dat België en zijn Europese partners zich actief blijven inzetten voor deze zaak en dat ze de activiteiten van mevrouw Ebadi ook in de toekomst zullen steunen, onder meer door haar uit te nodigen op vergaderingen van de ambassades van de EU.