Schriftelijke vraag nr. 5-10534

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 5 december 2013

aan de vice-eersteminister en minister van Pensioenen

Overlevingspensioen - Buitenland - Pensioenbreuk door werk in het buitenland

uitkering aan nabestaanden

Chronologie

Vraag nr. 5-10534 d.d. 5 december 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Recent is mij onder de aandacht gebracht dat er problemen zouden ontstaan met het overlevingspensioen van de overlevende echtgenoot wanneer er sprake zou zijn van een pensioenbreuk door werk in het buitenland. Het betrof een persoon die een loopbaan van 50 jaar had opgebouwd en daardoor kon rekenen op een royaal pensioen. Na het overlijden werd dit pensioen gereduceerd tot ongeveer 60 % van het bedrag, terwijl het overlevingspensioen in België 80 % is. Dit zou te maken hebben met een pensioenbreuk die is opgetreden doordat de laatste 20 jaar van de loopbaan hebben plaatsgevonden in het buitenland en deze jaren anciënniteit niet zijn meegeteld. Personen die zich in deze situatie bevinden, zijn uiteraard zeer teleurgesteld in de vigerende wetgeving hieromtrent.

Ik heb daarom volgende vragen voor de geachte minister:

1) Klopt het dat zich, wanneer de laatste jaren van de loopbaan zich afspelen in het buitenland, er een pensioenbreuk kan optreden waardoor deze jaren niet worden meegeteld bij het overlevingspensioen van de overblijvende echtgenoot? En het pensioen dus wordt berekend alsof er geen volledige loopbaan heeft plaatsgevonden?

2) Is de geachte minister op de hoogte van het feit dat het overlevingspensioen dat is opgebouwd door de overleden echtgenoot in het buitenland wordt gereduceerd tot minder dan de helft of helemaal niet wordt uitbetaald?

3) Zijn er bilaterale of multilaterale overeenkomsten met derde landen aangaande het pensioen van Belgen dat is opgebouwd in het buitenland?

4) Graag had ik een overzicht gekregen van de gehanteerde percentages voor het overlevingspensioen dat is opgebouwd in het buitenland, dit opgedeeld per land.

5) Hoeveel Belgen bevinden zich in deze situatie? Graag had ik hierbij ook een overzicht gekregen per land.

6) Is de geachte minister bereid hieromtrent initiatieven te nemen? Zijn er omtrent deze problematiek al contacten geweest binnen de Europese context?

Antwoord ontvangen op 18 maart 2014 :

In antwoord op de vragen van het geachte lid kan ik het volgende melden:

1) Ieder land is autonoom bevoegd voor het vaststellen van de toetredingsvoorwaarden tot en modaliteiten van uitkering van zijn rechten inzake sociale zekerheid, inclusief de pensioenen.

Europese verdragen en door België afgesloten verdragen inzake de sociale zekerheid garanderen dat de jaren vervuld in het buitenland in aanmerking worden genomen voor een theoretische hypothetische berekening van de globale rechten net alsof de totale loopbaan zich in België zou hebben afgespeeld. Dit gebeurt om bepaalde garanties die in het Belgische pensioensysteem zijn ingebouwd te activeren ondanks een beperkte Belgische loopbaan. Na afloop van deze constructie met eventueel een verhoging van het berekende bedrag tot gevolg wordt er een evenredige berekening gemaakt waarbij het definitieve Belgische pensioenbedrag vastligt. Het spreekt voor zich dat ieder land uiteindelijk zijn eigen rechten uitkeert, een volledig pensioen zal dan ook altijd bestaan uit de som van de verschillende nationale deelpensioenen.

Dit betekent ook dat indien er geen verdragen bestaan met bepaalde landen er geen samentelling van de verzekeringstijdvakken mogelijk is.

2) De regels voor de samentelling van de verzekeringstijdvakken gelden zowel voor de rustpensioenen als de overlevingspensioenen. Deze regels opgenomen in internationale verdragen inzake sociale zekerheid gaan uit van een maximale bescherming van de burger en niet van een beperking van zijn rechten. Bovendien is een Belgisch overlevingspensioen voor Belgen overal in de wereld betaalbaar. Het blijft echter wel zo dat ieder land verantwoordelijk blijft voor zijn eigen pensioenstelsel.

3) Multilateraal met de landen van de EU/EER/Zwitserland.

Bilateraal met 21 landen : Algerije, Australië, Bosnië-Herzegovina, Canada, Chili, DR Congo, Filippijnen, India, Israël, Japan, Macedonië, Marokko, Montenegro, Québec, San Marino, Servië, Tunesië, Turkije, Uruguay, Verenigde Staten, Zuid-Korea.

4) Er bestaat geen percentage per land , alles hangt af van de verhouding tussen de prestaties in België en het buitenland en de mate van hoogte van de pensioenuitkeringen in de onderscheiden landen. Met andere woorden elk gemengd pensioen binnen/buitenland moet individueel worden bepaald en is potentieel verschillend.

5)

6) De huidige regeling spruit voort uit de Europese Verordening. Het is een billijke regeling.