3-22 | 3-22 |
De heer Etienne Schouppe (CD&V). - We wisten reeds geruime tijd dat de NMBS besprekingen voerde met privé-maatschappijen over de mogelijke overname van bepaalde internationale diensten. De Tijd schreef gisteren dat The Train Company, een Nederlands spoorbedrijf, vanaf 19 december een skitrein wil laten rijden vanuit Amsterdam over Antwerpen, Brussel en Luik naar Oostenrijk, de Bergland Express. De maatschappij zou hierbij gebruik maken van het rijpad van de huidige treinverbinding Brussel-Wenen van de NMBS.
Stopt de NMBS vanaf 14 december 2003 definitief met alle klassieke internationale nachttreinen? Zo ja, is het juist dat de NMBS haar rijpaden ter beschikking van privé-operatoren heeft gesteld? Heeft de NMBS slaap-, lig- en zitrijtuigen aan een privé-operator doorverhuurd of is ze dit van plan? Hoe lang mogen de privé-operatoren in voorkomend geval die rijtuigen nog in dienst houden zonder dat een nieuwe technische revisie ervan nodig is?
Aangezien ik ervan uitga dat een privé-maatschappij geen mecenas is, vraag ik me af of de huurprijs van het materieel erg laag is, waardoor de privé-bedrijven rendabel kunnen werken waar de NMBS dat niet kon. Ik zou ook graag het kostprijsverschil kennen en vernemen waarom de NMBS zelf geen maatregelen genomen heeft om de kostprijs te drukken en de exploitatie van deze treinen te blijven verzekeren.
Is het juist dat vanaf de zomer 2004 door deze Nederlandse privé-operator ook andere internationale nachttreinen naar Zuid-Frankrijk worden georganiseerd? Ik denk dan aan de gecharterde bedevaarttreinen en aan de treinen naar de Franse Rivièra, Noord-Italië, Zwitserland en Oostenrijk? Ik had ook graag vernomen of de NMBS commerciële medewerking verleent via haar verkoopkantoren.
Ik heb het sterke vermoeden hier te maken te hebben met een sluikse manier van privatisering van de internationale dienstverlening van de NMBS. Ik zou dan ook graag het standpunt van de vice-eerste minister kennen omtrent de opportuniteit van deze maatregel op een ogenblik dat met de spoorwegvakbonden nog sociale besprekingen moeten worden aangevat over de voorgenomen herstructureringen. Vormen deze maatregelen geen hinderpaal voor de goede afwikkeling ervan?
De heer Johan Vande Lanotte, vice-eerste minister en minister van Begroting en Overheidsbedrijven. - Om budgettaire redenen stopt de NMBS met ingang van 14 december 2003 met de internationale nachttreinen, maar ze heeft haar rijpaden niet ter beschikking gesteld van privé-operatoren. Momenteel worden ook geen slaap-, lig- en zitrijtuigen doorverhuurd, hoewel de vraag wel werd gesteld. De vragen over de verhuurprijs en dergelijke niet kan ik dus niet beantwoorden. Indien er ooit materieel zal worden verhuurd, zal dat natuurlijk gebeuren tegen een kostendekkende prijs, inclusief revisies.
Het antwoord op de vraag waarom de NMBS geen maatregelen heeft genomen om die treinverbindingen rendabel te maken, kent de spreker beter dan ikzelf, daar hij langer verantwoordelijkheid terzake heeft gedragen. Ik veronderstel evenwel dat het moeilijk is die lijnen rendabel te maken, want anders zouden ongetwijfeld al maatregelen genomen zijn.
Het inleggen van internationale nachttreinen behoort niet tot de openbare dienstverlening. Als de NMBS deze onrendabele activiteit wil afstoten, heb ik daar niets aan te zeggen. Ik veronderstel dat er nog andere gegadigden zullen zijn. De aanvraag voor het gebruik van rijpaden verloopt normaal via Forum Train Europe, maar voor de rijperiode van 14 december 2003 tot 13 december 2004 zijn geen rijpaden van het NMBS-net toegewezen aan privé-bedrijven. Dat zou nochtans kunnen, want de transit is geliberaliseerd.
Bergland Express heeft de vraag gesteld via de Nederlandse Spoorwegen, maar hierop werd nog geen antwoord gegeven. Voor treinen naar Zuid-Frankrijk, Italië en Zwitserland werden nog geen aanvragen ingediend. De bedevaarttreinen vanuit Nederland worden al jarenlang georganiseerd met de betrokken spoorwegnetten. Vanuit Nederland gebeurt dat nog steeds met de Nederlandse Spoorwegen. Over de bedevaarttreinen van Belgische organisatoren worden zoals in het verleden afspraken met privé-organisaties gemaakt. Er is geen overeenkomst over het materiaal en evenmin een contractuele overeenkomst met de NMBS over het commercialiseren van de Bergland Expres via haar verkooppunten.
Wat de heer Schouppe de privatisering van de openbare dienstverlening noemt, heb ik derhalve niet goedgekeurd. We moeten heel waakzaam zijn. Wanneer de NMBS hierdoor extra inkomsten kan krijgen, moeten we dat nauwkeurig en kritisch bekijken. Wanneer er enige kans bestaat dat het geld kost in de plaats van opbrengt, mogen we het zeker niet doen. Ik ben van dergelijke zaken geen grote voorstander, maar we gaan dat met redelijkheid onderzoeken en in elk geval vermijden dat de lusten voor de enen en de lasten voor de anderen zijn.
De heer Etienne Schouppe (CD&V). - Ik neem nota van de verklaring van de vice-eerste minister dat de betrokken maatschappij geen enkele formele toezegging heeft gekregen. Ik zou het echter ten zeerste betreuren dat de NMBS vanuit een strakke principiële houding automatisch en zonder contact met de betrokken instanties een negatieve beslissing zou nemen over gecharterde bedevaarttreinen, treinen naar het zuiden van Frankrijk die slechts in het toeristisch seizoen rijden, treinen naar Zwitserland en Italië en treinen voor scholen. Dit is misschien geen openbare dienstverlening in de klassiek betekenis van het woord, maar we kunnen toch niet ontkennen dat het een dienst aan de Belgische bevolking is die ten zeerste wordt geapprecieerd. Bovendien zitten deze treinen altijd volledig vol. Ik vind dat de NMBS zich veel te gemakkelijk terugtrekt uit deze niche van het sociaal toerisme. Bovendien kreeg het materieel enkele jaren geleden nog een volledige revisie en kan het nog gemakkelijk vijf of zes jaar mee, zonder noemenswaardige kosten.