BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2010-2011
________
4 juli 2011
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-2674

de Karl Vanlouwe (N-VA)

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen
________
De muiterij van soldaten in Burkina Faso
________
Belgen in het buitenland
Burkina Faso
politiek geweld
politieke situatie
________
4/7/2011Verzending vraag
19/7/2011Antwoord
________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-955
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-2674 d.d. 4 juli 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Een politieke instabiele situatie die uit de koppen van het wereldnieuws werd gedrukt door de gebeurtenissen in het Midden Oosten is die van Burkina Faso. Het West-Afrikaans land gaat gebukt onder grootschalige muiterij van soldaten en politieagenten, maar ook demonstraties van studenten en handelaars. De muiterij heeft zich ondertussen over het hele land verspreid.

Het begon allemaal toen op 22 februari in Koudougou, 100km van hoofdstad Ouagadougou, een student in voorhechtenis overleed. Officieel was de student bezweken onder een aanval van meningitis, maar familieleden en collega-studenten zijn overtuigd dat hij het slachtoffer was van buitensporig geweld van de politie. De manifestaties die hierop volgden waren geïnspireerd door de gebeurtenissen in Tunesië en Egypte en eisten het ontslag van president Compaoré, die reeds 24 jaar aan de macht is, alsook gerechtigheid voor de slachtoffers van de muiterij.

Op 14 april waren het de soldaten uit de stad Po, 140km ten zuiden van Ouagadougou, die uit onvrede met de lage lonen en onbetaalde woonsubsidies overgingen tot plundering, en diefstal van voertuigen en het afvuren van hun wapens in de lucht. Na enkele dagen sloten andere legereenheden over het gehele land zich aan bij de muiterij.

President Blaise Compaoré stelde een nieuwe eerste minister aan op 19 april, maakte zichzelf minister van defensie, en kondigde een avondklok af. Dit kon de escalatie van geweld niet verhinderen. Een week later legden ook steeds meer politie-eenheden en de presidentiële garde het werk neer om te protesteren tegen hun lage lonen. Sindsdien is de president de hoofdstad ontvlucht voor zijn geboortestad.

Tot zover zijn er 6 doden gevallen bij confrontaties tussen soldaten en studenten, die op straat kwamen om gerechtigheid te eisen voor de criminele daden van de muiters.

De initiatieven van president Campoaré hebben nog niet tot een stabilisering van de situatie geleid. Burkina Faso is het derde minst ontwikkelde land van Afrika en heeft de derde laagste geletterdheidgraad ter wereld (28,7%). Het land ondervindt ook de invloed van de postelectorale gebeurtenissen in zijn economisch rijkere buur Ivoorkust.

Uw departement heeft ondertussen het reisadvies aangepast voor Burkina Faso: alle reizen worden momenteel sterk afgeraden in het hele land.

Hoeveel landgenoten bevinden zich thans in Burkina Faso?

Wat is de stand van zaken bij de onderhandelingen in Burkina Faso tussen de confronterende partijen?

Is onze ambassade te Ouagadougou gevrijwaard gebleven van plundering en schade?

Zijn er landgenoten of economische belangen betrokken of in gevaar gebracht bij de protesten?

Welke initiatieven werden er genomen om landgenoten te beschermen in Burkina Faso?

Zijn er Belgische NGOs actief in het land?

Antwoord ontvangen op 19 juli 2011 :

1. In Burkina Faso verblijven ongeveer 250 Belgen.

2. De onlusten die Burkina Faso de voorbije twee maanden heeft gekend, zijn tekenend voor een onderliggende malaise die het land al langer in zijn greep houdt. De President heeft pogingen ondernomen om het vertrouwen te herstellen door oor te hebben voor de bekommernissen van de Burkinabezen en met name te praten met de woordvoerders van de protesten. Dit overleg leidde tot de vervanging van de Premier en de chef-staf. De opstandelingen toonden zich bereid terug te keren naar de kazernes. Na een aantal blijken van goede wil vanwege de regering (zoals de uitkering van toegezegde premies) zouden zij ook een welwillender houding hebben aangenomen. Als President Compaoré vertrouwen blijft scheppen over hoe de macht wordt uitgeoefend en hij werk maakt van vergaande hervormingen die tot meer sociale rechtvaardigheid leiden, zou hij de situatie kunnen stabiliseren.

3. De ambassade en de kanselarij hebben geen schade opgelopen door de recente gebeurtenissen in Ouagadougou. Wel valt te melden dat de ambassadeur en zijn chauffeur op 15 april het slachtoffer waren van een car-jacking.

4. Stagiairs van de Belgische Technische Coöperatie (BTC) die een seminarie bijwoonden in een hotel in Ouagadougou, werden door opstandelingen bedreigd. Deze waren uit op autosleutels en geld uit de kluis. Dankzij het secure optreden van onze ambassade raakte de situatie gedeblokkeerd en kon zij onze landgenoten snel te hulp komen.

5. Tijdens de onlusten van april ll. werd de gebruikelijke procedure gevolgd. Onze ambassade gaf geregeld veiligheidsadvies aan onze landgenoten.

6. Er zijn Belgische Niet-gouvernementele organisaties (NGO) werkzaam in Burkina. De gesubsidieerde NGO’s die er werken, zijn onder andere Vredeseilanden, Dierenartsen zonder Grenzen, SOS Faim en Bevrijde wereld.