SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2008-2009 Zitting 2008-2009
________________
12 janvier 2009 12 januari 2009
________________
Question écrite n° 4-2522 Schriftelijke vraag nr. 4-2522

de Anke Van dermeersch (Vlaams Belang)

van Anke Van dermeersch (Vlaams Belang)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Maltraitance des personnes âgées - Initiatives Mishandeling van bejaarden - Initiatieven 
________________
personne âgée
violence
agression physique
parenté
violence domestique
bejaarde
geweld
lichamelijk geweld
verwantschap
huiselijk geweld
________ ________
12/1/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 12/2/2009)
23/9/2009Antwoord
12/1/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 12/2/2009)
23/9/2009Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 4-797 Réintroduction de : question écrite 4-797
________ ________
Question n° 4-2522 du 12 janvier 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-2522 d.d. 12 januari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le Vlaams Meldpunt voor ouderenmishandeling (point de contact flamand contre la maltraitance des personnes âgées) estime que quelque 2.000 personnes âgées sont victimes de maltraitances psychiques ou physiques en Flandre et que le nombre de cas ne cesse d’augmenter ces dernières années.

Des études internationales estiment que 25% des personnes âgées sont maltraitées. En réalité, le pourcentage exact est sans doute un peu plus élevé parce que ces études ne prennent en compte que les personnes âgées qui se manifestent elles-mêmes.

Les personnes âgées nécessitant de l’aide dépendent souvent de la bonne volonté de leur entourage. Les abus et négligences sont souvent occultés. Dans la moitié des cas, les « auteurs » sont les enfants ou les petits-enfants et, dans un quart des cas, le partenaire ou un autre membre de la famille.

La maltraitance est plus fréquente au fur et à mesure que la personne âgée devient plus dépendante d’autres personnes. Tant les personnes âgées qui vivent chez elles que celles qui séjournent dans une institution sont victimes de maltraitance.

D’où mes questions :

a) Etes-vous au courant du problème croissant de maltraitance des personnes âgées ?

b) Existe-t-il un point de contact fédéral ?

Dans la négative, comment comptez-vous aborder ce problème ?

c) Existe-t-il des statistiques fédérales à ce sujet ?

Dans l’affirmative, depuis quand celles-ci sont-elles tenues et est-il possible d’en disposer ?

Dans la négative, prendra-t-on prochainement une initiative à ce sujet ?

d) Quelles mesures sont-elles prises pour combattre ce phénomène ?

 

Het Vlaams Meldpunt voor Ouderenmishandeling vermoedt dat er in Vlaanderen ongeveer 2 000 bejaarden psychisch of fysiek worden misbruikt en dat het aantal meldingen van bejaardenmishandeling de jongste jaren nog steeds in stijgende lijn gaat.

Internationale studies schatten het aantal mishandelde bejaarden op 25%. Waarschijnlijk ligt het echte aantal nog een stuk hoger, omdat in die studies enkel bejaarden die zelf meldingen doen, worden opgenomen.

Hulpbehoevende ouderen zijn vaak overgeleverd aan de goede wil van hun omgeving. Het misbruik en de verwaarlozing blijven daarom vaak verborgen achter vier muren. De helft van de “daders” zijn de kinderen of kleinkinderen, in een kwart van de gevallen is het de partner of een ander familielid.

Mishandeling komt vaker voor naarmate een bejaarde meer afhankelijk wordt van andere personen. Zowel thuiswonende bejaarden als bejaarden die in een instelling verblijven worden mishandeld.

Daarom deze vragen:

a) Is de geachte minister op de hoogte van het toenemende probleem van ouderenmishandeling?

b) Is er een federaal meldpunt?

Zo niet, hoe wil hij deze problematiek aanpakken?

c) Zijn er federale statistieken bekend omtrent dit probleem?

Zo ja, sinds wanneer worden deze bijgehouden en is het mogelijk om hierover te beschikken?

Zo nee, gaat hieromtrent op korte tijd een initiatief genomen worden?

d) Welke maatregelen worden er genomen om deze problematiek tegen te gaan?

 
Réponse reçue le 23 septembre 2009 : Antwoord ontvangen op 23 september 2009 :

En ce qui concerne la question b), il n'existe pas de point de contact fédéral. Il existe bien un « Vlaams Meldpunt Ouderenmishandeling » en Flandre et depuis le début de cette année un « Service d'Écoute pour Personnes Agées Maltraitées (SEPAM) » à Bruxelles. En Wallonie, il existe un Centre d’Aide aux Personnes Agées Maltraitées.

Concernant la question c), il n’existe pas de statistiques fédérales en la matière. La définition de la maltraitance de personnes âgées par le « Vlaams Meldpunt Oudermishandeling » ne permet pas d’extraire des données relatives à la maltraitance de personnes âgées dans la Banque de données nationale générale.

Concernant la question d), une approche locale de cette problématique est essentielle. La police judiciaire fédérale ne suit pas ce phénomène mais il existe des directives fédérales encadrant cette problématique. Des mesures propres sont donc entreprises dans les différents arrondissements. À titre d’exemple, le procureur du Roi de Liège a rédigé le 22 juin 2006 une circulaire concernant la politique criminelle en matière de maltraitance de personnes âgées. En raison de cette expérience liégeoise et du savoir-faire développé en la matière, le procureur général de Liège s'est engagé à développer un projet national. Cette initiative permettra de rechercher la plus-value que pourraient apporter des mesures fédérales en la matière.

Wat vraag b) betreft, kan worden meegedeeld dat er geen federaal meldpunt bestaat. Er is wel een Vlaams Meldpunt Ouderenmishandeling en sinds begin dit jaar is ook het Brussels Meldpunt Ouderenmis(be)handeling actief. Aan Waalse kant bestaat er het “Centre d’Aide aux Personnes Agées Maltraitées”.

In antwoord op vraag c) moet ik u meegeven dat er geen federale statistieken omtrent deze problematiek bestaan. De definitie van mishandeling van bejaarden die gehanteerd wordt door het Vlaams Meldpunt Oudermishandeling laat niet toe om gegevens over bejaardenmishandeling uit de Algemene Nationale Gegevensbank te halen.

Naar vraag d) toe kan gemeld worden dat een lokale aanpak van deze problematiek centraal staat. De federale gerechtelijke politie volgt dit fenomeen niet op, noch zijn er federale richtlijnen die de thematiek kaderen. In verschillende arrondissementen worden dus eigen maatregelen genomen. Zo heeft bijvoorbeeld de procureur des Konings van Luik op 22 juni 2006 een omzendbrief opgesteld met betrekking tot het strafrechtelijk beleid in oudermis(be)handeling. Doorheen deze Luikse ervaring en knowhow, heeft de procureur-generaal van Luik zich geëngageerd om een nationaal project op touw te zetten. Er wordt aan de hand van dit initiatief onderzocht wat of welke meerwaarde federale maatregelen in deze problematiek kunnen bieden.