BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2008-2009
________
22 januari 2009
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-2823

de Martine Taelman (Open Vld)

aan de vice-eersteminister en minister van Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven en Institutionele Hervormingen
________
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) - Zelfmoorden en zelfmoordpogingen - Aantallen - Financiële en materiële gevolgen
________
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
zelfmoord
officiële statistiek
________
22/1/2009Verzending vraag
11/9/2009Antwoord
________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 4-2824
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-2823 d.d. 22 januari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het aantal zelfmoorden op de spoorwegen stijgt. Dat vernam ik van de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken als antwoord op mijn schriftelijke vraag nr. 4-1274.

De eerste helft van 2008 stelde de spoorwegpolitie negenentachtig zelfmoorden en zevenentwintig zelfmoordpogingen vast. In dezelfde periode van 2007 waren dat achtenvijftig zelfmoorden en twintig zelfmoordpogingen.

Om inzicht te krijgen of er daadwerkelijk sprake is van een stijging van het aantal zelfmoorden en zelfmoordpogingen, wenste ik volgende vragen te stellen aan de geachte minister :

1. Hoeveel gevallen van zelfmoord(pogingen) heeft de spoorwegpolitie in 2008 vastgesteld ? Is dit cijfer vergelijkbaar met dezelfde periode vorig jaar ?

2. Hoeveel uren aan vertragingen hebben dergelijke incidenten de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) in 2008, in 2007 en in 2006 gekost ? Hoeveel treinen werden hierdoor afgeschaft ?

3. Hoeveel begrootte de NMBS het financiële verlies (beschadiging treinstellen, opgelopen vertragingen, ...) in deze periodes ? Werden er bedragen gerecupereerd via de nabestaanden ? Zo ja, hoeveel ?

4. Worden er preventieve maatregelen en/of acties genomen ? Zo ja, welke ?

Antwoord ontvangen op 11 september 2009 :

1.Informatie over de vaststellingen van de spoorwegpolitie behoren tot de bevoegdheid van de Federale Politie.

De NMBS-Groep beschikt echter wel over eigen gegevens: In 2008 werden 91 zelfdodingen en 72 pogingen op het spoor vastgesteld. In 2007 waren er 94 zelfdodingen en 75 pogingen.

2. Het aantal minuten vertraging in het reizigersverkeer en het aantal afgeschafte reizigerstreinen als gevolg van zelfdodingen( of pogingen) liep op tot :

  • 2006: 42 265 minuten en 635 treinen ;

  • 2007: 4 .082 minuten en 819 treinen ;

  • 2008: 54 028 minuten en 541 treinen.

3. Het financiële verlies van de NMBS (schade aan rollend materieel, opgelopen vertragingen, enz.) bedraagt :

  • 01.01.2006 tot 31.12.2006: 330 113,41 euro.

  • 01.01.2007 tot 31.12.2007: 294 799,99 euro.

  • 01.01.2008 tot 31.12.2008 : 329 010,93 euro (voorlopig bedrag).

Het huidige beleid van NMBS kiest ervoor om zich in de eerste plaats tot de familiale verzekeraar te richten. Indien deze onbestaande is, richt de NMBS zich tot de notaris die de nalatenschap regelt. De NMBS heeft besloten de schade echter niet van de familieleden terug te vorderen indien de nalatenschap deze kosten niet kan dragen.

Het schadebedrag van 2008 dat tot vandaag werd teruggevorderd bedraagt 90 955,78 euro.

4. In de loop van 2008 werd een actieplan ter preventie van de zelfdodingen op het spoor opgesteld. Dit ‘Actieplan preventie Zelfdoding’ werd mij verstuurd op 19 december 2008.

Sinds januari 2009 werd gestart met een bezoek aan de meest risicovolle plaatsen of hotspots. Deze hotspots werden bepaald op basis van de statistieken van 2003-2007. Bij een dergelijk bezoek ter plaatse gaat de aandacht onder meer naar algemene bereikbaarheid, bepalende omgevings-kenmerken (b.v. de aanwezigheid van een psychiatrisch centrum, ziekenhuis, enz.), infrastructuurkenmerken die potentieel gevaar veroorzaken (bijvoorbeeld de aanwezigheid van overwegen, sluipwegen, enz.). Op basis van deze gegevens zal Infrabel de meest passende maatregelen bepalen.

Vervolgens zal Infrabel de voorgestelde maatregelen en raming van hun kostprijs onderzoeken, (aanvullende) maatregelen met diverse plaatselijke autoriteiten, gewesten en verantwoordelijken bespreken en de opvolgingsfiche met alle nuttige informatie aanvullen. In een voorlopig laatste fase worden de meest nuttige maatregelen uitgevoerd.

Dit zal echter gebeuren zonder de nodige publiciteit, maar wel in overleg met de gewesten, de gemeenten en gespecialiseerde organen zoals het “Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid”, het “Centre de Prévention du suicide”. Publiciteit voor het plan zou kunnen leiden tot (het wetenschappelijk bewezen) ‘copy cat’-gedrag.

Securail, de veiligheidsdienst van NMBS-Holding, voert bovendien op regelmatige basis controles uit langs de spoorlijnen. Tijdens deze toezichten wordt bijzondere aandacht besteed aan de risicovolle plaatsen.

Er werd een gratis noodnummer 0800/30.230 voorzien waarop eventuele verdachte en onveilige situaties, 24u op 24u en 7 dagen op 7 kunnen worden gemeld. Dit noodnummer werd in alle stations en stopplaatsen geafficheerd.

Binnen de Corporate Security Service werd een cel Sociale Veiligheid en Preventie opgericht die in haar beleidsplan een aantal preventieve maatregelen zal opnemen ten aanzien van zelfmoorden en zelfmoordpogingen.