BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2008-2009
________
12 januari 2009
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-2495

de Martine Taelman (Open Vld)

aan de minister van Justitie
________
FOD Justitie - Statistieken - Verbetering van de verzameltechnieken
________
officiële statistiek
verzamelen van gegevens
ministerie
________
12/1/2009Verzending vraag
26/1/2009Antwoord
________
Herindiening van : schriftelijke vraag 4-660
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-2495 d.d. 12 januari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In het verleden heb ik als parlementslid ondervonden dat statistieken vanuit de FOD Justitie niet altijd even makkelijk te verkrijgen zijn. Vaak bleven vragen hieromtrent onbeantwoord. In een verslag van de Hoge Raad van Justitie getiteld “Verslag over de algemene werking van de rechterlijke orde. Jaren 2004 en 2005” dat goedgekeurd werd door de algemene vergadering op 27 juni 2007 ging deze Raad na of “de gegevens die de korpsen registreren al dan niet verschillen van de statistieken die door de FOD Justitie worden opgesteld en gepubliceerd”. De meeste korpsen, zo blijkt, erkennen dat het nuttig is statistieken bij te houden en stellen verbeteringen voor.

Vandaar mijn vraag aan de geachte minister: is hier al actie ondernomen om statistische gegevens op een meer performante manier te verzamelen?

Antwoord ontvangen op 26 januari 2009 :

Onderstaand antwoord betreft de gerechtelijke activiteitenstatistieken. Het antwoord behandelt niet de inzameling van statistieken betreffende het personeel van de hoven en de rechtbanken, het budget, gebouwen en materieel.

Binnen de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie is het directoraat-generaal Rechterlijke Organisatie, afdeling Statistieken, verantwoordelijk voor de inzameling, verwerking en terbeschikkingstelling van de (jaarlijkse) gerechtelijke statistieken.

De doelstelling van de afdeling Statistieken is het ondersteunen van het justitiebeleid door het leveren van tijdige, relevante en betrouwbare gerechtelijke statistieken. Haar interne klanten zijn de diensten binnen de FOD Justitie. Externe klanten zijn de hoven en de rechtbanken, de cel Beleidsvoorbereiding van de minister van Justitie, de Hoge Raad voor de Justitie, de wetenschappelijke wereld, studenten, burgers, de pers.

Dit beleid kadert in het managementplan van de FOD Justitie. Het draagt enerzijds bij tot zijn ondersteunende rol op gerechtelijk gebied (om zo te komen tot een toegankelijk en efficiënt gerechtelijk apparaat) en anderzijds tot de ontwikkeling en implementatie van een intern en extern communicatiebeleid. De justitiële actoren dienen over pertinente, adequate en opportune cijfergegevens te beschikken om hun missie tot een goed einde te brengen. Daarenboven bevorderen gerechtelijke statistieken de kennis en transparantie van Justitie bij de burger en de samenwerking binnen het domein Justitie.

De afdeling Statistieken beschikt over drie medewerkers om onderstaande gerechtelijke statistieken in te zamelen, te verwerken, te publiceren en ter beschikking te stellen van haar interne en externe klanten.

Alle publicaties van de afdeling Statistieken vindt u op de website van de FOD Justitie, http://www.just.fgov.be onder de sectie “statistieken”. Klik nadien op de link “afdeling Statistieken”. De afdeling Statistieken is bereikbaar via [email protected].

A. Statistiek Zetel

A.1. Hoven van beroep

A.1.1. Burgerlijke zaken (inclusief jeugdzaken)

Van alle gerechtelijke statistieken is deze statistiek het meest geïnformatiseerd. De cijfergegevens worden op een zeer efficiënte wijze ingezameld en verwerkt aan de hand van de software SAS8. Dit op basis van een kopie van bepaalde brute gegevens uit de databank van de hoven van beroep (burgerlijke griffie). Deze procedure vereist geen tussenkomst van de hoven van beroep. Deze statistiek heeft de hoogste output/inputverhouding. Er is met andere woorden weinig arbeidsinzet vereist om een betrouwbare, relevante en tijdige statistiek te bekomen.

De cijfergegevens worden enerzijds ter beschikking gesteld via een webapplicatie die toegankelijk is voor de hoven van beroep en de afdeling Statistiek. In deze webapplicatie kan de gebruiker interactief statistische tabellen consulteren en opmaken. De inhoud van deze webapplicatie wordt elke maand elektronisch geactualiseerd. We zullen bijvoorbeeld in januari 2008 kunnen beschikken over de statistieken van december 2007. Anderzijds worden ook de statistische tabellen voor de jaarlijkse publicaties en meerjaarlijkse analyse opgemaakt met de software SAS.

In 2007 werd overgeschakeld naar de software SAS9. De afdeling Statistieken heeft deze kans aangegrepen om enerzijds de performantie van de inzameling en de terbeschikkingstelling en anderzijds de relevantie van de aangeboden statistieken te verhogen. Hiervoor worden twee informatica-tools ontwikkeld: een datawarehouse en een nieuwe webapplicatie. Dit project wordt begeleid door een werkgroep waarin ook de hoven van beroep vertegenwoordigd zijn.

Via de nieuwe webapplicatie zullen deze statistieken in eerste instantie enkel ter beschikking staan van de hoven van beroep. Na een proefperiode zal door het College van eerste voorzitters van de hoven van beroep bepaald worden welke externe gebruikers via de nieuwe webapplicatie toegang krijgen tot bepaalde cijfergegevens.

Naast de nieuwe webapplicatie zal de afdeling Statistieken beschikken over software die toelaat om, op basis van de datawarehouse, specifieke vragen – zoals bijvoorbeeld parlementaire vragen te beantwoorden. Deze software zal haar ook de mogelijkheid bieden om de kwaliteit van de brute gegevens te controleren, nieuwe statistieken te ontwikkelen en diepgaande analyses betreffende bepaalde thema’s uit te voeren.

De inzameling, verwerking en terbeschikkingstelling van deze gerechtelijke statistiek aan de hand van een datawarehouse en webapplicatie worden door de afdeling Statistieken als een beste praktijk beschouwd. Ze streeft er bijgevolg naar om deze beste praktijk ook toe te passen op de andere gerechtelijke statistieken die onder haar bevoegdheid vallen.

A.1.2. Strafzaken (inclusief jeugdzaken en kamer van inbeschuldigingstelling)

Deze statistiek werd voorheen aan de hand van een afgedrukt statistisch formulier via de post ingezameld aangezien de correctionele griffie van de hoven van beroep niet geïnformatiseerd was. In 2005 startten de hoven van beroep met een geleidelijke informatisering van hun werkprocessen. De laatste griffie, de jeugdgriffie van het hof van beroep van Brussel, start op 1 januari 2008 met de registratie van de behandeling van haar zaken in de invoerapplicatie.

In 2005 werd gestart met de informatisering van deze statistiek. Daartoe werd een werkgroep opgericht waarin ook de hoven van beroep zetelen. Wegens het vertrek van de verantwoordelijke werd het project, in afwachting van een vervanging, stilgelegd. In mei 2007 kon het project hervat worden. Doelstelling is de integratie van deze statistieken in de datawarehouse en nieuwe webapplicatie die momenteel ontwikkeld worden voor de burgerlijke griffie van de hoven van beroep. De afdeling Statistieken plant in 2008 de teststatistiek “nieuwe zaken” beschikbaar te stellen aan de hoven van beroep. Momenteel ligt de nadruk op uniformisering van registratiewijzen en het opstellen van telregels en definities. Binnenkort wordt gestart met de analyse van de kwaliteit van de brute gegevens.

A.2. Arbeidshoven

Aangezien de arbeidshoven nog niet geïnformatiseerd zijn, wordt deze statistiek via de post ingezameld. De afdeling Statistieken hoopt dat de informatisering van de arbeidshoven in 2008-2009 kan starten. Van zodra deze ontwikkeling start, kan er een project ter ontwikkeling van een geïnformatiseerde statistiek worden opgestart.

A.3. Rechtbanken van eerste aanleg

A.3.1. Burgerlijke zaken (exclusief jeugdzaken)

Sinds 2004 ontvangt de afdeling Statistieken deze geïnformatiseerde statistiek via de stafdienst Information and Communication Technology (ICT). De cijfergegevens worden aan de hand van SQL’s berekend op basis van de lokale databanken. De griffies dienen enkel de juistheid van de cijfergegevens na te gaan. Ze kunnen correcties meedelen aan de afdeling Statistieken. Op deze wijze werd de werklast voor de rechtbanken van eerste aanleg en de afdeling Statistieken verminderd.

A.3.2. Strafzaken

Deze statistiek werd tot en met het jaar 2006 via de post overgemaakt aan de afdeling Statistieken. De totstandkoming van deze cijfergegevens was reeds gedeeltelijk geïnformatiseerd. De afdeling Statistieken heeft in 2007 het initiatief genomen om de totstandkoming en inzameling van deze statistiek verder te informatiseren en zodoende het arbeidsintensief karakter ervan te verminderen. De statistiek 2007 zal centraal en op geautomatiseerde wijze ingevuld worden in “.xls”-formulieren die de griffies via e-mail zullen ontvangen. De griffies dienen bepaalde manueel getelde statistieken toe te voegen en de correctheid van de reeds ingevulde cijfergegevens na te gaan. De afdeling Statistieken zal de definitieve statistische formulieren via e-mail ontvangen. Aan de hand van een macro zullen de publicatietabellen aangemaakt worden.

A.3.3. Jeugdzaken (burgerlijke en protectionele zaken)

Sinds 2004 ontvangt de afdeling Statistieken deze statistiek via de stafdienst ICT. De cijfergegevens worden aan de hand van SQL’s berekend op basis van de lokale databanken. Aangezien bepaalde cijfergegevens manueel dienen geteld te worden, sturen de griffies via de post ook een statistisch formulier naar de afdeling Statistieken. Deze statistiek is bijgevolg slechts gedeeltelijk geïnformatiseerd. Sinds 2002 loopt binnen het Nationaal Instituut voor de Criminalistiek en Criminologie (NICC) een project ter ontwikkeling van een statistiek “protectionele zaken”. In het kader van dit project werden de lacunes van de bestaande statistiek beschreven. Gezien de betrouwbaarheid van de gepubliceerde cijfergegevens in vraag werd gesteld, werd ervoor geopteerd om enerzijds deze cijfergegevens te verwijderen van de website van de FOD Justitie en om anderzijds in afwachting van betrouwbare cijfergegevens niet langer cijfergegevens vrij te geven. Het NICC maakte onlangs de eerste resultaten met betrekking tot de instroom op de jeugdparketten in het jaar 2005 publiek op haar website. De ontwikkeling van een statistiek op niveau van de jeugdgriffie wordt momenteel opgestart door het NICC.

A.3.4. Onderzoeksrechters (inclusief Raadkamer)

Er worden jaarlijks meer dan honderdentien statistische formulieren, één per onderzoeksrechter, ingezameld. Dit was in het verleden een arbeidsintensieve taak, zowel voor de griffies als voor de afdeling Statistieken die per onderzoeksrechter ongeveer duizend cijfergegevens dienden te registreren. Sinds enkele jaren krijgen alle griffies, die de behandeling van hun zaken registreren in de invoerapplicatie JIOR, de statistieken aangeleverd door de stafdienst ICT. Sinds 2005 worden, door een module binnen JIOR, deze cijfergegevens automatisch ingevuld in het “.xls”-formulier dat dient opgestuurd te worden naar de afdeling Statistieken. De griffies dienen enkel de manueel getelde cijfergegevens in te vullen en de reeds ingevulde cijfergegevens te controleren. De afdeling Statistieken ontving meer dan 90 % van de statistieken 2006 via e-mail. Via “macro’s” worden de cijfergegevens omgezet in een publicatiebestand. Deze statistiek werd de voorbije jaren dus in ruime mate geïnformatiseerd.

A.4. Rechtbanken van koophandel

Deze geïnformatiseerde statistiek wordt sinds 2004 ingezameld via de stafdienst ICT van de FOD Justitie. Op deze wijze werd de werklast voor de rechtbanken van koophandel en de afdeling Statistieken verminderd. De griffies dienen enkel de juistheid van de cijfergegevens na te gaan. Ze kunnen correcties meedelen aan de afdeling Statistieken. Via “macro’s” worden de cijfergegevens omgezet in een publicatiebestand.

A.5. Arbeidsrechtbanken

De statistiek van de arbeidsrechtbanken is niet geïnformatiseerd omdat de arbeidsrechtbanken nog niet beschikken over een invoerapplicatie. In 2007 werd gestart met de informatisering van de arbeidsrechtbanken. De afdeling Statistieken wenst deze kans aan te grijpen om een project ter informatisering van de statistiek arbeidsrechtbanken op te starten. Doelstelling is de integratie van deze statistiek in de datawarehouse en webapplicatie die momenteel ontwikkeld worden. Dit project kan pas van start gaan mits uitbreiding van de personeelsbezetting van de afdeling Statistieken.

A.6. Politierechtbanken

Deze geïnformatiseerde statistiek wordt sinds 2004 ingezameld via de stafdienst ICT van de FOD Justitie. Op deze wijze werd de werklast voor de politierechtbanken en de afdeling Statistieken verminderd. De griffies dienen enkel de juistheid van de cijfergegevens na te gaan en de statistische module op te starten. Ze kunnen correcties meedelen aan de afdeling Statistieken. Via “macro’s” worden de cijfergegevens omgezet in een publicatiebestand.

A.7. Vredegerechten

Deze statistiek wordt sinds 2004 ingezameld via de stafdienst ICT van de FOD Justitie. Op deze wijze werd de werklast voor de vredegerechten en de afdeling Statistieken verminderd. De griffies dienen enkel de juistheid van de cijfergegevens na te gaan en de statistische module op te starten. Ze kunnen correcties meedelen aan de afdeling Statistieken. Via “macro’s” worden de cijfergegevens omgezet in een publicatiebestand. Deze statistiek werd de voorbije jaren dus in ruime mate geïnformatiseerd.

In 2006 diende de afdeling Statistieken in het kader van Phenix het project “Exploitatie van de gegevensbank Phenix. Statistieken van de vredegerechten (VGJP)” in bij de Programmatorische Overheidsdienst (POD) Wetenschapsbeleid. Het is een pilootproject voor het opstellen van gerechtelijke statistieken op basis van gegevens geregistreerd door de hoven en de rechtbanken in het informaticasysteem Phenix. Gezien de opschorting van de Phenix werkzaamheden kon het project niet van start gaan.

B. Statistiek openbaar ministerie

B.1. Parketten bij de rechtbank van eerste aanleg

Vanaf 2002 valt de bevoegdheid van deze statistiek niet langer onder de FOD Justitie, maar onder het College van procureurs-generaal.

B.2. Parketten bij de rechtbank van eerste aanleg (jeugdzaken)

Sinds 2004 ontvangt de afdeling Statistieken deze statistiek via de stafdienst ICT. De cijfergegevens worden aan de hand van SQL’s berekend op basis van de lokale databanken. Aangezien bepaalde cijfergegevens manueel dienen geteld te worden, sturen de griffies via de post ook een statistisch formulier naar de afdeling Statistieken. Deze statistiek is bijgevolg slechts gedeeltelijk geïnformatiseerd. Sinds 2002 loopt binnen het Nationaal Instituut voor de Criminalistiek en Criminologie (NICC) een project ter ontwikkeling van een statistiek protectionele zaken. In het kader van dit project werden de lacunes van de bestaande statistiek beschreven. Gezien de betrouwbaarheid van de gepubliceerde cijfergegevens in vraag gesteld werd, werd ervoor geopteerd om enerzijds deze cijfergegevens te verwijderen van de website van de FOD Justitie en om anderzijds in afwachting van betrouwbare cijfergegevens niet langer cijfergegevens vrij te geven. Het NICC maakte onlangs de eerste resultaten met betrekking tot de instroom op de jeugdparketten in het jaar 2005 publiek op haar website. De bevoegdheid over deze statistiek zal in de nabije toekomst overgenomen worden door het College van procureurs-generaal.

B.3. Politieparketten

Deze statistiek wordt sinds 2004 ingezameld via de stafdienst ICT van de FOD Justitie. Op deze wijze werd de werklast voor de politieparketten en de afdeling Statistieken verminderd. De secretariaten dienen enkel de juistheid van de cijfergegevens na te gaan en de statistische module op te starten. Ze kunnen correcties meedelen aan de afdeling Statistieken. De cijfergegevens worden via “macro’s” ingevuld in de publicatietabellen. De bevoegdheid over deze statistiek zal in de nabije toekomst overgenomen worden door het College van procureurs-generaal.

B.4. Parketten-generaal

Deze statistiek is niet geïnformatiseerd aangezien de parketten-generaal niet over een invoerapplicatie beschikken. Uitzondering hierop is het parket-generaal van Luik dat de behandeling van zijn zaken registreert in de invoerapplicatie van de griffie van het hof van beroep. Deze cijfergegevens worden bijgevolg ingevuld op een statistisch formulier en ingezameld via de post. Deze cijfergegevens worden door de afdeling Statistieken manueel geregistreerd in “.xls”. De bevoegdheid over deze statistiek zal in de nabije toekomst overgenomen worden door het College van procureurs-generaal.

B.5. Arbeidsauditoraten en auditoraten-generaal

Deze statistiek is niet geïnformatiseerd aangezien de arbeidsauditoraten en auditoraten-generaal niet over een invoerapplicatie beschikken. Deze cijfergegevens worden bijgevolg ingevuld op een statistisch formulier en ingezameld via de post. Deze cijfergegevens worden door de afdeling Statistieken geregistreerd in “.xls”. De bevoegdheid over deze statistiek zal in de nabije toekomst overgenomen worden door het College van procureurs-generaal.

Acties 2008

De afdeling Statistieken zal ook in 2008 verder werken aan het ondersteunen van het justitiebeleid door het leveren van tijdige, relevante en betrouwbare gerechtelijke statistieken. Volgende prioriteiten voor 2008 werden bepaald:

Eerste prioriteit: Ontwikkelen en verspreiden van betrouwbare en relevante gerechtelijke statistieken, inbegrepen metadata.

1. Lopend project “Statistieken hoven van beroep – burgerlijke zaken (inclusief jeugdzaken)”

Dit project omvat de ontwikkeling van een datawarehouse en webapplicatie. In 2008 zal deze webapplicatie geïmplementeerd worden in de hoven van beroep. Dit project zal nog minstens twee jaar lopen.

2. Lopend project “Statistieken hoven van beroep – strafzaken (inclusief jeugdzaken)”

Dit project omvat de ontwikkeling van een nieuwe statistiek. Deze zal geïntegreerd worden in de datawarehouse en webapplicatie. Dit project zal nog minstens vier jaar lopen.

3. Nieuw project “Statistieken arbeidsrechtbanken”

Dit project zal opgestart worden in 2008 en omvat de ontwikkeling van een nieuwe statistiek. Deze zal geïntegreerd worden in de datawarehouse en webapplicatie. Dit project zal minstens vier jaar lopen. Dit project kan pas van start gaan na de aanwerving van extra personeel.

4. Brochure Justitie in cijfers 2008

Dit project omvat de integratie van justitiële statistieken en achtergrondinformatie. Deze brochure betreft niet enkel gerechtelijke activiteitenstatistieken maar ook cijfergegevens met betrekking tot budget, strafinrichtingen, justitiehuizen, personeel, …

Tweede prioriteit: tijdig ter beschikking stellen van de gerechtelijke statistieken aan de interne en externe klanten

Door het gebrek aan administratieve ondersteuning kon deze doelstelling niet behaald worden in 2007. Door de aanwerving van een administratief assistent in 2008 dient de opgelopen achterstand ingehaald te worden en de statistieken van 2006 gepubliceerd te worden in 2008.