BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2007-2008
________
11 juli 2008
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-1221

de Martine Taelman (Open Vld)

aan de minister van Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven
________
NMBS - Sorry Pass - Lijn Antwerpen-Charleroi
________
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
staking
spoorwegstation
vervoer per spoor
pendel
officiële statistiek
geografische spreiding
________
11/7/2008Verzending vraag
13/10/2008Antwoord
________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-398
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-1221 d.d. 11 juli 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Op dinsdag 20 mei 2008 vond een algemene staking bij de NMBS plaats. Tot en met 30 juni 2008 kunnen treinreizigers die over een trajecttreinkaart, nettreinkaart, schooltreinkaart, Railflex of Campuskaart beschikken, een gratis Sorry Pass aanvragen in het station ter compensatie voor deze stakingsdag.

Daarnaast merk ik dat er nog steeds een structureel probleem lijkt te bestaan op de lijn Antwerpen-Centraal - Charleroi. Ik verwijs daarvoor tevens naar mijn eerder gestelde mondelinge vraag (nr. 4-285, Handelingen nr. 4-28 van 8 mei 2008, blz. 20). Wat blijkt nu ? De NMBS kampt steeds vaker met vertragingen op deze lijn, waardoor treinen beperkt worden tot Antwerpen-Berchem. Pendelaars moeten daar verplicht uitstappen en op een andere trein overstappen wat voor ongeziene situaties leidt. Honderden mensen moeten op hetzelfde momenten door een flessenhals, een enkele trap leidt naar de smalle gang. Verder was bij de inhuldiging van Antwerpen-Centraal en de start van de nieuwe dienstregeling, volgens mij het plan om vooral de treinen tot in Antwerpen-Centraal te laten rijden, en in mindere mate naar Berchem. Tussen theorie en praktijk zit dus blijkbaar een groot verschil. Ik som even enkele problemen van afgelopen week op : woensdag 25 juni 2008 : IC trein van 17u57 van Brussel-Centraal naar Antwerpen-Centraal, 10 minuten vertraging en beperkt tot Berchem. Donderdag 26 juni : trein van 8u48 van Antwerpen-Centraal naar Gent-Sint-Pieters, trein van 8u50 van Antwerpen-Centraal naar Brussel-Zuid en trein van 9u20 van Antwerpen-Centraal naar Charleroi-Zuid : alledrie vertrokken ze "uitzonderlijk" vanuit Antwerpen-Berchem. "Uitzonderlijk" wordt steeds meer de regel bij de NMBS.

Vandaar mijn vragen aan de geachte minister :

1. Hoeveel Sorry Passen heeft de NMBS uitgeschreven tussen 21 mei en 30 juni 2008 ?

2. Op hoeveel euro wordt dit begroot als kost voor de spoorwegmaatschappij ?

3. In welke stations werden de meeste Sorry Passen uitgeschreven ? Zijn er regionale verschillen tussen de stations (bijvoorbeeld Leuven, Gent, Antwerpen, Brussel) naar gelang de studentenpopulatie ?

4. Welke leeftijdsgroep deed vooral beroep op deze Pass ? Kan u deze cijfers opsplitsen in (-18 jarigen, 18+ tot 25, 25-45, 45-65, 65+) ?

5. Hoeveel uren vertraging liep de NMBS reeds op sinds 1 januari 2008 op de lijn Antwerpen-Brussel en hoeveel was dat in 2007 ? Hoeveel vertragingen werden er geregistreerd op die lijn in 2007 en sinds 1 januari 2008 tot heden ?

6. Hoeveel treinen werden beperkt tot Antwerpen-Berchem in 2007, hoeveel zijn dat er sinds 1 januari 2008 ?

7. Meent de geachte minister dat er een structureel probleem is op de lijn Antwerpen-Brussel met betrekking tot vertragingen ? En wat wenst zij hieraan te doen ? Voor zover ik begrepen heb uit haar antwoord op mijn bovenvermelde mondelinge vraag, steunt zij de optie tot ontdubbeling van de lijn Antwerpen-Charleroi niet. Wat is haar alternatief ?

Antwoord ontvangen op 13 oktober 2008 :

1.In totaal werden er 186 029 Sorry Passes afgeleverd.

2.De minderopbrengsten als gevolg van substitutie van bestaande producten kunnen pas aan het einde van de geldigheidsperiode (31 december 2008) van de Sorry Passes ingeschat worden.

3.De stations die het grootste aantal Sorry Passes hebben afgegeven, zijn de volgende in dalende volgorde:

Gent-St-Pieters

9 765

Leuven

7 124

Brussel Centraal

6 163

Namen

5 949

Brussel Noord

5 868

Mechelen

4 721

Brussel Zuid

4 375

Antwerpen-Centraal

3 966

Brugge

3 689

Liège-Guillemins

2 997

Het aantal per station uitgereikte Sorry Passes komt overeen met de bezoekersgraad van de stations met evenwel een kleiner aantal voor de stations van Brussel. De voornaamste reden hiervoor is dat pendelaars hun Sorry Pass vaak afhalen in het station nabij hun woonplaats. In de voornaamste studentensteden worden veel Sorry Passes afgeleverd (Gent, Leuven, Brussel, Namen). Er kan echter niet zo maar gesteld worden dat dit te danken is aan de studentenpopulatie, daar ook veel pendelaars woon-werk in die stations de trein nemen.

4.De verdeling van de afgehaalde Sorry passes per leeftijdscategorie is de volgende:

Leeftijdscategorie

Aantal

Percentage

0 – 18 jaar

24 332

13,1%

19 – 25 jaar

51 119

27,5%

26 – 45 jaar

66 015

35,5%

46 – 65 jaar

44 453

23,9%

> 65 jaar

110

0,0%

Totaal

186 029

100%

5.De stiptheidsresultaten worden niet berekend op basis van de som van het aantal uren vertraging, maar op basis van het percentage treinen dat geen vertraging of minder dan zes minuten vertraging heeft. De stiptheidscijfers op lijn 25 Antwerpen-Brussel bij aankomst in Brussel zijn de volgende:

2007

Globaal

85,7 %.


2008

januari

81,1 %


februari

86,2 %


maart

85,1 %


april

91,0 %


mei

88,5 %


juni

87,1 %

6. De gevraagde elementen zitten vervat in een geheel van statistieken over de afgeschafte treinen. Hierover zijn geen gedetailleerde gegevens beschikbaar.

7. Zoals ik u heb gemeld op de plenaire zitting van 8 mei 2008 (mondelinge vraag nr. 4-285, Handelingen nr. 4-28 van 8 mei 2008, blz. 20)., is de splitsing van de lijn Antwerpen-Charleroi in principe mogelijk, maar niet opportuun uit economisch en commercieel oogpunt. Dit impliceert immers dat bijkomende rijpaden in de Brusselse Noord-Zuidverbinding moeten worden gevonden. De treinen vanuit Charleroi moeten doorrijden tot Brussel-Noord, terwijl de treinen vanuit Antwerpen tot in Brussel-Zuid moeten rijden, wat een verdubbeling van het aantal rijpaden voor deze gesplitste verbinding betekent, en wat momenteel dus niet mogelijk is.

Er moet vooral worden geprobeerd het aantal incidenten terug te dringen waarop de NMBS-Groep zelf impact heeft (storingen aan de infrastructuur en vooral defecten aan het materieel).

Aangezien ook de slechte stiptheid van de Benelux-treinen, komende van Nederland, een belangrijke rol speelt in de mindere regelmaat, werden contacten gelegd met Prorail (de infrastructuurbeheerder in Nederland) en NS (Nederlandse Spoorwegen) om hiervoor een oplossing te zoeken.

De beperkte regelmaat van de IC-treinen op deze relatie is ook het gevolg van het feit dat deze treinen bij hun aankomst in het eindstation (Antwerpen-Centraal of Charleroi-Zuid) na tien minuten terug dienen te vertrekken voor het verzorgen van de volgende trein. Daar tien minuten de minimumtijd is die nodig is voor de technische handelingen om een trein in omgekeerde richting te laten vertrekken, wil dit zeggen dat vertragingen opgelopen tijdens de rit worden meegenomen bij de aanvang van de volgende rit, wat de regelmaat uiteraard niet ten goede komt. Er is dus geen tijd om eventuele vertragingen weg te werken.

Naast het feit dat de regelmaat op deze lijn continu wordt opgevolgd en waar nodig aanpassingen worden gedaan om de regelmaat te bevorderen, is het voorzien dat bij ingang van de nieuwe dienstregeling, in december 2008, het probleem van de korte keertijden in de stations Antwerpen-Centraal en Charleroi-Zuid zal beperkt worden, wat de regelmaat op de lijn moet ten goede komen.

Bij de huidige toestand wordt inderdaad, bij te grote vertraging, gekozen om de trein te beperken tot Antwerpen-Berchem om zo alsnog de vertraging voor de terugkerende trein te beperken of weg te werken. Dit is, ondanks het feit dat dit meerdere keren per week kan gebeuren, toch een noodoplossing. De betrokken diensten binnen de NMBS-Groep beseffen dat de hieruit voortvloeiende noodzakelijke overstap voor de reizigers richting Antwerpen-Centraal niet geapprecieerd wordt. Deze oplossing wordt enkel overwogen als de regelmaat anders te erg verstoord zou worden.